ជាង ២០ឆ្នាំក្រោយធ្លាក់ក្នុងដៃចិនដីគោក តើសង្គមហុងកុងកំពុងពុះចែកជាពីរឬ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:០១
នៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី១៨សីហា ទឹកដីហុងកុងបានគ្រប់ដណ្តប់ជាថ្មីដោយមហាបាតុកម្មរបស់ក្រុមសកម្មជនអ្នកប្រជាធិបតេយ្យដែលអាចមានអ្នកចូលរួមដល់ទៅ ១លាននាក់។ បាតុកម្មជាថ្មីរបស់ក្រុមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យថ្ងៃនេះបានធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីបាតុកម្មរបស់ក្រុមគ្រូបង្រៀននាថ្ងៃសៅរ៍ ទី១៧ សីហា។ តែទន្ទឹមនឹងបាតុកម្មរបស់ក្រុមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យប្រឆាំងរដ្ឋអំណាចហុងកុង ក៏មានលេចឡើងនូវបាតុកម្មគាំទ្ររដ្ឋអំណាចហុងកុង និងរដ្ឋអំណាចក្រុងប៉េកាំងដែរ។ ក្រៅពីនៅទឹកដីហុងកុង បាតុកម្មរវាងក្រុមអ្នកប្រឆាំង និងក្រុមអ្នកគាំទ្ររដ្ឋអំណាចហុងកុងក៏ត្រូវបានរៀបចំដោយពលរដ្ឋចិននៅបរទេស ដូចយ៉ាងក្នុងប្រទេសបារាំង កាណាដា ឬប្រទេសអង់គ្លេស។
បាតុកម្មក្រោមទ្រង់ទ្រាយធំក្នុងថ្ងៃអាទិត្យ ទី១៨ សីហាត្រូវបានគេចាត់ទុកជាថ្ងៃសាកល្បងកម្លាំងរវាងក្រុមបាតុករអ្នកប្រជាធិបតេយ្យប្រឆាំងរដ្ឋអំណាចហុងកុង និងក្រុមបាតុករអ្នកគាំទ្ររដ្ឋអំណាចហុងកុង និងរដ្ឋអំណាចក្រុងប៉េកាំង។ តាំងពីថ្ងៃសៅរ៍ ទី១៧ សីហា ក្បួនបាតុកម្មរបស់ក្រុមអ្នកគាំទ្ររដ្ឋអំណាចហុងកុង និងមានទំនោររកចិនដីគោកបានរៀបចំឡើងដំណាលគ្នានឹងក្បួនបាតុកម្មរបស់ក្រុមអ្នកប្រឆាំងរដ្ឋអំណាចហុងកុង និងចិនប៉េកាំង។ ក្រៅពីនៅទឹកដីហុងកុង បាតុកម្មរវាងអ្នកប្រឆាំង និងអ្នកគាំទ្រក៏ត្រូវបានសហគមន៍ចិននៅបរទេសរៀបចំ ដូចយ៉ាងនៅក្នុងទីក្រុងប៉ារីស ប្រទេសបារាំង ទីក្រុងឡុងដ៏ ប្រទេសអង់គ្លេស និងនៅទីក្រុងមួយចំនួនក្នុងប្រទេសកាណាដា ដូចជា Toronto Calgary និង Vancouver។
ក្នុងបាតុកម្មថ្ងៃអាទិត្យ ទី១៨ សីហានេះដែរ គ្រប់គ្នាកំពុងរង់ចាំមើលជំហររបស់រដ្ឋអំណាចចិនដីគោកដែលបន្តធ្វើជាអ្នកទស្សនា និងបានត្រឹមសម្តែងសាច់ដុំតាមរយៈការបង្ហាញគ្រឿងសពា្វវុធ រថក្រោះ និងការហ្វឹកហាត់កម្លាំងទាហាននៅក្នុងទីក្រុង Shenzhen ដែលមានព្រំដែនជាប់ហុងកុង។ រហូតមកដល់ពេលនេះ រដ្ឋអំណាចក្រុងប៉េកាំងកំពុងបន្តទុកឲ្យកម្លាំងប៉ូលិសហុងកុងជាអ្នកដោះស្រាយស្ថានការណ៍។ តែគេមិនដឹងថា តើភាពអត់ធ្មត់របស់ក្រុងប៉េកាំងនឹងបន្តមានដល់ពេលណាទេ។ បើតាមមើលទៅ អ្វីៗវាអាស្រ័យលើស្ថានភាពជាក់ស្តែងនៅក្នុងក្បួនបាតុកម្ម។ ជាទូទៅ អ្នករៀបចំបាតុកម្មតែងប្រកាសជាបាតុកម្មសន្តិវិធី និងអហិង្សា តែចុងបញ្ចប់មានបង្កប់ដោយការប្រឈមមុខគ្នាយ៉ាងហិង្សារវាងបាតុករ និងកម្លាំងប៉ូលិស។
បើក្បួនបាតុកម្មដែលមានមនុស្សចូលរួមយ៉ាងច្រើនសម្បើមក្នុងថ្ងៃអាទិត្យ ទី១៨ សីហាធ្លាក់ក្នុងស្ថានការណ៍ច្របូកច្របល់ខ្លាំងពិបាកគ្រប់គ្រង ឬមិនអាចគ្រប់គ្រងបាន ចិនដែលជាម្ចាស់ទឹកដីហុងកុងប្រហែលជាពិបាកបន្តក្រពាត់ដៃមើលបន្តិច។ ត្រង់ថា តើចិនចេញមុខអន្តរាគមន៍តាមវិធីសាស្រ្តណា និងក្រោមរូបភាពមួយណានោះជារឿងមួយដែលគេមិនទាន់អាចនិយាយបាននៅឡើយទេ។
សង្គមហុងកុងកំពុងពុះចែកជាពីរ?
រូបភាពនៃក្បួនបាតុកម្មរៀបចំដោយក្រុមអ្នកប្រឆាំងរដ្ឋអំណាចហុងកុង និងចិនដីគោក ហើយក្បួនបាតុកម្មរៀបចំដោយក្រុមអ្នកគាំទ្ររដ្ឋអំណាចហុងកុង និងចិនដីគោកពេលនេះ ជាសក្ខីកម្មមួយដែលបញ្ជាក់ពីការបែកបាក់សង្គមហុងកុងជាពីរ។ កុំថាឡើយដល់ទៅអ្នកជិតខាង អ្នករួមការងារ ឬមួយក៏មិត្តភក្តិ សូម្បីតែក្នុងក្រុមសមាជិកគ្រួសារតែមួយក៏យល់ឃើញ និងមានជំហរខុសគ្នាដែរ។ អ្នកខ្លះបានចូលរួមជាមួយក្រុមបាតុករប្រឆាំងរដ្ឋអំណាច ហើយអ្នកខ្លះទៀតបានចូលរួមជាមួយក្រុមបាតុករគាំទ្ររដ្ឋអំណាច។ ក្រុមបាតុករគាំទ្ររដ្ឋអំណាចហុងកុង និងចិនដីគោកមិនយល់ស្របតាមការទាមទាររបស់ក្រុមបាតុករអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ និងយល់ថា ការដែលហុងកុងបានស្គាល់ស្ថានភាពរុងរឿងដូចសព្វថ្ងៃក៏ដោយសារតែមានការជួយគាំទ្រ និងជ្រោមជ្រែងពីរដ្ឋអំណាចកណ្តាលនៅប៉េកាំង។
នៅត្រង់ចំណុចនេះ ក្រុមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យក៏បានយល់ឃើញដូចគ្នាដែរ តែអ្វីដែលពួកគេបន្តទាមទារចង់បានពេលនេះ គឺសេរីភាព និងប្រជាធិបតេយ្យដូចដែលហុងកុងធ្លាប់ស្គាល់នៅក្នុងជំនាន់អាណានិគមនិយមអង់គ្លេស ពោលមុននឹងអង់គ្លេសប្រគល់ហុងកុងទៅឲ្យចិនក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៧។ អ្វីដែលពួកអ្នកប្រជាធិបតេយ្យចង់បាន គឺសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងគោរពតាមគោលការណ៍ដែលចិនបានចុះកិច្ចសន្យាជាមួយប្រទេសអង់គ្លេស។ គឺជាគោលការណ៍ប្រទេសមួយប្រព័ន្ធពីរដែលចិនត្រូវទុកហុងកុងជាដែនដីស្វយ័តទទួលបានសេរីភាពពេញលេញរហូតដល់ឆ្នាំ ២០៤៧។ តែក្រុមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យមានអារម្មណ៍ថាបន្តិចម្តងៗ ចិនប៉េកាំងហាក់កំពុងក្រសោបយកហុងកុងមកគ្រប់គ្រងយ៉ាងណែនក្នុងដៃ ដូចយ៉ាងតែងតាំងឥស្សរជនរបស់ខ្លួនសម្រាប់ចូលរួមបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រមុខដឹកនាំហុងកុងជាដើម។
ថ្មីៗនេះទៀត លោកស្រីការី ឡាំដែលជាប្រមុខដឹកនាំហុងកុងមានទំនោររកចិនបានព្រាងច្បាប់មួយដើម្បីបញ្ចូនជនសង្ស័យហុងកុងទៅកាត់ទោសនៅចិន។ សេចក្តីព្រាងច្បាប់មួយនេះជាជាប្រភពនៃការផ្ទុះបាតុកម្មរបស់ក្រុមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យតាំងពីខែមិថុនាមកដល់ពេលនេះ។ ប្រឈមនឹងការបះបោរ លោកស្រីការី ឡាំបានព្យួរសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះវិញ តែក្រុមអ្នកប្រជាធិបតេយ្យបន្តទាមទារឲ្យលោកស្រីកប់ចោលជាស្ថាពរ។
ប្រតិកម្មស្រាលៗរបស់បស្ចិមលោក
ប្រតិកម្មរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិច្រើនជាប្រតិកម្មដែលមានការប្រយ័ត្នប្រយែង និងមានការថ្លឹងថ្លែង។ នេះអាចថាមកពីវិបត្តិហុងកុងជារឿងផ្ទៃក្នុងរបស់ចិន ព្រោះជាដែនដីស្វយ័តមែន តែហុងកុងស្ថិតក្នុងអធិបតេយ្យតែមួយរបស់ចិន។ តែសំណួរដែលគ្រប់គ្នាកំពុងចោទសួរពេលនេះគឺថា ហេតុអ្វីបានជាមានប្រទេសបស្ចិមលោកខ្លះហាក់បានចូលរួមជួយឈឺឆ្អាលខ្លាំងនៅក្នុងបញ្ហាផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសផ្សេង តែបែរជាមិនសូវខ្វាយខ្វល់ប៉ុន្មាននឹងរឿងផ្ទៃក្នុងរបស់ចិនពេលនេះទៅវិញ។ លើសពីនេះ រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងថែមទាំងមិនញញើតនិយាយពេញមាត់ថា វិបត្តិនៅហុងកុងសព្វថ្ងៃមានការអុជអាល និងជួយគាំទ្រពីប្រទេសមួយចំនួនទៀតផង។
ប្រតិកម្មពីបរទេសចំពោះព្រឹត្តិការណ៍នៅហុងកុងមិនខ្វះទេ តែច្រើនជាប្រតិកម្មដែលមានការថ្លឹងថ្លែងដោយមិនបានគាំទ្រភាគីនេះ ឬថ្កោលទោស ស្តីបន្ទោសភាគីនោះទេ ទោះបីជាគេដឹងថា កម្លាំងប៉ូលិសហុងកុងបានប្រើអំពើហិង្សាចាស់ដៃលើបាតុករក៏ដោយ។ និយាយជារួម ច្រើនជាប្រតិកម្មត្រឹមអំពាវនាវឲ្យមានភាពអត់ធ្មត់ កាត់បន្ថយភាពតានតឹង និងដោះស្រាយផ្ទៃក្នុងដោយសន្តិវិធី។ មូលហេតុ មកពីប្រទេសទាំងនោះ ពិសេសប្រទេសដែលកំពុងមានទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចល្អជាមួយចិនមិនចង់ធ្វើឲ្យចិនអាក់អន់ស្រពន់ចិត្ត ព្រោះរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងអាចនឹងធ្វើការសងសឹកវិញតាមផ្លូវពាណិជ្ជកម្ម នេះជាចំណុចទី១។ ចំណែកចំណុចទី២ នៅហុងកុង ក៏ដូចនៅកន្លែងផ្សេងទៀតក្នុងប្រទេសចិនដែរ មានអ្នកវិនិយោគបរទេសច្រើនណាស់ដែលកំពុងរកស៊ីនៅទីនោះ។
អ៊ីចឹងបើប្រទេសណាមួយហ៊ានស្តីបន្ទោសចិនខ្លាំងពេក ក្រុមអ្នកវិនិយោគរបស់ជនជាតិនៃប្រទេសនោះចិនអាចនឹងទទួលផលវិបាក និងការសឹងសឹកពីរដ្ឋាភិបាលចិនវិញ។ គឺដោយខ្លាចបាត់បង់ប្រយោជន៍ជាមួយចិនដែលមានប្រទេសខ្លះសុខចិត្តនៅស្ងៀម និងខ្លះទៀតបញ្ចេញប្រតិកម្មដែរ តែជាប្រតិកម្មដែលមានការប្រយ័ត្នប្រយែងខ្ពស់៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ