វត្តមាន និងប្រយោជន៍នៃសន្និសីទអន្តរជាតិស្តីពីការរំសាយគ្រឿងសពា្វវុធកំពុងចោទជាបញ្ហា!
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៥៤
ចាប់ពីថ្ងៃចន្ទ ទី២៨ ឧសភា និងមានរយៈពេល ១ខែ ប្រទេសស៊ីរីនឹងឡើងជំនួសកន្លែងប្រទេសស្វ៊ីសធ្វើជាប្រធានផ្លាស់វេននៃសន្និសីទអន្តរជាតិស្តីពីការរំសាយគ្រឿងសពា្វវុធ។ ជម្រើសប្រទេសស៊ីរីមិនមែនជាជម្រើសចៃដន្យទេ តែជាជម្រើសដែលបានធ្វើឡើងតាមលំដាប់តួអក្សរនៃឈ្មោះប្រទេស។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ក្រុមអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលបាននាំគ្នាសម្តែងភាពមិនសប្បាយចិត្តដោយសារតែប្រទេសមួយនេះបានប្រើអាវុធគីមីសម្លាប់ពលរដ្ឋខ្លួនឯង។ តើស្ថាប័នអង្គការសហប្រជាជាតិនេះបានចាប់កំណើតពីពេលណា និងមានគោលដៅអ្វីខ្លះ?
សន្និសីទស្តីពីការរំសាយគ្រឿងសព្វាវុធត្រូវបានអង្គការសហប្រជាជាតិបង្កើតឲ្យមានឡើងកាលពីឆ្នាំ ១៩៧៩ ក្នុងទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វ៊ីស។ អ្វីជាការកត់សម្គាល់ ស្ថានប័នរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិមួយនេះមិនមែនជាការបង្កើតថ្មីទេ តែជាការស្នងពីស្ថាប័នមុនៗដែលមានគោលដៅដូចគ្នា មានជាអាទិ៍ គណៈកម្មាធិការនៃ ១០មហាអំណាចស្តីពីការរំសាយគ្រឿងសព្វាវុធ គណៈកម្មាធិការនៃ ១៨មហាអំណាចស្តីពីការរំសាយគ្រឿងសព្វាវុធ និងសន្និសីទនៃគណៈកម្មាធិការរំសាយគ្រឿងសព្វាវុធ។ ពីដំបូង សន្និសីទស្តីពីការរំសាយគ្រឿងសព្វាវុធមានសមាជិក ៤០ប្រទេស និងជជែកលើបញ្ហាទាំងអស់ដែលមាននៅលើលោក តាំងពីការមិនសាយភាយ ការរំសាយគ្រឿងសព្វាវុធ និងការហាមឃាត់។
បច្ចុប្បន្ន ស្ថាប័នមួយនេះមានសមាជិកចំនួន ៦៥ប្រទេស តែបណ្តាប្រទេសផ្សេងដែលមិនមែនសមាជិកអាចនឹងអញ្ជើញឲ្យចូលរួមតែនៅក្នុងសម័យប្រជុំខ្លះប៉ុណ្ណោះ។ សន្និសីទស្តីពីការរំសាយគ្រឿងសព្វាវុធត្រូវរៀបចំជារៀងរាល់ឆ្នាំ ហើយប្រទេសធ្វើប្រធានសន្និសីទ និងរូបប្រធាននឹងត្រូវផ្លាស់ប្តូរដឹកនាំក្នុងរយៈពេល ៤សប្រាហ៍ដោយផ្អែកតាមលំដាប់តួអក្សរនៃប្រទេសសមាជិក។ គេត្រូវរង់ចាំដល់ទៅ ១៤ឆ្នាំ ពោលក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៣ និងបន្ទាប់ពីមានការចរចាគ្នាយ៉ាងតានតឹងអស់រយៈពេល ១០ឆ្នាំទើបសន្និសីទស្តីពីការរំសាយគ្រឿងសព្វាវុធអនុម័តបានជោគជ័យនូវកិច្ចព្រមព្រៀងទី១ របស់ខ្លួន។
គឺជាអនុសញ្ញាស្តីពីការហាមប្រើអាវុធគីមីបានចូលជាធរមានក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៧។ តែចូរកុំភ្លេចថា ការសម្រេចបាននូវអនុសញ្ញាមួយនេះក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៣ ក៏ដោយសារតែមានការវាយប្រហារដោយប្រើអាវុធគីមីនៅក្នុងប្រទេសមួយចំនួន។ ជាក់ស្តែង អាវុធគីមីត្រូវបានគេប្រើក្រោមទ្រង់ទ្រាយធំលើកទី១ បង្អស់នៅក្នុងទីក្រុង Ypres ប្រទេសបែលហ្សិកក្នុងឆ្នាំ ១៩១៥ នាសម័យសង្រ្គាមលោកលើកទី១ ដែលបណ្តាលឲ្យមានមនុស្សស្លាប់ ៩០ ០០០នាក់។ នៅអ៊ីរ៉ាក់ អាវុធគីមីត្រូវបានប្រើប្រឆាំងនឹងពួកគួដឌីស្ថាននៅទីក្រុង Halabja ក្នុងទសវត្សឆ្នាំ ៨០។ បន្ទាប់មកក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៥ មានការវាយប្រហារដោយប្រើសារធាតុគីមីនៅក្នុងស្ថានីយ៍រថភ្លើងក្រោមដីក្នុងទីក្រុងតូក្យូ ប្រទេសជប៉ុន។
ថ្មីៗចុងក្រោយ គឺការប្រើអាវុធគីមីសម្លាប់ជនស៊ីវិលស្លូតត្រង់ពីសំណាក់កម្លាំងរដ្ឋាភិបាលស៊ីរីរបស់លោកប្រធានាធិបតីអាសាដ។ គិតត្រឹមថ្ងៃនេះ មាន ១៩៣ប្រទេសបានចុះហត្ថលេខាលើអនុសញ្ញាស្តីពីការហាមប្រើអាវុធគីមី។ នៅ ៣ឆ្នាំក្រោយមក ពោលក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៦ សន្និសីទស្តីពីការរំសាយគ្រឿងសព្វាវុធសម្រេចបាននូវកិច្ចព្រមព្រៀងមួយទៀតដែលគេហៅថា សន្ធិសញ្ញាហាមសាកល្បងនុយក្លេអ៊ែរ។ សន្ធិសញ្ញានេះបានចែងយ៉ាងច្បាស់ពីការហាមមិនឲ្យធ្វើការសាកល្បងនុយក្លេអ៊ែរតាមគ្រប់រូបភាព ទោះនៅលើដី ក្រោមដី ក្រោមសមុទ្រ ឬនៅក្នុងលំហអាកាសក៏ដោយ។ បារាំងដែលជាប្រទេសទី១ មានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរបានចុះហត្ថលេខា និងឲ្យសច្ចាប័ន្រលើសន្ធិសញ្ញានេះក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៨។
ការសម្រេចបាននូវសន្ធិសញ្ញាហាមសាកល្បងនុយក្លេអ៊ែរក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៦ ត្រូវបានគេចាត់ទុកជាជោគជ័យចុងក្រោយនៃសន្និសីទស្តីពីការរំសាយគ្រឿងសព្វាវុធ ព្រោះតាំងពីពេលនោះមក សន្និសីទមិនបានសម្រេចអ្វីទាំងអស់។ តាមពិតទៅ គឺនីតិវិធី និងរបៀបធ្វើការដែលបានធ្វើឲ្យស្ថាប័នមួយនេះពិបាកនឹងអនុម័តនូវកិច្ចព្រមព្រៀង ឬសន្ធិសញ្ញាអ្វីមួយនោះ ព្រោះថា បើមានប្រទេសសមាជិកណាមួយមិនយល់ព្រម អ្វីៗនឹងត្រូវជាប់គាំងទាំងអស់។ ឃើញថាតាំងពីចាប់កំណើតក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៩ សន្និសីទស្តីពីការរំសាយគ្រឿងសព្វាវុធសម្រេចបានអនុសញ្ញាមួយ និងសន្ធិសញ្ញាមួយប៉ុណ្ណោះ។
អ៊ីចឹងហើយបានជាមានសំណួរចោទឡើងថា តើគួរបន្តទុក ឬមិនបន្តទុកឲ្យមានសន្និសីទស្តីពីការរំសាយគ្រឿងសព្វាវុធ។ ក្នុងឆ្នាំ ២០១០ លោកអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិបាន គីមូនធ្លាប់បានលើកឡើងពីភាពគ្មានប្រយោជន៍របស់ស្ថាប័នអន្តរជាតិមួយនេះដែលលោកយល់ថា ជាការចាយវាយលុយកាក់ខ្ជះខ្ជាយយ៉ាងច្រើនសម្បើម។ នេះដោយនៅមិនទាន់រាប់បញ្ចូលពីការរំលោភបំពានលើអនុសញ្ញា ឬសន្ធិសញ្ញាពីក្រុមប្រទេសហត្ថលេខីទេ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ស្ថាប័នអន្តរជាតិមួយនេះកំពុងបន្តដំណើរការទៅមុខ ហើយការរំលាយរចនាសម្ព័ន្ធរបស់ស្ថាប័ននេះមិនបានឋិតក្នុងរបៀបវារៈនៃកិច្ចប្រជុំពេលនេះឡើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ