អាមេរិកដោះដៃចោលTPP និងអាស៊ី-ប៉ាស៊ីហ្វិក ដូចបើកផ្លូវឲ្យចិនកាន់តែមានឱកាស
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៤២
ដូចការប្រកាសសន្យាកាលពីពេលឃោសនាបោះឆ្នោត លោកដូណាល់ ត្រាំ ប្រធានាធិបតីថ្មីរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ទើបបានប្រកាសបញ្ជាក់ម្តងទៀត ថារដ្ឋាភិបាលលោក នឹងដកខ្លួនអាមេរិក ចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិក ហៅកាត់ថាTPP។ កិច្ចព្រមព្រៀង ដែលរដ្ឋាភិបាលលោកអូបាម៉ា បានចុះហត្ថលេខាជាមួយប្រទេសចំនួន១១ផ្សេងទៀត នៅតំបន់អាស៊ី ប៉ាស៊ីហ្វិក អាចនឹងបាត់បង់តំលៃ ដោយសារតែអាមេរិក ដែលជាអ្នកផ្តើមគំនិតបង្កើតវាឡើង បែរជាដកខ្លួនចេញទៅវិញ។ ហើយកាលៈទេសៈថ្មីនេះ នឹងអនុញ្ញាតិឲ្យចិន កាន់តែមានឱកាស ចេញមុខដឹកនាំចរន្តពាណិជ្ជកម្មសេរី ក្នុងតំបន់ តែម្នាក់ឯង។
ដូណាល់ ត្រាំ ប្រធានាធិបតីថ្មីរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក កំពុងធ្វើឲ្យគេកាន់តែព្រួយបារម្ភ ពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ។ គេមិនទៅបារម្ភ ពីស្ថានភាពស្មារតី រឺសុខភាពផ្លូវចិត្ត របស់លោកត្រាំទេ តែគេព្រួយបារម្ភពីស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ច ព្រមទាំងទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មរវាងអាមេរិក និងដៃគូសម្ព័ន្ធមិត្តផ្សេងទៀត។ លោកដូណាល់ត្រាំ បានបង្ហាញជំហរកាន់តែច្បាស់ អំពីចេតនាបិទទ្វារសេដ្ឋកិច្ចរបស់អាមេរិក តាមរយៈការដកខ្លួនចេញពីសន្ធិសញ្ញាសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច រឺកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីនានា និងការដាក់រនាំងពន្ធដារទប់ស្កាត់ការនាំចូលទំនិញបរទេស។
អាមេរិក នឹងដកខ្លួនចេញពី TPP៖
ថ្ងៃចន្ទទី ២១ វិច្ឆិកា លោកដូណាល់ ត្រាំ បានប្រកាសតាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ថា ការងារទីមួយរបស់រដ្ឋាភិបាលលោក ក្នុងពេលចូលកាន់តំណែងជាផ្លូវការ គឺដកខ្លួនសហរដ្ឋអាមេរិក ចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី អន្តរប៉ាស៊ីហ្វិក ។ ការប្រកាសនេះ គឺធ្វើឡើងតែមួយថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ ក្រោយពេលដែលកិច្ចប្រជុំកំពូលនៃថ្នាក់ដឹកនាំ ប្រទេសសមាជិកអង្គការសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក បានបិទបញ្ចប់នៅទីក្រុងលីម៉ា។
កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី ដែលហៅកាត់ថា TPP គឺជាការផ្តើមគំនិតរបស់រដ្ឋាភិបាលលោកអូបាម៉ា ដែលកម្មវត្ថុ គឺដើម្បីបង្កើតឲ្យមានតំបន់ដោះដូរពាណិជ្ជកម្មសេរីដ៏ធំ ទាំងសងខាងមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក ពោលគឺទ្វីបអាមេរិក និងទ្វីបអាស៊ី។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ក៏មានកម្មវត្ថុដើម្បីបង្ហាញតួនាទីរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ក្នុងការដឹកនាំ និងសម្របសម្រួលចរន្តដោះដូរពាណិជ្ជកម្មសេរី ក្នុងតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក ដើម្បីកុំឲ្យចិនអាចពង្រីកឥទ្ធិពលវាទយកទីផ្សារតែម្នាក់ឯង។ កិច្ចព្រមព្រៀងTPP នេះ គឺមានខ្លឹមសារកំណត់នូវមូលដ្ឋានគ្រិះនៃការដោះដូរពាណិជ្ជកម្មសេរី យោងទៅតាមក្រិត្យក្រម នៃប្រទេសលោកខាងលិច ដូចជាការលប់ពន្ធក្នុងការនាំចូល ព្រមទាំងការកំណត់ពីស្តង់ដារគុណភាពទំនិញ ដែលប្រទេសហត្ថលេខីត្រូវគោរព ជាដើម។
ប្រទេសដែលបានចុះហត្ថលេខាក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ មាន១២ប្រទេស ក្នុងនោះមានសហរដ្ឋអាមេរិកខ្លួនឯង កាណាដា ជប៉ុន មិចស៊ិចកូ ឈីលី ប៉េរូ ម៉ាឡេស៊ី វៀតណាម សឹង្ហបុរី ប្រុយណេ អូស្ត្រាលី និងញូហ្សឺលែន។ សម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិក កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ នៅមិនទាន់ត្រូវបានសភាទាំងពីរ ផ្តល់សច្ចប័ននៅឡើយទេ។ ជាងនេះទៅទៀត ឥឡូវនេះ លោកដូណាល់ត្រាំ បានប្រកាសថារដ្ឋាភិបាលលោក នឹងមិនបញ្ជូនកិច្ចព្រមព្រៀងនេះទៅសភាទេ ហើយផ្ទុយទៅវិញ សហរដ្ឋអាមេរិក នឹងដកខ្លួន មិនចូលរួមអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀង TPP នេះទេ។
និយាយបាតដៃខ្នងដៃ ធ្វើឲ្យគេលែងទុកចិត្តអាមេរិក៖
ការចរចារាប់ឆ្នាំ ការប្រឹងប្រែងរបស់ប្រទេសភាគីនីមួយៗ ទំរាំបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ត្រូវរលាយក្លាយជាផេះ ដោយសារមនុស្សតែម្នាក់។ ប្រទេសទាំង១១ផ្សេងទៀត កំពុងតែព្រួយបារម្ភ និងចោទសួរថា តើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីនេះ នឹងមានន័យខ្លឹមសារអ្វីទៀត បើអ្នកផ្តើមគំនិត គឺសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រកាសដកខ្លួនចេញទៅហើយនោះ?
តើអំណេះតទៅ សហរដ្ឋអាមេរិកមានមុខមាត់ឯណា ទៅនិយាយចរចារឿងផ្សេងៗ ជាមួយប្រទេសដ៏ទៃ បើក្រឡាប់ម្តងបាតដៃ ម្តងខ្នងដៃយ៉ាងនេះ? កិត្តិយសរបស់អាមេរិក នឹងស្អុយរលួយ ធ្វើឲ្យគេលែងទុកចិត្ត ជាពិសេស ក្នុងចំណោមប្រទេសដៃគូក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ដូចជាជប៉ុន និងអូស្ត្រាលី។ មនុស្សតែម្នាក់គត់ ដែលជាអ្នកទទួលខុសត្រូវនៃភាពអម៉ាសនេះ គឺលោកដូណាល់ត្រាំ ប្រធានាធិបតីថ្មីដែលទើបតែនឹងជាប់ឆ្នោតក្តៅៗ។
លោកដូណាល់ត្រាំ ដែលតែងតែស្រែកក្តែងៗថា ចង់ដឹកនាំអាមេរិកឲ្យខ្លាំងអស្ចារ្យដូចកាលពីអតីតកាលវិញ បានសម្រេចចិត្តដកខ្លួនចេញពីពិភពគុណ ហើយបិទទ្វារសេដ្ឋកិច្ច សំងំនៅតែក្នុងផ្ទះ។ អាមេរិកដ៏ខ្លាំងដែលដូណាល់ត្រាំសន្យា គឺមិនខុសពីជនកំសាក ដែលស្រែកថាខ្លួនខ្លាំងតែម្នាក់ឯង តែមិនហ៊ានចេញទៅប្រកួតនៅខាងក្រៅ បានត្រឹមតែសំខំស្រែកក្អេងក្អាងតែម្នាក់ឯងនោះទេ។
ជាការពិត ទោះអាមេរិកដកខ្លួនចេញ ក៏កិច្ចព្រមព្រៀងនេះនៅតែមានសុពលភាពដែរ។ ក៏ប៉ុន្តែខ្លឹមសារដើម ព្រមទាំងទំហំនៃការអនុវត្ត ក៏ដូចជាផលចំណេញចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ គឺវាបានផ្លាស់ប្តូរសឹងតែទាំងស្រុង។ ជប៉ុន ម៉ាឡេស៊ី និងមិចស៊ិកកូ អះអាងថា គេនឹងអនុវត្តវា បើទោះបីជាអាមេរិកដកខ្លួនក៏ដោយ។ ចំណែក ប្រទេសហត្ថលេខីខ្លះទៀត បានទាមទារសុំឲ្យរុះរើខ្លឹមសារ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងនេះឡើងវិញ។ អនាគតនៃTPP កំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពមួយដ៏ស្រពិចស្រពិល។ ថាស្លាប់ដូចមិនស្លាប់ ថារស់ដូចមិនរស់។
ចិន ផ្អែមមាត់៖
តួនាទីដឹកនាំការដោះដូរពាណិជ្ជកម្មសេរី នៅតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក គឺជាសៃវៀនប្រកួតរវាងគូបដិបក្សពីរ ដែលនៅម្ខាងម្នាក់ នៃមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក គឺចិន និងសហរដ្ឋអាមេរិក។ ជាក់ស្តែង កិច្ចព្រមព្រៀងTPP នេះ មិនមានចិនចូលរួមទេ។ គ្រប់គ្នាដឹងយ៉ាងច្បាស់ថា បើអាមេរិកដកខ្លួន ចេញពីTPP គឺមិនខុសពី អាមេរិក បោះបង់ចោលការប្រកួត ហើយទុកសៃវៀនឲ្យទំនេរសម្រាប់ចិនតែម្នាក់ឯងនោះទេ។ លោកដូណាល់ត្រាំ បានធ្វើអំណោយដ៏មហិមានេះទៅឲ្យចិន ទាំងមិនដឹងខ្លួន។
នៅក្នុងឱកាសជំនួបកំពូលរបស់ប្រទេសសមាជិកអង្គការសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ហៅកាត់ថា APEC កាលពីចុងសប្តាហ៍កន្លងទៅនេះ លោកស៊ី ជីនពីង ប្រធានាធិបតីចិនបានថ្លែងថា ចិនបានត្រៀមលក្ខណៈរួចរាល់ហើយ ក្នុងការប្រគល់ខ្លួនធ្វើជាមេដឹកនាំការចរចា ដើម្បីឈានទៅសម្រេចឲ្យបាននូវសន្ធិសញ្ញាដោះដូរពាណិជ្ជកម្មសេរី តំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក។ សន្ធិសញ្ញាថ្មីនោះ គឺជាមធ្យោបាយតែមួយគត់ ដើម្បីព្រួតកំលាំងគ្នា ទប់ទល់ជាមួយគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចបិទទ្វារ នៃរដ្ឋាភិបាលថ្មីរបស់លោកដូណាល់ត្រាំ។
ឱកាសមាសមកដល់ហើយសម្រាប់ចិន។ រដ្ឋាភិបាលចិន បានលើកឡើងពីចេតនា បើកការចរចាធ្វើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីថ្មីមួយ ដែលហៅកាត់ថា RCEP។ កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ចិនចង់រាប់បញ្ចូលប្រទេសសមាជិកសហគមASEANទាំង១០ រួមជាមួយប្រទេស៦ផ្សេងទៀត គឺជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង ឥណ្ឌា អូស្ត្រាលី ញូហ្សឺលែន និងចិនខ្លួន។ ចំណែកអាមេរិកវិញ ត្រូវចិនផាត់ចោល មិនរាប់ចូលទេ។
មិនទាន់ចប់ត្រឹមនេះទេ។ កិច្ចព្រមព្រៀងRCEPនេះ គ្រាន់តែជាដំណាក់កាលដំបូងរបស់ចិនតែប៉ុណ្ណោះ។ ដំណាក់កាលបន្ទាប់ទៅទៀត គឺឈានទៅចុះហត្ថលេខាកិច្ចព្រមព្រៀងFTAAP រវាងប្រទេសសមាជិកនៃអង្គការសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ទាំងអស់តែម្តង។ អស់ពីអាមេរិក ក៏មិនត្រូវព្រួយបារម្ភ។ សូមគ្រប់គ្នាកុំអាលភ័យ ព្រោះនៅមានចិនឈរយ៉ាងច្រងោរ។ នេះជាសារដែលលោកស៊ី ជីនពីង ចង់ផ្តាំទៅប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ