អាស៊ាន ៖ ហ្វីលីពីនល្អូកល្អិនជាមួយអាមេរិក ភ្លេចរ៉ូហ៊ីងយ៉ា
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:០៤
ជំនួបកំពូលអាស៊ាន បានចាប់បើកជាផ្លូវការនៅថ្ងៃចន្ទនេះ នៅទីក្រុងម៉ានីល ប្រទេសហ្វីលីពីន ដែលជាប្រធានផ្លាស់វេន។ ជំនួបប្រជុំឆ្នាំនេះ ត្រូវបានសម្គាល់ដោយវត្តមានជាលើកដំបូង របស់លោកដូណាល់ ត្រាំ ដែលហាក់ដូចជាល្អូកល្អិននិងស៊ីចង្វាក់ខ្លាំងជាមួយម្ចាស់ផ្ទះ។ ប៉ុន្តែ ក្រៅអំពីមិនចាប់អារម្មណ៍នឹងសំណុំរឿងសិទ្ធិមនុស្សនៅហ្វីលីពីន បញ្ហារ៉ូហ៊ីងយ៉ា ក៏ទំនងគ្មានមុខក្នុងគម្រោងសេចក្តីថ្លែងការណ៍អាស៊ានដែរ។
លោកត្រាំ បានលើកសរសើរអំពីទំនាក់ទំនងដ៏ល្អប្រសើរជាមួយលោក ឌុយទែរតេ ដោយផ្ទាល់ផង និងលើកសរសើរអំពីស្នាដៃរបស់ហ្វីលីពីន ដែលជាប្រធានផ្លាស់វេន ក្នុងការដឹកនាំរៀបចំទទួលជំនួបកំពូលអាស៊ានផង។
អង្គុយទន្ទឹមគ្នា អាយុប្រហាក់ប្រហែលគ្នា បងប្អូនគ្នាតែមួយឆ្នាំ លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក (៧១ឆ្នាំ) និងសមភាគីហ្វីលីពីន (៧២ឆ្នាំ) បានបង្ហាញភាពសិទ្ធិស្នាល ល្អូកល្អិនយ៉ាងរលូននឹងគ្នា នៅក្នុងជំនួបទ្វេភាគី ប៉ុន្តែប្រមុខដឹកនាំទាំងពីរនេះ ហាក់ដូចជាកំណាញ់ពាក្យសំដី មិនធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍អ្វីច្រើននៅចំពោះមុខអ្នកសារព័ត៌មានទេ។
លោកត្រាំ ជាមិត្តរបស់ហ្វីលីពីន
ប៉ុន្តែកាយវិការនេះ គ្រប់គ្រាន់ល្មមនឹងអាចបង្ហាញបានទំនាក់ទំនងអាមេរិក-ហ្វីលីពីនបានល្អប្រសើរខ្លាំង។ ព្រោះគេនៅចងចាំបានថា កាលពីឆ្នាំ២០១៦កន្លងទៅ នៅក្នុងជំនួបកំពូលអាស៊ានប្រទេសឡាវ អាមេរិកបានលុបចោលជំនួបទ្វេភាគីជាមួយហ្វីលីពីន ដោយកាលណោះ លោក ឌុយទែរតេ បានជេរលោកអូបាម៉ា ដែលនៅជាប្រធានាធិបតីអាមេរិក ថាជា “កូនស្រីសំផឹង” ព្រោះរដ្ឋបាលលោកអូបាម៉ា បានរិះគន់នយោបាយប្រយុទ្ធប្រឆាំងការជួញដូរគ្រឿងញៀនដ៏ចម្រូងចម្រាស តែជាអាទិភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលលោកឌុយទែរតេ។ នយោបាយប្រឆាំងនឹងគ្រឿងញៀននេះ ត្រូវបានសហគមន៍អន្តរជាតិចាត់ទុកថាមានលក្ខណៈជ្រុលហួសហេតុ អារកាត់ និងសម្លាប់ជនសង្ស័យដោយគ្មានឆ្លងកាត់តុលាការ និងដោយមិនខ្វល់អំពីពាក្យថាសិទ្ធមនុស្សអ្វីទាំងអស់។
នៅពេលអ្នកសារព័ត៌មានសួរអំពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនេះ លោកត្រាំ នៅស្ងៀមធ្វើដូចមនុស្សគ ហើយលោកឌុយទែរតេ ឆ្លើយកាត់ជំនួស ថា នេះជាជំនួបទ្វេភាគី មិនមែនជាសន្និសីទកាសែតទេ !
អ្នកនាំពាក្យប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន បានអះអាងបញ្ជាក់បន្ថែមក្រោយជំនួបរួចភ្លាម ថា លោកប្រធានាធិបតីត្រាំ ជាមិត្តរបស់ម៉ានីល មិនដូចប្រធានាធិបតីអាមេរិកមុនទេ ! ប្រធានបទសិទ្ធិមនុស្សពិតជាមិនត្រូវបានលើកមកជជែកគ្នាមែន ! ក្នុងរយៈពេល៤០នាទីនៃជំនួប ប្រមុខដឹកនាំទាំងពីរចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងតែលើ ការផ្តោះប្តូរពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរ។
ទីប្រឹក្សាសន្តិសុខជាតិរបស់លោកត្រាំ វិញ បានពន្យល់ថា រដ្ឋបាលលោកត្រាំ មិនអោបដៃនៅស្ងៀមនៅចំពោះមុខបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅហ្វីលីពីន និងបណ្តាប្រទេសផ្សេងទៀតឡើយ ប៉ុន្តែអាមេរិកចៀសមិនធ្វើការបរិហារជាសាធារណៈ ព្រោះគ្មានឃើញការរិះគន់ណាមានមានប្រសិទ្ធិភាពទេ។
រ៉ូហ៊ីងយ៉ា គ្មានចែងក្នុងគម្រោងសេចក្តីថ្លែងការណ៍អាស៊ាន
ក្រោយជំនួបកំពូល អាស៊ាននឹងត្រូវចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម ! បើតាមគម្រោងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដែលអ្នកសារព័ត៌មានយើងទទួលបាន នៅថ្ងៃចន្ទនេះ គេឃើញមានការផ្តល់តម្លៃខ្លាំងទៅការផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌ ដល់វៀតណាម ដែលទើបរងគ្រោះខ្យល់ព្យុះកំណាច កាលពីសប្តាហ៍មុន - ដល់ហ្វីលីពីន ដែលបានបើកប្រតិបត្តិការប្រឆាំងនឹងពួកអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយមស្និទ្ធនឹងអង្គការរដ្ឋអ៊ីស្លាមនៅភាគខាងត្បូងប្រទេស និងជំនួយមនុស្សធម៌សម្រាប់សហគមន៍រងគ្រោះនៅរដ្ឋរ៉ាឃីន ប្រទេសភូមា។ ប៉ុន្តែគម្រោងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ គ្មានសរសេរសោះទាក់ទងនឹងជោគវាសនារបស់ជនជាតិភាគតិចអ៊ីស្លាម រ៉ូហ៊ីងយ៉ា រាប់រយ រាប់ពាន់ដែលបង្ខំចិត្តរត់ភៀសខ្លួនទីណាត់ទីណែងគេចពីយុទ្ធនាការរបស់យោធាភូមា។
គម្រោងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ត្រូវបានតាក់តែងឡើងដោយហ្វីលីពីន ជាប្រទេសម្ចាស់ផ្ទះ និងជាប្រធានផ្លាស់វេនអាស៊ាន។ អត្ថបទនេះគ្មានលម្អិតទាល់សោះអំពីស្ថានភាពនៅរដ្ឋរ៉ាឃីន និងមិនបានប្រើសោះពាក្យថា « រ៉ូហ៊ីងយ៉ា” ! ជម្រើសនេះ គឺដើម្បីតម្រូវចិត្តលោកស្រី អ៊ុងសានស៊ូជី។ លោកស្រី ក៏ដូចជាអាជ្ញាធរ និងពលរដ្ឋភូមាអ្នកកាន់ពុទ្ធសាសនាទាំងមូល មិនទទួលស្គាល់ពាក្យរ៉ូហ៊ីងយ៉ា សម្រាប់ហៅជនជាតិភាគតិចអ៊ីស្លាមនេះទេ និងចាត់ទុកជនជាតិនេះជាជនភៀសខ្លួនខុសច្បាប់មកពីបង់ក្លាដែស។
បណ្តាប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ានផ្សេងទៀត ដូចយ៉ាងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី និងឥណ្ឌូណេស៊ី ដែលជាប្រទេសមានពលរដ្ឋភាគច្រើនជាអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម បានសម្តែងការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះស្ថានភាពជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ប៉ុន្តែដោយឈរលើគោលការណ៍របស់សមាគម មិនជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងប្រទេសជាសមាជិកណាមួយ បញ្ហារ៉ូហ៊ីងយ៉ា ហាក់ត្រូវបានគេធិបចោល គ្មានក្នុងរបៀបវារៈនៃជំនួបកំពូលប្រចាំឆ្នាំអាស៊ានទេ។
គោលការណ៍មិនជ្រៀតជ្រែករបស់អាស៊ាន ធ្លាប់ត្រូវបានលោកស្រីធ្វើការរិះគន់ខ្លាំង នៅឆ្នាំ១៩៩៩ កាលលោកស្រីនៅជាប់ឃុំឃាំងក្នុងគេហដ្ឋាន។ តែថ្ងៃនេះ លោកស្រី មិនបានលើកឡើងអំពីវិបត្តិរ៉ូហ៊ីងយ៉ានេះ ទៅក្រុងម៉ានីល។ តាំងពីមានផ្ទុះវិបត្តិរ៉ូហ៊ីងយ៉ាមក លោកស្រី ក៏ទើបតែធ្វើដំណើរទៅកាន់រដ្ឋរ៉ាឃីន ជាលើកដំបូង កាលពីខែសីហា។
វិបត្តិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា ត្រូវបានអង្គការសហប្រជាជាតិចាត់ទុកជាបោសសម្អាតជាតិពន្ធុ ជាឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិសម្រាប់អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្ស។ អាមេរិក ទើបចាប់ផ្តើមទើមៗគិតចង់ដាក់សម្ពាធលើយោធាភូមា ជំនួសការគាបរដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលរបស់លោកស្រីស៊ូជី៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ