ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី មុនកាលកំណត់ នៅថ្ងៃទី៣មេសា២០១១
កាលបរិច្ឆេទធ្វើការបោះឆ្នោតមុនកាលកំណត់នេះ មានចែងក្នុងក្រិត្យ ទើបចុះហត្ថលេខាដោយលោកប្រធានាធិបតី Nazarbaiev ផ្ទាល់ ដែលអាណត្តិគាត់ត្រូវផុតលុះសឹង២ឆ្នាំទៀត ពោលគឺនៅខែធ្នូឆ្នាំ ២០១២ឯណោះ។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
សេចក្តីរាយការណ៍របស់ កែវ ឆាយា ពីទីក្រុងម៉ូស្គូ
គឺកាលពីដើមសប្តាហ៍នេះ ដែលលោកប្រធានាធិបតី Nazarbaiev បានស្នើឲ្យធ្វើការបោះឆ្នោតមុនកាលកំណត់នោះ បន្ទាប់ពីក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ បានសម្រេចថា ៖ “ការសម្រេចចិត្តរបស់រដ្ឋសភាឲ្យចាត់ចែងធ្វើប្រជាមតិពន្យារអាណត្តិគាត់ ដល់ឆ្នាំ២០២០តែម្តង ដោយមានបាច់ឆ្លងកាត់តាមការបោះឆ្នោត” គឺមិនស្របនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញប្រទេសឡើយ។
ការសម្រេចចិត្តនេះ របស់ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ បានទទួលការគាំទ្រពេញទីពីសំណាក់លោក Nazarbaiev ដែលបានប្រើសិទ្ធិ Veto ធីបចោលទៅហើយញត្តិសុំឲ្យធ្វើប្រជាមតិនេះ ដែលមានអង្គាសហត្ថលេខាគាំទ្រ របស់អ្នកស្រុកម្ចាស់ឆ្នោតបានដល់ ៥លាននាក់ឯណោះ គឺ២៥ដង លើសពីចំនួនចាំបាច់តម្រូវដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ត្រឹម២សែននាក់ប៉ុណ្ណោះ។ ទោះយ៉ាងនេះក្តី ក៏រដ្ឋសភាដោយសម្លេងភាគច្រើនដាច់ខាតនៃពួកអ្នកតំណាងរាស្ត្រនៅតែបានបោះឆ្នោតជំនះ លើ Veto ប្រធានាធិបតី ហើយប្រកាសឲ្យចាត់ចែងធ្វើប្រជាមតិ។ ប៉ុន្តែសំឡេងអារកាត់ដាច់ស្រេចជាស្ថាពរ របស់ក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញដែលទុកជាអសារបង់ទៅការធ្វើប្រជាមតិនោះ បានញ៉ាំងលោក Nazarbaiev ឲ្យគាត់សោមនស្សជាពន្លឹក ដ្បិតគាត់តែងថ្លែងថា គាត់ត្រៀមកាន់អំណាចតទៅទៀត លុះណាតែតាមវិធីចូលប្រឡូកក្នុងការបោះឆ្នោតផ្ទាល់។
លោក Nazarbaiev ដែលសព្វថ្ងៃមានជន្មាយុ៧០ឆ្នាំហើយ ជាប្រធានាធិបតីកាហ្សាក់ស្តង់ តាំងពីថ្ងៃទី២៤មេសាឆ្នាំ១៩៩០មក ថ្ងៃដែលនៅក្នុងរដ្ឋឯករាជ្យថ្មីនេះ មានចាត់តាំងឡើងជាតំណែងកំពូលនេះ។ ស្របនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញចុងក្រោយ អនុម័តថ្ងៃ ៣០សីហាឆ្នាំ ១៩៩៥ បុគ្គលតែម្នាក់មិនអាចកាន់តំណែងនេះ លើសពី ២អាណត្តិជាប់ឡើយ ដែល១អាណត្តិៗ គឺមានរយៈពេល៥ឆ្នាំ។ ប៉ុន្តែ ក្នុងឆ្នាំ២០០៧ រដ្ឋសភាបានអនុម័តច្បាប់ ដែលប្រគល់សិទ្ធិជូនលោក Nazarbaiev ក្នុងឋានៈជាប្រធានាធិបតីទី១នៃរដ្ឋឯករាជ្យកាហ្សាក់ស្តង់ ឲ្យគាត់អាចឈរឈ្មោះ ជាបេក្ខជនប្រធានាធិបតីប៉ុន្មានលើកក៏បានដែរ។
រដ្ឋសភាទទួលស្គាល់គុណូបការៈរបស់លោក Nazarbaiev ខាងសមិទ្ធិយ៉ាងជោគជ័យ ៖
- ផ្នែកនយោបាយក្នុងប្រទេស គឺចេះធានាឲ្យមានស្ថិរភាព មានសន្តិសុខ មានការអភិវឌ្ឍន៍ បានដូចចិត្តវិស័យសង្គម-សេដ្ឋកិច្ច តាមផ្លូវធ្វើកំណែទម្រង់ប្រជាធិបតេយ្យ។
- ផ្នែកនយោបាយក្រៅប្រទេស កាហ្សាក់ស្តង់ដែលជំនាន់សូវៀតសឹងជាតំបន់ចុងកាត់មាត់ញកនៅតំបន់អាស៊ីកណ្តាល បច្ចុប្បន្នត្រូវក្រុមហ៊ុនជាច្រើននៃបស្ចិមលោក បោះទុនបញ្ចូលវិនិយោគ យ៉ាងក្រាស់ក្រែលទៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចរបស់រដ្ឋនេះ ដែលសម្បូណ៌ដោយកំណប់ប្រេងកាត និង ឧស្ម័ន។ ពេញមួយឆ្នាំ ២០១០កន្លងទៅកាហ្សាក់ស្តង់ ជារដ្ឋទី១ នៃអតីតសហភាពសូវៀត ដែលបានទទួលសិទ្ធិឡើងធ្វើជាប្រធានផ្លាស់វេននៃ “អង្គការដើម្បីសន្តិសុខ និងសហប្រតិបត្តិការនៅទ្វីបអឺរ៉ុប” ហៅកាត់ថា OSCE ដែលមាន៥៦ប្រទេសអឺរ៉ុបនិងអាមេរិកជាសមាជិក៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ