ហេតុអ្វីបានជាមហាអំណាចនាំគ្នាទៅបង្កើតមូលដ្ឋានទ័ពនៅក្នុងប្រទេសជីប៊ូទី
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៤២
ជីប៊ូទី គឺជាប្រទេសដ៏តូចមួយនៅក្នុងតំបន់អាហ្វ្រិក ក៏ប៉ុន្តែ នៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ មានប្រទេសជាច្រើន ដែលក្នុងនោះមានទាំងមហាអំណាចយោធាសំខាន់ៗ ដូចជា អាមេរិក បារាំង ហើយថ្មីៗចុងក្រោយនេះ គឺចិន បាននាំគ្នាទៅបង្កើតមូលដ្ឋានទ័ពរបស់ខ្លួន នៅទីនោះ។ តើជីប៊ូទីមានចំណុចសំខាន់អ្វី ទើបគេនាំគ្នាសម្រុកទៅដាក់តាំងមូលដ្ឋានទ័ពបែបនេះ?
ជីប៊ូទី គឺជាប្រទេសដ៏តូចមួយ ដែលមានផ្ទៃដីតែប្រមាណជាង ២ម៉ឺនគីឡូម៉ែត្រក្រឡា (២៣ ០០០គ.មក្រឡា) ហើយប្រជាជនមិនដល់ ១លាននាក់ផង ក៏ប៉ុន្តែ ជីប៊ូទី គឺជាប្រទេសដែលមានមូលដ្ឋានទ័ពបរទេសច្រើនជាងប្រទេសណាៗទាំងអស់នៅលើពិភពលោក។
បារាំងដែលជាអតីតមហាអំណាចអាណានិគម ហើយដែលទើបនឹងប្រគល់ឯករាជ្យដល់ជីប៊ូទី នៅឆ្នាំ១៩៧៧ បានបន្តរក្សាមូលដ្ឋានទ័ពរបស់ខ្លួននៅទីនោះ ហើយព្រមទាំងចុះកិច្ចព្រមព្រៀងការពារជាតិជាមួយជីប៊ូទីទៀតផង។ អាមេរិកវិញបានចាប់ផ្តើមបង្កើតមូលដ្ឋានទ័ពនៅជីប៊ូទី នៅក្នុងឆ្នាំ២០០២ មួយឆ្នាំក្រោយភេរវកម្ម១១កញ្ញា។ ជប៉ុន ដែលជាប្រទេសមានរដ្ឋធម្មនុញ្ញសន្តិភាពនិយម ដែលហាមឃាត់មិនឲ្យបើកធ្វើប្រតិបត្តិការយោធានៅបរទេសនោះ ក៏បានបង្កើតមូលដ្ឋានទ័ពនៅក្នុងប្រទេសជីប៊ូទីនេះដែរ នៅឆ្នាំ២០១១ ដែលជាមូលដ្ឋានទ័ពតែមួយគត់របស់ជប៉ុននៅបរទេស។ ចិនវិញ ក៏បានបង្កើតមូលដ្ឋានទ័ពនៅបរទេសជាលើកទីមួយរបស់ខ្លួន នៅក្នុងប្រទេសជីប៊ូទីនេះដែរ កាលពីឆ្នាំ២០១៧កន្លងទៅ ក្រោយពីបានបោះទុនវិនិយោគជាច្រើនពាន់លានដុល្លារនៅក្នុងវិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅទីនោះ។ ក្រៅពីនេះ នៅមានប្រទេសផ្សេងទៀត រួមមានដូចជា អ៊ីតាលី អាល្លឺម៉ង់ និងអេស្ប៉ាញ ជាដើម ក៏បានដាក់តាំងទ័ពរបស់ខ្លួន នៅក្នុងប្រទេសជីប៊ូទីនេះដែរ ចំណែកឯអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីតទើបនឹងបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយជីប៊ូទី កាលពីឆ្នាំ២០១៧កន្លងទៅ ដើម្បីសាងសង់មូលដ្ឋានទ័ពរបស់ខ្លួននៅទីនោះ។
សំណួរសួរថាតើហេតុអ្វីបានជាគេនាំគ្នាសម្រុកទៅសាងសង់មូលដ្ឋានទ័ពនៅក្នុងប្រទេសដ៏តូចមួយនេះ?
ជីប៊ូទី ថ្វីដ្បិតតែជាប្រទេសតូចពិតមែន ក៏ប៉ុន្តែ មានទីតាំងភូមិសាស្រ្តស្ថិតនៅត្រង់ចំណុចយុទ្ធសាស្រ្តដ៏សំខាន់មួយ ទាំងខាងវិស័យពាណិជ្ជកម្ម និងខាងផ្នែកសន្តិសុខ។
ជីប៊ូទីស្ថិតនៅជាប់នឹងច្រកសមុទ្របាបអាល់ម៉ាន់ដាប់ (Bab al-Mandab) ដែលជាច្រកចេញចូលដ៏សំខាន់តភ្ជាប់មហាសមុទ្រឥណ្ឌា ទៅសមុទ្រក្រហម និងព្រែកជីកស៊ុយអេ ចាក់ចេញទៅសមុទ្រមេឌីទែរ៉ាណេ រួចហើយបន្តទៅមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិច ដែលជាផ្លូវកាត់ដ៏សំខាន់មួយ រវាងមហាសមុទ្រឥណ្ឌា និងមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិច ដោយមិនចាំបាច់វាងទ្វីបអាហ្វ្រិក។
ហេតុដូច្នេះហើយបានជាច្រកសមុទ្របាបអាល់ម៉ាន់ដាប់នេះត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាផ្លូវនាវាចរណ៍ដ៏សំខាន់បំផុតមួយនៅលើពិភពលោក ដោយក្នុងមួយឆ្នាំៗ មាននាវាប្រមាណជា ៣ម៉ឺនគ្រឿងធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ ហើយជាសសៃឈាមនៃពាណិជ្ជកម្ម រវាងតំបន់អឺរ៉ុប អាហ្វ្រិក មជ្ឈិមបូព៌ា និងអាស៊ី។ កាន់តែសំខាន់ជាងនេះទៅទៀត ច្រកសមុទ្របាបអាល់ម៉ាន់ដាប់ ក៏ដូចជាច្រកសមុទ្រអ័រមូហ្ស (Ormuz) នៅឈូងសមុទ្រពែរ្ស៍ដែរ គឺសុទ្ធសឹងជាច្រកសមុទ្រដ៏សំខាន់ សម្រាប់ការដឹកជញ្ជូនប្រេង ពីតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា ទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ។ ក្នុងមួយថ្ងៃៗ ប្រេងឆៅប្រមាណជា ៥លានបារីលត្រូវដឹកជញ្ជូនឆ្លងកាត់តាមច្រកសមុទ្របាបអាល់ម៉ាន់ដាប់ ហើយបើគិតជាសរុប ៣៥% នៃទំហំពាណិជ្ជកម្មប្រេងឆៅនៅទូទាំងពិភពលោក ត្រូវដឹកជញ្ជូនឆ្លងកាត់តាមច្រកសមុទ្រនេះ។
និយាយពីខាងផ្នែកសន្តិសុខវិញ ប្រទេសជីប៊ូទី មានទីតាំងស្ថិតនៅក្បែរឈូងសមុទ្រអាដែន (Aden) ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថា ជាទីតាំងប្រតិបត្តិការដ៏សកម្មបំផុតរបស់ក្រុមចោរសមុទ្រ ដែលបង្កបញ្ហាអសន្តិសុខ ដល់បណ្តានាវាដឹកជញ្ជូន ទាំងនាវាដឹកប្រេង និងនាវាដឹកជញ្ជូនពាណិជ្ជកម្មជាទូទៅ។
លើសពីនេះទៅទៀត តំបន់នៅជុំវិញប្រទេសជីប៊ូទី គឺជាតំបន់ដែលពោរពេញទៅដោយអស្ថិរភាព ហើយដែលត្រូវបានក្រុមភេរវជនអន្តរជាតិយកធ្វើជាទីជម្រក។ នៅជាប់នឹងប្រទេសជីប៊ូទី គឺប្រទេសសូម៉ាលី ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាសម្បុកនៃក្រុមចោរសមុទ្រផង និងជាមូលដ្ឋានដ៏សំខាន់របស់ក្រុមភេរវជនប្រចាំតំបន់អាហ្វ្រិកផង ជាពិសេស គឺក្រុមអាល់ស្ហាបាប់ (al-Shabab)។ ចំណែកនៅទល់មុខជីប៊ូទី នៅត្រើយម្ខាងទៀតនៃច្រកសមុទ្របាបអាល់ម៉ាន់ដាប់ គឺប្រទេសយេម៉ែន ដែលជាមូលដ្ឋានដ៏ធំរបស់ក្រុមភេរវជនអាល់កៃដា បន្ទាប់ពីប្រទេសអាហ្វហ្កានីស្ថាន។
ទីតាំងជាយុទ្ធសាស្រ្តនេះហើយ ដែលធ្វើឲ្យប្រទេសមហាអំណាច នាំគ្នាទៅដាក់តាំងមូលដ្ឋានទ័ព នៅក្នុងប្រទេសជីប៊ូទី ដើម្បីប្រជែង និងការពារផលប្រយោជន៍ជាតិរបស់ពួកគេរៀងៗខ្លួន ទាំងនៅក្នុងការគ្រប់គ្រង និងរក្សាសន្តិសុខផ្លូវនាវាចរណ៍ សម្រាប់ការដឹកជញ្ជូនប្រេង និងការដោះដូរពាណិជ្ជកម្ម និងទាំងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងភេរវកម្ម៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ