លោកRodrigo Duterte ស្បថចូលកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៤៣
នៅហ្វីលីពីន ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍៣០មិថុនានេះ អតីតចៅហ្វាយក្រុង Davao គឺលោក Rodrigo Duterte រោឌ្រីហ្កូ ឌុយទែរតេ ដែលទើបបានជាប់ឆ្នោត កាលពីខែ៩ឧសភា បានស្បថឡើងកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតីទី១៦ បន្តពីលោកបេនីញ៉ូ អាគីណូ សម្រាប់អាណត្តិ៦ឆ្នាំ។ លោកឌុយទែរតេ អាយុ៧១ឆ្នាំ បានលើកឡើងនៅថ្ងៃនេះថា អាណត្តិដឹកនាំរបស់លោក នឹងក្លាយទៅជាការធ្វើដំណើរដ៏រលាក់។
ការធ្វើដំណើរពិតជានឹងជួបផ្លូវរលាក់ និងមានភាពរំជើបរំជួល សម្រាប់ក្រុមជនឧក្រិដ្ឋ ក្រុមជួញដូរគ្រឿងញៀន ក្រុមជនដែលបង្កអំពើពុករលួយនៅហ្វីលីពីន។ ក្នុងយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតកន្លងមក លោកឌុយទែរតេ ធ្លាប់បានសន្យាថា នឹងចំណាយពេលតែ៦ខែប៉ុណ្ណោះ ដើម្បីកំចាត់ជនឧក្រិដ្ឋអោយអស់ពីហ្វីលីពីន។
គម្រោងសន្តិសុខក្រោមអាណត្តិប្រធានាធិបតីថ្មីនេះ បានធ្វើអោយក្រុមសិទ្ធិមនុស្សទាំងក្នុងស្រុក ទាំងក្រៅស្រុកមានការព្រួយបារម្ភខ្លាំង។ គេនៅចាំថា កាលពីឆ្នាំ១៩៩៨ ក្រុង Davao ភាគខាងត្បូង ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់លោកឌុយទែរតេ បានទទួលបញ្ជាអោយសម្លាប់មនុស្សរហូតជាង១០០០នាក់។
ក្រុមសិទ្ធិមនុស្សបារម្ភខ្លាច ហ្វីលីពីនធ្លាក់ក្នុងរបបផ្តាច់ការ ក្រោមនយោបាយសន្តិសុខរបស់លោក Rodrigo Duterte
ប្រធានាធិបតីថ្មីបានជំរុញអោយពលរដ្ឋចូលរួមដាក់ទោស សម្លាប់ជនឧក្រិដ្ឋ។ ក្រុមសិទ្ធិមនុស្ស បានសំដែងការបារម្ភថា ការជំរុញបែបនេះអាចធ្វើអោយមានការកាប់សម្លាប់មនុស្សដោយសេរី ហើយការដាក់ទោសមនុស្សប្រឈមនូវភាពអយុត្តិធម៌។ កន្លងមក ការដាក់ទោសជនល្មើសមួយចំនួន ធ្លាប់រងការចោទប្រកាន់ថា មិនបានឆ្លងកាត់ការស៊ើបអង្កេតរកមូលហេតុច្បាស់លាស់ ត្រឹមត្រូវទេ។
កាលពីក្នុងពេលកាន់តំណែងជាអភិបាលក្រុង Davao ជាក្រុងធំទី៤ នៅហ្វីលីពីន លោកឌុយទែរតេ បានរងការចោទប្រកាន់ថា បានបញ្ជាអោយសម្លាប់មនុស្សរហូតជាង១០០០នាក់ នៅឆ្នាំ១៩៨៨។ ប៉ុន្តែ សម្រាប់លោកឌុយទែរតេ មនុស្សទាំងនេះ គឺជាជនឧក្រិដ្ឋ បង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
ហ្វីលីពីនឃ្លាតចាកពីរបបផ្តាច់ការរបស់លោកFerdinand Marcos តាំងពីឆ្នាំ១៩៨៦ ក៏មែន ពិត តែហ្វីលីពីននៅតែរងហិង្សា សងសឹកគ្នាជាប្រចាំ។ គឺដើម្បីសន្តិសុខជាតិនេះហើយ ទើបប្រជាជនបានបោះឆ្នោតអោយលោកឌុយទែរតេ ឡើងមកគ្រប់គ្រងហ្វីលីពីន។
សន្តិសុខជាចំណុចខ្លាំង ជាសមត្ថភាពពិសេសរបស់លោកឌុយទែរតេ។ ប្រធានាធិបតីថ្មីធ្លាប់កាន់កាប់ ដាវ៉ាវដល់ទៅជាង២០ឆ្នាំ។ ក្រុងនេះធ្លាប៉ជាក្រុងរងអំពើឧក្រិដ្ឋខ្ពស់ ប៉ុន្តែលោកឌុយទែរតេ បានប្រែក្លាយក្រុងនេះ អោយទៅជាក្រុងមួយមានសុវត្ថិភាពសន្តិសុខខ្ពស់បំផុត នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ នេះជាមោទនភាពរបស់ហ្វីលីពីន ហើយក៏ជាគំរូដ៏ល្អមួយសម្រាប់មេដឹកនាំគ្រប់រូបដែរ។
ក្នុងផែនការសន្តិសុខ សម្រាប់អាណត្តិរបស់ប្រធានាធិបតីថ្មី កងកម្លាំងសន្តិសុខហ្វីលីពីនមានសិទ្ធិបាញ់សម្លាប់ជនឧក្រិដ្ឋ។ ប៉ូលិសដែលបង្ក្រាបបណ្តាញក្រុមជួញដូរគ្រឿងញៀន នឹងទទួលបានរង្វាន់ការងារ។ ហើយប្រជាជនក៏អាចចាប់ខ្លួន និងដាក់ទោសសម្លាប់ជនឧក្រិដ្ឋបានដែរ។ អនិតិជនគ្មានសិទ្ធិដើរហើរយប់ព្រលប់ទេ មិនដូច្នោះទេ ឱពុកម្តាយពួកគេនឹងជាប់ទោស។
លើសពីនេះ លោកឌុយទែរតេ ក៏ចង់យកច្បាប់ប្រហារជីវិតអ្នកទោស ដែលហ្វីលីពីនឈប់ប្រើតាំងពីឆ្នាំ២០០៦នោះ មកអនុវត្តជាថ្មីឡើងវិញដែរ។ លោកឌុយទែរតេធ្លាប់គំរាមទៀតថា បើសភាហ៊ានរារាំងការងារលោក លោកនឹងបិទសភាចោល។
គម្រោងសន្តិសុខរបស់ប្រធានាធិបតីថ្មីមានលក្ខណៈខ្លាំងបន្តិចហើយ ប៉ុន្តែ ជាគម្រោងឆ្លើយតបនឹងបំណងរបស់លោកឌុយទែរតេ ដែលចង់កំចាត់ជនឧក្រិដ្ឋគ្រប់ប្រភេទ ជាបន្ទាន់ អោយបាត់បង់អស់ពីហ្វីលីពីន តែក្នុងរយៈពេល៦ខែ។ ៦ខែជារយៈពេលខ្លីណាស់។ បើលោកឌុយទែរតេ មិនធ្វើខ្លាំង គឺមិនអាចសម្រេចពាក្យសន្យាបោះឆ្នោតទេ។
ដោយឡែក លោកឌុយទែរតេ អាចមិនមើលរំលងច្បាប់ទេ ព្រោះលោកក៏ធ្លាប់ធ្វើជាមេធាវី និងរដ្ឋអាជ្ញាមួយរូបដែរ។ លោកប្រាប់ថា លោកយល់ច្បាស់ពីដែនកំណត់នៃអំណាច ហើយអ្វីៗដែលលោកត្រូវធ្វើក៏ស្ថិតក្រោមបន្ទាត់ច្បាប់ដែរ។
អ្វីដែលក្រុមសិទ្ធិមនុស្សបារម្ភ គឺថាលោកឌុយទែរតេនេះ តែមាត់ថាហើយ គឹដៃធ្វើហើយ។ ក្រុមសិទ្ធិមនុស្ស បារម្ភពិសេស ពេលលឺពាក្យសំដីឆៅៗរបស់លោក។ ក្នុងពេលឃោសនាឆ្នោតកន្លងមក លោកឌុយទែរតេ ធ្លាប់លើកឡើងថា សាកសពជនឧក្រិដ្ឋ១សែននាក់ នឹងក្លាយជាចំណិត្រី នៅសមុទ្រក្រុងម៉ានីល។ លោកឌុយទែរតេ មាត់ឆៅ រហូតគេអោយរហ័សនាមថា លោកគឺជាដូណាល់ ត្រុំ របស់ហ្វីលីពីនទៀតផង។ តែប្រជាជនពេញចិត្តលោកក៏ដោយសារតែលោកមាត់ឆៅនេះឯង។
ការបំបាត់អំពើហិង្សា ស្វែងរកសន្តិសុខ នេះជាអ្វីដែលប្រជាជនក្នុងស្រុកចង់បាន។ ពលរដ្ឋហ្វីលីពីនប្រហែលមិនបានគិតដូចក្រុមសិទ្ធិមនុស្សទេ។
ចំណុចពិសេសមួយទៀត គឺលោកឌុយទែរតេ ខុសពីមេដឹកនាំផ្សេងៗទៀត លោកឌុយទែរតេ មិនដែលជាប់សែស្រឡាយ មានសាច់ញាតិគ្រួសារជាអ្នកកាន់អំណាច ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រហ្វីលីពីនទេ។ ដូច្នេះ សម្រាប់ប្រជាជន លោកឌុយទែរតេ មិនមែនជាជនល្មោភអំណាច ពុករលួយទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ លោកអាចមានសមត្ថភាពកំចាត់ អំពើពុករលួយ ការស៊ីសំណូកបែបបក្សពួកនិយមបាន។ លោកអាចកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងដោះស្រាយវិសមភាពសង្គមឡើងវិញបាន។ គួរបញ្ជាក់ថា ប្រជាជនហ្វីលីពីន៥០លាននាក់ កំពុងរស់ក្នុងភាពក្រីក្រ។ ក្នុងអាណត្តិដឹកនាំ លោកឌុយទែរតេក៏មានគម្រោងចង់អោយហ្វីលិពីនក្លាយជារដ្ឋសហព័ន្ធដូចអាមេរិកដើម្បីបែងចែកអំណាច អោយបានគ្រប់ទិសទី។
ហ្វីលីពីនអាចមានមុខមាត់បែបថ្មី ក្នុងឆាកអន្តរជាតិ
សម្រាប់នយោបាយការបរទេស លោក រោឌ្រីហ្កូ ឌុយទែរតេ ធ្លាប់ប្រាប់ថា លោកនឹងបន្តនយោបាយរបស់លោកអាគីណូ ដោយបន្តទំនាក់ទំនងយោធាជាមួយអាមេរិក ដើម្បីដាក់សម្ពាធលើចិន។ ប៉ុន្តែ លោកក៏បើកចំហរ ព្រមចរចាផ្ទាល់ពិបញ្ហាដែនទឹកសមុទ្រចិនខាងត្បូងជាមួយចិនដែរ។ ជំហរថ្មីនេះ អាចអោយហ្វីលីពីនអាចខិតទៅរកចិនបាន។
កន្លងមក លោកឌុយទែរតេ ធ្លាប់បង្កភាពតានតឹងច្រើនជាមួយប្រទេសលោកខាងលិច។ ដោយសារតែមាត់ឆៅ សំដីអាសអាភាស ឥតគម្រប អាមេរិកនិងអូស្ត្រាលីបានរិះគន់លោក ចំពោះការដែលលោកលេងសើចចំពោះស្ត្រីជនជាតិអូស្ត្រាលីម្នាក់ ដែលត្រូវជនពាលចាប់រំលោភរួចសម្លាប់ កាលពីឆ្នាំ១៩៨៩។ ស្ត្រីរូបនោះជាអ្នកផ្សព្វផ្សាយសាសនាកាតូលិក។
លោកឌុយទែរតេ ធ្លាប់ប្រើពាក្យថា ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនជំនាន់នោះ គួរណាស់តែរំលោភស្ត្រីរូបនោះជាមុនសិន រួចចាំអោយក្រុមជនឧក្រិដ្ឋរំលោភតាមក្រោយ។ នេះជាពាក្យមាក់ងាយធ្ងន់ធ្ងរចំពោះស្ត្រីរងគ្រោះ។ គួរកត់សម្គាល់ដែរថាលោកឌុយទែរតេ ក៏ធ្លាប់បានជេរសម្តេចសង្ឃប៉ាបដែរ។ ដោយសារតែអូស្ត្រាលីនិងអាមេរិករិះគន់ លោកឌុយទែរតេបានគំរាមផ្តាច់ទំនាក់ទំនងការទូត ជាមួយ ប្រទេសទាំង២។
ប៉ុន្តែ សម្រាប់នយោបាយដឹកនាំ ការផ្តន្ទាជនឧក្រិដ្ឋមិនរើសមុខ ការដែលលោកឌុយទែរតេចង់ចរចាផ្ទាល់ជាមួយចិន បូកផ្សំនឹងបុគ្គលិកលក្ខណៈមាត់ឆៅបែបនេះ អាចអោយហ្វីលីពីនមានមុខមាត់បែបថ្មីមួយទៀត ក្នុងឆាកអន្តរជាតិ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ