ច្បាប់ធ្វើបត្យាប័នទៅចិន៖ បាតុករហុងកុងទាមទារឲ្យលោកស្រីការី ឡាំចុះចេញពីតំណែង
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ទោះប្រមុខដឹកនាំហុងកុង ដកថយមួយជំហាន ដោយយល់ព្រមផ្អាកទៅវិញ សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីការធ្វើបត្យាប័នជនសង្ស័យទៅប្រទេសចិន ប្រជាជនហុងកុងរាប់សែននាក់ បានចុះដើរតាមផ្លូវ ដង្ហែរក្បួនបាតុកម្ម ក្នុងទីក្រុងហិរញ្ញវត្ថុ ហុងកុង នៅថ្ងៃ អាទិត្យ។ ប្រជាជនហុងកុង ដែលភាគច្រើនស្លៀកពាក់ខោអាវខ្មៅ បានទៅដាក់ផ្កាផងដែរនៅកន្លែងដែលបាតុករម្នាក់បានធ្លាក់ស្លាប់ពីលើអគារ កាលពីយប់ថ្ងៃសៅរ៍ នៅក្រោយចងបដា ទាមទារឲ្យគេលុបចោល ច្បាប់ធ្វើបត្យាប័ន។
តាមការព្រាងទុក ប្រជាជនហុងកុងគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈ នៅថ្ងៃអាទិត្យ បានចុះថ្នល់ធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំង ច្បាប់ធ្វើបត្យាប័នជនសង្ស័យទៅប្រទេសចិន។ អ្នករៀបចំ បាតុកម្ម អះអាងថា នឹងមានមនុស្សច្រើនជាង១លាននាក់ ចូលរួមធ្វើបាតុកម្មនៅថ្ងៃអាទិត្យនេះ។ នៅថ្ងៃសៅរ៍ម្សិលមិញ ប្រមុខដឹកនាំហុងកុង លោកស្រី ការី ឡាំបានដកថយ មួយ ជំហាន ដោយបានប្រកាសផ្អាកការធ្វើកំណែទម្រង់ សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីការធ្វើបត្យាប័នជនសង្ស័យទៅប្រទេសចិន។
ដោយសម្រេចចិត្តផ្អាក មិនធ្វើកំណែទម្រង់ ច្បាប់បត្យាប័ន ទៅប្រទេសចិន ប្រមុខដឹកនាំហុងកុង មានបំណង ចង់បន្ថយកំហឹងតវ៉ារបស់ប្រជាជនហុងកុង ដើម្បីស្តារភាពស្ងប់ស្ងាត់ឡើងវិញ ឲ្យហុងកុង។ ប៉ុន្តែ លោកស្រី ការី ឡាំគិតខុសទាំងស្រុង។ ការសម្រេចចិត្តផ្អាក ដោយគ្មានកាលកំណត់ ប៉ុន្តែ មិនលុបចោលទាំងស្រុង សេចក្តីព្រាងច្បាប់ ធ្វើបត្យាប័ន មានតែទៅដុតកំហឹងបន្ថែម ផ្តល់ថាមពលថ្មី ជំរុញ ឲ្យប្រជាជនហុងកុងកាន់តែច្រើន រឹតតែមានចិត្ត ចុះថ្នល់ ធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំង នៅថ្ងៃអាទិត្យ។
នៅថ្ងៃអាទិត្យនេះ នៅក្នុងរូបភាព ទ្រង់ទ្រាយ ស្រដៀងនឹងបាតុកម្មកាលពីថ្ងៃអាទិត្យមុន ប្រជាជនហុងកុង រាប់សែននាក់ ពាក់អាវខ្មៅ បានដើរពេញផ្លូវ សំដៅទីស្នាក់ការសភា និងរដ្ឋាភិបាល ក្នុងសង្កាត់ជំនួញរបស់ហុងកុង។ ពួកគេជាច្រើនបានដើរទៅដាក់ផ្កា និងអុជធូបនៅកន្លែង ដែល បាតុករម្នាក់ បានធ្លាក់ស្លាប់ពីលើអគារ កាលពីយប់ម្សិលមិញ នៅពេលឡើងទៅចងបដា ដែលមានសរសេរ ទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលលុបចោលច្បាប់ធ្វើបត្យាប័ន ទៅប្រទេសចិន។
មរណភាព របស់បាតុករ ហើយនិងជំហររឹងទទឹងរបស់ប្រមុខដឹកនាំហុងកុង រឹតតែទៅបន្ថែមកំហឹងរបស់បាតុករហុងកុង និងចំណុចទាមទាររបស់ពួកគេបន្ថែមទៀត។ ចំណុចសំខាន់ធំបី ដែលបាតុករទាមទារជាទូទៅ នៅថ្ងៃអាទិត្យនេះ គឺ រដ្ឋាភិបាលត្រូវលុបចោលទាំងស្រុង សេចក្តីព្រាងច្បាប់ធ្វើបត្យាប័នទៅប្រទេសចិន។ ទី២ ប៉ូលិសត្រូវសុំទោស ចំពោះ ការប្រើអំពើហិង្សា វាយដំ និងបាញ់ឧស្ម័នបង្ហូរទឹកភ្នែក ទៅលើបាតុករកាលពីពុធ។ នៅក្នុងចំណុចទាមទារទី៣ គណបក្សប្រឆាំង និងចលនាដើម្បីជាប្រជាធិបតេយ្យ ដែលគាំទ្រដោយបាតុករ ផងដែរនោះ បានស្រែកទាមទារឲ្យលោកស្រី ការី ឡាំ ចុះចេញពីមុខតំណែង ពីព្រោះ ពួកគេលែងជឿលើសមត្ថភាពដឹកនាំរបស់លោកស្រី ដែលខកខានមិនបានសុំទោស បាតុករ ដែលរងគ្រោះ ដោយសារ ការប្រើកម្លាំងច្រើនជ្រុលរបស់ប៉ូលិសទៅលើហ្វូងបាតុកម្ម កាលពីថ្ងៃពុធ។
អ្នករៀបចំបាតុកម្មអំពាវនាវឲ្យមានបាតុកម្ម និងកូដកម្មជារៀងរាល់ថ្ងៃ នៅហុងកុង
សម្រាប់អ្នករៀបចំបាតុកម្ម ដែលនាំមុខដោយអ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំង ក្រុមគាំទ្រ ប្រជាធិបតេយ្យនៅហុងកុង បាតុកម្មលើកនេះ ជាឱកាសសំខាន់មួយ ដែលប្រជាជនហុងកុងត្រូវឆក់យកឲ្យបាន ដើម្បីសេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងប្រព័ន្ធច្បាប់ឯករាជ្យ នៅហុងកុង ទៅថ្ងៃអនាគត។ គេបានលើកទឹកចិត្តប្រជាជនហុងកុង ឲ្យបន្ត ធ្វើបាតុកម្ម ដើម្បី ដាក់សម្ពាធលើប្រមុខដឹកនាំហុងកុង ដែលពេលនេះ ហាក់ចុះខ្សោយ លែងអាចគ្រប់គ្រងវិបត្តិ បានតទៅទៀត។ មានន័យថា បន្ទាប់ពីបាតុកម្មនៅថ្ងៃអាទិត្យ ប្រជាជនហុងកុងទូទាំងកោះ ត្រូវបានអំពាវនាវឲ្យបន្តធ្វើសកម្មភាពប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល តាមរយៈ ការធ្វើកូដកម្ម ជាប្រចាំ មិនទៅធ្វើការ ឬមិនទៅសាលារៀន ជាដើម ដើម្បីដាក់សម្ពាធ ឲ្យប្រមុខដឹកនាំហុងកុង ត្រូវតែ លះបង់ចោលទាំងស្រុង ច្បាប់ធ្វើបត្យាប័នជនសង្ស័យទៅប្រទេសចិន។
បាតុកម្មទ្រង់ទ្រាយធំ របស់ប្រជាជនហុងកុងលើកនេះ មានទម្ងន់អាចដាក់សម្ពាធលើរដ្ឋាភិបាលហុងកុង គឺខុសពីបដិវត្តឆ័ត្រ របស់ក្រុមនិស្សិតហុងកុង ដែលគ្មានបានទទួលលទ្ធផលអ្វី នៅក្រោយកាន់កាប់សង្កាត់ជុំវិញ សភា អស់ជាង ២ខែ កាលពីឆ្នាំ ២០១៤។ ខុសពីបដិវត្តឆ័ត្រ ដែលមនុស្សចូលរួមភាគច្រើន ជានិស្សិត និងដែលបានទាមទារឲ្យមានការបោះឆ្នោត សកលនិងដោយសេរី ដើម្បី ជ្រើសរើសមេដឹកនាំហុងកុង បាតុកម្មប្រឆាំងនឹងច្បាប់ធ្វើបត្យាប័នលើកនេះ មានការចូលរួមពីមនុស្សគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈ។ មនុស្សប្រុសស្រី ចាស់ក្មេង ទាំងអស់គ្នាចូលរួមធ្វើបាតុកម្ម ព្រោះពួកគេគិតថា អនាគតសេរីភាព ការរស់នៅរបស់ពួកគេ នឹងត្រូវ រងគ្រោះថ្នាក់ បើសិនពួកគេឈរឱបដៃ បណ្តែតបណ្តោយ ឲ្យប៉េកាំង ចូលក្រសោប ប្រព័ន្ធតុលាការឯករាជ្យរបស់ហុងកុង តាមរយៈ ច្បាប់ធ្វើបត្យាប័នទៅប្រទេសចិន។ នរណាៗក៏ដឹងហើយថា តុលាការចិន គ្មានតម្លាភាពទេ។ ការរំលោភអំណាច របស់ប៉ូលិសចិន ដែលបានចូលមកចាប់ជំរិត អ្នកលក់សៀវភៅ ប្រឆាំងរបបកុម្មុយនិស្ត ដល់ទីក្រុងហុងកុង នៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ បានធ្វើឲ្យគេរឹតតែបារម្ភ ភ័យខ្លាចថា បើសិនហុងកុង ធ្វើបត្យាប័ន ជនសង្ស័យ ទៅប្រទេសចិន នោះ អ្នកដែលអាជ្ញាធរហុងកុង ចាប់បញ្ជូន មិនមែនឧក្រិដ្ឋជន សម្លាប់មនុស្សទេ ប៉ុន្តែ គឺសកម្មជនការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងអ្នកជំនួញ មិនថា ជាតិហុងកុង ឬសាសន៍បរទេស រិះគន់ចិន ដែលរស់នៅ ធ្វើការ នៅទឹកដីហុងកុង និងដែលប៉េកាំងចង់ចាប់ខ្លួន ទាមទារឲ្យធ្វើបត្យាប័ន យកទៅកាត់ទោសនៅប្រទេសចិន។
មហាបាតុកម្មដែលអង្រួនឲ្យរង្គោះរង្គើ តំណែងប្រមុខដឹកនាំហុងកុង របស់លោកស្រី ការី ឡាំ
នៅក្នុងសន្និសីទកាសែតនៅថ្ងៃសៅរ៍ នៅពេលអ្នកកាសែតចោទសួរពីការចុះចេញពីមុខតំណែង លោកស្រី ការី ឡាំបានបែរទៅជានិយាយសុំឲ្យគេទុកឱកាសឲ្យលោកស្រីមួយលើកទៀត។ អ្នកវិភាគមួយចំនួនវាយតម្លៃថា ទោះបី លោកស្រី ការី ឡាំបដិសេធមិនព្រមចុះចេញពីតំណែង ទៅតាមការទាមទាររបស់បាតុករ ប៉ុន្តែ លោកស្រី ក៏មិនអាចដឹកនាំក្បាលម៉ាស៊ីនហុងកុង ដោយស្រណុកស្រួលតទៅទៀតដែរ។
លោកស្រី ការី ឡាំ ដែលបានស្បថចូលកាន់តំណែង នៅថ្ងៃទី ១កក្កដាឆ្នាំ ២០១៧ បានសន្យាផ្សះផ្សារសង្គមហុងកុង ដែលបែកបាក់ ខ្លាំង នៅពេលកើតមានបដិវត្តន៍ឆ័ត្រឆ្នាំ ២០១៤។ ប៉ុន្តែ នៅក្នុងការដឹកនាំ ២ឆ្នាំមកនេះ លោកស្រី បរាជ័យ មិនបានធ្វើតាមការសន្យា។ បាតុកម្មរបស់ប្រជាជនហុងកុងលើកនេះ មិនមែនសំដៅប្រឆាំងតែច្បាប់ធ្វើបត្យាប័នតែប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ ប្រជាជនហុងកុង ឆ្លៀតឱកាសបាតុកម្មលើកនេះ ដើម្បីសំដែងការមិនពេញចិត្តរបស់ពួកគេ ទៅនឹង លើរឿងជាច្រើន តាំងការលូកដៃ ការប្រើឥទ្ធិពលកាន់តែខ្លាំងរបស់ប៉េកាំងលើរដ្ឋបាលហុងកុង ហើយនិងបរិហារពីជីវភាពរស់នៅ កាន់តែថ្លៃ និងភាពក្រីក្រនៅហុងកុងជាដើម។
នៅពេលប្រមុខដឹកនាំហុងកុង អប្រជាប្រិយ មិនអាចដោះស្រាយវិបត្តិ យ៉ាងដូច្នេះ ទីក្រុងប៉េកាំង ដែលបង្ហាញជំហរគាំទ្រ លោកស្រីរហូតមក ក៏ទំនងជាប្តូរចិត្តវិញដែរ។ វិបត្តិនៅហុងកុងកំពុងធ្វើឲ្យប៉េកាំង បាក់មុខ និងធ្វើឲ្យចិនស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាព ចាញ់ប្រៀប ជាពិសេស នៅក្នុងកាៈទេសៈដែលប្រធានាធិបតីចិន គ្រោងនឹងជួបពិក្សាជាមួយលោកប្រធានាធិបតីដូណាល់ ត្រាំ ពីជម្លោះពាណិជ្ជកម្មអាមេរិកចិន នៅក្រៅកិច្ចប្រជុំG20 នៅប្រទេសជប៉ុននោះ។ ដោយសារតែលោកស្រី គ្មានសមត្ថភាព បន្ថយភាពតានតឹងនៅហុងកុងយ៉ាងដូច្នេះ ប្រធានាធិបតីចិន លោកស៊ី ជីនពីង ដែលមិនចូលចិត្តអ្នកដែលធ្វើការបរាជ័យ នឹងអាចសម្រេចដកស្រី ការី ឡាំ ពីមុខតំណែងប្រមុខដឹកនាំហុងកុង។ ប៉ុន្តែតាមទម្លាប់ ប៉េកាំងនឹងមិនធ្វើការផ្លាស់ប្តូរថ្នាក់ដឹកនាំហុងកុង ភ្លាមៗទេ ព្រោះមិនចង់បង្ហាញថាខ្លួនខ្សោយ ប៉ុន្តែ នៅក្នុងរយៈពេល៣ឆ្នាំ មុនចប់អាណត្តិរបស់លោកស្រី ការី ឡាំ ប៉េកាំងនឹងអាចរកមេដឹកនាំហុងកុងថ្មីណាម្នាក់ ដែលជាមនុស្សរបស់ប៉េកាំង ប៉ុន្តែ ដែលអាចទៅកាត់បន្ថយ ចលនាស្អប់ ប្រឆាំងចិន នៅហុងកុង៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ