ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗបី បង្កើនភាពតានតឹងនៅវ៉េណេស៊ុយអេឡា
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:៥៧
នៅមួយរយៈពេលចុងក្រោយនេះ ស្ថានការណ៍នៅក្នុងប្រទេសវ៉េណេស៊ុយអេឡា បានធ្លាក់ទៅក្នុងភាពច្របូកច្របូកខ្លាំង។ ជាពិសេស នៅថ្ងៃសៅរ៍ទី២ កុម្ភៈឆ្នាំ២០១៩នេះប្រទេសវ៉េណស៊ុយអេឡា អាចធា្លក់ចូលក្នុងអន្លង់នៃវិបត្តិកាន់តែជ្រៅមួយកម្រិតទៀត ដោយសារតែមានព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗចំនួនបី កើតមាននៅក្នុងប្រទេស។ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ៗទាំងនោះរួមមាន បាតុកម្មពីរ ដែលម្ខាងរៀបចំឡើងដោយក្រុមអ្នកគាំទ្រលោកហ័ន ហ្កាយដូ និងម្ខាងទៀតជាអ្នកគាំទ្រលោកម៉ាឌូរ៉ូ។ រឿងដ៏គួរឲ្យកត់សម្គាល់ទៀតនោះគឺថា បាតុកម្មកើតឡើងនាថ្ងៃសៅរ៍ ទី០២ កុម្ភៈនេះ រៀបចំឡើងស្របនឹងព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ពីរផ្សេងទៀត ដែលក្នុងនោះរួមមានការដាក់ឱសានវាទរបស់បណ្តាប្រទេសអឺរ៉ុបទៅលើលោកម៉ាឌូរ៉ូ ឲ្យយល់ព្រមរៀបចំការបោះឆ្នោតសារជាថ្មីម្តងទៀត។ មួយវិញទៀត ថ្ងៃនេះក៏ជាថ្ងៃខួប២០ឆ្នាំ នៃការគ្រប់គ្រងអំណាចរបស់អតីតប្រធានាធិបតីល្បីឈ្មោះវ៉េណេស៊ុយអេឡាគឺ លោកអ៊ូហ្គោ ឆាវ៉េស។
ខួបគម្រប់ ២០ឆ្នាំនៃការកាន់កាប់អំណាចរបស់អតីតប្រធានាធិបតីលោកអ៊ូហ្គោ ឆាវ៉េស ពីឆ្នាំ ១៩៩៩ ដល់ឆ្នាំ ២០១៣
តាមពិតទៅ ដើមចមឫសគល់ ដែលបណ្តាលឲ្យប្រទេសវ៉េណេស៊ុយអេឡា ផុងខ្លួនធ្លាក់ចូលក្នុងវិបត្តិដូចសព្វថ្ងៃនេះ គឺមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងគោលនយោបាយដឹកនាំរបស់លោកអ៊ូហ្គោ ឆាវ៉េស។
លោកអ៊ូហ្គោ ឆាវ៉េស គឺជាប្រធានាធិបតីវ៉េណេស៊ុយអេឡា ដ៏មានប្រជាប្រិយភាពខ្លាំងមួយរូប ដែលបានឡើងគ្រប់គ្រងប្រទេសក្នុងចន្លោះឆ្នាំ១៩៩៩ដល់ ឆ្នាំ ២០១៣។
ជាអ្នកប្រជានិយម លោកឆាវ៉េស បានដឹកនាំប្រទេសតាមបែបផែនថ្មីមួយ ដែលលោកឲ្យឈ្មោះថា បដិវត្តន៍ប៊ូលីវ៉ា។ បំណងសំខាន់ នៃគោលនោបាយនេះ គឺជួយប្រជាជនក្រីក្រវ៉េណេស៊ុយអេឡា តាមរយៈប្រាក់ចំនូល ដែលបានមកពីការលក់ប្រេង។ កាលណោះ លោកអ៊ូហ្គោ ឆាវ៉េស បានប្រែក្លាយក្រុមហ៊ុនលក់ប្រេងឯកជនទាំងអស់ ឲ្យក្លាយជាក្រុមហ៊ុនដែលគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋវិញ។ ថវិកា ដែលបានមកពីការលក់ប្រេងមួយចំនួនធំ ត្រូវយកទៅប្រើក្នុងកម្មវិធីសង្គម ដើម្បីជួយអ្នកក្រ។
គួរជ្រាបទៀតថា លោកអ៊ូហ្គោ ឆាវ៉េស ជាអតីតប្រធានាធិបតីវ៉េណេស៊ុយអេឡាម្នាក់ ដែលមិនចូលចិត្តសហរដ្ឋអាមេរិកសោះឡើយ ហើយជារឿយៗលោកតែងតែនិយាយរិះគន់ សហរដ្ឋអាមេរិក ដោយមិនសំចៃមាត់ទៀតផង។
ក៏ប៉ុន្តែ ដោយសារសករាជដឹកនាំរបស់លោកអ៊ូហ្គូ ឆាវ៉េស ត្រូវគេចាត់ទុកថាជាសម័យកាលរុងរឿងមួយ ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ប្រទេស ជាពិសេសគឺតាមរយៈបដិវត្តន៍ប៊ូលីវ៉ា-ជួយប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ ទើបកាលណោះ ប្រជានជានវ៉េណេស៊ុយអេឡា ភាគច្រើននាំគ្នាគាំទ្រ បក្សកាន់អំណាច។ តែផ្ទុយទៅវិញ ពួកគេមិនជាសូវគាំបក្សប្រឆាំង ដែលមាននិន្នាការអាមេរិក និងបច្ចឹមលោកនិយម ដូចពេលបច្ចុប្បន្ននេះឡើយ។
ក្រុមបក្សប្រឆាំងធ្វើបាតុកម្មចំថ្ងៃរឮកខួប២០ឆ្នាំនៃការគ្រប់គ្រងតំណែងរបស់លោកឆាវ៉េស
ចលនាប្រឆាំងតវ៉ា ដឹកនាំដោយលោកហ័ន ហ្កាយដូ ធ្វើឡើងដើម្បីរំលេចអំពីភាពខុសគ្នាដាច់ឆ្ងាយប្រលះ រវាងការដឹកនាំប្រទេសរបស់បក្សកាន់អំណាច ដែលគ្រប់គ្រងដោយលោកអ៊ូហ្គោ ឆាវ៉េស និងលោកម៉ាឌូរ៉ូ។
នៅត្រង់ចំណុចនេះ គេអាចទាញសេចក្តីសន្និដ្ឋានបានថា លោកហ្កាយដូ ចង់ឆ្លៀតយកឱកាសនេះ បង្ហាញឲ្យឃើញច្បាស់អំពីអសត្ថភាព ក្នុងការដឹកនាំប្រទេសរបស់លោកម៉ាឌូរ៉ូ ដែលបានឡើងកាន់តំណែងប្រធានាធិបតីតាំងពីឆ្នាំ ២០១៣ ពោលគឺនៅក្រោយមរណភាពរបស់លោកឆាវ៉េសមក។
រឿងដ៏គួរឲ្យកត់សម្គាល់មួយទៀតនោះ គឺថាលោកហ្កាយដូ សម្រេចដឹកនាំធ្វើបាតុកម្ម ជំរុញឲ្យលោកម៉ាឌូរ៉ូ ចុះចេញពីតំណែង នៅចំថ្ងៃដែល បណ្តាប្រទេសសហភាពអឺរ៉ុបមួយចំនួនធំ ដាក់ឱសានវាទ ឲ្យលោកម៉ាឌូរ៉ូយល់ព្រមរៀបចំបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីថ្មីឡើងវិញ។ ប្រទេសលោកខាងលិច យល់ថាលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត នៅគ្រាកន្លងមក ពោលគឺនៅ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០១៨ មិនមែនជាលទ្ធផលត្រឹមត្រូវឡើយ ពីព្រោះថាគ្មានវត្តមានគណបក្សប្រឆាំងចូលរួមនោះទេ។
គួរជម្រាបជូនផងដែរថា រហូតមកដល់ពេលនេះ មានប្រទេសកាន់តែច្រើនឡើងៗ បានក្រោកឈរគាំទ្រមេបក្សប្រឆាំង និងជាអ្នកប្រកាសខ្លួនឯងថាជាប្រធានាធិបតីស្តីទី វ៉េណស៊ុយអេឡាលោកហ្កាយដូ។ ជាក់ស្តែង សហរដ្ឋអាមេរិក ព្រមទាំងប្រទេសអាមេរិកឡាទីនរាប់សិបប្រទេសផ្សេងទៀត បានបង្ហាញជំហរយ៉ាងលឿន ទទួលស្គាល់លោកហ្កាយដូ ជាប្រធានាធិបតីស្តីទី បន្ទាប់ពីលោកធ្វើសេចក្តីប្រកាសនាថ្ងៃទី២៣ មករា រួចភ្លាមមក។
មិនតែប៉ុណ្ណោះ កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី៣១ មករា ឆ្នាំ២០១៩ សភាតំណាងរាស្ត្រសហភាពអឺរ៉ុប ក៏បានបោះឆ្នោតអនុម័ត ទទួលស្គាល់លោករ្ហ័ន ហ្កាយដូ ក្នុងតួនាទីជាប្រធានាធិបតីស្តីទីដែរ។
សរុបមក គេអាចយល់បានថា គម្រោងការណ៍ ធ្វើបាតុកម្មរបស់ក្រុមអ្នកប្រឆាំង នាថ្ងៃសៅរ៍ ទី០២ កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៩នេះ គឺដើម្បីដាក់បន្ទុកបន្ថែមដល់លោកម៉ាឌូរ៉ូ។ ជាពិសេស គឺដើម្បីធ្វើឲ្យលោកម៉ាឌូរ៉ូ យល់ព្រមរៀបចំការបោះឆ្នោតសារជាថ្មីម្តងទៀត ឬក៏ទ័លច្រកខ្លាំង ហើយយល់ព្រម ចុះចេញពីតំណែងប្រធានាធិបតីក្នុងពេលឆាប់ៗនេះតែម្តង។
ការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងក្រុមអ្នកគាំទ្រលោកម៉ាឌូរ៉ូ និង អ្នកគាំទ្រលោកហ្កាយដូ
បើពិនិត្យមើលទៅលើទីតាំងដែលក្រុមអ្នកប្រឆាំង និងក្រុមអ្នកគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្ន ធ្វើបាតុកម្ម អំពើហិង្សា ឬការប៉ះទង្គិចគ្នារវាងក្រុមទាំងពីរ ប្រហែលជាមិនអាចកើតមានឡើងនោះទេ។
លោកហ្កាយដូ និងក្រុមអ្នកប្រឆាំងរាប់ម៉ឺននាក់ ចេញធ្វើបាតុកម្មនៅឯភាគខាងកើតទីក្រុងការ៉ាកាស នៅពីមុខការិយាល័យរបស់សហភាពអឺរ៉ុប។ ចំណែកឯក្រុមអ្នកគាំទ្រលោក ម៉ាឌូរ៉ូវិញ ប្រមូលម្តុំគ្នាធ្វើបាតុកម្មក្នុងសង្កាត់ប្រមាណជា១០ ក្នុងទីក្រុងការ៉ាស។ ទីតាំងទាំងនោះមានចម្ថាយ ពោលគឺឆ្ងាយពីការិយាល័យរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ចំនួនប្រមាណជា ១០ គីឡូម៉ែតឯណោះ។
ជោគវាសនាអនាគត របស់ប្រទេសវ៉េណស៊ុយអេឡា
បើនិយាយពីជោគវាសនារបស់ប្រទេសវ៉ណេស៊ុយអេឡា នាពេលនេះ គេពិបាកនិយាយថាយ៉ាងម៉េចយ៉ាងម៉ាឲ្យប្រាកដណាស់។ ក៏ប៉ុន្តែ បើយើងពិនិត្យមើលដានជើងប្រវត្តិសាស្ត្រវិញ បើប្រទេសមួយមានជម្លោះផ្ទៃក្នុងរុំារៃ កាប់ចាក់ដណ្តើមអំណាចគ្នា យកគ្នាឯងធ្វើជាសត្រូវ ហើយចេះតែរត់ទៅពឹងបរទេសនោះ ជោគវាសនារបស់ប្រទេសនោះ អាចប្រឈមនឹងការធ្លាក់ចុះខ្សោយ និងដុនដាបជាមិនខានឡើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ