ក្រិក ចេញផុត ជាផ្លូវការ ពីវិបត្តិបំណុល
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:២៦
បន្ទាប់ពីធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិប្រាក់បំណុលអស់រយៈពេល១០ឆ្នាំ និងរស់ដោយសារ ជំនួយ និងកម្មវិធីកម្ចីអន្តរជាតិ អស់រយៈពេល៨ឆ្នាំ នៅថ្ងៃនេះប្រទេសក្រិក បានបើកទំព័រជីវិតថ្មី រៀនរស់ដោយខ្លួនឯង។ ផែនការសង្គ្រោះ របស់អង្គការមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ និងសហភាពអឺរ៉ុប ជាម្ចាស់បំណុល ត្រូវចប់ ជាផ្លូវការនៅថ្ងៃចន្ទទី ២០សីហា នេះ។ វិបត្តិបំណុលរបស់ក្រិក ត្រូវបានចាត់ទុកថាចប់ ! ក្រិកអាចមានមុខមាត់វិលមករកទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុវិញ ប៉ុន្តែក្រិកត្រូវបន្តរឹតត្បិតថវិកា និងធ្វើកំណែទម្រង់ហិរញ្ញវត្ថុទៀត។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីក្រិក លោក អាឡិចស៊ី ស៊ីប្រាស បានចាត់ទុកព្រឹត្តិការណ៍ថ្ងៃនេះ ថាជាការបើកទំព័រសករាជថ្មីសម្រាប់ក្រិក។
ក្រិកបានធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច នៅចុងឆ្នាំ២០០៩។ ចាប់ពីខែមេសាឆ្នាំ២០១០មក ក្រិកបានទទួលជំនួយ ២៦០ពាន់លានអឺរ៉ូ ពីមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ សហភាពអឺរ៉ុប និងធនាគារកណ្តាលអឺរ៉ុប ក្នុងទម្រង់ជា « ផែនការសង្គ្រោះហិរញ្ញវត្ថុ” បីដំណាក់ (២០១០-២០១២-២០១៥) ដើម្បីស្រោចស្រង់ក្រិកកុំឱ្យក្ស័យធន និងដើម្បីកុំឱ្យវិបត្តិនេះរាលដាល ប៉ះពាល់ដល់តំបន់អឺរ៉ូ។ ជាថ្នូរមកវិញ ក្រិកត្រូវធ្វើតាមបង្គាប់ស្ថាប័នទាំងបី ដោយត្រូវធ្វើកំណែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធរបស់ខ្លួនយ៉ាងស៊ីជម្រៅបំផុត និងត្រូវប្រកាន់យកនយោបាយរិតត្បិតថវិកា យ៉ាងតឹងតែង។
វិបត្តិក្រិកនេះអូសបន្លាយពេលវេលាយូរជាងការគ្រោងទុកឆ្ងាយណាស់។ ក្រិកជាសមាជិក សហភាពអឺរ៉ុបចុងក្រោយគេ ដែលដកខ្លួនបានពីការរស់រំពឹងដង្ហើមអន្តរជាតិ។ អៀរឡង់ បានងើបរួចនៅឆ្នាំ២០១៣ អេស្ប៉ាញ-ព័រទុយហ្កាល់បានដើរចេញពីវិបត្តិនៅឆ្នាំ២០១៤ និងស៊ីបនៅឆ្នាំ២០១៦។ ហើយមានតែក្រិកនេះមួយទេ ត្រដាបត្រដួសខ្លាំងជាងគេ ត្រូវការជំនួយផែនការមួយហើយ មួយទៀត ហើយផែនការចុងក្រោយដែលជាផែនការទីបី តម្លៃ៨៦ពាន់លានអឺរ៉ូ ទើបត្រូវបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី ២០សីហា ២០១៨នេះ។ ចាប់ពីថ្ងៃស្អែក និងជាលើកទីមួយ គិតចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១០មក ក្រិកអាចឈរដោយខ្លួនឯង ដោយគ្មានទន្ទល់ពីអន្តរជាតិ មិនចាយលុយជំនួយហិរញ្ញវត្ថុបន្តក់ដោយអឺរ៉ុប។
កំណើនសេដ្ឋកិច្ចចាប់កំរើក
ក្រិកអាចមានស្វ័យភាពថវិកានៅពេលនេះបាន ក៏ព្រោះតែកាលពីមិថុនា ក្រុមប្រទេសក្នុងតំបន់ចាយលុយអឺរ៉ូ បានរកឃើញកិច្ចព្រមព្រៀងមួយ សម្រាលបំណុលក្រិក ដោយពន្យាររយៈពេល បង់រំលួសសងបំណុល ឱ្យដល់ឆ្នាំ២០២២ និងព្រមចាក់សាច់លុយ១៥ពាន់លានអឺរ៉ូ ឱ្យក្រិក ទុកជាមូលនិធិស្រគួរ បំរុង ដើម្បី ឱ្យក្រិកមានជម្រើសក្នុងការវិលត្រលប់ទៅរកទីផ្សារ ឬ ខ្វេះមូលនិធិប្រើ ពេលត្រូវការ។ ហើយភាគីក្រិកខ្លួនឯង ក៏បានប្តេជ្ញាថា ដោយមិនរាប់ពីបំណុល ក្រិកនឹងប្រឹងរិតត្បិតឱ្យមានសល់ផលថវិកា ៣,៥%នៃផលិតផលសរុបនៅឆ្នាំ២០២២ និង២,២%រហូតដល់ឆ្នាំ២០៦០។
មានសញ្ញាវិជ្ជមានក៏ច្រើន ! ទីមួយ គឺក្រិកចាប់ផ្តើមមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរើបឡើងវិញ។ គេប៉ាន់ស្មានថាកំណើនសេដ្ឋកិច្ចឆ្នាំនេះមានប្រមាណ២,៣%។ ហើយដើម្បីទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគ ក្រិកមានចំណុចខ្លាំងច្រើន។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៥មក ពោលគឺចាប់តាំងពីក្រិកទទួលផែនការសង្គ្រោះទីបីមក ក្រិកមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាប់រហូត។ សកម្មភាពទេសចរណ៍ ចាប់មានសន្ទុះស្ទើរពេញទំហឹងឡើងវិញ។ ចំណែកអត្រាអ្នកអត់ការងារធ្វើវិញ ថ្វីបើនៅតែខ្ពស់ជាងគេបើប្រៀបទៅនឹងបណ្តាប្រទេសអឺរ៉ុបផ្សេងទៀតមែន តែវាការបានធ្លាក់ចុះ ! មកត្រឹម២០% ទល់នឹងជិត៣០% កាលពីមានវិបត្តិភ្លាម។
ការធ្វើកំណែទម្រង់ និងរឹតត្បិតថវិកា ដោយត្រួតពិនិត្យចំណាយសាធារណៈ កាត់បន្ថយប្រាក់និវត្តន៍ ៤០% ក៏បានផ្តល់ជាផ្លែផ្កា ! នៅទីបំផុត ក្រិកអាចមានសល់ផលថវិកាដល់ទៅ០,៨%។ ប៉ុន្តែកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនៅផុយស្រួយនៅឡើយទេ ! ការចំណាយរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅរិះថាំខ្លាំង ការវិនិយោគក្រុមហ៊ុនក៏នៅខ្សោយ មួយភាគបីនៃពលរដ្ឋមានចំណូលសម្រាប់រស់តិចជាង៥រយអឺរ៉ូក្នុងមួយខែ។ ហើយបំណុលជាតិមានដល់ទៅ ១៨០%នៃផលិតផលសរុបក្នុងស្រុក។
ក្រិកក្រោមការត្រួតពិនិត្យតឹងរ៉ឹង
ក្រិកមានឯករាជ្យហិរញ្ញវត្ថុ ក្រិកលែងស្ថិតក្រោមជំនួយអឺរ៉ុបមែន ប៉ុន្តែមិនមែនជាជោគជ័យដ៏មហាអស្ចារ្យទេ ! ថ្វីបើវិបត្តិបំណុលក្រិក អាចចាត់ទុកបានរសាត់ផុតទៅហើយមែន តែមិនមែនមានន័យថាអឺរ៉ុបព្រលែងឱ្យក្រិកធ្វើអ្វីស្រេចតែចិត្តឡើយ ! ក្រិកជាប្រទេសតែមួយគត់របស់អឺរ៉ុប ដែលបានទទួលកម្ចីយ៉ាងមហាសាល គ្មានប្រទេសណាបានទទួលកម្មវិធីស្រោចស្រង់ដូចឡើយ។ ដូច្នេះ ការតាមដាន ក៏ត្រូវតែខ្លាំងជាងគេ ! ក្រិកបន្តស្ថិតនៅក្រោមការ “ត្រួតពិនិត្យខ្លាំងមែនទែន” របស់សហភាពអឺរ៉ុបដដែល ! នេះជាសេចក្តីសម្រេចរបស់គណៈកម្មការអឺរ៉ុបកាលពីខែមុន ដើម្បីធានាអះអាងថា ក្រិកគ្មានថ្ងៃបកក្រោយមិនធ្វើកំណែទម្រង់ និងប្តូរទិសដៅថវិកាទេ ព្រមទាំងមានការវាយតម្លៃជារៀងរាល់បីខែម្តង ដើម្បីធ្វើវែករកហានិភ័យ ឱ្យបានឆាប់មុនពេលវេលា។
នាយករដ្ឋមន្ត្រីក្រិកផ្ទាល់ ដែលបានឡើងដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល ក្នុងពេលមានផែនការសង្គ្រោះទីបីនោះ ក៏បានព្រមព្រៀងធ្វើកំណែទម្រង់ថ្មីនៅឆ្នាំ២០១៩ និង២០២០ និងដាក់ប្រទេសឱ្យស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យហិរញ្ញវត្ថុពីសំណាក់ស្ថាប័នម្ចាស់បំណុលទាំងអស់ ជាច្រើនឆ្នាំទៀត។ អភិបាលធនាគារកណ្តាលក្រិក ក៏ទទួលស្គាល់ថាផ្លូវដើរនៅវែងឆ្ងាយទៀតណាស់ ! ឈប់រស់ពឹងជំនួយ តែនយោបាយរិតត្បិតថវិកា និងកំណែទម្រង់មិនទាន់ចប់ទេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ