រលាកពោះវៀន ជាជំងឺដែលគេជួបប្រទះយ៉ាងញឹកញាប់ និងអាចជាជំងឺដ៏គ្រោះថ្នាក់បំផុត សម្រាប់កុមារ និងទារក។ ជំងឺនេះភាគច្រើនបង្កឡើងដោយវីរ៉ុស តែជួនកាលវាក៏អាចបង្កឡើងដោយបាក់តេរីដែរ។ អាការៈ រាក ក្អួត ចុកពោះ ក្តៅខ្លួន ជារោគសញ្ញាសំគាល់ចំបង។ហេតុអ្វីបានជាពោះវៀនយើងមិនអាចការពារខ្លួនបាន ? តើត្រូវធ្វើដូចម្តេចទើបអាចជួយខ្លួនយើង ឱ្យឈ្នះមេរោគ និងវីរ៉ុសទាំងនោះបាន ?
គ្រប់គ្នាសុទ្ធតែខ្លាចជំងឺ ជំងឺរលាកពោះវៀន ជាពិសេសចំពោះទារក និង កុមារ ! ព្រោះវាបង្កឱ្យក្អួតផង រាកផង និងចុកផងក៏មាន។ ហេតុអ្វី បានជាប្រព័ន្ធរំលាយអាហារយើង ស្ងៀមៗស្រាប់តែក្រឡាប់ចាក់ដូច្នេះ ?
រលាកពោះវៀន អាចមានច្រើនសណ្ឋាន។ ជួនបង្កឡើងដោយវីរ៉ុស ជួនបង្កឡើងដោយបាក់តេរី។ ចំណែករោគសញ្ញាវិញ វាប្រែប្រួលពីមនុស្សម្នាក់ទៅមនុស្សម្នាក់ មិនដែលដូចគ្នាទេ។
“គេមិនដឹងច្បាស់លាស់ថាហេតុអ្វីបានជាអ្នកមានជំងឺរលាកពោះវៀន ស្តែងឡើងដោយអាការៈរោគខុសៗគ្នាទេ។ អ្នកជំងឺខ្លះ មានអាការៈក្អួតចង្អោរ តែគ្មានរាកផ្សំជាមួយទេ។ ខ្លះរាក តែមិនក្អួត។ ខ្លះទៀត ក្អួតតិចតួច ហើយក្តៅខ្លួន បន្ទាប់មកទើបមានរាក។
ឥឡូវយើងដឹងខ្លួនហើយថាកំពុងមានជំងឺរលាកពោះវៀន ប៉ុន្តែចុះហេតុអ្វីបានជាក្អួត ?!
“វីរ៉ុស ឬបាក់តេរី វាយប្រហារ ប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ ការបញ្ជូនចំណីដែលយើងលេបចូលតាមមាត់ ឆ្លងកាត់តាមបំពង់ក ចុះទៅក្រពះ រួចចុងក្រោយបញ្ចេញ តាមពោះវៀនធំ ទៅចេញផ្លូវធំមកក្រៅ មិនអាចប្រព្រឹត្តទៅបានដូចរៀបរាប់ទេ។ ចំណីអាហារកិនហើយ ត្រូវបញ្ចេញចោល តែវាមិនចេញតាមក្រោម ដែលជាផ្លូវធម្មតា វាធ្វើដំណើរបញ្ច្រាសទិស វិលវល់ពេញពោះ ឡើងមកច្រាលមកលើវិញ មកចេញតាមមាត់ គឺក្អួតនេះឯង។”
នៅប្រទេសបារាំង ៨០%នៃជំងឺរលាកពោះវៀន ដែលយើងជួបប្រទះនៅរដូវត្រជាក់ គឺបណ្តាលមកពីវីរ៉ុស។ វីរ៉ុសដែលគេជួបញឹកញាប់ជាងគេ គឺ រ៉ូតាវីរ៉ុស (rotaviru)។
នៅក្នុងពោះវៀនតូចរបស់មនុស្ស គឺកន្លែងផ្ទុកកាកសំណល់ចំណីអាហារ ដែលក្រពះទើបកិនបញ្ចេញ-រំលាយ ជាលក្ខណៈរាវៗ។ គឺទាល់តែឆ្លងកាត់ពោះវៀនធំ ទើបសរីរាង្គកាយយើងបឺតស្រូបជាតិទឹកអស់ បន្សល់តែកាក ដែលប្រែក្លាយជាលាមកដុំៗ។ នេះជាដំណើរការនៃប្រព័ន្ធរំលាយអាហាររបស់មនុស្ស ប៉ុន្តែនៅពេលដែលរ៉ូតាវីរុស ចូលទៅក្នុងខ្លួន វាទៅរំខានដំណើរការនេះ ទើបបានជាបង្កមានលាមករាវ។ វីរុសនេះកើតឡើងជាទូទៅចំពោះមនុស្សធំពេញវ័យ និងជាពិសេសកុមារ ដែលអាចបង្កឱ្យមានករណីខ្សោះទឹកអស់ពីខ្លួន។ ដូច្នេះហើយបានជានៅប្រទេសជឿនលឿន គ្រូពេទ្យបានណែនាំឱ្យចាក់ថ្នាំបង្ការ ដើម្បីបញ្ចៀសគ្រោះថ្នាក់នេះ។
ចំពោះមនុស្សធំ មនុស្សពេញវ័យ គ្រោះហួតខ្សោះអស់ជាតិទឹកព្រោះរាគខ្លាំង មិនសូវជាធ្ងន់ធ្ងរទេ ប៉ុន្តែត្រូវតែទទួលទានទឹកឱ្យបានច្រើន និងទទួលទានអាហារប្រៃៗ និងអត់ធ្មត់ពីរបីថ្ងៃទៅនឹងបានធូរស្បើយហើយ។ ៩០%នៃអ្នកជំងឺនឹងឈប់រាកក្នុងរយៈពេល៤៨ម៉ោងក្រោយ។
រលាកពោះវៀន ដោយបាត់តេរី
“រលាកពោះវៀនដោយបាក់តេរី តែងមានអាការៈក្តៅខ្លួន ស្ថានភាពសុខភាពទូទៅមានការប្រែប្រួល លាមកមិនសូវរាកខ្លាំងទេ តែមានអាចមានលាយឈាម និងអាចបង្កឱ្យមានគ្រោះបណ្តាលមកពីបាក់តេរីរាយបាយពេញសរីរាង្គកាយយើង។”
ពេលខ្លះរលាកពោះវៀនប្រភេទនេះ ត្រូវបានគេហៅថា ការពុលចំណីអាហារ ដោយហេតុបានបរិភោគអាហារដែលមានសារធាតុពុល។
នៅក្នុងប្រព័ន្ធរំលាយអាហាររបស់យើង មានផ្ទុកទៅដោយពពួកបាក់តេរី រាប់ពាន់លាន។ បាក់តេរីទាំងនេះ មានភារៈជាជួយរំលាយអាហារផង និងជាអ្នកជួយការពារសរីរាង្គ ប្រឈមនឹងបាក់តេរីកាចៗ មកពីក្រៅ និងដែលអាចបង្ករោគ ឬ បាក់តេរីមិនល្អ ដូចជា E-coli ដែលមានតិចតួចនៅក្នុងខ្លួន។ ប៉ុន្តែនៅពេលណាមួយដែលយើងទទួលអាហារ បន្លែត្រីសាច់ ដែលមានបង្កប់ទៅដោយបាក់តេរីគ្រោះថ្នាក់ច្រើន ដល់ទៅរាប់ពាន់ ឬរាប់លាន បាក់តេរីល្អក្នុងខ្លួនមិនអាចទប់ឈ្នះនឹងការលុកលុយទន្ទ្រានទីនៃបាក់តេរីគ្រោះថ្នាក់បានទេ។ ប្រព័ន្ធរំលាយអាហារបាត់បង់លំនឹងរវាងបាក់តេរីល្អ និងបាក់តេរីអាក្រក់ គឺនៅពេលនោះហើយ ដែលលេចជាជំងឺរលាកពោះវៀនឡើង។ ទម្រង់រលាកពោះវៀនដោយបាក់តេរី មានលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរជាងដោយវីរ៉ុស ប៉ុន្តែគេអាចព្យាបាលបានដោយប្រើថ្នាំផ្សះ។
តាមការពិតជំងឺនេះងាយការពារណាស់ លោកគ្រូពេទ្យ សូមណែនាំថា ចំពោះកូនក្មេង ក៏ដូចជាស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ ត្រូវបរិភោគសាច់ឆ្អិន និងកាយវិការដ៏សាមញ្ញបំផុត គឺលាងបន្លែផ្លែឈើឱ្យបានស្អាត និងលាងដែមុនពេលធ្វើម្ហូប និងមុនពេលញ៉ាំបាយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ