ហេតុអ្វីមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងសកម្មជននយោបាយ សុំនៅក្រៅឃុំ មិនបាន?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៣៥
ពីម្សិលមិញ តុលាការកំពូល បានសម្រេច ច្រាលចោលបណ្តឹងសារទុក្ខ ចំពោះការស្នើសុំនៅក្រៅឃុំ របស់មន្ត្រីអង្គការអង្គការអាដហុក ៤នាក់។ នេះមិនមែនជាលើកទី ១ទេ ដែលតុលាការខ្មែរ សម្រេចមិនឲ្យមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល អាចនៅក្រៅឃុំបាន។ នាពេលកន្លងទៅ សូម្បីតែសកម្មជននយោបាយមួយចំនួន និងមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សផ្សេងទៀត ក៏លំបាកស្នើសុំនៅក្រៅឃុំបានដែរ។ តើហេតុអ្វីបានជាដូច្នេះ?
ជាការសង្កេត រាល់មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងសកម្មជននយោបាយ ឲ្យតែត្រូវបានចាប់ឃាត់ខ្លួនដាក់ពន្ធនាគារហើយ គឺគេកម្រនឹងឃើញបានដោះលែងឲ្យនៅក្រៅឃុំវិញណាស់ បើទោះបីជាមានការស្នើសុំនៅក្រៅឃុំ តាំងពីសាលាដំបូង សាលាឧទ្ធរណ៍ រហូតដល់តុលាការកំពូល ក៏ដោយចុះ។
ជាក់ស្តែង ការសម្រេចច្រាលចោលបណ្តឹងសារទុក្ខរបស់មន្ត្រីអង្គការអាដហុក ទាំង៤ រូប គឺជាឧទាហរណ៍ស្រាប់។ នេះគេនៅមិនទាន់គិតរាប់ដល់ ករណីស្នើសុំនៅក្រៅឃុំ របស់សកម្មជននយោបាយ ដូចជា លោក មាជ សុវណ្ណារ៉ា, ព្រឹទ្ធសមាជិក ហុង សុខហួរ និងអ្នកតំណាងរាស្ត្រ អុំ សំអាន, សកម្មជនសិទ្ធិដីធ្លី ទេព វន្នី រួមទាំងអ្នកទោសផ្សេងទៀត ដែលគេហៅបញ្ចូលថា អ្នកទោសនយោបាយ ។
ចំពោះអ្នកតាមដានការអភិវឌ្ឍសង្គម និងចំពោះមេធាវីការពារក្តីឲ្យមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សទាំង៤នាក់នោះ, ការឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្នទៅលើកូនក្តីរបស់ខ្លួន រហូតទៅដល់ជាង ១០ខែមកនេះ គឺការរំលោភនីតិវិធី។ ដ្បិតថា បើតាមច្បាប់ ការឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្ន គឺយ៉ាងយូរ ត្រឹម ៤ខែ សម្រាប់បទល្មើសមជ្ឈិម ឬ ៦ខែ សម្រាប់បទល្មើសឧក្រិដ្ឋ។ ក្នុងរយៈពេលនេះ ចៅក្រមស៊ើបសួរ ត្រូវសម្រេចថា ដោះលែងជនត្រូវចោទជាបណ្តោះអាសន្ន ឬមួយ ក៏ត្រូវបញ្ចូនសំណុំរឿងទៅជំនុំជម្រះ។ ក៏ប៉ុន្តែ ការឃុំខ្លួនមន្ត្រីអាដហុក ដល់ទៅជាង ១០ខែមកនេះ គឺលើសរយៈពេលហើយ គឺឃើញថា រំលោភសិទ្ធិរបស់ជនជាប់ចោទ យ៉ាងពិតប្រាកដមែន។
នេះបើគ្រាន់តែមើលតែមួយភ្លែត។ ក៏ប៉ុន្តែ បើផ្អែកតាមក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ មាត្រា ២០៨ និង ២០៩ ថិរវេលានៃការឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្ន គឺអាចត្រូវពន្យារពេល បាន ២ដង ម្តង ៦ខែ បើមានសំអាងហេតុត្រឹមត្រូវ និងច្បាស់លាស់ ស្របតាមការចាំបាច់។ តាមន័យនេះ បើករណីការចោទប្រកាន់ជាបទឧក្រិដ្ឋ ចៅក្រមស៊ើប អាចពន្យារពេលនៃការឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្ន រហូតដល់ទៅ ១៨ខែ ឬ១ឆ្នាំកន្លះ ឯណោះ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ការណ៍ដែលអាចពន្យារពេលឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្នទៅបាន គឺទាល់តែបទល្មើសនោះ ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់គុក ស្មើឬលើសពី១ឆ្នាំ។ ឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែង បទល្មើសសូកប៉ាន់សាក្សី ជាបទល្មើសឧក្រិដ្ឋ ដែលត្រូវធ្លាក់ទៅលើសកម្មជនសង្គមស៊ីវិលទាំង ៤រូបនោះ គឺផ្អែកតាមមាត្រា ៥៤៨ នៃក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ, ចំពោះជនត្រូវចោទ បើតុលាការរកឃើញថាមានកំហុសពិតមែន គឺត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារ ពី ៥ទៅ ១០ឆ្នាំ។ ដូច្នេះ បើពិនិត្យមើលទិដ្ឋភាពច្បាប់ ចំពោះរឿងថិរវេលានៃការឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្ននេះ គឺតុលាការ នៅតែមានហេតុផលច្បាប់រឹងមាំ ដើម្បីចេញអំណាចឃុំឃាំងពួកគេបានតទៅទៀត។
ផ្ទុយទៅវិញ បើមើលតាមទិដ្ឋភាពនយោបាយ និងពិនិត្យចំពោះដើមចមនៃសាច់រឿង ដែលឈានទៅដល់ការចាប់ខ្លួនពួកគេវិញ គឺវាចេញពីរឿងអាស្រូវផ្លូវភេទរបស់ប្រធានបក្សសង្គ្រោះជាតិ ជាមួយនឹងនារីម្នាក់ ឈ្មោះស្រីមុំ ដែលបានអូសបន្លាយ រហូតឈានទៅដល់ការយកមេឃុំម្នាក់ មន្ត្រីគ.ជ.ប.ម្នាក់ និងមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល ដល់ទៅ៤នាក់ ទៅញាត់ពន្ធនាគារ។
ក៏ប៉ុន្តែ នៅពេលនេះ ស្រីមុំ ក៏រួចខ្លួន លោកមេឃុំម្នាក់នោះ ក៏ត្រូវដោះលែង ហើយលោក កឹម សុខា ក៏មានសេរីភាព ចេញពីបន្ទប់ ៤ម៉ែត្រ៤ជ្រុង, នៅឡើយតែមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល ៤នាក់ និងមន្ត្រីគ.ជ.ប ម្នាក់ ដែលបន្តជាប់ក្នុងពន្ធនាគារ។ ចំពោះអ្នកតាមដានការអភិវឌ្ឍសង្គម និងអ្នកច្បាប់មួយចំនួន គឺជាការគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលខ្លះដែរ ដែលក្នុងសំណុំរឿងនៃដើមហេតុតែមួយ បុគ្គលខ្លះត្រូវបានដោះលែងយ៉ាងស្រួល តែអ្នកខ្លះទៀត គឺត្រូវបន្តនៅជាប់ឃុំក្នុងចម្រឹងដែកនៅឡើយ។
ដល់ចំណុចនេះ សួរថាតើហេតុអ្វីមិនអនុញ្ញាតឲ្យពួកគេទាំងនោះ អាចសុំនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្នសិន ហើយចាំការកោះហៅសួរឆ្លើយ តតាំងគ្នាតាមផ្លូវតុលាការតទៅទៀតទៅ?
ចម្លើយនៃសំណួរនេះ គឺមាននៅក្នុងមាត្រា ២០៥ នៃក្រមនីតិវិធីព្រហ្មទណ្ឌ គឺមូលហេតុនៃការឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្ន ដោយមានការចាំបាច់ ៦ចំណុច។
១-ដើម្បីបញ្ចប់បទល្មើស ឬបង្ការបទល្មើសកុំឲ្យកើតជាថ្មី។
២-ដើម្បីរារាំង កុំឲ្យមានការគាបសង្កត់លើសាក្សី ឬជនរងគ្រោះ ឬដើម្បីរារាំងកុំឲ្យមានការត្រូវរ៉ូវគ្នា រវាងជនត្រូវចោទ និងអ្នកសមគំនិត។
៣-ដើម្បីរក្សាភស្តុតាង ឬតម្រុយជាសម្ភារៈ។
៤-ដើម្បីធានារក្សាជនត្រូវចោទ ទុកជូនតុលាការចាត់ការតាមនីតិវិធី។
៥-ដើម្បីការពារសន្តិសុខឲ្យជនត្រូវចោទ។
៦-ដើម្បីធានារក្សាសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ កុំឲ្យមានការច្របូកច្របល់ ដែលបណ្តាលមកពីបទល្មើស។
ហើយមូលហេតុធំផ្សេងទៀត គឺទំនងជាខ្លាចក្រែង ជនត្រូវចោទ រត់ភៀសខ្លួនទៅបរទេស ផុតពីដែនសមត្ថកិច្ចរបស់តុលាការក្នុងស្រុក។ ក៏ប៉ុន្តែ បើតាមភាពពិតជាក់ស្តែង ទោះបីជាមានស្លាបហោះ ក៏ស្ទើរតែហើរពុំរួចដែរ។ ដ្បិតថា នៅកម្ពុជា សូម្បីតែនរណាម្នាក់ហោះហើរចេញចូលទៅណាមកណា ជាមួយនរណា ក៏គេអាចស៊ើបដឹងគ្រប់ទាំងអស់ដែរ។ ដូច្នេះ គឺគ្មានអ្វីត្រូវព្រួយបារម្ភនោះទេ។
ចំណែកចំពោះសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សទាំងអស់នោះ គឺប្រាកដជាបានចេះដឹងច្បាប់ទម្លាប់ល្មមគួរសមដែរ ហើយទំនងជាមិនអាចគេចវេសពីការកោះហៅរបស់តុលាការ ក្នុងការសាកសួរនោះឡើយ ប្រសិនបើពួកគេ បានរស់នៅក្រៅឃុំ មែននោះ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ