កម្ពុជាប្រារព្ធទិវានារីអន្តរជាតិមិនដែលខកខាន តែក្រោមរូបភាពពីរផ្សេងគ្នា
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:១៧
ដើម្បីអបអរសាទរដល់ទិវាអន្តរជាតិនៃសិទ្ធិស្ត្រី ប្រទេសកម្ពុជាបានប្រារព្ធទិវានេះជាយូរមកហើយ ដូចជាបណ្តាប្រទេសនានាលើសកលលោកដែរ។ ក៏ប៉ុន្តែរូបភាពនៃការប្រារព្ធពិធីរបស់កម្ពុជា មានលក្ខណៈ មិនឯកភាពគ្នា ពោលគឺរដ្ឋាភិបាលអបអរពិធីនេះផ្សេង ហើយអង្គការសង្គមស៊ីវិលធ្វើផ្សឹង ព្រមទាំងលើកឡើងពីប្រធានបទខុសគ្នាដែរ។ សិទ្ធិសេរីភាពចង់ឲ្យមានការបើកទូលាយ ក្នុងការប្រារព្ធទិវាស្ត្រីអន្តរជាតិថ្ងៃ ៨មីនានេះ ជាប្រធានបទ ដែលមានការខ្វែងគំនិតគ្នារវាងក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងរដ្ឋាភិបាលផងដែរ។
ផ្តើមចេញពីចលនាតស៊ូរបស់ស្ត្រីនៅសហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីចុងសតវត្សទី ១៩ ក្នុងការរំដោះខ្លួនចេញពីការកេងប្រវ័ញ្ចនានានៅក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្ម ស្រ្តីត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ និងផ្តល់សិទ្ធពេញលេញនៅក្នុងការងារ និងសង្គមជាបន្តបន្ទាប់។ កាលពីឆ្នាំ ១៩១០ សន្និបាតអន្តរជាតិស្តីពីស្ត្រី ដែលមានប្រទេសចំនួន ១៧ ចូលរួម បានធ្វើឡើងនៅទីក្រុង កូប៉េនហាក ប្រទេសដាណាម៉ាក បានសម្រេចយកថ្ងៃទី ៨ មីនា ជាថ្ងៃ«ទិវានារីអន្តរជាតិ»។ ជាថ្ងៃមហាសាមគ្គីតស៊ូរបស់ស្ត្រីពលករទូទាំងពិភពលោក ដើម្បីសេរីភាព ប្រជាធិបតេយ្យ ដោយភា្ជប់នូវពាក្យស្លោកថា«មួយថ្ងៃធ្វើការប្រាំបីម៉ោង» «ធ្វើការស្មើគ្នា បៀវត្សរ៍ស្មើគ្នា» «ការពារសុខភាពមាតា និងទារក»។
ចាប់តាំងពីពេលនោះមក ថ្ងៃ ៨ មីនា បានក្លាយជាថ្ងៃបុណ្យអន្តរជាតិនារី ដែលរំលឹកអំពីការតស៊ូរបស់នារីពលករទូទាំងសកលលោក ដែលប្រឹងប្រែងដើម្បីរំដោះស្ត្រី ដោយទាមទារឲ្យអនុវត្តសិទ្ធិស្មើភាពរវាងបុរស និង នារី។
ដោយឡែកនៅប្រទេសកម្ពុជា បន្ទាប់ពីប្រទេសរួចផុតពីការកាប់សម្លាប់ពីសំណាក់របបវាលពិឃាតមក ការប្រារព្ធសិទ្ធិនារី ត្រូវបានគេចាប់ផ្តើមធ្វើឡើងវិញ។ កាលពីទសវត្សឆ្នាំ ៨០ និងទសវត្សឆ្នាំ ៩០ ប្រទេសកម្ពុជាបានប្រារព្ធទិវាស្ត្រីនេះឡើង ភាគច្រើននៅក្នុងចំណោមអង្គការមហាជន និងក្នុងក្របខ័ណ្ឌស្ថាប័នសាធារណៈនានារបស់រដ្ឋ។
ជាបន្តបន្ទាប់ ពោលគឺចាប់តាំងពីមានការរៀបចំបោះឆ្នោតដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ នៅឆ្នាំ ១៩៩៣ ការប្រារព្ធទិវានារីអន្តរជាតិ នៅប្រទេសកម្ពុជា កាន់តែមានការចាប់អារម្មណ៍ច្រើនឡើងពីសំណាក់ស្ត្រី និង មហាជនទូទៅ ស្របពេលដែលស្ត្រីខ្មែរតំណាងឲ្យ ៦ភាគរយ នៃសមាជិករដ្ឋសភានាសម័យនោះ។
សូមរំលឹកថាកាលពីខែកញ្ញាឆ្នាំ ១៩៩៥ អង្គការសហប្រជាជាតិបានរៀបចំសន្និសីទនារីពិភពលោកលើកទី ៤នៅទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិន ដោយផ្តោតទៅលើប្រធានបទ «សមភាព វឌ្ឍនភាព និងសន្តិភាព» ដែលក្នុងនោះបានបន្ថែមនូវកង្វល់ចំនួន ១២ នៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សា នោះគឺ «ភាពក្រីក្រ ការអប់រំ អំពើហឹង្សា ផលវិបាកនៃជម្លោះ អាវុធ នារីក្នុងរចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ច តួនាទីនារីក្នុងការធ្វើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត យន្តការលើកកម្ពស់ការរីកចំរើនរបស់ស្ត្រី សិទ្ធិនារីលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ បរិស្ថាន និងបញ្ហាកុមារី។ កាលពីឆ្នាំ ២០១៥ ប្រទេសកម្ពុជា ក៏បានរំលឹកនូវប្រធានបទនេះឡើងវិញ តាមរយៈនៃការប្រារព្ធទិវាស្ត្រីអន្តរជាតិ ខួបលើកទី ១០៤ ដែលមានប្រធានបទថា«ដំណើរឆ្ពោះទៅមុខស្ត្រីកម្ពុជាក្រោយសន្និសីទ ស្ត្រីពិភពលោកឆ្នាំ ១៩៩៥»។
មកដល់ទសវត្សឆ្នាំ ២០០០ និង ២០១០ ការប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិនារី កាន់តែមានសភាពផុលផុសខ្លាំង។ ផុលផុស ដោយសារតែវត្តមានរបស់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល កាន់តែច្រើន។ អង្គការទាំងអស់នេះបានធ្វើសកម្មភាពទូទៅផង និងធ្វើសកម្មភាពដើម្បីជួយលើកកំពស់សិទ្ធិ និងជីវភាពរបស់ស្ត្រីខ្មែរផង។ ស្ត្រីកាន់តែមានការចូលរួមក្នុងសង្គមកាន់តែច្រើនឡើងៗ ក្នុងនោះមានវិស័យនយោបាយ សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ច។
ដោយបរិបទនយោបាយកម្ពុជា ពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃមើលទៅហាក់បង្ហាញពីភាពប្រេះឆា ជាហេតុធ្វើឲ្យអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាកាន់តែមានគម្លាតពីគ្នាបន្តិចម្តងៗ។ ការមិនងាកមុខដាក់គ្នា និងមិនធ្វើការជាមួយគ្នាប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ធ្វើឲ្យខ្លឹមសារ និងសារសំខាន់ៗនៃការប្រារព្ធទិវាស្ត្រីអន្តរជាតិ មានលក្ខណៈផ្សេងពីគ្នា ហើយការប្រារព្ធទិវាទៀតសោធ ក៏ត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងរូបភាពដោយឡែកៗពីគ្នាដែរ។
មិនថាតែទិវាសិទ្ធិនារីទេ ដែលមិនអាចធ្វើពិធីរួមគ្នាបានរវាងរដ្ឋាភិបាល និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដូចជានៅប្រទេស ១ចំនួននៅលើពិភពលោក ពោលគឺគ្រប់ទិវាអន្តរជាតិសំខាន់ៗ ក៏មិនអាចដែរ។ បញ្ហានេះ ត្រូវក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលស្តីបន្ទោសថា មានការរិតត្បិតសេរីភាពពីអាជ្ញាធរ ក្នុងនោះមានការដង្ហែរក្បួន និងការប្រារព្ធធ្វើនៅទីសាធារណៈ។ ក៏ប៉ុន្តែខាងរដ្ឋាភិបាលក៏មានទឡ្ហីករណ៍ដែរថា ការហាមឃាត់នានាគឺដើម្បីសុវត្ថិភាព និងសណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ។
ទោះយ៉ាងណា ក្រោមប្រធានបទ«ស្ត្រីដើម្បីសុខសន្តិភាព និងវឌ្ឍនភាព» ដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានលើកឡើងនៅក្នុងឱកាសប្រារព្ធខួបលើកទី ១០៦នៅឆ្នាំនេះ ស្ត្រីបានចូលរួមជាង ៤៥ភាគរយ នៅក្នុងវិស័យកសិកម្ម ជាង ៤៧ភាគរយ នៅក្នុងវិស័យឧស្សាហកម្ម និង ៣៥,៥ភាគរយ នៅក្នុងវិស័យសេវាកម្ម ដែលទាំងអស់នេះបង្ហាញពីការចូលរួមរបស់ស្ត្រីនៅក្នុងវិស័យដ៏សំខាន់របស់ប្រទេសគឺវិស័យសេដ្ឋកិច្ច។ ដោយឡែកស្ត្រីចូលរួមក្នុងវិស័យនយោបាយ មានប្រមាណជាង ២០ភាគរយប៉ុណ្ណោះ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ