ហេតុអ្វីបានជា ចិន ចង់គ្រប់គ្រងផ្តាច់មុខវិស័យដឹកជញ្ជូននៅអាហ្វ្រិក?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៤៣
ពេលនេះ ប្រធានាធិបតីចិន ស៊ី ជីងពីង កំពុងបំពេញទស្សនកិច្ចនៅអាហ្វ្រិក។ បន្ទាប់ពីប្រទេសសេណេហ្កាល់ Sénégal គឺលោក ស៊ី ជីងពីង បានបន្តទៅរវ៉ាន់ដា Rwanda រួចមក លោកនឹងចេញដំណើរទៅ អាហ្វ្រិកខាងត្បូង នៅថ្ងៃពុធ ទី២៥កក្កដា។ នៅទីនោះ ប្រធានាធិបតីចិន នឹងចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូល នៃប្រទេសកំពុងមានកិច្ចអភិវឌ្ឍលូតលាស់ខ្លាំង ហៅកាត់ថា Brics។ ក្រោយមកទៀត លោក ស៊ី នឹងចេញទៅ កោះ ម៉ូរីស។ ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចដែលស្ទើរតែឆ្លងកាត់ពាក់កណ្តាលអាហ្វ្រិកនេះ លោកប្រមុខរដ្ឋចិន បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាច្រើន លើគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ហេដ្ឋានរចនាសម្ព័ន្ធនៅអាហ្វ្រិក ពិសេសគឺវិស័យផ្នែកដឹកជញ្ជូន។
គួររម្លឹកជូនថា គឺទើបតែនៅឆ្នាំ២០០០ទេ ប្រមាណជាជិត២០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះតែប៉ុណ្ណោះ ដែលចិនបានងាកក្បាលបែរយុទ្ធសាស្ត្រទៅសម្រុកវាយលូកពង្រីកទីផ្សារសេដ្ឋកិច្ចនៅទ្វីបអាហ្វ្រិក។ ហើយដើម្បីសម្រេចមហិច្ចតាសេដ្ឋកិច្ចដ៏ធំសម្បើមរបស់ចិន ចិនត្រូវការចាំបាច់ជាដំបូង គឺការកសាងហេដ្ឋានរចនាសម្ព័ន្ធ ហើយជាធំបំផុតនោះ គឺវិស័យដឹកជញ្ចូនតែម្តង។
ចំពោះចិន អាហ្វ្រិកជាទ្វីបមួយដែលមានដែនដីទូលាយសម្រាប់ចិន។ ជាទីដែលអាចមហាយក្សចិន អាចស្ថាបនាប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូនដែលមានសុវត្ថិភាព និងលឿនឆាប់រហ័ស។ ជាក់ស្តែង ក្នុងមួយឆ្នាំៗ ចិនបានដាក់វិនិយោគទឹកប្រាក់ប្រមាណ ៥០ ពាន់លានដុល្លារ ហើយជាងពាក់កណ្តាល គឺសម្រាប់វិស័យបណ្តាញហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធគមនាគមន៍។ នេះនៅមិនទាន់រាប់ពីកម្ចីរាប់ពាន់លានដែលចិនឲ្យខ្ចីដល់ប្រទេសភាគច្រើននៅអាហ្វ្រិកនោះផង ហើយដែលកម្ចីទាំងនោះទៀតសោត គឺច្រើនសម្រាប់តែអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងផ្នែកដឹកជញ្ជូន។ តើហេតុអ្វីបានជាវិស័យដឹកជញ្ជូនមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ចិន?
ចំពោះនៅក្នុងភាសាផ្លូវការ អ្នកការទូតចិន តែងតែប្រកាសប្រាប់ទៅពលរដ្ឋអាហ្វ្រិកថា ការវិនិយោគនិងកម្ចីរបស់ចិននេះ ដើម្បីចូលរួមអភិវឌ្ឍជាមួយគ្នា ប្រកបដោយភាពសុខដុមរមនា ជាការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព ហើយនេះជាយុទ្ធសាស្ត្រឈ្នះ-ឈ្នះ។
ក៏ប៉ុន្តែនៅលើសាច់ការជាក់ស្តែងវិញ គឺនៅផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចទៅវិញទេ ដែលជាស្នូលនៃទំនាក់ទំនងរវាងចិននិងអាហ្វ្រិក។ ដូច្នេះហើយ ការណ៍ដែលអ្នកខ្លះយល់ថា ចិនចង់ដាក់អាណានិគមកិច្ចចំពោះអាហ្វ្រិក គឺជាការភ័ន្តច្រឡំ។ បើនិយាយឲ្យចំ គឺចិនគិតគូរតែមួយគត់ ជាដំបូង និងសំខាន់បំផុត គឺសេដ្ឋកិច្ច។ នេះគឺជាការអះអាងរបស់ Jean-Joseph Boillot ជាអ្នកឯកទេសសិក្សាទំនាក់ទំនងចិន-អាហ្វ្រិក (Centre d’études prospectives et d’informations internationes – CEPII)។
ជារួមគឺសេដ្ឋកិច្ចសំខាន់ចាំបាច់សម្រាប់ចិន។ ដើម្បីឲ្យសេដ្ឋកិច្ចស្រុកចិនខ្លាំង ចាំបាច់ត្រូវនាំចេញទំនិញ ហើយដើម្បីនាំចេញបាន គឺត្រូវការមធ្យោបាយដឹកជញ្ចូននេះតែម្តង។ ទាំងនេះហើយ គឺជាកម្មវិត្ថុស្នូលនៃគោលនយោបាយ ផ្លូវសូត្រថ្មី របស់ប្រមុខរដ្ឋចិន ដែលបានប្រកាសចេញកាលពីឆ្នាំ ២០១៥។ តាមរយៈគម្រោងនេះ មហាយក្សសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីមួយនេះ ចង់នាំទំនិញ ពីចិន ទៅអឺរ៉ុប ពីចិនទៅអាស៊ី និងពីចិនទៅអាហ្វ្រិក។
ចំពោះករណីនៅអាហ្វ្រិក ក្រុមហ៊ុនសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធចិន មានចំនួនរាប់ពាន់ ដែលកំពុងឈរជើងសាងសង់ផ្លូវដែកថ្មីៗថែមទៀត។ ផ្លូវដែកមួយចំនួន បានសាងសង់រួច និងសម្ពោធឲ្យដំណើរការខ្លះៗ រួចមកហើយ។ ដូចជា ខ្សែរថភ្លើង រយៈចម្ងាយ ជាង៧៥០គីឡូម៉ែត្រ ពីក្រុង Addis-Abeba ឆ្ពោះទៅរដ្ឋធានី Djibouti របស់ Éthiopie គឺទើបតែសម្ពោធឲ្យប្រើកាលពីដើមឆ្នាំមុន។
ហើយផ្លូវដែក ពីរដ្ឋធានី Nairobi របស់ Kenya បោះពួយទៅ កំពង់ផែ Mombasa គឺបានសម្ពោធឲ្យប្រាស់កាលពីឆ្នាំ២០១៧ ឆ្នាំទៅមិញ។ កំពង់ផែ Mombasa នេះ គឺជាច្រកសេដ្ឋកិច្ចដ៏សំខាន់ ដែលជាផែនាំចេញទំនិញដ៏សម្បើម ឆ្ពោះទៅកាន់ទ្វីបអាស៊ី។ នៅមានខ្សែរថភ្លើងច្រើនទៀត តួយ៉ាង ផ្លូវដែកនៅប្រទេស Angola ដែលតភ្ជាប់ទៅខេត្តផ្សេងៗរបស់ប្រទេស Congo ។
ជាគំនិតសំខាន់ដ៏ចម្បងរបស់ចិននោះ គឺត្រូវតភ្ជាប់ខ្សែបណ្តាញគមនាគមន៍ ឲ្យបានរឹងរឹតកាន់តែច្រើន ដើម្បីអាចដឹកជញ្ចូននាំចេញ និងនាំចូលទំនិញ។ ក្នុងន័យនេះ លោកប្រធានាធិបតី ស៊ី ជីនពីង បានសម្រេចលទ្ធផលជាថ្មីបន្ថែមទៀត ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោក នៅអាហ្វ្រិកលើកនេះ។ នៅ សេណេហ្គាល់កាលពីចុងសប្តាហ៍ ចិនបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀមពាណិជ្ជកម្ម ចំនួន១០ ហើយក្នុងនោះ គឺមានកិច្ចព្រមព្រៀងលើកវិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ជាសំខាន់។ នៅប្រទេសសេណេហ្គាល់នេះ ក្រុមហ៊ុនចិន នឹងសម្រេចសាងសង់រួចរាស់នៅចុងឆ្នាំ២០១៨នេះ នូវមហាផ្លូវហាយវែ ជាប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលសម្រាប់ភ្ជាប់ចេញពីរដ្ឋធានី ទៅកាន់ទីក្រុងដ៏ពិសិដ្ឋ Ila Touba របស់សេណេហ្គាល់។
ចំណែកនៅរវ៉ាន់ដា ដើមសប្តាហ៍នេះ ប្រមុខរដ្ឋចិន ចុះហត្ថលេខាកិច្ចព្រមព្រៀងទ្វេភាគី ដល់ទៅ១៥ឯណោះ។ ការណ៍ដែលលោក ស៊ី ជីនពីង ទៅរវ៉ាន់ដាលើកនេះ ពុំមែនជារឿងចៃដន្យឡើយ។ ពោលគឺលោកចង់ភ្ជាប់តភ្ជាប់ផ្លូវរថភ្លើង ជាបន្ថែមទៀត នៅរវ៉ាន់ដា។ ព្រោះថា ប្រទេសនេះ មានសន្ទុះសេដ្ឋកិច្ចដ៏សម្បើមខ្លាំងណាស់នៅក្នុងតំបន់។
គួរជ្រាបថា ក្រៅពីផ្លូវរថភ្លើង ចិនក៏វិនិយោគនិងផ្តល់ប្រាក់កម្ចីសម្រាប់សាងសង់ប្រព័ន្ធគមនាគមន៍ផ្សេងៗទៀតដែរ ជាអាទិ៍ ផ្លូវថ្នល់ កំពង់ផែ និងអាកាសយានដ្ឋាន។ ចិនបានឲ្យតម្លៃខ្លាំងទៅលើផ្នែកដឹកជញ្ចូននៅអាហ្វ្រិក រហូតដល់ចាត់ទុកនយោបាយអន្តរជាតិរបស់ខ្លួនថាជា«នយោបាយការទូតវិស័យដឹកជញ្ចូន» ទៀតផង។ ពីព្រោះថា ប្រទេសចិន មានការរីកចម្រើនសេដ្ឋកិច្ចខ្លាំងនៅក្នុងស្រុក ដូច្នេះ វិស័យនាំចេញគឺរឿងចាំបាច់ ហើយអាចចាត់ទុកថាជាកាតព្វកិច្ចផង ដែលចិត្តត្រូវតែនាំចេញ។ អាហ្វ្រិក ដែលមានប្រជាជនសរុបប្រមាណជាង១ ២១៦លាននាក់ នេះគឺជាប្រភពទីផ្សារយ៉ាងធំសម្រាប់ចិន។
បន្ថែមពីការនាំចេញទំនិញរបស់ចិន ផ្លូវដឹកជញ្ចូនទាំងអម្បាលម៉ានដែលចិនបានសាងសង់ ក៏បម្រើឲ្យការនាំចូលទៅស្រុកចិនវិញផងដែរ។ នោះគឺចិននាំចូលនូវវត្ថុធាតុដើម ធនធានធម្មជាតិ ប្រេងពីអាហ្វ្រិក ដើម្បីចាក់បំបន់ក្បាលម៉ាស៊ីនសេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិន៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ