ហេតុអ្វីជប៉ុនមិនអាចផ្សះផ្សាជាមួយប្រទេសជិតខាងបានដូចអាល្លឺម៉ង់?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៥៧
កាលពីថ្ងៃចន្ទ នៅក្នុងអំឡុងដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ប្រទេសជប៉ុន លោកស្រីអង់ហ្គេឡា មែរកិល ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់បានលើកឡើងថា ជប៉ុនគួរតែទទួលស្គាល់ការពិតនៃប្រវត្តិសាស្រ្ត ដើម្បីឈានទៅផ្សះផ្សាជាមួយប្រទេសជិតខាង។ ការផ្តល់ប្រឹក្សានេះគឺធ្វើឡើងក្នុងនាមលោកស្រីជាប្រមុខដឹកនាំប្រទេសមួយដែលមានប្រវត្តិដូចជប៉ុននៅក្នុងសង្រ្គាមលោកលើកទី២ ក៏ប៉ុន្តែ បច្ចុប្បន្ននេះបានផ្សះផ្សាជាមួយប្រទេសជិតខាងប្រកបដោយជោគជ័យ ខុសពីជប៉ុនដែលនៅតែបន្តជាប់ជម្លោះអតីតកាលជាមួយចិន និងកូរ៉េ ដែលជាអតីតគូសត្រូវ។ តើហេតុអ្វីបានជាជប៉ុនពិបាកនឹងផ្សះផ្សាជាមួយប្រទេសជិតខាងបែបនេះ?
នៅក្នុងសង្រ្គាមលោកលើកទី២ អាល្លឺម៉ង់ និងជប៉ុន គឺជាសម្ព័ន្ធមិត្តនឹងគ្នា ហើយប្រទេសទាំងពីរនេះសុទ្ធតែមានប្រវត្តិជាប្រទេសដែលប្រើអំណាចយោធា ដើម្បីឈ្លានពាន និងកាប់សម្លាប់ប្រជាជននៅតាមបណ្តាប្រទេសជិតខាងដូចគ្នា គឺអាល្លឺម៉ង់ឈ្លានពាននៅអឺរ៉ុប ចំណែកជប៉ុនឈ្លានពាននៅអាស៊ី។
ជប៉ុនបានចូលឈ្លានពានកាន់កាប់ប្រទេសចិន និងកូរ៉េ តាំងពីមុនសង្រ្គាមលោកលើកទី២ ហើយនៅក្នុងអំឡុងពេលឈ្លានពាននេះអ្នកប្រវត្តិសាស្រ្តបានកត់ត្រាទុកនូវអំពើឃោរឃៅជាច្រើន ដែលកងទ័ពជប៉ុនបានធ្វើ ជាពិសេសចំពោះប្រជាជនចិន ដែលមានជនស៊ីវិលស្លាប់ប្រមាណពី ៧លាន ទៅ១១លាននាក់ នៅក្នុងអំឡុងសង្រ្គាមលោកលើកទី២។
នៅអឺរ៉ុបវិញ អាល្លឺម៉ង់ក្រោមការដឹកនាំរបស់ហ៊ីត្លែរបានចូលឈ្លានពានកាន់កាប់ប្រទេសប៉ូឡូញ នៅឆ្នាំ១៩៣៩ ដែលជាចំណុចចាប់ផ្តើមនៃសង្រ្គាមលោកលើកទី២ ហើយបន្ទាប់មកទៀត បានចូលឈ្លានពានកាន់កាប់ប្រទេសបារាំង នៅឆ្នាំ១៩៤០។ ប្រទេសទាំងពីរនេះត្រូវស្ថិតក្រោមការកាន់កាប់របស់អាល្លឺម៉ង់ ពេញក្នុងអំឡុងសង្រ្គាមលោកលើកទី២ ហើយនៅក្នុងអំឡុងពេលនោះ ជនស៊ីវិលប៉ូឡូញប្រមាណជា ៦លាននាក់ត្រូវបាត់បង់ជីវិត ក្នុងនោះ មាន ៣លាននាក់ជាជនជាតិជ្វីហ្វ ដែលត្រូវបាត់បង់ជីវិតដោយនយោបាយប្រល័យពូជសាសន៍ជ្វីហ្វ ដាក់ចេញដោយអាល្លឺម៉ង់។
ក៏ប៉ុន្តែ នៅក្រោយសង្រ្គាម គេសង្កេតឃើញថា អាល្លឺម៉ង់បានទទួលស្គាល់កំហុសរបស់ខ្លួនពីអតីតកាល ថ្លែងសុំទោសជាសាធារណៈ ព្រមទាំងបានផ្តល់សំណងដល់ជនរងគ្រោះ រហូតឈានទៅផ្សះផ្សាគ្នាជាមួយប្រទេសជិតខាង និងបានប្រែក្លាយប្រទេសជាអតីតគូសត្រូវឲ្យទៅជាសម្ព័ន្ធមិត្ត។ បច្ចុប្បន្ននេះ អាល្លឺម៉ង់ បារាំង និងប៉ូឡូញ គឺជាដៃគូនៅក្នុងសហភាពអឺរ៉ុប និងជាសម្ព័ន្ធមិត្តយោធានៅក្នុងអង្គការអូតង់។ បារាំង និងអាល្លឺម៉ង់វិញបច្ចុប្បន្ននេះមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងល្អនឹងគ្នា រហូតឈានទៅធ្វើកិច្ចប្រជុំគណៈរដ្ឋមន្រ្តីរួមគ្នា ម្តងទៅពីរដងក្នុងមួយឆ្នាំ ជារៀងរាល់ឆ្នាំចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៣មក។
ផ្ទុយពីនេះទៅវិញ គេសង្កេតឃើញថា ជប៉ុន ចិន និងកូរ៉េ នៅតែបន្តមើលមុខគ្នាមិនចំ ដោយសារតែជម្លោះពីអតីតកាល។
នៅក្នុងអំឡុងដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ប្រទេសជប៉ុន លោកស្រីអង់ហ្គេឡា មែរកិល បានលើកឡើងអំពីបទពិសោធន៍របស់អាល្លឺម៉ង់ថា ជោគជ័យនៃការផ្សះផ្សាគឺបានមកពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងទាំងសងខាង។ អាល្លឺម៉ង់ហ៊ានប្រឈមមុខនឹងការពិតនៃប្រវត្តិសាស្រ្ត ដោយមិនគេច មិនបង្វែរ ឬបំភ្លៃ ចំណែកឯប្រទេសជិតខាងរបស់អាល្លឺម៉ង់វិញក៏មានការយោគយល់សុខចិត្តអត់ឱនទោសកំហុសពីអតីតកាលរបស់អាល្លឺម៉ង់។ បើស្តាប់មើលទៅ នេះហាក់ដូចជារឿងសាមញ្ញសោះ តើហេតុអ្វីបានជាជប៉ុន ចិន និងកូរ៉េមិនអាចធ្វើបាន?
តាមពិត បើសិនជាគេពិនិត្យមើលឲ្យស៊ីជម្រៅ គេសង្កេតឃើញថា ករណីអាល្លឺម៉ង់ និងជប៉ុន ថ្វីដ្បិតតែមានចំណុចខ្លះដូចគ្នា ក៏ប៉ុន្តែ ក៏មានភាពខុសគ្នាធំៗមួយចំនួនដែរ។
នៅអាល្លឺម៉ង់ឥទ្ធិពលរបស់គណបក្សណាហ្ស៊ីត្រូវបានគេលុបបំបាត់ចោលទាំងស្រុងពីឆាកនយោបាយ ហើយស្ថាប័ននយោបាយរបស់អាល្លឺម៉ង់ក្រោយសម័យសង្រ្គាមមានជាប់ពាក់ព័ន្ធតិចតួចនឹងពិរុទ្ធភាពនៃសម័យសង្រ្គាម។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាមេដឹកនាំអាល្លឺម៉ង់ជំនាន់ក្រោយ ដែលមិនជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងសង្រ្គាម មិនខ្លាចនឹងបរិហាររិះគន់ទង្វើរបស់ហ៊ីត្លែរ។ នៅជប៉ុនវិញ ឥទ្ធិពលនៃផ្នត់គំនិតយោធានិយមពីសម័យសង្រ្គាមមិនត្រូវបានគេបោសសម្អាតចោល ដូចជាការលុបបំបាត់ឥទ្ធិពលណាហ្ស៊ីនៅអាល្លឺម៉ង់នោះទេ ហើយអ្នកនយោបាយជប៉ុនមួយចំនួន ជាពិសេសក្រុមអ្នកអភិរក្សនិយម មានការជាប់ពាក់ព័ន្ធខ្លាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលជប៉ុនសម័យសង្រ្គាម។ ឧទាហរណ៍ លោកស្ហ៊ីនហ្សូ អាបេ មានជីតាជាអតីតរដ្ឋមន្រ្តីជប៉ុននៅមុន និងក្នុងអំឡុងសង្រ្គាមលោកលើកទី២ ហើយត្រូវធ្លាប់ត្រូវបានតុលាការអន្តរជាតិក្រុងតូក្យូចាប់ឃុំខ្លួន ដោយចោទប្រកាន់ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មសង្រ្គាម។ ការជាប់ពាក់ព័ន្ធនេះហើយដែលធ្វើឲ្យមេដឹកនាំជប៉ុនជំនាន់ក្រោយនៅមានការប្រទាញប្រទង់គ្នា ហើយមិនសូវហ៊ានបរិហារឧក្រិដ្ឋកម្មដែលប្រព្រឹត្តដោយមេដឹកនាំជំនាន់មុន។
នៅអាល្លឺម៉ង់ គេនាំគ្នាគិតថា ឧក្រិដ្ឋកម្មកាលពីសម័យសង្រ្គាមត្រូវបានប្រព្រឹត្តដោយមនុស្សមួយក្រុមតែប៉ុណ្ណោះ គឺគណបក្សណាហ្ស៊ីរបស់ហ៊ីត្លែរ ហើយវាមិនមែនជាទោសកំហុសរបស់ប្រជាជាតិអាល្លឺម៉ង់ទំាំងមូលនោះទេ។ ដូច្នេះវាមិនមែនជារឿងដែលគួរឲ្យអាម៉ាស់របស់ជាតិនោះទេ ដែលអាល្លឺម៉ង់ទទួលស្គាល់ការពិត និងបរិហាររិះគន់ឧក្រិដ្ឋកម្មនេះ។ នៅជប៉ុនវិញ អ្វីដែលបានកើតឡើង កាលពីសម័យសង្រ្គាមត្រូវបានមេដឹកនាំ និងប្រជាជនជប៉ុនទូទៅនាំគ្នាចាត់ទុកថាជាភាពអាម៉ាស់របស់ប្រជាជាតិជប៉ុនទាំងមូល។
ចំណុចខុសគ្នាដ៏សំខាន់មួយទៀត រវាងករណីអាល្លឺម៉ង់ និងជប៉ុន គឹនៅត្រង់ប្រទេសជិតខាង។ ប្រទេសជិតខាងអាល្លឺម៉ង់ គឺទាំងប៉ូឡូញ និងទាំងបារាំង សុទ្ធតែប្រកាន់យករបបដឹកនាំតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យ ហើយប្រជាជនមានសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការជជែកដេញដោលគ្នា មានសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន និងការអប់រំអំពីប្រវត្តិសាស្រ្ត ដែលមិនស្ថិតក្រោមឥទ្ធិពលនៃគំនិតជាតិនិយម។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាប្រទេសអស់ទាំងនេះមិនសូវប្រកាន់នូវគំនិតចងគំនុំចំពោះអាល្លឺម៉ង់។ ចិនវិញ ដែលជាគូសត្រូវរបស់ជប៉ុន គឺជាប្រទេសដែលប្រកាន់យករបបដឹកនាំតាមបែបកុម្មុយនិស្តផ្តាច់ការ ហើយជាទូទៅ ការបញ្ឆេះគំនិតជាតិនិយមត្រូវបានបក្សកុម្មុយនិស្តចិនយកមកធ្វើជាឧបករណ៍ ដើម្បីបម្រើនយោបាយក្នុងស្រុក។
សរុបមកវិញ ភាពរារែករបស់ជប៉ុនក្នុងការប្រឈមមុខនឹងការពិតប្រវត្តិសាស្រ្ត បូករួមជាមួយនឹងការយកហេតុការណ៍ប្រវត្តិសាស្រ្តមកបញ្ឆេះចលនាជាតិនិយម ដើម្បីបម្រើនយោបាយក្នុងស្រុកដោយបក្សកុម្មុយនិស្តចិន គឺជាកត្តាសំខាន់ ដែលធ្វើឲ្យការផ្សះផ្សាគ្នាពិបាកនឹងធ្វើទៅបានដោយស៊ីជម្រៅ រវាងអតីតប្រទេសគូសត្រូវសម័យសង្រ្គាមទាំងពីរនេះ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ