នៅថ្ងៃបុណ្យឯករាជ្យ ប្រធានាធិបតីភូមា អំពាវនាវឲ្យកែប្រែ រដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ពួកយោធា
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:២៦
ប្រទេសភូមា នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ ប្រារព្ធបុណ្យឯករាជ្យជាតិ លើកទី៧០ ដែលបានរួចចាកចេញផុត ពីក្រោមអាណានិគមនិយមអង់គ្លេស។ នៅឆ្នាំនេះ បុណ្យឯករាជ្យជាតិនៅភូមា គ្របដណ្តប់ដោយវិបត្តិជនភៀសខ្លួនរ៉ូហ៊ីងយ៉ា និងអំពើហិង្សានៅរដ្ឋរ៉ាឃីន។ កាលពី៧០ឆ្នាំ មុន គឺលោកអ៊ុងសាន ដែលជាឪពុករបស់លោកស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជី ដែលជាវីរបុរសទាមទារឯករាជ្យពីអង់គ្លេសឲ្យប្រទេសភូមា។ នៅ៧០ឆ្នាំក្រោយ ទទួលបានឯករាជ្យពីអង់គ្លេស តើកូនស្រីរបស់លោកអ៊ុងសាន អាចដើរតាមគំរូរបស់ឪពុក ដើម្បីដឹកនាំភូមា ទៅរកឯកភាព និងសេរីភាព រុងរឿងដែរឬទេ?
នៅថ្ងៃអបអរខួប៧០ឆ្នាំ នៃបុណ្យឯករាជ្យជាតិ ប្រធានាធិបតីភូមា លោកទីន ចរ បានអំពាវនាវឲ្យមានយុត្តិធម៌ សម្រាប់រាល់ជនជាតិភាគតិច ទៅតាមប្រព័ន្ធសហព័ន្ធ។ ប៉ុន្តែ លោកមិនបានលើកនិយាយសូម្បីមួយម៉ាត់ពីបញ្ហាជនជាតិភាគតិច រ៉ូហ៊ីងយ៉ា ក្រុមប្រជាជនកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម ដែលកំពុងរត់ភៀសខ្លួនចេញពីអំពើហិង្សានៅរដ្ឋរ៉ាឃីន ភាគខាងជើងភូមានោះទេ។
រដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលរបស់លោកស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជីកំពុងរងការរិះគន់ពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ថា អសមត្ថភាព ក្នុងរឿងប្រព្រឹត្តហិង្សា នៅរដ្ឋរ៉ាឃីន ដែលបានធ្វើឲ្យជនជាតិភាគតិច រ៉ូហ៊ីងយ៉ា រាប់សែននាក់រត់ភៀសខ្លួនទៅទឹកដីបង់ក្លាដែស។ អង្គការសហប្រជាជាតិ បានចោទប្រកាន់កងទ័ពភូមាថា កំពុងធ្វើនយោបាយបោសសម្អាតជាតិពិន្ធុ តាមរយៈ ការដុតបំផ្លាញ និងសម្លាប់ជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា នៅរដ្ឋរ៉ាឃីន។
មេទ័ពភូមា ធ្លាប់បាននិយាយបដិសេធមិនទទួលស្គាល់ជនជាតិរ៉ូហ៊ីងយ៉ា នៅភូមា ដោយចាត់ទុកពួកគេជាជនជាតិបង់ហ្កាលពីបង់ក្លាដែស ដែលអាជ្ញាធរ អង់គ្លេស បាននាំទៅភូមា នៅសម័យអាណានិគមអង់គ្លេស។ គ្មានភ្លើងខៀវពីយោធាភូមា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកស្រីស៊ូជី ពិបាកនឹងបិទបញ្ចប់វិបត្តិជនភៀសខ្លួន រ៉ូហ៊ីងយ៉ា។
កំណែទម្រង់រដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ពួកយោធា
នៅថ្ងៃបុណ្យឯករាជ្យជាតិ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលភូមា ដែលជាមនុស្សសំខាន់ របស់លោកស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជី បានអំពាវនាវផងដែរ ឲ្យមានការធ្វើវិសោធនកម្មលើរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលពួកយោធា បានតាក់តែងឡើង កាលពីឆ្នាំ ២០០៨។ ទៅតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ពួកយោធាភូមា យោធាមានសិទ្ធិកាន់កាប់ ដោយស្វ័យប្រវត្តិកៅអីរបស់សភា ប្រមាណ ២៥ភាគរយ។
លោកអ៊ុងសាន បិតាទាមទារឯករាជ្យឲ្យភូមា
មុននឹងទទួលបានឯករាជ្យ ពេញលេញ និងជាផ្លូវការ នៅថ្ងៃទី ៤ មករា ឆ្នាំ ១៩៤៨ ភូមាធ្លាប់ស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតត្រារបស់ចក្រភពអង់គ្លេសអស់៦០ឆ្នាំ។ សូមបញ្ជាក់ថា អង់គ្លេសដែលធ្វើអាណានិគមទៅលើប្រទេសឥណ្ឌា ប្រទេសជិតខាងរបស់ភូមា បានចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងលើរ៉ែមាស ត្បូងពេជ្ររបស់ភូមា និងបានធ្វើសង្រ្គាមបីដង ជាមួយ ភូមា មុននឹងឈានចូលទៅត្រួតត្រា ពេញទី លើភូមា នៅឆ្នាំ ១៨៨៥។
ចាប់តាំងពីមានផ្ទុះសង្រ្គាមលោកលើកទី២ ក្រុមជាតិនិយម ដូចជា ឧត្តមសេនីយ៍ អ៊ុងសាន ដែលជាឪពុករបស់លោកស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជី មេដឹកនាំភូមាបច្ចុប្បន្ន និងមន្រ្តីយោធាជាង១០នាក់ ផ្សេងទៀត បានចូលរួមជាមួយកងទ័ពជប៉ុន ដើម្បី ធ្វើសង្រ្គាមបណ្តេញអង់គ្លេសចេញពីភូមា។ នៅក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី២បានបិទបញ្ចប់ ពោលគឺនៅឆ្នាំ ១៩៤៧ លោកអ៊ុងសាន បានប្រកាសទាមទារឯករាជ្យពីប្រទេសអង់គ្លេស។ ប៉ុន្តែ ជាអកុសល លោកត្រូវបានគេលួចធ្វើឃាត នៅខែ កក្កដា ឆ្នាំ ដដែល ពោលគឺប៉ុន្មានខែមុនដែលភូមា បានទទួលឯករាជ្យជាផ្លូវការពីអង់គ្លេស នៅឆ្នាំ ១៩៤៨។ សម្រាប់ប្រជាជនភូមា លោកអ៊ុងសាន ឪពុករបស់លោកស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជី ជាវីរបុរស ជាបិតាទាមទារឯករាជ្យឲ្យភូមា ដែលគេកត់ត្រាទុកជានិច្ច ក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តភូមា។
៧០ឆ្នាំ មកហើយ ក្រោយទទួលឯករាជ្យ ភូមានៅតែមិនចម្រុងចម្រើន
នៅក្រោមអាណានិគមនិយមអង់គ្លេស សេដ្ឋកិច្ចរបស់ភូមាប្រែប្រួល រីកចម្រើន ដោយភូមា នៅឆ្នាំ ១៩៣៩ បានក្លាយជាប្រទេសនាំចេញអង្ករដ៏សំខាន់មួយ នៅក្នុងពិភពលោក។ នៅឆ្នាំ១៩៤៨ ភូមាបានទទួលឯករាជ្យ លែងស្ថិតនៅក្រោមចំណុះដឹកនាំរបស់អង់គ្លេសមែន ប៉ុន្តែ ប្រជាជនភូមាមិនបានទទួលផលផ្លែផ្កាពីឯករាជ្យនោះទេ។ សេដ្ឋកិច្ចរបស់ភូមាបានធ្លាក់ដាំក្បាលចុះ ដោយសារតែអំពើពុករលួយ ដោយសារតែសង្រ្គាមស៊ីវិល។ ប្រទេសភូមាចាប់ផ្តើមស្គាល់សាជាថ្មី សង្រ្គាមប្រយុទ្ធគ្នា រវាងក្រុមជនជាតិភាគតិច ហើយនិងក្រុមយោធា ។ នេះគេនៅមិនទាន់និយាយពី អំណាចផ្តាច់ការរបស់ក្រុមយោធាភូមា ដែលបានគ្រប់គ្រងភូមា ជិត៥០ឆ្នាំមកនោះទេ។
លោកស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជីចង់ដើរតាមផ្លូវរបស់ឪពុក ដើម្បីធ្វើនយោបាយបង្រួបបង្រួមភូមា
លោកអ៊ុងសាន បានទាមទារឯករាជ្យឲ្យភូមា។ មុននឹងត្រូវគេធ្វើឃាត នៅឆ្នាំ ១៩៤៧ លោកអ៊ុងសាន ដែលចង់បានឯកភាពជាតិឲ្យភូមា បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយ បណ្តាក្រុមឧទ្ទាមជនជាតិភាគតិច ដើម្បីបិទបញ្ចប់ជម្លោះប្រដាប់អាវុធ ក្នុងប្រទេសភូមា។ ប៉ុន្តែ កិច្ចព្រមព្រៀងបិទបញ្ចប់ជម្លោះប្រដាប់អាវុធ រវាងក្រុមជនជាតិនៅភូមា បានស្លាប់ទៅជាមួយ លោកអ៊ុងសាន ដោយគ្មានភាគីណាអនុវត្តតាមនោះទេ។
លោកស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជីដែលចង់ដើរតាមផ្លូវ របស់ឪពុក បានព្យាយាម សើរើ ឡើងវិញ ដើម្បី បិទបញ្ចប់ការប្រយុទ្ធគ្នា រវាងក្រុមទាហានរដ្ឋាភិបាល និងក្រុមប្រដាប់អាវុធជនជាតិភាគតិច។ ប៉ុន្តែ យ៉ាងណាក៏ដោយ ទោះជាលោកស្រី ស៊ូជី បានជោគជ័យ ចូលកាន់អំណាចនៅភូមា តាមរយៈការឈ្នះឆ្នោត នៅឆ្នាំ ២០១៥មែន ប៉ុន្តែ លោកស្រី ស៊ូជី គ្មានអំណាចផ្តាច់មុខ ដើម្បី អារកាត់រឿងនេះតែម្នាក់នោះទេ។ ក្រុមយោធាភូមាទោះជាយល់ព្រមបើកផ្លូវឲ្យលោកស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជី ចូលដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលស៊ីវិល មែន ប៉ុន្តែ នៅតែក្រាញ រក្សាអំណាចផ្តាច់មុខរបស់ខ្លួន នៅក្នុងរដ្ឋាភិបាល និងសភា។
ដរាបណា កងទ័ពភូមានៅតែដើរតួសំខាន់នៅក្នុងការសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាល ភូមា នឹងមិនអាចផ្លាស់ប្តូរមុខមាត់ច្រើននោះទេ។ សង្រ្គាមស៊ីវិលដែលបន្សល់ទុក តាំងពីតែថ្ងៃប្រកាសឯករាជ្យភូមា នៅញាំញី ភូមា រហូតដល់សព្វថ្ងៃ។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលផ្តល់អំណាចដល់ក្រុមយោធា នៅតែមានសុពលភាព ពោលគឺ យោធាភូមានៅតែមានសិទ្ធិគ្រប់គ្រងកៅអី២៥ភាគរយរបស់សភា ភូមា។
លោកស្រី អ៊ុងសាន ជាឪពុកមានឧបសគ្គច្បាស់លាស់ដែលត្រូវជំនះ នោះ គឺការទាមទារឯករាជ្យ។ សត្រូវរបស់ភូមារបស់លោកអ៊ុងសាន គឺពួកចក្រពត្តិ។ ប៉ុន្តែ ខុសពីឪពុក លោកស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជីមានសត្រូវដែលប្រែប្រួលមុខមាត់ មិនច្បាស់លាស់ ពោលគឺរាល់អ្នកដែលប្រឆាំងនឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ នេះបើតាមក្រុមគាំទ្រលោកស្រី នៅប្រទេសភូមា៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ