កិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីសមានតម្លៃអាស្រ័យការអនុវត្ត
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:១០
នៅថ្ងៃទី២៣តុលាខាងមុខនេះ គឺជាខួបគម្រប់២៥ឆ្នាំ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស។ ២៥ឆ្នាំមុន ភាគីជម្លោះទាំង៤ក្រុមរបស់កម្ពុជា បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាព ក្រោមវត្តមានសាក្សីដែលមកពី១៨ប្រទេស និងអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ។ នៅកម្ពុជា បើទោះបីជាកិច្ចព្រមព្រៀង២៣តុលាត្រូវបានបកស្រាយផ្សេងៗគ្នាក៏ដោយ ប៉ុន្តែគ្រប់គ្នាសុទ្ធតែទទួលស្គាល់ពីតម្លៃរបស់វា។ យ៉ាងណាក៏ដោយអ្នកវិភាគមើលឃើញថា កិច្ចព្រមព្រៀងជាប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ មានតម្លៃអាស្រ័យលើការអនុវត្ត។
កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ថ្ងៃទី២៣ តុលា ១៩៩១ ត្រូវបានចុះហត្ថលេខាដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ ប្រមុខការទូតនៃប្រទេសចំនួន១៨ និងភាគីជម្លោះខ្មែរទាំង៤ក្រុម គឺក្រុមសីហនុនិយម ក្រុមអ្នកជាតិនិយមរបស់លោក សឺន សាន ក្រុមខ្មែរក្រហមរបស់ប៉ុល ពត និងរបបរដ្ឋកម្ពុជារបស់លោក ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ដ្រីខ្មែរបច្ចុប្បន្ន។
កិច្ចព្រមព្រៀងជាប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ មានគោលដៅសំខាន់ៗបីយ៉ាង។ ទី១៖ រៀបចំឲ្យមានសន្តិភាពឡើងវិញនៅប្រទេសកម្ពុជា តាមរយៈការអនុវត្តកិច្ចឈប់បាញ់ និងការរំសាយអាវុធនៅក្នុងជួរកងទ័ពនៃភាគីជម្លោះខ្មែរទាំងអស់។ គោលដៅទី២៖ ចាក់គ្រឹះលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា តាមរយៈការរៀបចំការបោះឆ្នោតសភាធម្មនុញ្ញ។ ទី៣៖ ការពារអធិបតេយ្យ ឯករាជ្យ បូរណភាព និងភាពពុំអាចរំលោភបំពានបានឡើយ នូវទឹកដីអព្យា ក្រឹតភាព និងឯកភាពជាតិរបស់ប្រទេសកម្ពុជា។
នៅពេលនិយាយដល់កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ច្បាស់ណាស់ អ្វីដែលមជ្ឈដ្ឋានទូទៅនឹកឃើញ គឺការបិទបញ្ចប់សង្គ្រាមឥណ្ឌូចិនលើកទី៣ និងជម្លោះផ្ទៃក្នុងនៅកម្ពុជា ដែលអូសបន្លាយអស់រយៈពេល២១ឆ្នាំ។ ក្នុងបរិបទអតីតកាល នៅពេលដែលកម្ពុជាត្រូវហែកហួរដោយសង្គ្រាម និងភាគីជម្លោះច្រើនភាគី កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស មានតម្លៃណាស់សម្រាប់ប្រជាជាតិកម្ពុជា!
ប៉ុន្តែ ២៥ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ សួរថាតើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស នៅមានតម្លៃដែរឬទេ?
កិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស ២៣ តុលា ឆ្នាំ១៩៩១ គឺជារបត់នយោបាយថ្មីដ៏សំខាន់មួយទៀត ក្នុងការបើកផ្លូវឲ្យកម្ពុជាធ្វើដំណើរឆ្ពោះទៅកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស បន្ទាប់ពីការដួលរលំនៃរបបខ្មែរក្រហម។ ក្រៅពីការបោះឆ្នោត កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស ២៣ តុលា ឆ្នាំ១៩៩១ ក៏មានចែងផងដែរ អំពីការធានាឲ្យកម្ពុជាមានប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្សមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងមានអធិបតេយ្យភាព បូរណភាពទឹកដី ដែលគ្មាននរណាអាចបំពានបាន។ ដូច្នេះ រហូតមកទល់បច្ចុប្បន្ន កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ នៅមានតម្លៃយ៉ាងធំធេង សម្រាប់កម្ពុជា។ ប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសអ្នកនយោបាយខ្មែរ បើទោះបីជាមានជំហផ្សេងគ្នាក៏ពិតមែន ក៏ប៉ុន្តែ ទាំងអស់គ្នាសុទ្ធតែទទួលស្គាល់នូវតម្លៃជាប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ។
មែនទែនទៅ ស្មារតីសំខាន់ៗនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស ត្រូវបានបញ្ចូលទៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញឆ្នាំ ១៩៩៣ រួចហើយ។ ការបញ្ចូលខ្លឹមសារកិច្ចព្រមព្រៀងនេះទៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ គឺជាភស្តុតាងមួយទៀត ដែលបង្ហាញឲ្យឃើញយ៉ាងច្បាស់ថា កិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស នៅតែមានតម្លៃជាអមតៈ។
បច្ចុប្បន្ន កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីសត្រូវបានគេលើកមកនិយាយជាញឹកញាប់ ប៉ុន្តែ ខ្លឹមសាររបស់វាមិនត្រូវបានគេយកវាមកប្រើប្រាស់ឲ្យពិតប្រាកដឡើយ។ ប្រៀបដូចជា រដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលកំពុងនៅជាធរមានសព្វថ្ងៃ ដែលត្រូវគេ ចាត់ទុកថាជាអត្ថបទច្បាប់ដ៏ល្អមួយដែរ ប៉ុន្តែការអនុវត្តមិនទាន់បានពេញលេញល្អប្រសើរដូច្នោះដែរ។
សរុបមកវិញ ដោយសារតែត្រូវបានចុះហត្ថលេខាក្រោមវត្តមានសាក្សីដែលមកពី១៨ប្រទេស និងអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ និងដោយសារតែត្រូវបានដាក់បញ្ជូលទៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស ថ្ងៃទី២៣ តុលា ឆ្នាំ១៩៩១ នៅតែមានតម្លៃ ហើយអាចនឹងបន្តបម្រើប្រយោជន៍ដល់កម្ពុជាតទៅទៀតបាន។ យ៉ាងណាក៏ដោយ កិច្ចព្រមព្រៀងដ៏មានតម្លៃដែលត្រូវបានច្របាច់បញ្ជូលទៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ប្រសិនបើអនុវត្តមិនបានពេញលេញ នោះតម្លៃរបស់វាក៏នឹងសាបរលាបទៅតាមនោះដែរ។
ដូច្នេះ អ្នកនយោបាយខ្មែរគួរតែអនុវត្តខ្លឹមសារសំខាន់ៗដែលមាននៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀង២៣តុលា ដូចមានចែងក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញឲ្យបាន។ ចំណែកប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ត្រូវរួមគ្នាឃ្លាំមើលការអនុវត្តនេះ ឲ្យបានដិតដល់ផងដែរ។ គឺមានតែការរួមដៃគ្នារវាងប្រជាជាតិខ្មែរទាំងមូលដូច្នេះទេ ទើបអាចថែរក្សាតម្លៃរបស់កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសបាន៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ