នៅឆ្នាំ២០១៦ ហ្វីលីពីន បានក្លាយជាប្រទេសដំបូងគេនៅលើពិភពលោក ដែលបើកធ្វើយុទ្ធនាការចាក់ថ្នាំបង្ការជំងឺគ្រុនឈាម។ ប៉ុន្តែតាំងពីថ្ងៃសុក្រមក អាជ្ញាធរហ្វីលីពីន បានចេញសេចក្តីសម្រេចដ៏ដាច់ណាត់មួយ ផ្អាកភ្លាមយុទ្ធនាការចាក់ថ្នាំបង្ការជំងឺគ្រុនឈាមនេះ ក្រោយពីក្រុមហ៊ុនផលិតឱសថបារាំង បានជូនព័ត៌មានថា ថ្នាំបង្ការជំងឺគ្រុនឈាមទើបធ្វើចរាចរណ៍សោះនេះអាចបង្កឱ្យអ្នកជំងឺខ្លះធ្លាក់ខ្លួនឈឺកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។ តើថ្នាំបង្ការនេះ បង្កគ្រោះថ្នាក់យ៉ាងណាខ្លះ ? និងគួរចាក់ដែរឬទេ?
ថ្វីបើ ជំងឺគ្រុនឈាមមិនបង្កហានិភ័យដល់សុខភាពខ្លាំងដូចជំងឺគ្រុនចាញ់មែន ប៉ុន្តែដើម្បីទ្រទ្រង់សុខភាពសាធារណៈ ពិភពលោកត្រូវការខ្លាំងឡើងៗ ថ្នាំបង្ការដែលមានប្រសិទ្ធភាព ប្រឆាំងនឹងជំងឺនេះ។ ក្នុងមួយឆ្នាំៗ មានមនុស្សប្រមាណ៣៩០លាននាក់ ឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាមដែលចម្លងដោយមូសខ្លា ខាំ។ នេះបើតាមតួលេខរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក ក្នុងនោះជាងកន្លះលាននាក់ ធ្លាក់ខ្លួនឈឺខ្លាំង ហើយភាគច្រើនជាកុមារ ដែលទាមទារការព្យាបាលជាបន្ទាន់ និង២,៥%បានស្លាប់។
ជំងឺគ្រុនឈាមបង្កឡើងដោយវីរ៉ុសបួនប្រភេទ ដែលបែងចែកជំងឺគ្រុនឈាមជាបួនដំណាក់កាលដែរ ពី១ទៅ៤។ បើមានថ្នាំបង្ការ ប្រាកដប្រជា អាចរកបានប្រើបានដោយស្រួល និងមានប្រសិទ្ធភាព ប្រឆាំងនឹងមេរោគទាំងបួននៃជំងឺគ្រុនឈាមបាន នោះពិតជាដំណឹងល្អបំផុតសម្រាប់អង្គការសុខភាពពិភពលោក និងជាមធ្យោបាយដ៏ប្រពៃបំផុត ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺគ្រុនឈាម។ អង្គការ មានកម្មវត្ថុកាត់បន្ថយមរណភាពបង្កឡើងដោយជំងឺគ្រុនឈាម ឱ្យបានយ៉ាងហោច២៥ភាគរយ និងកាត់បន្ថយមរណភាពព្រោះមានពាក់ព័ន្ធនឹងជំងឺគ្រុនឈាម ឱ្យបាន យ៉ាងហោច៥០ភាគរយ នៅឆ្នាំ២០២០។
ដូចក្តីស្រមៃ នៅពីរឆ្នាំមុន ពិភពលោកបានស្រែកអំណរ ស្វាគមន៍ការរកឃើញថ្នាំបង្ការជំងឺគ្រុនឈាម ជំងឺដ៏កាចសាហាវ ដែលអាចធ្វើឱ្យអ្នកជំងឺ ពិសេសកុមារស្លាប់បាន បើគ្មានការព្យាបាលទាន់ពេលវេលា។ នោះគឺថ្នាំ Dengvaxia® (CYD-TDV) !
វ៉ាក់សាំង Dengvaxia® (CYD-TDV) ! ដែលបានទទួលស្គាល់និងអនុញ្ញាតជាផ្លូវការ ឱ្យធ្វើចរាចរណ៍នេះ ជាថ្នាំរកឃើញនិងផលិតដោយវិទ្យាស្ថានផលិតឱសថបារាំង Sanofi Pasteur។ តាមការពិត មានថ្នាំបង្ការ ប្រឆាំងនឹងជំងឺគ្រុនឈាម ដល់ទៅប្រាំមុខផ្សេងទៀតដែលកំពុងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលសិក្សាអភិវឌ្ឍន៍ ដោយក្នុងនោះមានពីរ បានចូលដល់ដំណាក់កាលសាកល្បងគ្លីនិក ជំហានទីបី កាលពីដើមឆ្នាំ ២០១៦ ជាស្នាដៃស្រាវជ្រាវនិងរកឃើញរបស់វិទ្យាស្ថានឱសថប្រេស៊ីល Butantan និងជប៉ុន Takeda ។
តើថ្នាំបង្ការ Dengvaxia® (CYD-TDV)ជាអ្វី ?
CYD-TDV ជាថ្នាំវ៉ាក់សាំង ប្រឆាំងជំងឺគ្រុនឈាមដំបូងគេបង្អស់ ដែលបានទទួលការអនុញ្ញាតឱ្យធ្វើចរាចរណ៍លើទីផ្សារសាធារណៈ។ ថ្នាំនេះ ត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យប្រើប្រាស់ជាបឋមនៅប្រទេសម៉ិចស៊ិក កាលពីខែធ្នូ ២០១៥ លើមនុស្សអាយុពី ៩ ទៅ ៤៥ឆ្នាំ រស់ក្នុងតំបន់មានការរាតត្បាតគ្រុនឈាមខ្លាំង។ ជាថ្នាំវ៉ាក់សាំងបន្សំបួនមុខ រកឃើញដោយវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវឱសថបារាំង និងមានទម្រង់ជាថ្នាំចាក់ មានបីដូស តាមកាលបរិច្ឆេទ ០/៦/១២ មានន័យថាត្រូវចាក់បីដង លើកទីមួយ និងលើកទីពីរនៅ៦ខែបន្ទាប់ និងរំលឹកឡើងវិញចុងក្រោយនៅមួយឆ្នាំក្រោយ។
ថ្នាំវ៉ាក់សាំងនេះ បានដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ បន្ទាប់ពីបានធ្វើតេស្តសាកល្បងគ្លីនិកពីរដង ម្តងដំបូងនៅក្នុងប្រទេស៥នៅអាស៊ី និងលើកទីពីរ នៅក្នុងប្រទេស៥នៃទ្វីបអាមេរិកឡាទីន។ ការសាកល្បងនោះ ធ្វើឡើងចំពោះកុមារអាយុពី ២-១៦ឆ្នាំ ចំនួនជាង ៣៥០០០នាក់ ប្រកបដោយលទ្ធផលគួរជាទីពេញចិត្ត។ ប្រសិទ្ធិភាពទូទៅនៃថ្នាំបង្ការ បានឡើងដល់៥៩,២% នៅក្នុងឆ្នាំបន្ទាប់ពីបានទទួលវ៉ាក់សាំងនេះ ហើយប្រសិទ្ធិភាព មានកំរិតដល់ទៅ ៧៩,១% ផ្នែកការពារប្រឆាំងនឹងជំងឺគ្រុនឈាមធ្ងន់ធ្ងរ។
ប្រសិទ្ធិភាពនៃថ្នាំវ៉ាក់សាំងប្រែប្រួលទៅតាមប្រភេទនៃជំងឺ ៖ បើជាគ្រុនឈាមប្រភេទធ្ងន់កំរិត ៣-៤ ថ្នាំការពារមានប្រសិទ្ធិភាពដល់ទៅ ៧១-និង៧៦% ទល់នឹង៥៤% និង៤៣%ចំពោះជំងឺគ្រុនឈាមកំរិត១និង២។ ប្រសិទ្ធិភាពនៃថ្នាំវ៉ាក់សាំង ប្រែប្រួលទៅតាមអាយុកាលរបស់អ្នកជំងឺនៅពេលទទួលថ្នាំបង្ការជាលើកដំបូងផង និងប្រែប្រួលទៅតាមស្ថានភាពរបស់អ្នកជំងឺផ្ទាល់ ថាតើធ្លាប់ប្រឈមនឹងមេរោគគ្រុនឈាមក្នុងខ្លួនដែរឬអត់ កាលពីមុនពេលចាក់ថ្នាំបង្ការ។
តាមរយៈលទ្ធផលទាំងអម្បាលម៉ាននេះ និងក្រោយពីបានធ្វើការត្រួតពិនិត្យថ្នាំ CYD-TDV នៅខែមេសា ២០១៦ ទើបក្រុមអ្នកឯកទេសជំនាញរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក ទទួលបន្ទុកផ្នែកថ្នាំបង្ការ ផ្តល់អនុសាសន៍ នៅបីខែបន្ទាប់ ឱ្យតែបណ្តាប្រទេសណាមានទីតាំងភូមិសាស្ត្រ ថ្នាក់ជាតិ ថ្នាក់តំបន់ ប្រឈមខ្លាំងនឹងជំងឺគ្រុនឈាមបំផុត ប៉ុណ្ណោះ ប្រើថ្នាំបង្ការប្រឆាំងនឹងគ្រុនឈាមនេះ។
ចាប់ពីខែកក្កដា ២០១៦មក ប្រទេសដំបូងគេបង្អស់នៅលើពិភពលោក ដែលផ្តើមប្រើប្រាស់ថ្នាំបង្ការជំងឺគ្រុនឈាម យ៉ាងទូលំទូលាយ គឺ ហ្វីលីពីន ! ដោយបានចាក់ជូនកុមារ ចាប់អាយុ៩ឆ្នាំឡើងទៅ ចំនួនប្រមាណជាង៧សែននាក់ក្នុងរយៈពេល ជាងមួយឆ្នាំកន្លងមកនេះ។ ប៉ុន្តែយុទ្ធនាការថ្នាក់ជាតិរបស់ហ្វីលីពីន ត្រូវទុចងក់ និងផ្អាកទាំងស្រុងវិញចាប់ពីថ្ងៃសុក្រទី ២ធ្នូមក បន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុនផលិតឱសថបារាំង ជាម្ចាស់ដើម បានទាញសញ្ញាអាសន្នអំពីគ្រោះថ្នាក់នៃថ្នាំបង្ការជំងឺគ្រុនឈាមនេះ ថាអាចបង្កឱ្យមានភាពធ្ងន់ធ្ងរទៅវិញ ចំពោះអ្នកជំងឺខ្លះ ជាពិសេសអ្នកដែលគ្មានប្រវត្តិ គ្មានមេរោគគ្រុនឈាមក្នុងខ្លួនសោះ។
តើថ្នាំបង្ការជំងឺគ្រុនឈាមបង្កគ្រោះថ្នាក់យ៉ាងណាខ្លះ ?
នៅពេលថ្នាំបង្ការចេញធ្វើចរាចរណ៍ដំបូងភ្លាម ក្តីសង្ឃឹមមានធំធេងណាស់ ព្រោះក្រុមហ៊ុនផលិតឱសថបារាំង បានប្រកាសថា ថ្នាំវ៉ាក់សាំង អាចការពារបញ្ចៀសការរត់ទៅព្យាបាលនៅ មន្ទីរពេទ្យ បាន៨លើ១០ករណី និងអាចជួយទប់ស្កាត់ជំងឺគ្រុនឈាមប្រភេទកម្រខ្លាំងតែងាយស្លាប់បំផុត (គ្រុនដល់ថ្នាក់ហូរឈាម) បានដល់ទៅ ៩៣%។
ប៉ុន្តែមួយឆ្នាំក្រោយមក មន្ទីរពិសោធន៍ដដែលនេះ បានលុបសំដីរបស់ខ្លួនវិញ។ ការវិភាគរយៈពេលវែងបានបង្ហាញ អំពីគម្លាតនៃប្រសិទ្ធិភាព រវាងអ្នកដែលធ្លាប់មានឆ្លងវីរ៉ុស និងអ្នកដែលពុំធ្លាប់ឆ្លងវីរ៉ុសគ្រុនឈាមសោះ។ ថ្នាំបង្ការ មានប្រសិទ្ធិភាពនិងអាចការពារក្រុមអ្នកជំងឺដែលធ្លាប់មានកើតជំងឺគ្រុនឈាម បានយ៉ាងប្រពៃ ដោយបានជួយអ្នកជំងឺក្រុមនេះមិនឱ្យធ្លាក់ឈឺខ្លួនគ្រុនឈាម ហើយបើឈឺ ក៏ពុំអាចធ្លាក់ដល់ដំណាក់កាលធ្ងន់ធ្ងរបានឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ ចំពោះបុគ្គលដែលពុំធ្លាប់មានប្រវត្តិកើតជំងឺគ្រុនឈាមសោះ ហើយបានទៅចាក់ថ្នាំបង្ការ ស្រាប់តែជននោះងាយធ្លាក់ខ្លួនឈឺ ជំងឺគ្រុនឈាមហើយ ជាប្រភេទជំងឺធ្ងន់ធ្ងរខ្លាំងទៅវិញ នៅពេលមានមូសខាំចម្លងមេរោគគ្រុនឈាមចូលក្នុងខ្លួន។
តាមការពិត ក្រុមហ៊ុនផលិតឱសថបារាំងមិនបានភូតភរកុហក់អ្វីទេ។ នៅក្នុងអនុសាសន៍របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក ចេញផ្សាយជាសាធារណៈ កាលពីកក្កដា ឆ្នាំ២០១៦ ស្តីពីការអនុញ្ញាតឱ្យប្រើប្រាស់ថ្នាំបង្កនេះ គណៈកម្មការធិការបានលើកឡើងអំពីហានិភ័យនេះរួចទៅហើយ។ ក្រុមអ្នកជំនាញអង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកការចាក់ថ្នាំបង្ការ បានពន្យល់ថា លទ្ធផលនៃការវិភាគអន្តរកាលនៃការសាកល្បងគ្លីនិក ដំណាក់កាលទីបី បានបង្ហាញអំពី ហានិភ័យខ្ពស់នៃការព្យាបាលជំងឺគ្រុនឈាម ចំពោះក្មេងបានចាក់ថ្នាំបង្ការ ច្រើនជាងកុមារដែលមិនបានចាក់ថ្នាំវ៉ាក់សាំង។ អ្នកជំនាញបានណែនាំឱ្យបញ្ចូលថ្នាំ បង្ការនេះ ក្នុងកម្មវិធីជាតិរបស់ខ្លួន តែសម្រាប់តំបន់ប្រឈមខ្លាំងនឹងជំងឺគ្រុនឈាមតែប៉ុណ្ណោះ។
ចំណែកខាងមន្ទីរពិសោធន៍ឱសថបារាំងដែលម្ចាស់ដើម បានស្នើសុំទៅកាន់ភ្នាក់ងារមានសមត្ថកិច្ចនៅគ្រប់ប្រទេសដែលមានចរាចរណ៍ថ្នាំបង្ការជំងឺគ្រុនឈាមនេះ ជាផ្លូវការ ដូចយ៉ាងនៅ ម៉ិចស៊ិក ប្រេស៊ីល និងសាល់វាដរ ឱ្យធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពរបៀបប្រើប្រាស់ថ្នាំ (Notice) ដោយត្រូវបញ្ជាក់ឱ្យបានច្បាស់លាស់ថា “ថ្នាំបង្ការជំងឺគ្រុនឈាមនេះ អាចចាក់ជូនបានតែលើកុមារ និងមនុស្សធំណាដែលធ្លាប់មានឆ្លងវីរ៉ុស ឬធ្លាប់កើតជំងឺគ្រុនឈាមតែប៉ុណ្ណោះ”។
សូមចាក់ថ្នាំបង្ការគ្រុនឈាមនេះឱ្យកុមារចាប់ពីអាយុ៩ឆ្នាំឡើងទៅ ព្រោះថ្នាំបង្ការបានបង្ហាញប្រសិទ្ធិភាពខ្ពស់ ដល់ទៅទៅ៦៥,៦% ចំពោះកុមារចាប់ពីអាយុ៩ឆ្នាំឡើងទៅ (៧៨%បើកុមារនោះមានផ្ទុកមេរោគគ្រុនឈាម និង ៥២%ចំពោះកុមារដែលគ្មានមេរោគគ្រុនឈាមសោះ)។ សម្រាប់កុមារ នៅចន្លោះពី ២ទៅ៥ ឆ្នាំ ថ្នាំបង្ការពុំសូវមានប្រសិទ្ធិភាពទេ។ កុមារអាយុក្រោមពីរឆ្នាំ មិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យទទួលថ្នាំបង្ការគ្រុនឈាមនេះឡើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ