គម្រោងផ្លូវសូត្រចិនកំពុងធ្វើឲ្យប្រទេសខ្លះត្រូវវ័ណ្ឌកដោយបំណុល
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៥៨
របាយការណ៍ដែលទើបនឹងចេញផ្សាយដោយវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវមួយ ដែលមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិក បានធ្វើការសិក្សាអំពីផលវិបាកនៃគម្រោង “ផ្លូវមួយខ្សែក្រវ៉ាត់មួយ”របស់ចិន ទៅលើបន្ទុកនៃបំណុលសាធារណៈ ដែលត្រូវធ្លាក់ទៅលើបណ្តាប្រទេសពាក់ព័ន្ធក្នុងគម្រោង ដោយក្នុងនោះប្រទេសខ្លះ កំពុងប្រឈមមុខនឹងហានិភ័យខ្ពស់ ដោយសារតែកំពុងវ័ណ្ឌកដោយបំណុលដែលខ្ចីពីចិន ដើម្បីប្រើប្រាស់ក្នុងគម្រោង។
គម្រោង “ផ្លូវមួយ ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយ” ដែលភាគច្រើនត្រូវបានគេហៅថា “ផ្លូវសូត្រ” គឺជាការផ្តួចផ្តើមគំនិតរបស់ចិន ក្នុងការអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូនទាំងតាមផ្លូវគោក និងផ្លូវទឹក តភ្ជាប់ពីប្រទេសមួយទៅប្រទេសមួយ ដើម្បីបង្កើតជាខ្សែបណ្តាញនៃការដោះដូរពាណិជ្ជកម្មចាប់ពីចិន តភ្ជាប់ទៅអាស៊ី និងបន្តរហូតទៅដល់តំបន់អឺរ៉ុប និងអាហ្វ្រិក។ គម្រោងនេះត្រូវចំណាយលុយរហូតដល់ទៅរាប់រយពាន់លានដុល្លារ ហើយលុយនេះ គឺបានមកពីចិន ក្នុងរូបភាពជាកម្ចី ដែលអាចជាកម្ចីពីធនាគារ ឬស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុរបស់រដ្ឋ ឬជាកម្ចីពីស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុពាក់កណ្តាលរដ្ឋពាក់កណ្តាលឯកជន។
គម្រោងផ្លូវមួយខ្សែក្រវ៉ាត់មួយនេះផ្តល់ផលប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ទៅដល់ចិន ហើយក្នុងពេលជាមួយគ្នា វាក៏មានភាពទាក់ទាញខ្លាំងដែរ សម្រាប់បណ្តាប្រទេសក្រីក្រ ឬប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ពីព្រោះថា ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធគឺជាអ្វីដែលបណ្តាប្រទេសអស់ទាំងនេះកំពុងតែត្រូវការខ្លាំង ហើយកម្ចីពីចិន ដើម្បីចំណាយក្នុងការសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទាំងនេះក៏ងាយនឹងទទួលបាន ដោយមិនមានលក្ខខណ្ឌអ្វីច្រើនដូចកម្ចីពីប្រទេសផ្សេង ឬកម្ចីពីស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិផ្សេងទៀត ដូចជា មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ ឬធនាគារពិភពលោក ជាដើម។
ក៏ប៉ុន្តែ កម្ចីដែលបានមកដោយស្រួលនេះ ក៏វាងាយនឹងធ្វើឲ្យកូនបំណុលត្រូវវ័ណ្ឌកដោយសារបំណុលផងដែរ ហើយនេះ គឺជាអ្វីដែលកំពុងតែកើតឡើង ចំពោះប្រទេសមួយចំនួនដែលនៅក្នុងគម្រោងផ្លូវមួយខ្សែក្រវ៉ាត់មួយជាមួយនឹងចិន។
យោងតាមរបាយការណ៍ចេញផ្សាយ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ដោយមជ្ឈមណ្ឌលអភិវឌ្ឍពិភពលោក (Center for Global Development) ដែលជាវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវឯករាជ្យ មានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រទេសចំនួន ៨ ដែលក្នុងនោះរួមមានដូចជា ប៉ាគីស្ថាន ម៉ុងហ្គោលី ជីប៊ូទី ឡាវ និងប្រទេសមួយចំនួនទៀត នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីកណ្តាល គឺជាក្រុមប្រទេសដែលកំពុងប្រឈមនឹងហានិភ័យខ្ពស់បំផុតដោយសារតែបន្ទុកដ៏ធ្ងន់ធ្ងរនៃបំណុលដែលខ្ចីពីចិន ក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃគម្រោងផ្លូវមួយខ្សែក្រវ៉ាត់មួយ។
នៅតាមបណ្តាប្រទេសទាំងនេះ គេសង្កេតឃើញថា នៅក្នុងបំណុលសរុបដែលពួកគេខ្ចីពីបរទេស មានរហូតដល់ទៅ ៧០% ទៅ ៨០% គឺជាបំណុលជំពាក់ចិន។ បញ្ហាដែលកាន់តែចោទខ្លាំងសម្រាប់ប្រទេសទាំងនេះ គឺនៅត្រង់ថា ក្រៅពីបំណុលមានបរិមាណច្រើនហើយនោះ អត្រាការប្រាក់នៃបំណុលក៏មានកម្រិតខ្ពស់ថែមទៀត។ ការសិក្សានៅក្នុងរបាយការណ៍កាលពីថ្ងៃអាទិត្យបង្ហាញថា ប្រាក់កម្ចីដែលបានពីចិន ថ្វីដ្បិតតែជាកម្ចីដែលមានលក្ខខណ្ឌធូរស្រាលងាយនឹងទទួលបាន តែភាគច្រើនគឺជាកម្ចីដែលមានអត្រាការប្រាក់ខ្ពស់ជាងកម្ចីមកពីប្រភពផ្សេងទៀត ដូចជាកម្ចីពីមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ ឬធនាគារពិភពលោក ជាដើម។
ហេតុដូច្នេះហើយបានជាបន្ទុកនៃបំណុលត្រូវក្លាយជាសម្ពាធយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរទៅលើថវិកាជាតិ ហើយនៅទីបំផុតទៅប្រាក់កម្ចីដើម្បីសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ត្រូវប្រែក្លាយទៅជាឧបសគ្គដល់ការអភិវឌ្ឍនៅក្នុងប្រទេសអស់ទាំងនេះទៅវិញ។
ក្រៅពីប្រទេសទាំង ៨ខាងលើ របាយការណ៍របស់មជ្ឈមណ្ឌលអភិវឌ្ឍពិភពលោកក៏បានធ្វើការសិក្សាផងដែរ ទៅលើក្រុមប្រទេសដែលប្រឈមនឹងហានិភ័យខ្ពស់លំដាប់ទី២ ដោយសារបំណុលរបស់ចិន ហើយនៅក្នុងចំណោមក្រុមប្រទេសទី២នេះក៏មានដែរ ប្រទេសកម្ពុជា ដែលមានការពឹងផ្អែកខ្លាំងលើកម្ចីពីចិន។
យោងតាមរបាយការណ៍នេះ កម្ពុជានៅមិនទាន់ប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរដោយសារតែបំណុលចិននេះនៅឡើយ ដោយសារតែគិតជារួមទៅ អត្រានៃបំណុលសាធារណៈរបស់កម្ពុជាធៀបទៅនឹងផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប នៅមានកម្រិតទាបនៅឡើយ (ត្រឹមប្រមាណជា ៣២% គិតត្រឹមចុងឆ្នាំ២០១៦)។
ក៏ប៉ុន្តែ ទោះជាយ៉ាងណា គេទាញចំណាប់អារម្មណ៍ទៅលើចំណុចដ៏សំខាន់មួយ គឺការពឹងផ្អែកខ្លាំងរបស់កម្ពុជាតែទៅលើប្រាក់កម្ចីពីចិន។ គិតត្រឹមចុងឆ្នាំ២០១៦ បំណុលដែលកម្ពុជាជំពាក់ចិន មានរហូតដល់ទៅជិតពាក់កណ្តាលនៃបំណុលសរុបដែលកម្ពុជាជំពាក់បរទេស (រាប់ទាំងបំណុលក្នុងក្របខ័ណ្ឌពហុភាគី និងបំណុលទ្វេភាគី) ហើយបើគេគិតតែក្នុងក្របខ័ណ្ឌបំណុលទ្វេភាគី បំណុលដែលកម្ពុជាជំពាក់ចិន មានរហូតដល់ទៅប្រមាណជា ៧០%។
យោងតាមអ្នកជំនាញ ការពឹងផ្អែកលើបំណុលមកពីប្រទេសចិនតែមួយបែបនេះ អាចនឹងត្រូវប្រឈមនឹងហានិភ័យមួយទៀត គឺការបាត់បង់ឯករាជ្យខាងនយោបាយការបរទេស។ ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ គេច្រើនលើកឡើងពីឧទាហរណ៍មួយចំនួន រួមមានដូចជា ជំហររបស់កម្ពុជានៅក្នុងជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង រវាងចិន និងប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន, ករណីប្រទេសតាហ្ស៊ីគីស្ថានដែលកាលពីឆ្នាំ២០១១កន្លងទៅ សុខចិត្តកាត់ទៅឲ្យចិននូវដែនដីដែលជាប់ជម្លោះជាមួយចិនអស់រយៈពេលជាងមួយសតវត្សរ៍កន្លងទៅហើយ ជាថ្នូរនឹងការលុបបំណុលមួយផ្នែក និងករណីប្រទេសស្រីលង្កាសុខចិត្តប្រគល់កំពង់ផែជាយុទ្ធសាស្រ្តរបស់ខ្លួនទៅឲ្យចិនកាន់កាប់រយៈពេល ៩៩ឆ្នាំ ដោយសារតែស្រីលង្កាមិនមានលទ្ធភាពសងបំណុល ដែលខ្ចីពីចិន ដើម្បីសាងសង់កំពង់ផែនេះ។
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ