ខួប៧០ឆ្នាំនៃការពុះចែកឥណ្ឌាជារដ្ឋ២ គឺឥណ្ឌានិងប៉ាគីស្ថាន ក្រោយឯករាជ្យពីអង់គ្លេស
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៣៨
ថ្ងៃចន្ទនិងថ្ងៃអង្គារ១៤-១៥សីហានេះ ប៉ាគីស្ថាននិងឥណ្ឌាប្រារព្ធខួប៧០ឆ្នាំ នៃការពុះចែកឥណ្ឌាជា២ ដែលនាំអោយបង្កើតបានជារដ្ឋ២ គឺឥណ្ឌាបច្ចុប្បន្នដែលសំបូរអ្នកកាន់សាសនាហិណ្ឌូ និងប្រទេសប៉ាគីស្ថានកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម។ ឥណ្ឌា និងប៉ាគីស្ថានចាប់កំណើតឡើង ក្រោយទទួលបានឯករាជ្យពីអង់គ្លេស ក្នុងឆ្នាំ១៩៤៧។ ការបែងចែកជារដ្ឋ២ដាច់ដោយឡែក នៅ៧០ឆ្នាំមុននេះ បានធ្វើអោយមានហិង្សាធ្វើអោយមានមនុស្សស្លាប់ ពី១លានទៅ២លាននាក់ ធ្វើអោយមនុស្សផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅពី១២លាននាក់ ទៅ១៥លាននាក់។
ប្រវត្តិនៃការពុះចែកឥណ្ឌាជា២ ក្រោយឯករាជ្យពីអង់គ្លេស
ការបែងចែកឥណ្ឌាជា២ បានឈានរហូតចែកជាប្រទេសទី៣ទៅទៀត គឺ គឺបង់ក្លាដែសដែលបែកចេញពីប៉ាគីស្ថាន ឯករាជ្យចេញពីប៉ាគីស្ថាន កាលពីឆ្នាំ ១៩៧១។ ក្រោយទទួលបានឯករាជ្យពីអង់គ្លេស មានការពុះចែកឥណ្ឌា ជារដ្ឋ២ គឺឥណ្ឌានិងប៉ាគីស្ថាន។ ការបែងចែកនេះ គឺដោយសារតែមានសាសនា២ គឺសាសនាហិណ្ឌូរបស់ឥណ្ឌា និងអ៊ីស្លាមរបស់ប៉ាគីស្ថាន។ ដើមឡើយ ពេលមិនទាន់បែងចែកជា២ប្រទេសនេះ គឺមានសាសនាអ៊ីស្លាម ក្នុងឧបទ្វីបឥណ្ឌារួចទៅហើយ។ កាលនោះ មានការបង្កើតសម្ព័ន្ធអ៊ីស្លាមមួយ នៅDhaka ក្នុងឆ្នាំ១៩០៦។ កាលនោះ សម្ព័ន្ធអ៊ីស្លាមមួយនេះ មិនបង្កើតឡើង ដើម្បីផ្តាច់ប៉ាគីស្ថានអោយទៅជារដ្ឋមួយផ្សេងទៀតទេ គឺបង្កើតឡើងដើម្បីការពារសិទ្ធិប្រជាជនឥណ្ឌាដែលកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមតែប៉ុណ្ណោះ។ គួររំលឹកដែរថា គឺលោកអាលី ជីណា ដែលបានចូលក្នុងសម្ព័ន្ធអ៊ីស្លាម នៅឆ្នាំ១៩១៣នេះហើយ ដែលជាអ្នកដឹកនាំទៅដល់ការពុះចែកឥណ្ឌាដាច់ជា២នេះ។
អ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមកាលនោះ ទទួលការគំរាមកំហែងពីអ្នកកាន់សាសនាហិណ្ឌូ។ អ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមនៅឧបទ្វីបឥណ្ឌាកាលនោះ នៅមានការនឹកនាដល់ចក្រភពអ៊ីស្លាមMoghol ដែលកាន់ អំណាចតាំងពីមុនអង់គ្លេសដាក់អាណានិគមនៅឡើយ។ ពេលបង្កើតដំបូង សម្ព័ន្ធអ៊ីស្លាមមិនទាន់ទទួលបានការគាំទ្រពីប្រជាជនកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមប៉ុន្មានទេ។
ក្រោយមកទៀត អង់គ្លេសបានអនុញ្ញាតអោយមានអ្នកបោះឆ្នោតអ៊ីស្លាមបានបែងចែកដោយឡែកពីអ្នកបោះឆ្នោតហិណ្ឌូ ធ្វើអោយក្នុងឆាកនយោបាយ មានវត្តមានសហគមន៍អ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមនឹងគេដែរ។
ក្នុងឆ្នាំ១៩៤០ សម្ព័ន្ធអ៊ីស្លាមបានសុំអោយមានការបង្កើតរដ្ឋមួយដាច់ដោយឡែក។ លោកអាលីជីណា ចង់អោយអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមរួបរួមគ្នា។ លោកតស៊ូបានទទួលជោគជ័យ ដោយបានធ្វើអោយសម្ព័ន្ធអ៊ីស្លាមទទួលបានការគាំទ្រពីអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមភាគច្រើន។ ពេលបក្សសមាជទទួលជោគជ័យក្នុងការបោះឆ្នោត នៅឆ្នាំ១៩៣៧ សហគមន៍អ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមមានការបារម្ភក៏បាននាំគ្នាចូលរួមក្នុងសម្ព័ន្ធអ៊ីស្លាមតែម្តងទៅ ដើម្បីសម្រេចគំរោងបង្កើតរដ្ឋមួយផ្សេងទៀតនោះ។ យោងតាមអ្នកជំនាញ ប្រជាជនកាន់សាសនាអ៊ីស្លាកាលនោះ មិនបានយកពាក្យថាសាសនាអ៊ីស្លាមជាធំទេ ពួកគេគិតគូរតែពីប្រយោជន៍សង្គម សេដ្ឋកិច្ច និងប្រពៃណីពួកគេតែប៉ុណ្ណោះ។
ឆ្នាំ១៩៤៦ អង់គ្លេសនឿយហត់ដោយសារសង្គ្រាមលោកលើកទី២ ក៏សម្រេចលែងបន្តអាណានិគមតទៅទៀត។ អង់គ្លេសចង់អោយឥណ្ឌាដែលត្រូវទទួលឯករាជ្យនោះ ក្លាយជាសហភាពសហព័ន្ធមួយ ដែលក្នុងនោះ ខែត្របង់ហ្កាល និងពិនចាប់ ដែលមានប្រជាជនកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម អាចស្វ័យតបាន។ ដំបូងទាំងសម្ព័ន្ធអ៊ីស្លាម និងបក្សសមាជយល់ព្រមតាមសំណើអង់គ្លេស តែក្រោយមកទៀត លោកនេរុ ជាប្រធានបក្សសមាជប្រែចិត្តទៅវិញ។ ដោយសាររឿងនេះ ហិង្សាក៏ផ្ទុះឡើង សម្លាប់មនុស្សរាប់ពាន់នាក់ ភាគច្រើនជាអ្នកកាន់សាសនាហិណ្ឌូ។
អង់គ្លេសក៏បានចាត់ចែងអោយទ្វីបឥណ្ឌាឆាប់ទទួលបានឯករាជ្យ ដោយចាត់ចែងការពុះចែកឥណ្ឌា ជារដ្ឋ២ គឺរដ្ឋឥណ្ឌានិងប៉ាគីស្ថាននេះឯង។ ហើយឯករាជ្យនៃប្រទេសថ្មីទាំង២នេះ បានប្រកាសឡើង នៅយប់ថ្ងៃ១៤សីហា ចូលព្រឹកថ្ងៃ១៥សីហាឆ្នាំ១៩៤៧។
ប៉ាគីស្ថានកំណត់យកថ្ងៃ១៤សីហាជាថ្ងៃប្រារព្ធខួប ចំណែកឥណ្ឌាកំណត់យកថ្ងៃ១៥សីហា។
ប្រវត្តិហិង្សាបង្ហូរឈាមដោយសារការបែងចែកទឹកដីនៅតែដិតជាប់ក្នុងចិត្តប្រជាជនទាំងសង្ខាង
ការពុះចែកឥណ្ឌាជា២ បានធ្វើអោយមនុស្សភៀសខ្លួនផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅ ពី១២លានទៅ១៥លាននាក់ ជាការបម្លាស់ទីដ៏ធំបំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ។ មនុស្សស្លាប់ដោយហិង្សាវិញ មានពី១លានទៅ២លាននាក់ ជាតួលេខខ្ពស់។ តួលេខជនរងគ្រោះពីហិង្សានេះ ជាតួលេខដែលគេប៉ាន់ស្មានប៉ុណ្ណោះ។ គេពុំដឹងច្បាស់ពីតួលេខពិតប្រាកដទេ ព្រោះថា គ្មានការកាត់ក្តីដាក់ទោសទាក់ទងហិង្សាឧក្រិដ្ឋកាលនោះទេ។ ហើយកាលនោះទៀតសោត ពាក្យថា បោសសម្អាតជនជាតិភាគតិច រឺបោសសម្អាតសហគមន៍ភាគតិចនេះ ក៏ត្រូវបានគេទុកចោលមួយឡែកដែរ។ ទោះយ៉ាងនេះក្តី ប្រវត្តិសាស្ត្រនេះនៅតែដិតជាប់នឹងប្រជាជនឥណ្ឌា និងប៉ាគីស្ថាន ព្រោះហិង្សាកើតចេញដោយសារការបែងចែកជារដ្ឋ២កាលនោះ គឺព្រៃផ្សៃនិងអមនុស្សធម៌ណាស់។ ប្រជាជនដែលនៅរស់រានពីហិង្សាកាលនោះ នៅរំលឹកពីហេតុការណ៍ដែលពួកគេបានជួបប្រទះផ្ទាល់ភ្នែកនៅឡើយ។ ក្រោយចែកឥណ្ឌាជា២ប្រទេស អ្នកកាន់សាសនាហិណ្ឌូត្រូវធ្វើដំណើរចេញពីប៉ាគីស្ថានទៅនៅឥណ្ឌា ហើយអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម ចេញពីឥណ្ឌាទៅប៉ាគីស្ថានវិញ។
ការផ្លាស់ប្តូរទីលំនៅ បង្ខំចិត្តបោះបង់ចោលដីធ្លី ផ្ទះសម្បែងដែលធ្លាប់រស់នៅ មិនមែនជាការស្រួលទេសម្រាប់ប្រជាជន។ ហិង្សាបានផ្ទុះឡើង រវាងសហគមន៍សាសនាទាំងសង្ខាង រហូតទៅជាមានការដុតវិហារ ឆក់ប្លន់ សម្លាប់មនុស្ស ចាប់រំលោភភេទជាដើម។ ស្ត្រីរាប់ពាន់នាក់ត្រូវបានគេចាប់ជាចំណាប់ខ្មាំង ស្ត្រីខ្លះបានបង្ខំចិត្តប្រើអាភៀន ដើម្បីលោតចូលអណ្តូងសម្លាប់ខ្លួន ព្រោះពួកគេមិនចង់រងការបំពានភេទ។ ស្ត្រីខ្លះទៀត ក៏ត្រូវក្រុមគ្រួសារសម្លាប់ចោល គឺព្រៃផ្សៃ និងឈឺចាប់ខ្លាំងណាស់។ នេះនៅមិននិយាយពីការរាតត្បាតជំងឺអាសន្នរោគផង។ សង្ឃឹមថ្ងៃណាមួយ នឹងមានការសើរើរឿងនេះ ដើម្បីរកយុត្តិធម៌អោយជនរងគ្រោះឡើងវិញ។
៧០ឆ្នាំកន្លងផុតទៅហើយមែន ប៉ុន្តែឥណ្ឌានិងប៉ាគីស្ថានដែលជាបងប្អូននឹងគ្នាក៏នៅមិនត្រូវរ៉ូវគ្នា ដដែល។ ប្រទេសទាំង២ បន្តធ្វើសង្គ្រាមនឹងគ្នាច្រើនលើក ពិសេសបន្តដណ្តើមបូរណភាពតំបន់កាស្មៀរ។ ការបែងចែកឥណ្ឌាជា២ក្រោយអាណានិគមអង់គ្លេស មិនបានចែងលក្ខខណ្ឌច្បាស់លាស់ពីតំបន់កាស្មៀរនេះទេ។ ឥណ្ឌាធ្លាប់សន្យាធ្វើប្រជាមតិរឿងកាស្មៀរនេះដែរ ប៉ុន្តែ នៅមិនទាន់ឃើញធ្វើនៅឡើយ។ ក្រោយមក នៅភាគខាងកើតទឹកដីប៉ាគីស្ថាន មានការបះបោរផ្តាច់ទឹកដីនិយម។ ឥណ្ឌាក៏បានឆ្លៀតចូលធ្វើអន្តរាគមន៍យោធា ជួយក្រុមឧទ្ទាម ក្នុងការទាមទារឯករាជ្យពីប៉ាគីស្ថាន។ គឺការ ទាមទារ អោយមានប្រទេសបង់ក្លាដែសសព្វថ្ងៃនេះឯង ដែលបានឯករាជ្យពីប៉ាគីស្ថាន នៅឆ្នាំ១៩៧១៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ