ចារកិច្ច ៖ លោកស្រីប្រមុខរដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់ ធ្វើមិនដឹង ឱ្យអាមេរិកឈ្លបស្តាប់អឺរ៉ុបឬ ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:០០
រឿងអាស្រូវអាល្លឺម៉ង់ធ្វើចារកិច្ចឱ្យអាមេរិក បានក្លាយជាការតស៊ូមតិពុះកញ្ជ្រោល នៅក្នុងសម័យប្រជុំពេញអង្គសភាសហភាពអឺរ៉ុបទាំងមូល កាលពីនៅរសៀលថ្ងៃអង្គារ។ សារព័ត៌មានអាល្លឺម៉ង់ បានទម្លាយឱ្យដឹងកាលពី សប្តាហ៍មុនថា លោកស្រីប្រមុខរដ្ឋាភិបាល អង់ហ្គឺឡា មែរកិល បានដឹងអំពីសកម្មភាពចារកិច្ចអាមេរិកលើក្រុមហ៊ុនអឺរ៉ុបតាំងពីឆ្នាំ២០០៨ ប៉ុន្តែមិនបញ្ចេញប្រតិកម្ម។ តើលោកស្រីមែរកិល ដឹងរឿងអ្វីខ្លះ ? ភ្នាក់ងារស៊ើបការណ៍សម្ងាត់អាល្លឺម៉ង់ស៊ីឈ្នួលឱ្យភ្នាក់ងារអាមេរិកមែន និងតាំងពីអង្កាល់ ?
គ្មានសេចក្តីសម្រេចចិត្តជាផ្លូវការដាក់បង្ខំ ឬព្រមានអាល្លឺម៉ង់ទេ ក្រោយពីមានការតស៊ូមតិសភាមក ព្រោះបើតាមស្នងការយុត្តិធម៌សភាអឺរ៉ុប គេគ្មានភស្តុតាងច្បាស់លាស់ និងម្យ៉ាងទៀត សំណុំរឿងចារកិច្ចជាសមត្ថកិច្ចរបស់រដ្ឋនីមួយ ជាសមាជិក។ ប៉ុន្តែរឿងអាស្រូវនៅតែបន្តចម្រូងចម្រាសខ្លាំង និងធ្វើឱ្យប៊ែរឡាំងទើសទ័លចិត្តខ្លាំង ជាពិសេសគឺលោកស្រីអង់ហ្គឺឡា មែរកិលតែម្តង ដែលរងការចោទប្រកាន់ដោយផ្ទាល់ថាមានពុត។
ដើមហេតុនៃរឿងអាស្រូវចារកិច្ចនេះ បានផ្ទុះឡើងនៅថ្ងៃទី ២៣មេសា នៅពេលសារព័ត៌មានអាល្លឺម៉ង់ Bild បានបង្ហើបឱ្យដឹងថា ភ្នាក់ងារសម្ងាត់អាល្លឺម៉ង់ (BND) ទំនងជាបានធ្វើការឱ្យភ្នាក់ងារចារកិច្ចអាមេរិក (NSA) ដោយលួយប្រឡេចព័ត៌មានសំខាន់ៗរសើបៗទាក់ទងនឹងសកម្មភាពឧស្សាហកម្មអឺរ៉ុប ព្រមទាំងសកម្មភាព របស់អ្នកទទួលខុសត្រូវនយោបាយជាន់ខ្ពស់នៅអឺរ៉ុបទៀត ទៅអោយអាមេរិក។
ការទម្លាយព័ត៌មាននេះ បានបញ្ជាក់ទៀតថា លោកស្រីមែរកិល ទំនងជាបានដឹងអំពីសកម្មភាពស៊ើបការណ៍ខុសច្បាប់នេះ តាំងពីឆ្នាំ២០០៨ម្ល៉េះ ប៉ុន្តែលោកស្រីមិនបញ្ចេញប្រតិកម្ម ដោយខ្លាចរំខានចិត្តអាមេរិក ព្រោះ បើតាមលោកប្រធានាធិបតីអាល្លឺម៉ង់ អាមេរិក គំរាមឈប់ធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងភេរវនិយមជាមួយអាល្លឺម៉ង់ផង ក្នុងពេលមានផ្ទុះរឿងអាស្រូវស្នូដិន។
ភ្នាក់ងារចារកិច្ចអាល្លឺម៉ង់សហការយ៉ាងស្អិតល្មួតជាមួយភ្នាក់ងារអាមេរិក តាំងពីឆ្នាំ២០០២មក ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើភេរវនិយម។ ចំណងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងភ្នាក់ងារស៊ើបអង្កេតទាំងពីរប្រទេសជាប់ស្អិតខ្លាំង រហូតដល់មានកិច្ចព្រមព្រៀងអាមេរិក-អាល្លឺម៉ង់លើវិស័យចារកិច្ចនេះទៀតផង ដោយអាមេរិកផ្ទុកផ្តាក់អាល្លឺម៉ង់ឱ្យរៀបចំបណ្តាញ លួចស្តាប់ ជាថ្នូរនឹងការផ្តល់ព័ត៌មានដែលអាមេរិកត្រូវការ លើកលែងតែព័ត៌មានដែលទាក់ទងនឹងបុគ្គលឬស្ថាប័ន ការពារដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ ប៉ុន្តែពេលនេះវាហាក់ដូចជាឃ្លាតឆ្ងាយខ្លាំងនឹងប្រធានបទភេរវនិយម ! អាមេរិកកំពុងធ្វើចារកិច្ចសេដ្ឋកិច្ច-ឧស្សាហកម្មបន្ថែមទៀត ដោយស្វែងរកព័ត៌មានទាក់ទងនឹងក្រុមហ៊ុនធំរបស់អឺរ៉ុបទៀត មានជាអាទិ៍ក្រុមហ៊ុនផលិតយន្តហោះEADS ឬ ឧទ្ធម្ភាគចក្រ Eurocopter។
ជិតមួយសប្តាហ៍មកហើយដែលសំណុំរឿងអាស្រូវមួយនេះ បានបោកបក់ខ្លាំងក្នុងផ្ទៃនយោបាយអាល្លឺម៉ង់។ សារព័ត៌មានក្នុងស្រុក មិនសំចៃនឹងធ្វើចោទប្រកាន់លោកស្រីប្រមុខរដ្ឋាភិបាលឡើយ និងបានទាមទារឱ្យប្រធានចារកិច្ចលាលែងចេញពីតំណែង។ ប្រឈមមុខនឹងស្ថានការណ៍បែបនេះ លោកស្រី មែរកិល មិនបាននៅស្ងៀមទេ លោកស្រីបានចេញការពារខ្លួន។ នាឱកាសដឹកនាំកិច្ចប្រជុំនៅក្រុងវ៉ាសូវី កាលពីថ្ងៃចន្ទ លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ថា « ត្រូវតែរកឱ្យឃើញសខ្មៅ »។ នេះជាប្រយោគដែលលោកស្រីប្រមុខរដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់តែងតែលើកយកមកប្រើនៅពេលមានជួបបញ្ហា។ លោកស្រីក៏ធ្លាប់បានទទួលស្គាល់ថា បានទទួលឯកសារ នៅអំឡុងឆ្នាំ២០០៨-២០១០ ស្តីអំពីសកម្មភាពចារកិច្ចអាល្លឺម៉ង់ ប៉ុន្តែពុំឃើញមានអ្វីខុសប្រក្រតីទេ។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានោះ ការិយាល័យរដ្ឋាភិបាលបានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ បញ្ជាក់ថាមាន ទន់ខ្សោយផ្នែកបច្ចេកទេសនិងការរៀបចំក្នុងរង្វង់ភ្នាកងារស៊ើបការណ៍អាល្លឺម៉ង់។ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីនិងជាប្រធានគណបក្សសង្គមប្រជាធិបតេយ្យ មិនបានសម្តែងសាមគ្គីភាពជាមួយលោកស្រីមែរកិលទេ លោកបានអះអាងថា នេះជារឿងអាស្រូវមួយ ! ភ្នាក់ងារចារកិច្ចអាល្លឺម៉ង់ធ្វើអ្វីស្រេចតែនឹងចិត្ត ! សកម្មភាពបែបនេះត្រូវតែបញ្ចប់។
ដូច្នេះមានន័យថាអាល្លឺម៉ង់មិនត្រួតពិនិត្យសកម្មភាពភ្នាក់ងារទេឬ ? ឬក៏ក្នុងនាមរក្សាមិត្តភាពជាមួយអាមេរិក រដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់ត្រូវតែធ្មេញភ្នែក ឱ្យភ្នាក់ងារចារកិច្ចរបស់ខ្លួនធ្វើអ្វីខុសច្បាប់ ?! ឬក៏នេះជាល្បិចរបស់អ្នកដឹកនាំនយោបាយ ? គេនៅចងចាំបានថា កាលពីខែ តុលា ឆ្នាំ២០១៣ នៅពេល ទទួលដំណឹងថាភ្នាក់ងារចារកិច្ចអាមេរិកលួចស្តាប់ទូរស័ព្ទដៃ លោកស្រីម៉ែរកិលបានស្រែកបន្ទោសអាមេរិកថា « គេមិនដែលលួចស្តាប់មិត្តឯងទេ ! » ឥលូវប្រហែលជាដល់ពេលដែលអឺរ៉ុបត្រូវស្រែកឃ្លានេះដាក់លោកស្រីវិញហើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ