មរតកនៃផ្នត់គំនិតសង្គម និងនយោបាយ ជាហ្វ្រាំងទប់ការអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេស
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៥៩
នៅក្នុងសង្គមខ្មែរ មានភាពអសកម្មមួយចំនួនដែលជាឧបសគ្គរារាំងការអភិវឌ្ឍន៍ មិនអាចលឿនទៅមុខបាន។ ភាពអសកម្មទាំងនោះមានទាំងផ្នត់គំនិតចាស់គំរឹលមួយចំនួនផងនិងទាំងមរតកនយោបាយខ្លះផង។ ផ្នត់គំនិតចាស់គំរឹលមានដូចជាអ្នកចេះមួយចំនួនលាក់តម្រិះមិនហ៊ានបង្រៀនគេឲ្យចេះដូចខ្លួនទេព្រោះខ្លាចគេចេះជាង។ ចំណែកមរតកនយោបាយវិញគឺបុណ្យស័ក្តិ ឋានៈ តួនាទី ភាគច្រើនបានមកពីសកម្មភាពនយោបាយច្រើនជាងដោយសារសមត្ថភាព ជំនាញ។ កត្តាទាំងនេះហើយដែលជាឧបសគ្គរារាំងការអភិវឌ្ឍប្រទេសនិងជាមូលហេតុដែលធ្វើឲ្យរដ្ឋបាលសាធារណៈខ្វះប្រសិទ្ធភាព។
មានបញ្ហាច្រើនយ៉ាងណាស់ដែលជាឧបសគ្គរារាំងការអភិវឌ្ឍន៍ប្រទេសកម្ពុជា ហើយបញ្ហាមួយចំនួនបានកប់យ៉ាងជ្រៅទៅក្នុងផ្នត់គំនិតសង្គមខ្មែរដែលគួរតែគាស់រំលើង។ ក្នុងចំណោមបញ្ហាទាំងនោះ មានចំណុចអសកម្មពីរដែលមិនអាចមើលរំលងបាន៖ ទី១គឺ ផ្នត់គំនិតខ្លាចអ្នកដទៃចេះជាងខ្លួន និងទី២ គឺមរតកនយោបាយដែលធ្វើឲ្យប្រព័ន្ធដឹកនាំប្រទេសផ្តល់អាទិភាពទៅលើសកម្មភាពនយោបាយច្រើនជាងសមត្ថភាពជំនាញ។
ជាការពិតណាស់ សង្គមមួយដែលអាចជឿនលឿនទៅមុខបានទាល់តែមនុស្សជំនាន់ថ្មីអាចអភិវឌ្ឍន៍ខ្លួនបានល្អជាងមនុស្សជំនាន់មុនមានន័យថា នៅក្នុងគ្រួសារមួយកូនត្រូវតែពូកែជាងឳពុកម្តាយ ខណៈដែលនៅក្នុងរដ្ឋបាលសាធារណៈវិញ យុវជនជំនាន់ក្រោយត្រូវមានសមត្ថភាពខ្លាំងពូកែជាងរាមច្បងរបស់ខ្លួន។ ដើម្បីអាចធ្វើដូច្នេះ ឳពុកម្តាយឬមន្ត្រីរាមច្បងទាំងឡាយមិនត្រឹមតែផ្ទេរចំណេះដឹងទាំងអស់របស់ខ្លួនទៅឲ្យអ្នកស្នងត្រកូលឬអ្នកស្នងតំណែង តែប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ ពួកគេថែមទាំងត្រូវជំរុញលើកទឹកចិត្តឲ្យអ្នកជំនាន់ក្រោយទាំងនោះទទួលបានចំណេះដឹងថ្មីៗផ្សេងទៀតលើសពីអ្វីដែលពួកគេមាន។
ប៉ុន្តែ នៅក្នុងសង្គមខ្មែរ អ្វីៗហាក់ដូចជាបានដើរបញ្ច្រាសក្រឹត្យក្រមនេះទៅវិញ។ ជាទូទៅ មនុស្សខ្មែរច្រើនតែលាក់តម្រិះពោលគឺបើគ្រូចេះ១០ក្បាច់ ពួកគេអាចបង្រៀនកូនសិស្សត្រឹម៨ក្បាច់ប៉ុណ្ណោះ ចំណែកពីរក្បាច់ទៀតទុកទប់ទល់ជាមួយកូនសិស្សក្នុងករណីដែលពួកគេចង់បែរមកសងសឹកគ្រូដោយប្រការណាមួយ។ ដោយសារផ្នត់គំនិតអសកម្មនេះហើយបានជានៅគ្រប់ទីកន្លែង ជាពិសេសកន្លែងធ្វើការតែម្តង មេកើយមិនសូវបង្រៀនអ្នកក្រោមបង្គាប់ឲ្យចេះដូចខ្លួនទេពីព្រោះគេច្រើនតែគិតថា ប្រសិនបើអ្នកដទៃចេះជាង ខ្លួននឹងត្រូវគេមើលងាយ។
ទន្ទឹមនឹងនោះដែរ មរតកនយោបាយក៏បានបន្ថែមទម្ងន់ដល់ភាពអសកម្មទាំងនោះមួយកម្រិតទៀត។ ជាក់ស្តែង ជាច្រើនទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ របត់នយោបាយបានតម្រូវឲ្យមនុស្សអាចទទួលបានមុខតំណែងដោយសារតែសមត្ថភាពក្នុងនយោបាយច្រើនជាងសមត្ថភាពជំនាញ។
ហេតុដូច្នេះហើយបានជាប្រធានស្ថាប័នឬមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់គ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ទាំងស៊ីវិលនិងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធច្រើនតែជាមន្ត្រីនយោបាយតែមិនមែនជាមន្ត្រីជំនាញទេ។ ក្នុងបរិបទនេះ ប្រាកដណាស់ថាពួកគេមិនអាចផ្ទេរចំណេះដឹងអ្វីដល់អ្នកក្រោមបង្គាប់បានទេ ហើយពួកគេក៏ពិបាកដឹកនាំស្ថាប័នរបស់ខ្លួនឲ្យរីកចម្រើនទៅមុខបានដែរ។
ជាផលវិបាក បុគ្គលិកឬមន្ត្រីរាជការខ្លះធ្វើការ២០ឬ៣០ឆ្នាំមកហើយ តែពួកគេធ្វើតែការងារដដែលៗដោយគ្មានអ្វីប្លែកខុសពីមុនឡើយ។ ពិតណាស់ថា រយៈពេលចុងក្រោយនេះមានកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងគួរឲ្យកត់សម្គាល់។ ជាក់ស្តែង មន្ត្រីដែលកាន់តួនាទីធំៗជាច្រើនបានរៀនយកសញ្ញាបត្រខ្ពស់ៗរហូតដល់បណ្ឌិតឬអនុបណ្ឌិតជាដើម។ ប៉ុន្តែ សញ្ញាបត្រភាគច្រើនមិនបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីសមត្ថភាពឡើយ។ ចំណែកឯវគ្គបណ្តុះបណ្តាលផ្សេងៗសំដៅបន្ថែមជំនាញវិជ្ជាជីវៈដល់មន្ត្រីរាជការក៏ត្រូវបានធ្វើជាបន្តបន្ទាប់ដែរ ប៉ុន្តែ នៅមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ឡើយដើម្បីធ្វើឲ្យប្រទេសជាតិអាចអភិវឌ្ឍន៍តាមទិសដៅត្រឹមត្រូវពិតប្រាកដ។
សរុបមកវិញ ដើម្បីជំរុញការអភិវឌ្ឍប្រទេសឲ្យបានលឿនទៅមុខ ចាំបាច់ណាស់ដែលខ្មែរត្រូវគាស់រំលើងផ្នត់គំនិតចាស់គំរឹលនិងមរតកនយោបាយអសកម្មទាំងនោះចេញពីសង្គមរបស់ខ្លួន។ មនុស្សខ្មែរគ្រប់គ្នាទាំងក្នុងគ្រួសារមួយក៏ដូចជាក្នុងសង្គមទាំងមូលដែរត្រូវតែប្តូរវប្បធម៌លាក់តម្រិះព្រោះខ្លាចគេចេះជាងខ្លួនឲ្យទៅជាវប្បធម៌ត្រេកអរនឹងឃើញមនុស្សជំនាន់ក្រោយចេះច្រើនជាងខ្លួនវិញ។ ក្នុងន័យនេះ មនុស្សចាស់ដែលមានចំណេះដឹងខ្ពង់ខ្ពស់ត្រូវប្រញាប់ផ្ទេរចំណេះដឹងទៅឲ្យអ្នកជំនាន់ក្រោយតាមដែលអាចធ្វើបាន។ បច្ចុប្បន្ននេះ សង្គមខ្មែរហាក់កំពុងជួបប្រទះវិបត្តិធំធេងទាក់ទងនឹងការផ្ទេរនិងការទទួលចំណេះដឹងរវាងជំនាន់មនុស្ស។ ដូច្នេះ មនុស្សវ័យចំណាស់និងយុវជនដែលច្រើនតែមើលបំណាំគ្នានោះគួរងាកមកសហការគ្នាក្នុងការផ្ទេរនិងទទួលចំណេះដឹងវិញ។
ម្យ៉ាងទៀត វប្បធម៌ផ្តល់តម្លៃដល់ភាពសកម្មក្នុងនយោបាយច្រើនជាងសមត្ថភាពជំនាញក៏ត្រូវតែផ្លាស់ប្តូរដែរ។ អ្នកមានសមត្ថភាពគួរតែត្រូវបានប្រើប្រាស់ឲ្យចំជំនាញនិងគួរទទួលបានកម្រៃការងារសមទៅនឹងសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនដោយមិនគិតពីពណ៌សម្បុរនយោបាយ។ ដល់ពេលហើយដែលខ្មែរគួររៀបចំសង្គមរបស់ខ្លួនឲ្យស្របតាមក្រឹត្យក្រមនៃការអភិវឌ្ឍន៍៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ