អគ្គលេខាធិការអសប៖ សោកនាកដម្មនៅ ហ្គូតា ជានរកនៅលើផែនដី
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:០៣
សហគមន៍អន្តរជាតិបានបង្កើនការដាក់សម្ពាធ ដើម្បីជំរុញឲ្យមានបទឈប់បាញ់ នៅតំបន់ហ្គូតា ខាងកើត ដែលបានរងការទម្លាក់គ្រាប់បែក យ៉ាងសន្ធឹក ពីយន្តហោះចម្បាំងរបស់រដ្ឋាភិបាលស៊ីរី។ តាំងពីថ្ងៃអាទិត្យ ការវាយប្រហារតាមផ្លូវ អាកាសរបស់កងទ័ពរដ្ឋាភិបាលស៊ីរី បានសម្លាប់ប្រជាជនស៊ីវិល ៣២០នាក់ និងរបួស ១៦៥០នាក់។ នៅ ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ នេះ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិត្រូវបើកការប្រជុំ ដើម្បី បោះឆ្នោតលើសេចក្តីសម្រេច មួយដែលទាមទារឲ្យមានបទឈប់បាញ់រយៈពេល ៣០ថ្ងៃ ដើម្បី បើកផ្លូវឲ្យមានការផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌ ដល់ប្រជាជនស៊ីវិល ដែលកំពុងជាប់គាំងក្នុងតំបន់ហ្គូតា ប្រទេសស៊ីរី។
នៅថ្ងៃពុធម្សិលមិញ នៅចំពោះមុខតំណាងប្រទេសទាំង ១៥ ដែលជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ លោកអគ្គលេខាធិការអ.ស.ប អាន់តូនីញ៉ូ ហ្គូទែរស៍បានទាមទារឲ្យឈប់ជាបន្ទាន់ ការប្រយុទ្ធគ្នា នៅហ្គូតា ដែលលោកចាត់ទុកជានរកនៅលើផែនដី។
សហគមន៍អន្តរជាតិ បានដាក់សម្ពាធ ដើម្បីទាមទារឲ្យមានបទឈប់បាញ់ នៅក្នុងតំបន់ ហ្គូតា ខាងកើត ដែលកាន់កាប់ដោយពួកឧទ្ទាម ប៉ុន្តែ ដែលរងការទម្លាក់គ្រាប់បែករបស់យន្តហោះកងទ័ពរដ្ឋាភិបាលស៊ីរី។ តាំងពីថ្ងៃអាទិត្យ ថ្ងៃដែលកងទ័ពរដ្ឋាភិបាលស៊ីរី បើកការវាយប្រហារតាមផ្លូវអាកាសទៅលើតំបន់ហ្គូតាខាងកើត មានប្រជាជនស៊ីវិល ស៊ីរីច្រើនជាង ៣០០នាក់បានស្លាប់ ដែលនៅក្នុងនោះ មានជិត ៨០នាក់ជាកុមារ។ ក្នុងរយៈពេលតែ ៤ថ្ងៃ ការទម្លាក់គ្រាប់បែករបស់យន្តហោះកងទ័ពរដ្ឋាភិបាលស៊ីរី បានសម្លាប់ប្រជាជនស៊ីវិលស៊ីរី ដល់ទៅ៣២០នាក់ និងធ្វើឲ្យរងរបួស ជាង១៦៥០នាក់។
លោកអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិបានទាញសញ្ញាអាសន្ន លើកនេះ ដោយសារថា គឺប្រជាជនស៊ីវិលដែលបានរងគ្រោះថ្នាក់ បាត់បង់ជីវិតដោយផ្ទាល់ ដោយសារប្រតិបត្តិការទ័ពអាកាសរបស់របបលោកបាស្ហា អាល់អាសាដ។ អង្គការមនុស្សធម៌អន្តរជាតិជាច្រើន បានលើកឡើងពីការសម្លាប់រង្គាល ប្រព្រឹត្តដោយកងទ័ពរដ្ឋាភិបាល។ កាកបាទក្រហម ឬយូនីសេហ្វ ដែលការពារសិទ្ធិកុមារបាននិយាយពីការរារាំងរបស់រដ្ឋាភិបាលស៊ីរី ដែលបិទខ្ទប់ មិនឲ្យមានការនាំយកជំនួយមនុស្សធម៌ ទៅដល់ប្រជាជនស៊ីវិល ស៊ីរី ដែលកំពុងរស់នៅ ជាប់គាំង យ៉ាងវេទនា ក្នុងតំបន់ហ្គូតាខាងកើត។
ហេតុអ្វី បានរដ្ឋាភិបាលស៊ីរីវាយប្រហារទៅលើតំបន់ហ្គូតា នៅពេលនេះ?
នៅពេលដែលសង្រ្គាមស៊ីវិលចាប់ផ្ទុះនៅទូទាំងស៊ីរី នៅឆ្នាំ ២០១១ តំបន់ហ្គូតាខាងកើត បានត្រូវបានក្រុមប្រឆាំងស៊ីរី ជាច្រើនក្រុមវាយដណ្តើមពីរដ្ឋាភិបាលស៊ីរី នៅឆ្នាំ ២០១៣។ នៅហ្គូតា សព្វថ្ងៃ មានក្រុមអ៊ីស្លាមនិយម នាំមុខគេចំនួនពីរ កំពុងកាន់កាប់ទឹកដី ដាច់ដោយឡែកពីគ្នា។ ក្រុមទី១ ឈ្មោះ ចាអ៊ីដ អាល់អ៊ីស្លាម ដែលមានន័យថា ទាហានអ៊ីស្លាម។ ក្រុមនេះបានទទួលជំនួយហិរញ្ញវត្ថុពីអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត និងកាតា ឬក្រុមអ្នកជំនួញស៊ីរី មួយចំនួនដែលមិនចូលចិត្តរបបដឹកនាំរបស់ប្រធានាធិបតីបាសា្ហអាល់អាសាដ។ ក្រុមនេះជាក្រុមអ៊ីស្លាមប្រឆាំងនិយកាយស្ហ៊ីអ៊ីតរបស់អ៊ីរ៉ង់ និងមានទាហានប្រយុទ្ធពី៩ពាន់ ទៅ ២ម៉ឺននាក់។
ក្រុមឧទ្ទាមមួយក្រុមទៀត ដែលកាន់កាប់ទឹកដីមួយភាគរប់សហ្គូតាដែរ គឺក្រុមអ៊ីស្លាមFaylaq al Rahman ដែលគេចាត់ទុកថា មិនជ្រុលនិយមដូចក្រុមទី១។ ក្រុមទាំងពីរនេះ ធ្វើការជាមួយកងទ័ពស៊ីរីសេរី ដែលបានចេញមុខប្រឆាំងនឹងកងទ័ពរដ្ឋាភិបាលស៊ីរី ដើម្បី ទាមទារឲ្យមានលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅស៊ីរី។
សូមអាន៖ហេតុអ្វី បានជារុស្ស៊ីបិទបាំង ពីវត្តមានទាហានស៊ីឈ្នួលរុស្ស៊ី នៅស៊ីរី?
ក្រុមអ៊ីស្លាមបានចូលកាន់កាប់ហ្គូតា ដែលមានប្រជាជនរស់នៅប្រមាណ ៤សែននាក់ តាំងពីឆ្នាំ ២០១៣។ ប៉ុន្តែ តាំងពីឆ្នាំ ២០១៥ កងទ័ពស៊ីរី ដែលមានជំនួយគាំទ្រពីយន្តហោះចម្បាំងរុស្ស៊ី បានទៅឡោមព័ទ្ធ និងកាត់ផ្តាច់ មិនឲ្យមាននាំជំនួយមនុស្សធម៌ ទៅឲ្យប្រជាជនស៊ីវិល ដែលរងគ្រោះ ទាំងដោយសារភាពអត់ឃ្លាន និងការវាយប្រហារបំផ្លោងគ្រាប់របស់ទាហានរដ្ឋាភិបាលស៊ីរី។ រដ្ឋាភិបាលស៊ីរីអះអាងថា គេចង់វាយដណ្តើមហ្គូតាពីដៃរបស់ពួកភេរវជន ប៉ុន្តែ ក្នុងការពិតជាក់ស្តែង គឺ ប្រជាជនស៊ីវិល ជាពិសេសកុមារ ដែលងាយនឹងរងគ្រោះដោយសារចំណាត់ការយោធារបស់រដ្ឋាភិបាល ស៊ីរី។ រដ្ឋាភិបាលស៊ីរី បានសម្រេចបើកសមរភូមិប្រយុទ្ធ វាយប្រហារទៅលើតំបន់ពួកឧទ្ទាម នៅបន្ទាប់ពី ក្រុមជីហាតអង្គការរដ្ឋអ៊ីស្លាមបានបាក់អំណាច និងបាត់បង់ទឹកដីនៅក្នុងប្រទេសស៊ីរី។
បន្ទាប់ពីអាឡិប ហ្គូតា ជាសមរភូមិប្រយុទ្ធមួយទៀត អន្តរជាតិអសមត្ថភាព នៅចំពោះមុខសោកនាដកម្ម ការសម្លាប់រង្គាលទៅលើប្រជាជនស៊ីវិលស៊ីរី
បើមើលផែនទីភូមិសាស្រ្តស៊ីរី តំបន់ហ្គូតា ស្ថិតនៅប្រមាណតែ១០គីឡូម៉ែត្រប៉ុណ្ណោះ ពីរដ្ឋធានី ដាម៉ាសរបស់ស៊ីរី។ តំបន់ហ្គូតាខាងកើត ជាដែនដី មានជីជាតិ និងប្រភពផលិតកសិកម្ម សម្រាប់ប្រជាជនស៊ីរី នៅមុនសង្រ្គាមស៊ីវិល នៅឆ្នាំ ២០១១។ ដោយវាយដណ្តើមចូលគ្រប់គ្រង តំបន់ហ្គូតា នៅពេលនេះ របបស៊ីរីនឹងអាចឈ្នះលើសម្រេចបានគោលដៅពីរសំខាន់របស់ខ្លួន។ ទី១ គឺបិទបញ្ចប់ លែងឲ្យមានការបាញ់គ្រាប់រុកកែត ពីហ្គូតា ដែលក្រុមឧទ្ទាមតែងតែបាញ់ ចេញពីហ្គូតា ដើម្បី សម្លាប់ប្រជាជនក្នុងក្រុងដាម៉ាសរបស់រដ្ឋាភិបាល។ ទី២ គឺវាយដណ្តើម ទីក្រុងយុទ្ធសាស្រ្ត មួយថ្មីទៀត ពីដៃ ពួកឧទ្ទាម ស៊ីរី ដូចដែលរបបស៊ីរី ធ្លាប់បានធ្វើដោយជោគជ័យ ទៅលើក្រុមប្រឆាំង នៅទីក្រុងអាឡិប។
តាមអ្នកជំនាញ និងមន្រ្តីអង្គការមនុស្សធម៌អន្តរជាតិ សោកនាដកម្មនៅ ហ្គូតា មានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នាទៅនឹងអ្វីដែលបានកើតឡើងនៅទីក្រុងអាឡិប កាលពីចុងឆ្នាំ ២០១៦។ ដំបូងឡើយ យន្តហោះរបស់កងទ័ពរដ្ឋាភិបាលបានទម្លាក់ធុងសុង គ្រាប់បែកបំផ្លាញ មន្ទីរពេទ្យ កាត់ផ្តាច់ទឹកភ្លើង និងបិទខ្ទប់ជំនួយមនុស្សធម៌។ ទិសដៅគឺធ្វើឲ្យក្រុមឧទ្ទាម យល់ព្រមចុះចាញ់ និងដកខ្លួនចេញពីតំបន់ហ្គូតា ដូចដែលពួកឧទ្ទាមធ្លាប់បានធ្វើ នៅក្រោយការធ្លាក់ទីក្រុងអាឡិប។
មួយវិញទៀត ដូចនៅអាឡិប រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកបាស្ហា អាល់អាសាដ កំពុងឆ្លៀត ពេល សហគមន៍អន្តរជាតិនៅបន្តខ្វែងគំនិតគ្នា ពីវិបត្តិនៅស៊ីរី ដើម្បី បន្តវាយដណ្តើមយកទឹកដីពីក្រុមប្រឆាំង។ នៅក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ស៊ុយអែត និងកូវ៉ែត បានត្រៀមសេចក្តីសម្រេច ដើម្បីទាមទារឲ្យមានបទឈប់បាញ់រយៈពេល១ខែ ដើម្បីបើកផ្លូវឲ្យមានជំនួយមនុស្សធម៌នៅហ្គូតា។
ប៉ុន្តែ គេបារម្ភថា រុស្ស៊ី ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលស៊ីរី នឹងអាចវេតូ ព្រោះថា រុស្ស៊ី ផ្ទាល់ ក៏បានទាមទារផងដែរ ឲ្យក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ បើកកិច្ចប្រជុំពិសេស សម្រាប់បញ្ហានៅហ្គូតា។ តាមឯកអគ្គរដ្ឋទូតរុស្ស៊ី ប្រចាំក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ រុស្ស៊ី ចង់ឲ្យសហគមន៍អន្តរជាតិ ជាពិសេសប្រទេសដែលពាក់ព័ន្ធ បង្ហាញទស្សនវិស័យ ដើម្បី ដោះស្រាយបញ្ហាហ្គូតា។ ប៉ុន្តែ ក្រុមប្រទេសលោកខាងលិចវាយតម្លៃថា រុស្ស៊ីកំពុងយកលេស ពន្យារ ពេល ទុកឲ្យកងទ័ពស៊ីរី មានប្រៀបទៅលើក្រុមប្រឆាំង នៅក្នុងសមរភូមិ នៅក្នុងអំឡុងពេល ដែលគេកំពុងពិចាណាលើវិបត្តិនៅ ស៊ីរី។ ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានស៊ីរី សាណា អះអាងថា ប្រតិបត្តិការទ័ពអាកាសនៅដើមសប្តាហ៍នេះ គ្រាន់តែជាយុទ្ធនាការបើកផ្លូវឲ្យមានអន្តរាគមន៍វាយប្រហារជើងគោក នៅហ្គូតា ពោលគឺដូចដែលរបបស៊ីរី ធ្លាប់បានរួមគ្នាធ្វើ ជាមួយរុស្ស៊ី ដើម្បីវាយដណ្តើមកាន់កាប់ក្រុងអាឡិប ពីពួកឧទ្ទាម កាលពីជាង១ឆ្នាំមុន។
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ