បារាំងរៀបចំជំនួបកំពូលលើកទី២ ដើម្បីស្វែងរកច្រកចេញឲ្យវិបត្តិអូសបន្លាយនៅប្រទេសលីប៊ី
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:១០
នៅក្នុងប្រទេសបារាំង ទីក្រុងប៉ារីសធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំជំនួបកំពូលស្តីពីវិបត្តិនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសលីប៊ី។ ជំនួបកំពូលក្នុងថ្ងៃអង្គារ ទី២៩ មីនានេះជាគំនិតផ្តួចផ្តើមផ្ទាល់របស់លោកប្រធានាធិបតីបារាំងអេម៉ានុយអែល ម៉ាក្រុង និងមានការជួយឧបត្ថម្ភពីអង្គការសហប្រជាជាតិ។ នេះជាជំនួបកំពូលលើកទី២ រៀបចំដោយបារាំង បន្ទាប់ពីជំនួបកំពូលលើកទី១ រៀបចំកាលពីថ្ងៃទី២៧ កក្កដា ឆ្នាំ ២០១៧។ តែក្រុមអ្នកជំនាញបានយល់ឃើញថា គំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់បារាំងមិនបានចូលរួមជួយដោះស្រាយជម្រៅនៃបញ្ហាទេ។ សូមរម្លឹកជូនថា ៧ឆ្នាំក្រោយការផ្តួលរំលំរបបផ្តាច់ការដឹកនាំដោយលោកកាដាហ្វ៊ី ប្រទេសអាហ្រ្វិកមួយនេះកំពុងបន្តស្ថិតក្នុងវិបត្តិហែកហួរផ្ទៃក្នុងកាន់តែខ្លាំង។
ជំនួបកំពូលថ្ងៃអង្គារ ទី២៩ ឧសភានេះជាការបន្តការងារពីជំនួបកំពូលលើកទី១ កាលពីថ្ងៃទី២៧ កក្កដា ឆ្នាំ ២០១៧ និងមានគោលដៅស្វែងរកច្រកចេញពីវិបត្តិហែកហួរផ្ទែក្នុងដែលប្រទេសលីប៊ីកំពុងបន្តជួបប្រទះតាំងពីក្រោយការផ្តួលរំលំរបបផ្តាច់ការរបស់លោកកាដាហ្វ៊ីកាលពីឆ្នាំ ២០១១។ ចូរកុំភ្លេចថាសព្វថ្ងៃនេះ ដែនដីលីប៊ីត្រូវបានពុះចែកជាតំបន់ ហើយមានឥស្សរជនលីប៊ីច្រើននាក់ និងចលនាលីប៊ីជាច្រើនក្រុមកំពុងបន្តដណ្តើមអំណាចគ្នា និងប្រជែងកម្លាំងគ្នាដើម្បីសោយរាជ្យ។ នៅក្នុងជំនួបកំពូលលើកទី១ កាលពីជិត ១ឆ្នាំមុន បារាំងបានអញ្ជើញតួអង្គលីប៊ីតែ ២នាក់គត់ឲ្យចូលរួម គឺលោកហ្វាយេ អាល់សារ៉ា នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃរដ្ឋាភិបាលឯកភាពជាតិដែលកំពុងកាន់កាប់ដែនដីប៉ែកខាងលិច និងសេនាប្រមុខកាលីហ្វា ហាហ្វតាដែលជាមនុស្សខ្លាំងកំពុងកាន់កាប់ដែនដីប៉ែកខាងកើត។
តែសព្វថ្ងៃ មានតែរូបលោកហ្វាយេ អាល់សារ៉ាម្នាក់គត់ដែលសហគមន៍អន្តរជាតិបានទទួលស្គាល់ជាថ្នាក់ដឹកនាំស្របច្បាប់នៅលីប៊ី។ គោលបំណងរបស់បារាំងនាជំនួបកំពូលលើកទី១ កាលណោះ គឺផ្សះផ្សាឥស្សរជនទាំងពីរឲ្យធ្វើការរួមគ្នាដើម្បីប្រយោជន៍ជាតិ។ ចំណែកជំនួបកំពូលលើកទី២ ពេលនេះ បារាំងបានពង្រីកភាគីលីប៊ីពាក់ព័ន្ធដល់ទៅ ៤នាក់ដោយបន្ថែមប្រធានឧត្តមក្រុមប្រឹក្សារដ្ឋលោកខាលីដ អាល់មីស្ហ៊ី្រ និងប្រធានសភាលោកអាហ្គីឡា សាឡេស។ ក្រៅពីភាគីលីប៊ី ជំនួបពេលនេះក៏មានការចូលរួមពីប្រទេសចំនួន ២០ ពិសេសសមាជិកអចិន្រ្តៃយ៍ទាំង ៥នៃក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ រួមទាំងអង្គការអន្តរជាតិចំនួន ៤ គឺសហភាពអឺរ៉ុប អង្គការសហប្រជាជាតិ សហភាពអាហ្វ្រិក និងសម្ព័ន្ធអារ៉ាប់។
អាទិភាព គឺរៀបចំបោះឆ្នោតនៅមុនឆ្នាំ ២០១៨
កម្មវត្ថុចម្បង និងអាទិភាពរបស់លោកប្រមុខរដ្ឋបារាំងម៉ាក្រុង គឺស្វែងរកផ្លូវឲ្យមានការរៀបចំបោះឆ្នោតសភា និងបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីនៅមុនដំណាច់ឆ្នាំ ២០១៨។ សូមជម្រាបជូនថា តាំងពីឡើងកាន់តំណែងប្រធានាធិបតី លោកម៉ាក្រុងបានចាត់ទុកសំណុំរឿងលីប៊ីជាសំណុំរឿងអាទិភាពនៃនយោបាយការទូតបារាំង។ លោកម៉ាក្រុង រួមទាំងថ្នាក់ដឹកនាំបស្ចិមលោកជាច្រើនបានយល់ឃើញដូចគ្នាថា ការបន្តរក្សាទុកស្ថានការណ៍នៅលីប៊ីដូចសព្វថ្ងៃជារឿងដែលមិនអាចទទួលយកបានទេ។ សម្រាប់លោកម៉ាក្រុង អស្ថិរភាពនយោបាយនៅលីប៊ីជាការគំរាមកំហែងជាប់ជាប្រចាំសម្រាប់អឺរ៉ុប អាហ្រ្វិក និងនៅតំបន់សាហែល។ ក្រៅពីនោះ ភាពវឹកវរនៅលីប៊ីក៏កំពុងផ្តល់អំណោយផលល្អសម្រាប់ការរត់ពន្ធមនុស្ស និងក៏ការគំរាមកំហែងភេរវនិយមដែរ។
តាមព័ត៌មានដែលទទួលបាន កិច្ចព្រមព្រៀងថ្មីមួយដែលចុះហត្ថលេខាដោយចក្ខុភាគីលីប៊ីផ្តោតលើ ៨ចំណុចសំខាន់ៗ រួមមាន កាលវិភាគ និងលក្ខខណ្ឌនៃការរៀបចំបោះឆ្នោតពីពេលនេះដល់ដំណាច់ឆ្នាំ ២០១៨ ឬមួយក៏ការធានាសន្តិសុខនៅក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោតជាដើម។ លោកម៉ាក្រុង និងប្រេសិតពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសំណុំរឿងលីប៊ីលោកហ្កាសាន សាឡាម៉េបានយល់ឃើញដូចគ្នាថា ការបោះឆ្នោតជាយុទ្ធសាស្រ្តគោលនៃការបិទបញ្ចប់វិបត្តិនៅលីប៊ី។ សព្វថ្ងៃ មានពលរដ្ឋលីប៊ីជិត ២លាន ៧សែននាក់បានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតរួចហើយ តែបារាំងចង់ឲ្យមានការពន្យាពេលចុះឈ្មោះចំនួន ២ខែបន្ថែមទៀត។
ទាក់ទងនឹងការបោះឆ្នោតប្រជាមតិស្តីពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលបានអនុម័តក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៧ ត្រូវបានបារាំងស្នើថា គួរតែរៀបចំធ្វើនៅក្រោយការបោះឆ្នោតសភា និងបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី។ សម្រាប់ក្រុងប៉ារីស ភាគីលីប៊ីទាំងអស់ត្រូវតែទទួលស្គាល់រដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលមានស្រាប់សព្វថ្ងៃ។ បន្ទាប់ពីជំនួបកំពូលថ្ងៃនេះ កិច្ចប្រជុំថ្មីមួយទៀតនឹងរៀបចំនៅ ៣ខែខាងមុខដើម្បីពិនិត្យលើលទ្ធផលនៃការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងពេលនេះ។
បារាំងចៀសមិនផុតពីរិះគន់ ទិតៀន
អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល Crisis Group បានយល់ឃើញថា គំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់បារាំងចង់រៀបចំបោះឆ្នោតឆាប់ៗជារឿងទាន់ហន់ជ្រុល ព្រោះស្ថានការណ៍នៅលីប៊ីសព្វថ្ងៃនៅមិនទាន់អាចអនុគ្រោះឲ្យរៀបចំបោះឆ្នោតបានទេ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ និងបើតាម Crisis Group នៅមានតួអង្គនយោបាយ និងយោធាលីប៊ីផ្សេងទៀតដែលបារាំងមិនបានអញ្ជើញឲ្យចូលរួមពេលនេះទេ។ ទាក់ទងនឹងគម្រោងរៀបចំបោះឆ្នោតសភា និងប្រធានាធិបតីមានអ្នកខ្លះបានលើកឡើងថា មិនគួររៀបចំធ្វើទាំងពីរក្នុងពេលតែមួយទេ ពោលគួរតែរៀបចំបោះឆ្នោតសភាមុន ចាំរៀបចំបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីនៅពេលក្រោយ។
ចំណែកមតិរិះគន់លើបារាំងខ្លាំងជាងគេ គឺផ្តោតលើការអនុញ្ញាតឲ្យសេនាប្រមុខកាលីហ្វា ហាហ្វតាដែលជាមនុស្សខ្លាំងកំពុងកាន់កាប់នៅដែនដីប៉ែកខាងកើតលីប៊ីចូលរួមប្រជុំពេលនេះ។ ក្រោមភ្នែក ចម្រុះរបស់តួអង្គនយោបាយលីប៊ីផ្សេង លោកកាលីហ្វា ហាហ្វតាជាមេឧទ្ទាម ដែលបារាំងកំពុងជួយជ្រោមជ្រែងឲ្យធ្វើជាអនាគតបេក្ខជនប្រធានាធិបតីលីប៊ី។ សូមជម្រាបជូនថា លោកកាលីហ្វា ហាហ្វតាជាជនភៀសខ្លួនលីប៊ីរស់នៅអាមេរិកប្រមាណ ២០ឆ្នាំ មានសញ្ជាតិពីរ និងមិនដែលលាក់បាំងពីមហិច្ឆតាចង់បានអំណាចផ្ទាល់ខ្លួនទេ។
ឃើញថា ដំណើរផ្លូវឆ្ពោះទៅកាន់សន្តិភាពសម្រាប់លីប៊ីហាក់នៅឆ្ងាយនៅឡើយ និងដែលនៅក្នុងជំហានដំបូង គឺគ្រប់ភាគីនយោបាយលីប៊ីទាំងអស់ដែលត្រូវសម្រុះសម្រួលគ្នា និងត្រូវធ្វើសម្បទានឲ្យគ្នាទៅវិញ ទៅមក ព្រោះចូរកុំភ្លេចថា ស្រមោលនៃរបបផ្តាច់ការរបស់កាដាហ្វ៊ីកំពុងបន្តវិលវល់មិនទាន់ទៅឆ្ងាយនៅឡើយទេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ