ហេតុអ្វីត្រូវបង្កើតតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ កាត់ទោសអ្នកធ្វើឱ្យធ្លាក់យន្តហោះ MH17?
កាលពីមួយឆ្នាំមុន យន្តហោះដឹកអ្នកដំណើរពីក្រុងអាំស្តែដាំ ទៅកូឡាឡាំពួរ របស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ម៉ាឡេស៊ីអ៊ែរឡាញ បានធ្លាក់នៅភាគខាងកើតប្រទេសអ៊ុយក្រែន ដែលកំពុងឆាបឆេះក្នុងភ្លើងសង្គ្រាម និងដែលគ្រប់គ្រងដោយពួកឧទ្ទាមបះបោរមានការគាំទ្រពីរុស្ស៊ី។ អ្នកដំណើរ២៩៨នាក់បានស្លាប់។ ថ្ងៃនេះក្រុមគ្រួសាររងគ្រោះ តាំងពីហូឡង់ ឆ្លងដល់ម៉ាឡេស៊ី ហួសដល់អូស្ត្រាលី នាំគ្នាប្រារព្ធពិធីរំលឹកខួបមួយឆ្នាំនៃសោកនាដកម្មធ្លាក់យន្តហោះ ប៉ុន្តែមួយឆ្នាំក្រោយពួកគេនៅតែពុំទាន់ដឹងថានរណា ក្រុមណាជាអ្នកបង្កហេតុ។ ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ដោយមានការគាំទ្រពីប្រទេសហូឡង់ អង់គ្លេស ... បានស្នើបង្កើតតុលាការព្រហ្មទណ្ឌពិសេសសម្រាប់កាត់ទោសអ្នកទទួលនៃការបាញ់ទម្លាក់យន្តហោះនេះ ប៉ុន្តែត្រូវពើបប្រទះនឹងរនាំងរុស្ស៊ី។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
មួយឆ្នាំក្រោយសោកនាដកម្ម សំណុំរឿងធ្លាក់យន្តហោះ MH17 នៅតែជាប្រធានបទដ៏ក្តៅគគុកក្នុងសមរភូមិការទូត និងប្រព័ន្ធឃោសនាព័ត៌មានគ្មានថ្ងៃបញ្ចប់។ ការអង្កេតមានលក្ខណៈស្មុគស្មាញខ្លាំងណាស់ លើផ្ទៃនៃភាពតានតឹងរវាងរុស្ស៊ី និងអឺរ៉ុប ! រុស្ស៊ីនិងអ៊ុយក្រែន នៅចោទគ្នាទម្លាក់កំហុសដាក់គ្នាទៅវិញទៅមក ! ព្រោះ សោកនាដកម្មធ្លាក់យន្តហោះនេះ បានកើតឡើងនៅក្នុងពេលដែលកងកម្លាំងទ័ពអ៊ុយក្រែននិងពួកឧទ្ទាមបះបោរនៅភាគខាងកើត គាំទ្រដោយរុស្ស៊ី កំពុងមានការប្រយុទ្ធគ្នាយ៉ាងខ្លាំង។ នៅថ្ងៃទី ១៤កក្កដា ២០១៤ ពួកឧទ្ទាមបានបាញ់ទម្លាក់យន្តហោះយោធាអ៊ុយក្រែនមួយគ្រឿងហោះក្នុងរយៈកម្ពស់ ៦៥០០ម៉ែត្រ ហើយបីថ្ងៃក្រោយ នៅថ្ងៃទី ១៧ កក្កដា មីស៊ីលBuk មួយគ្រាប់ បានទៅប៉ះយន្តហោះដឹកអ្នកដំណើរ ហោះលើអាកាសកម្ពស់ជាង ១ម៉ឺនម៉ែត្រពីដី ឱ្យធ្លាក់បែកខ្ចាយ ក្នុងតំបន់គ្រប់គ្រងដោយពួកឧទ្ទាម។
ក្រោយហេតុការណ៍បន្តិច អ៊ុយក្រែន ម៉ាឡេស៊ី អូស្ត្រាលី ដឹកនាំដោយប្រទេសហូឡង់ បានបង្កើតក្រុមអង្កេតអន្តរជាតិមួយ ដើម្បីកំណត់អំពីបរិបទនៃគ្រោះថ្នាក់។ បើតាមរបាយការណ៍បឋម យន្តហោះបានធ្លាក់បន្ទាប់ពីត្រូវគ្រាប់មីស៊ីលបាញ់ចេញពីដី។ ជាមីស៊ីលប្រភេទBUK របស់រុស្ស៊ី បាញ់តម្រង់ទិសតែមួយគ្រាប់គត់សំដៅយន្តហោះ មិនមែនបាញ់ច្រើនប្រសាចដូចអ្វីដែលរុស្ស៊ីបានចោទប្រកាន់ថាគ្រាប់របស់យន្តហោះចម្បាំងអ៊ុយក្រែននោះឡើយ។
របាយការណ៍បញ្ចប់ចុងក្រោយ នឹងត្រូវបង្ហើបបង្ហាញនៅខែតុលាខាងមុខ ប៉ុន្តែប្រទេសអ្នកចូលរួមបានទទួលឯកសារស្រាវជ្រាវតាំងពីខែដើមកក្កដាឆ្នាំ២០១៥នេះមកម្ល៉េះ។ បើតាមCNN របាយការណ៍ចុងក្រោយពិតជាបានរកឃើញនិងបញ្ជាក់ដូចអ្វីដែលមានចេញក្នុងរបាយការណ៍បឋម ពោលគឺពួកឧទ្ទាមប៉ះបោរនៅភាគខាងកើតស្និទ្ធិនឹងរុស្ស៊ី និងរុស្សី ជាអ្នកបាញ់មីស៊ីលត្រូវយន្តហោះម៉ាឡេស៊ីអ៊ែរឡាញឱ្យធ្លាក់។
ដោយមិនរង់ចាំលទ្ធផលគ្រួសារជនរងគ្រោះខ្លះបានដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅហើយ។ ម៉ាឡេស៊ី ហូឡង់និងប្រទេសមួយចំនួនផ្សេងទៀត បានផ្តួចផ្តើមគំនិតស្នើទៅអង្គការសហប្រជាជាតិបង្កើតតុលាការព្រហ្មទណ្ឌពិសេសមួយ ដើម្បីកាត់ទោសអ្នកទទួលខុសត្រូវធ្វើឱ្យយន្តហោះធ្លាក់។
ហេតុអ្វី តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ?
យើងធ្លាប់តែឮតុលាការពិសេសកាត់ទោសមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម អតីតយូហ្គោស្លាវី រវ៉ាន់ដា .. វាដូចជាចម្លែកបន្តិចដែរ នៅពេលបានឮភ្លាមថាត្រូវបង្កើតតុលាការព្រហ្មទណ្ឌដើម្បីកាត់ទោសរឿងធ្លាក់យន្តហោះ ដឹកអ្នកដំណើរ MH17 របស់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ម៉ាឡេស៊ី។ ប៉ុន្តែគំនិតផ្តួចផ្តើម ដែលម៉ាឡេស៊ី ហូឡង់ ប៊ែលហ្សិក អូស្ត្រាលី អ៊ុយក្រែន ឥលូវបន្ថែមអង់គ្លេសចូលមួយទៀត ចង់ស្នើទៅអង្គការសហប្រជាជាតិ បង្កើតតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិពិសេស សម្រាប់កាត់ទោសអ្នកប្រព្រឹត្តឧក្រិដ្ឋកម្មទម្លាក់យន្តហោះពីលើមេឃសម្លាប់មនុស្ស២៩៨នាក់ ជាដំណោះស្រាយល្អជាងគេបំផុត។
តុលាការព្រហ្មទណ្ឌពិសេស បង្កើតឡើងដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ នឹងធានាបាននូវឯករាជភាព គ្មានបក្សគ្មានពួក។ ម្យ៉ាងទៀតគេមិនអាចទៅពឹងពាក់តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ នៅទីក្រុងឡាអេ ដែលមានស្រាប់ហើយនោះទេ។ តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ មានដែនអំណាចកាត់ទោស តែបទឧក្រិដ្ឋណាដែលកើតឡើងក្នុងដែនដី ប្រទេសជាសមាជិក ឬជនជាប់ចោទជាបុគ្គលរបស់សមាជិកCPI ប៉ុណ្ណោះ។ ឯករណីធ្លាក់យន្តហោះម៉ាឡេស៊ីនេះ ទាំងអ៊ុយក្រែន និងទាំងរុស្ស៊ី មិនបានចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាទទួលស្គាល់សមត្ថកិច្ចតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិក្រុងឡាអេទេ។ រុស្ស៊ីមិនត្រូវការទទួលស្គាល់CPI ទេ ព្រោះអាចនឹងជាប់ក្តីផ្សេងៗទៀត ដូចយ៉ាងជម្លោះឆេតឆេនី ឬហ្ស័កហ្ស៊ី។
ប៉ុន្តែការបង្កើតតុលាការព្រហ្មទណ្ឌពិសេស បែបនេះ ត្រូវឆ្លងកាត់ការបោះឆ្នោតនៅក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ។ ហើយរុស្ស៊ី តាមរយៈប្រសាសន៍លោកពូទីនម្សិលមិញ បានប្រឆាំងរិះគន់នឹងគំនិតបង្កើតតុលាការអន្តរជាតិ ថាគ្មានលក្ខណៈស្ថាបនាទេ។ ក្នុងនាមជាសមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍ រុស្ស៊ីមានសិទ្ធិវេតូប្រឆាំងផង។ គ្រប់គ្នាបានដឹងអំពីឧបសគ្គមួយនេះ តែត្រូវហ៊ានសាកល្បងក្រែងរុស្ស៊ីព្រមឱ្យបង្កើតស្ថាប័នតុលាការនេះឡើង ដើម្បីធ្វើខ្លួនជារដ្ឋចេះគោរពច្បាប់អន្តរជាតិ និងដើម្បីឱ្យគេបំភ្លេចសំណុំរឿងផ្សេង។
ក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះប្តឹងអតីតមេទ័ពតំបន់ភាគខាងកើតអ៊ុយក្រែន
មានក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះ១៧ នាក់ សញ្ជាតិហូឡង់ និងអង់គ្លេស បានរួមគ្នាដាក់ពាក្យបណ្តឹង ទៅតុលាការក្រុងឈីកាហ្គោ ប្រឆាំងនឹងអតីតឧត្តមសេនីយ៍ អ៊ីហ្គ័រ ស្រ្តែលកូវ អតីតមេទ័ពរបស់ពួកឧទ្ទាមបះបោរភាគខាងកើតអ៊ុយក្រែន តែក្រោយមកមួយខែបានលាលែងចេញពីតំណែង ត្រលប់ទៅរស់នៅប្រទេសរុស្ស៊ីវិញ។ ជាអតីតភ្នាក់ងារស៊ើបការណ៍KGBរុស្ស៊ី មានឈ្មោះពិតថា អ៊ីហ្គ័រ ហ្គីរគីន ត្រូវបានជាប់ចោទពីបទបានបញ្ជា បានជួយ និងបានលើកចិត្ត ជំរុញមនុស្សផ្សេងទៀត ឱ្យបាញ់មីស៊ីល។
ក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះ បានពឹងពាក់ការិយាល័យមេធាវីអាមេរិកឯកទេសផ្នែកជម្លោះក្នុងវិស័យអាកាសចរណ៍ ដោយទាមទារជាសំណងម្នាក់ៗ៥០លានដុល្លារ។ បើតាមសារព័ត៌មាន មេធាវីអាមេរិកនឹងប្រើច្បាប់អាមេរិកស្តីពីការធ្វើទារុណកម្ម --Torture victim protection Act-- ដើម្បីប្តឹងផ្តល់តាមផ្លូវច្បាប់អាមេរិក។
ប៉ុន្តែ អ៊ីហ្គ័រ ហ្គីរគីន បានបរិហារថា ក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះមើលឃើញតែលុយ យកជីវិតមនុស្សស្លាប់មកប្តឹងផ្តល់៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ