ឆាលស៍ ដាវីន និងដំណើរជុំវិញផែនដីតាមនាវាប៊ីហ្គ័ល
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៩:០៣
នៅក្នុងនាទីប្រវត្តិសាស្រ្តពិភពលោករបស់យើង នៅសប្តាហ៍នេះ សេង ឌីណា សូមបន្ត រៀបរាប់អំពីប្រវត្តិ លោក ឆាលស៍ ដាវីន (Charles Darwin) តទៅទៀត ដោយលើកឡើង អំពីដំណើររបស់លោកជុំវិញផែនដីតាមនាវាប៊ីហ្គ័ល (HMS Beagle) ដែលជាឫសគល់ នាំទៅដល់ការបង្កើតទ្រឹស្តីដ៏ល្បីល្បាញរបស់លោក ទាក់ទងនឹងការវិវឌ្ឍនៃជីវិត។
នៅថ្ងៃទី២៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ១៨៣១ នៅពេលដែលនាវាប៊ីហ្គ័លចាប់ផ្តើមចេញដំណើរពីប្រទេសអង់គ្លេស ក្នុងបេសកកម្មទៅអាមេរិកខាងត្បូង និងធ្វើដំណើរមួយជុំផែនដី ទំព័រសករាជថ្មី នៅក្នុងប្រវត្តិនៃវិទ្យាសាស្រ្តធម្មជាតិក៏ចាប់បើកនៅពេលនោះដែរ។
នៅក្នុងបេសកកម្មរយៈពេល ៥ឆ្នាំ តាមនាវាប៊ីហ្គ័លនេះហើយ ដែលឆាលស៍ ដាវីន បានចំណាយពេលសិក្សាយ៉ាងម៉ត់ចត់ទៅលើធម្មជាតិ ដោយធ្វើការសង្កេត និងកត់ត្រា ព្រមទាំងចាត់ចំណាត់ថ្នាក់ពូជសត្វ រហូតក្រោយមក បង្កើតបានទៅជាទ្រឹស្តីដ៏សំខាន់បំផុតមួយនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តនៃធម្មជាតិ គឺទ្រឹស្តីអំពីការវិវឌ្ឍនៃជីវិតតាមរយៈជម្រើសដោយធម្មជាតិ។
ប៊ីហ្គ័លធ្វើដំណើរមកដល់តំបន់អាមេរិកខាងត្បូង នៅអំឡុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ១៨៣២ ហើយបានចំណាយពេលរហូតដល់ទៅជាង ៣ឆ្នាំ (រហូតដល់ខែកញ្ញាឆ្នាំ១៨៣៥) ធ្វើការសិក្សាទាំងនៅក្នុងតំបន់សមុទ្រ នៅតាមបណ្តោយឆ្នេរ នៅតាមប្រជុំកោះ ក៏ដូចជា នៅតាមតំបន់ចូលជ្រៅទៅក្នុងដីគោក ដោយចាប់ផ្តើមដំបូងពីឆ្នេរខាងកើត ក្នុងមហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក (ប្រេស៊ីល) រួចហើយធ្វើដំណើរតាមបណ្តោយឆ្នេរចាក់ចុះទៅទិសខាងត្បូងពីតំបន់មួយ ទៅតំបន់មួយ រហូតដល់ទៅដល់ចុងខាងត្បូងបំផុតនៃទ្វីបអាមេរិក (អាហ្សង់ទីន និងស្ហ៊ីលី) មុននឹងឆ្លងទៅខាងមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក ហើយធ្វើដំណើរសសៀរតាមបណ្តោយឆ្នេរខាងលិចនៃអាមេរិកខាងត្បូង ឡើងទៅទិសខាងជើងវិញ រហូតទៅដល់ប្រជុំកោះកាឡាប៉ាហ្គោស (Galapagos) ក្នុងប្រទេសអេក្វាទ័រ។
នៅក្នុងអំឡុងពេលធ្វើដំណើរតាមនាវាប៊ីហ្គ័លនេះ ដាវីនបានធ្វើការកត់ត្រាទុកជារៀងរាល់ថ្ងៃនូវអ្វីដែលលោកសង្កេតឃើញ ហើយមានការសង្កេតមួយចំនួន ដែលបណ្តុះនូវគំនិត និង បង្កើតជាចម្ងល់ដល់ដាវីន ហើយដែលជាមូលដ្ឋានគ្រឹះ នាំទៅដល់ការបង្កើតទ្រឹស្តីស្តីពីការវិវឌ្ឍនៃជីវិត។
ការសង្កេតទីមួយ គឺទៅលើការរកឃើញផូស៊ីលនៃប្រភេទសត្វមួយចំនួន ដែលស្លាប់ផុតពូជអស់ទៅហើយ ក៏ប៉ុន្តែ វាមានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នាទៅនឹងប្រភេទសត្វដែលកំពុងរស់នៅនាសម័យកាលនោះ គ្រាន់តែមានទំហំខុសគ្នា ហើយខុសគ្នាច្រើន ដែលគេមិនអាចចាត់បញ្ចូលជាពូជសត្វតែមួយបាន។ ផូស៊ីលទាំងនេះបានបង្កើតជាសំណួរចាក់ស្រែះនៅក្នុងខួរក្បាលរបស់ដាវីន៖ តើប្រភេទសត្វនៅក្នុងផូស៊ីល និងប្រភេទសត្វដែលនៅរស់នេះ មានទំនាក់ទំនងអ្វីនឹងគ្នា? ចម្ងល់នេះបានកើតមានកាន់តែខ្លាំងថែមទៀត នៅពេលដែលដាវីនធ្វើដំណើរទៅដល់ប្រជុំកោះកាឡាប៉ាហ្គោស។
កាឡាប៉ាហ្គោស មានកូនកោះតូចៗសរុបចំនួន ២១ ដោយភាគច្រើន គឺជាប្រភេទកោះភ្នំភ្លើង។ នៅកាឡាប៉ាហ្គោសនោះ ដាវីនបានសង្កេតឃើញមានប្រភេទសត្វស្លាបចំនួន ២៦ ដោយក្នុងនោះមានតែមួយប្រភេទប៉ុណ្ណោះ ដែលគេអាចឃើញមាននៅកន្លែងផ្សេង ចំណែក ២៥ផ្សេងទៀត គឺមានតែនៅកាឡាប៉ាហ្គោសនេះតែមួយកន្លែងគត់។
លើសពីនេះទៅទៀត នៅក្នុងចំណោមប្រភេទសត្វស្លាបទាំង ២៥នេះ ក៏មានការបែងចែកគ្នាទៅតាមកោះនីមួយៗផងដែរ ដោយប្រភេទសត្វស្លាបខ្លះឃើញមានតែនៅលើកោះមួយ ហើយមិនមាននៅលើកោះណាផ្សេងទៀតទាំងអស់ នៅក្នុងចំណោមកូនកោះទាំង ២១ នៅកាឡាប៉ាហ្គោស។ ម្យ៉ាងទៀត មានសត្វបក្សីចំនួន ១៤ប្រភេទ ដែលមើលទៅគួរតែជាប្រភេទសត្វតែមួយ តែមានលក្ខណៈខុសគ្នា ពីកោះមួយទៅកោះមួយ។ ដូចគ្នាដែរ ចំពោះករណីសត្វអណ្តើក។
សម្រាប់ដាវីន សំណួរជាច្រើនបានចោទឡើង។ តើហេតុអ្វីបានជាប្រភេទសត្វខ្លះ មាននៅតែកន្លែងមួយ ហើយមិនមានសោះនៅកន្លែងមួយទៀត បើទោះបីជាកន្លែងទាំងពីរនេះមានចម្ងាយមិនសូវជាឆ្ងាយពីគ្នាសោះ ? ផ្ទុយទៅវិញ ហេតុអ្វីបានជាប្រភេទសត្វខ្លះបែរជាត្រូវគេសង្កេតឃើញមាននៅទីកន្លែងផ្សេងគ្នា ឬប្រទេសផ្សេងគ្នា ហើយដែលនៅចម្ងាយយ៉ាងឆ្ងាយពីគ្នាទៅវិញ? តើហេតុអ្វីបានជាប្រភេទសត្វខ្លះមើលទៅជាប្រភេទសត្វតែមួយ តែមានទម្រង់ និងទំហំខុសៗគ្នាយ៉ាងខ្លាំងទៅវិញ? តើភាពខុសគ្នានេះកើតមានតាំងពីដើមរៀងមក ឬក៏សត្វអស់ទាំងនេះ មានដើមកំណើតដំបូងចេញពីពូជតែមួយ តែក្រោយមកមានការវិវឌ្ឍបែកខ្នែងតំណវង្សចេញពីគ្នា ?
នៅចុងឆ្នាំ១៨៣៥ នាវាប៊ីហ្គ័លបានចាកចេញពីអាមេរិកខាងត្បូង ឆ្លងកាត់មហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក សំដៅទៅកាន់ប្រទេសនូវែលសេឡង់ និងអូស្រ្តាលី បន្ទាប់មកទៀត ធ្វើដំណើរកាត់តាមមហាសមុទ្រឥណ្ឌា ទៅដល់អាហ្វ្រិកខាងត្បូង រួចហើយឆ្លងចូលទៅកាន់មហាសមុទ្រអាត្លង់ទិក មុននឹងធ្វើដំណើរត្រឡប់ទៅកាន់ប្រទេសអង់គ្លេសវិញ នៅខែតុលា ឆ្នាំ១៨៣៦។
នៅពេលនោះ ដាវីននៅមិនទាន់រកឃើញនូវចម្លើយច្បាស់លាស់ ទៅនឹងសំណួរចាក់ស្រែះ ដែលកើតចេញពីការសង្កេតនៅប្រជុំកោះកាឡាប៉ាហ្គោសនៅឡើយទេ ហើយក៏មិនទាន់បង្កើតនូវទ្រឹស្តីស្តីពីការវិវឌ្ឍនៃជីវិតនៅឡើយនោះដែរ ក៏ប៉ុន្តែ ទោះជាយ៉ាងណា លទ្ធផលនៃការសិក្សា និងសង្កេតទៅលើធម្មជាតិ ដែលដាវីនបានធ្វើនៅក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំ នៅពេលធ្វើដំណើរតាមនាវាប៊ីហ្គ័ល គឺគ្រប់គ្រាន់ល្មមអាចឲ្យដាវីន (ដែលរៀនមិនទាន់បានសញ្ញាបត្រអ្វីសោះខាងវិទ្យាសាស្រ្ត) បានក្លាយជាធម្មជាតិវិទូដ៏ល្បីឈ្មោះម្នាក់នៅអង់គ្លេស។
តាមការពិត ដាវីនបានចាប់ផ្តើមមានឈ្មោះបោះសំឡេង ក្នុងចំណោមអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តអង់គ្លេស តាំងពីមិនទាន់បញ្ចប់បេសកកម្មលើនាវាប៊ីហ្គ័លមកម៉្លេះ ដោយនៅអំឡុងពេលនោះ ដាវីនតែងតែបានផ្ញើលិខិតឆ្លងឆ្លើយគ្នាជាមួយអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តនៅអង់គ្លេស អំពីអ្វីដែលលោកសង្កេតឃើញ និងអំពីទស្សនៈរបស់លោកដែលទាញចេញពីការសង្កេតទាំងនេះ។
នៅខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ១៨៣៦ ពោលគឺតែប្រមាណជាមួយខែប៉ុណ្ណោះ ក្រោយពីវិលត្រឡប់ពីបេសកម្មលើនាវាប៊ីហ្គ័ល ដាវីនត្រូវបានគេជ្រើសរើសឲ្យចូលជាសមាជិកវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវខាងភូគព្ភសាស្រ្តអង់គ្លេស (Geological Society)។ ជាងពីរឆ្នាំក្រោយមកទៀត គឺនៅដើមឆ្នាំ១៨៣៩ ដាវីនបានចូលជាសមាជិកវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវខាងសត្វសាស្រ្ត (Zoological Society) ហើយជាពិសេសជាងនេះទៅទៀត គឺបានចូលជាសមាជិកស្ថាប័នដ៏ល្បីល្បាញបំផុតមួយនៅពេលនោះ គឺ រាជបណ្ឌិតសភាវិទ្យាសាស្រ្តអង់គ្លេស (Royal Society)។
នៅឆ្នាំ១៨៣៩នោះ ឆាលស៍ ដាវីន បានរៀបការជាមួយប្អូនស្រីជីដូនមួយ ហើយតាមការពិតទៅ ឪពុកក្មេក និងដែលត្រូវជាឪពុកមារបស់ដាវីន ក៏ជាអ្នកបានដើរតួនាទីដ៏សំខាន់មួយដែរ ក្នុងការជួយបញ្ចុះបញ្ចូលឪពុកដាវីន ឲ្យយល់ព្រមអនុញ្ញាតឲ្យដាវីនទៅធ្វើដំណើរជុំវិញផែនដី តាមនាវាប៊ីហ្គ័ល ពីព្រោះថា ពីដំបូង ឪពុករបស់ដាវីនបានជំទាស់នឹងគម្រោងនេះ។ នៅពេលនោះ ឪពុករបស់ដាវីនតែងតែបារម្ភខ្លាចកូនអាងទ្រព្យសម្បត្តិឪពុក ហើយគិតតែចង់ទៅដើរលេងសប្បាយភ្លើតភ្លើន មិនគិតពីអនាគត ហើយក្លាយជាមនុស្សចោលម្សៀត ខូចដល់វង្សត្រកូលដែលមានឋានៈខ្ពង់ខ្ពស់នៅក្នុងសង្គមអង់គ្លេស។
នៅទីបំផុតទៅ ផ្ទុយពីក្តីបារម្ភរបស់ឪពុក ដាវីនបានក្លាយជាអ្នកវិទ្យាសាស្រ្ត ដែលមានទាំងកេរ្តិ៍ឈ្មោះល្បី និងប្រាក់ចំណូលច្រើន ហើយថែមទាំងមានគ្រួសារដ៏ល្អមួយ ដែលមានកូនទាំងអស់ ១០នាក់ ហើយអាចរស់នៅក្នុងជីវិតមួយប្រកបដោយសុភមង្គល។
ក៏ប៉ុន្តែ បើទោះបីជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ សម្រាប់ដាវីន ជីវិតហាក់ដូចជានៅតែមិនទាន់ពេញលេញនៅឡើយ ដោយសារតែចម្ងល់ចាក់ស្រែះជាច្រើន ដែលកើតមានឡើង ពីការសង្កេតរបស់លោកទៅលើធម្មជាតិ ក្នុងអំឡុងការធ្វើដំណើរតាមនាវាប៊ីហ្គ័ល នៅតែចោទឡើង ដោយមិនអាចរកដំណោះស្រាយឃើញ។
រហូតទាល់តែដល់ឆ្នាំ១៨៥៩ ពោលគឺ ជាង ២០ឆ្នាំក្រោយការធ្វើដំណើរតាមនាវាប៊ីហ្គ័ល ទើប ឆាលស៍ ដាវីន បានរៀបចំ និងចុះផ្សាយនូវទ្រឹស្តីស្តីពីការវិវឌ្ឍនៃជីវិត តាមរយៈសៀវភៅ ដែលមានចំណងជើងជាភាសាអង់គ្លេសថា “The Origin of Species”៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ