នាយករដ្ឋមន្ត្រីអេត្យូពី Abiy Ahmed ជាជ័យលាភីណូបែលសន្តិភាព២០១៩
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:៣៧
អស់មន្ទិល ជ័យលាភីរង្វាន់ណូបែលសន្តិភាពឆ្នាំ២០១៩ ត្រូវបានប្រគល់ទៅឱ្យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីអេត្យូពី អាប៊ី អាម៉េដ (Abiy Ahmed)។ គណៈកម្មការណូបែលបានសម្រេចផ្តល់កត្តិយសដ៏ខ្ពស់ខ្ពស់ដល់លោក អាប៊ី អាម៉េដ ចំពោះស្នាដៃដ៏អស្ចារ្យរបស់លោកដែលបានផ្តួចផ្តើមគំនិតផ្សះផ្សាជាតិ រហូតបញ្ចប់ជម្លោះជាមួយប្រទេសជិតខាងអេរីត្រេ។
តើលោក អាប៊ី អាម៉េដ ជានរណា ?
ក្នុងវ័យ៤៣ឆ្នាំ មានម្តាយជាអ្នកកាន់សាសនាគ្រិស្ត ឪពុកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម លោក អាប៊ីយ៍ អាមេដ បានឆ្លងកាត់កុមារភាពដ៏ក្រីក្រ គ្មានទឹកស្អាត គ្មានភ្លើង ប្រើប្រាស់ មុនបានក្លាយជានាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រទេសអេត្យូពី ប្រទេសដែលមានប្រជាជនច្រើនជាងបំផុតលំដាប់ទីពីរនៅទ្វីបអាហ្វ្រិក នៅថ្ងៃទី ២ មេសា ឆ្នាំ ២០១៨ បន្ទាប់ពីមានចលនាប៉ះបោរប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលផ្តាច់ការជាច្រើនឆ្នាំ។
ជាអ្នកផ្តួចផ្តើម ផ្សះផ្សាសន្តិភាពជាមួយប្រទេសអេរីត្រេ ៦ខែក្រោយពីបានក្លាយជាប្រមុខដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល លោកបានសម្រេចកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពជាមួយប្រទេសអេរីត្រេ ដែលជាអតីតខេត្តមួយអេត្យូពី ទើបប្រកាសជារដ្ឋឯករាជ្យនៅឆ្នាំ១៩៩៣។ លោកបានដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយរបស់សិបពាន់នាក់ និងបានចេញមុខសុំទោសជាសាធារណៈចំពោះអំពើហិង្សាទាំងឡាយរបស់កងកម្លាំងរក្សាសន្តិសុខ និងបានបើកទ្វារទទួលស្វាគមន៍ក្រុមអ្នកនិរទេសខ្លួនដែលរដ្ឋាភិបាលមុនចាត់ទុកជាភេរវជន ឱ្យត្រលប់ចូលស្រុកវិញ។
លោកបានដឹកនាំប្រទេស ដោយបើកទូលាយសេដ្ឋកិច្ច សង្គមបញ្ចប់ជម្លោះអន្តរសហគមន៍ នាំឱ្យប្រទេសឱ្យឆ្ពោះទៅមុខលើឆាកអន្តរជាតិ និងដោយមិនភ្លេចគិតគូរអំពីបញ្ហាបរិស្ថានទេ ដោយកំណត់មហិច្ឆតាចង់ដាំដើមឈើឱ្យបួនពាន់លានដើមបន្ថែមទៀត។
ក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ លោក អាប៊ី អាម៉េដ ត្រូវបានពិភពលោកទទួលស្គាល់ ថាជាអ្នកការទូតដ៏ចំណាន។ ក្រៅអំពីសម្រេចស្វែងរកសន្តិភាពឱ្យអេត្យូពីដែលមានជាតិពិន្ធុរស់នៅចម្រុះដល់ជាង៨០ជនជាតិ និងជាមួយប្រទេសអេរីត្រេ លោក អាប៊ី អាម៉េដ ក៏បានសាកល្បងបន្ធូរបន្ថយសម្ពាធតានតឹងនៅស៊ូដង់ខាងត្បូង ភាពតានតឹងរវាងប្រទេសអេរីត្រេនិងជីប៊ូជី និងរវាងកេនយ៉ាជាមួយសូម៉ាលី។
ណូបែលសន្តិភាព និងការស្មាន
ណូបែលសន្តិភាព ទំនងជារង្វាន់ដែលពិភពលោកទន្ទឹងរង់ចាំខ្លាំងជាង ! រាល់គ្រប់រដូវ ឆ្នាំនេះក៏ដូចជាឆ្នាំមុន ឱ្យតែដល់រដូវណូបែលម្តងៗ អ្នកវិភាគនិងអ្នកតាមដានព្រឹត្តិការណ៍ សុទ្ធតែនាំគ្នាទស្សន៍ទាយ និងនាំគ្នាស្មាន វិភាគថាបេក្ខភាពនេះ ឬបេក្ខភាពនោះ សមនឹងក្លាយទៅជាជ័យលាភី។ តែល្បែងស្មាននេះ ពិបាកខ្លាំង ព្រោះគេដឹងតែអំពីចំនួនបេក្ខភាព ឯអត្តសញ្ញាណរបស់បេក្ខជន/បេក្ខនារី ត្រូវលាក់ជាសម្ងាត់រយៈពេលយ៉ាងហោច៥០ឆ្នាំ។ គឺរឿងសម្ងាត់ ត្រូវទុកជាការសម្ងាត់ ! គណៈកម្មការណូបែល មិនផ្តល់មិនពន្យល់បំភ្លឺ អ្វីទាំងអស់ទាក់ទងនឹងបេក្ខជនផ្សេងៗទៀត។ ឯអ្នកទាយ ចេះតែទាយ អ្នកស្មាន ចេះតែស្មានទៅ
តាំងពីប៉ុន្មានថ្ងៃមកនេះ នៅក្នុងចំណោមបេក្ខភាពណូបែលសន្តិភាពដែលមានដល់ទៅ ៣០១នាក់ មានឈ្មោះពីរបីដែលលេចត្រដែត ក្នុងក្រសែភ្នែកអ្នកភ្នាល់ខ្លាំងជាងគេ ៖ នោះគឺនាង Greta Thumberg យុវតីជាសកម្មជនអ្នកបរិស្ថានជាតិស៊ុយអែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីអេត្យូពី ឬប្រធានឧត្តមស្នងការទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួន។ ដោយសារសកម្មភាពប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដឹកនាំសិស្សវិទ្យាល័យស្ទើរទូទាំងពិភពលោកឱ្យធ្វើកូដកម្ម ដើម្បីអាកាសធាតុ ឡើងវេទិកាអង្គការសហប្រជាជាតិ ... និងទទួលបានពានរង្វាន់ពីអង្គការAmnesty International នាងGreta Thumberg មានប្រជាប្រិយភាពខ្លាំងមែន ក្នុងរង្វង់អ្នកទស្សន៍ទាយ ប៉ុន្តែសម្រាប់អ្នកជំនាញ នាងនៅក្មេងខ្លាំង ការទទួលរង្វាន់ណូបែលសន្តិភាព គឺជាបន្ទុកដ៏ធ្ងន់ខ្លាំង ដែលក្នុងវ័យនេះនាងពិតជាពិបាកទទួល។ អ្នកជំនាញសំលឹងឃើញបេក្ខភាព នាយករដ្ឋមន្ត្រីអេត្បូពីច្រើនជាង តាំងពី ដំបូងមកម្ល៉េះ។ ព្រោះលោកមានបុគ្គលិកលក្ខណៈសក្តិសម ឆ្លើយតបទៅនឹងគំរូជាជ័យលាភីណូបែលសន្តិភាព បានយ៉ាងល្អស្ទើរគ្មានខ្ចោះជាងគេ។
ទម្រង់នៃម្ចាស់ជ័យលាភីណូបែលសន្តិភាព
បើតាមបណ្តាំរបស់លោក អាល់ហ្វ្រេដ ណូបែល ជាអ្នកបង្កើតមូលនិធិនេះឡើង ៖ “ដើម្បីអាចក្លាយជាជ័យលាភីណូបែលសន្តិភាពបាន ដរាបណាបុគ្គល ឬស្ថាប័នអង្គការនោះ បានបញ្ចេញសកម្មភាព និងស្នាដៃ ក្នុងបុព្វហេតុមនុស្សធម៌ សិទ្ធិមនុស្ស ក្នុងបុព្វហេតុរំសាយអាវុធ ឬក្នុងបុព្វហេតុបរិស្ថាន និងអេកូឡូស៊ី។
ណូបែលសន្តិភាពរង្វាន់អន្តរជាតិជាងគេបំផុត ព្រោះម្ចាស់ជ័យលាភីមានដល់ទៅ៤២ប្រទេស ផ្សេងគ្នានៅលើពិភពលោក (ខុសពីរង្វាន់ណូបែលរូបវិទ្យាឬគីមីដែលជ័យលាភីមានតែ១៩សញ្ជាតិ និង១១សញ្ជាតិសម្រាប់ណូបែលវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច)។
ជ័យលាភីណូបែលសន្តិភាពអាចជាឱ្យបុគ្គលសាមញ្ញ ឬ ជាស្ថាប័នអង្គការ។ នេះជាបំណងប្រាថ្នារបស់លោកណូបែល។ ជាសរុបតាំងពីបង្កើតមូលនិធិមក មានបុគ្គលចំនួន១០៦នាក់ និងអង្គការចំនួន៤២បានក្លាយជ័យលាភីណូបែលសន្តិភាព។ អង្គការខ្លះបានទទួលជ័យលាភីពីរបីដងផងក៏មាន។ នៅក្នុងចំណោមជ័យលាភីទាំងជាងមួយរយនាក់ មានតែ១៧នាក់ប៉ុណ្ណោះដែលជាស្ត្រី ៨៩នាក់ជាបុរស។ ជ័យលាភីណូបែល រូបវិទ្យា គីមីវិទ្យា ឬវេជ្ជសាស្ត្រ ច្រើនតែមានវ័យចំណាស់ខ្លាំង។ ៦៣ឆ្នាំ វ័យមធ្យមនៃអ្នកទទួលជ័យលាភី ប៉ុន្តែជ័យលាភីណូបែលសន្តិភាពវិញ មានវ័យកាន់តែក្មេងទៅៗ ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។ ជ័យលាភីដែលមានវ័យក្មេងជាងគេ គឺនាងម៉ាឡាឡា កាលណោះនាងមានអាយុទើបតែ១៧ឆ្នាំ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ