ខួប៥០០ឆ្នាំនៃមរណភាពវិចិត្រករ ឡេអូណា ដឺ វ៉ាំងស៊ី ទាញបារាំង-អ៊ីតាលីឱ្យខិតរកគ្នាវិញ
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:២៤
២ ឧសភា ១៥១៩- ២ ឧសភា ២០១៩ ថ្ងៃនេះជាខួប ៥០០ឆ្នាំគត់ នៃមរណភាពរបស់វិចិត្រករ ដ៏មានទេពកោសល្យ ឡេអូណា ដឺ វ៉ាំងស៊ី Leonard de Vinci ដែលបានបន្សល់ទុកនូវមរតកសិល្បៈ គំនូរ ចម្លាក់ និងស្នាដៃក្នុងវិស័យស្ថាបត្យកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ ... ជាច្រើនផ្សេងទៀត ឱ្យបារាំងនិងអ៊ីតាលី។ ពិធីប្រារព្វខួបមរណភាពនេះ ត្រូវរៀបចំឡើងនៅប្រទេសបារាំង ក្រោមអធិបតីភាពរបស់លោកប្រធានាធិបតីបារាំង អេម៉ាណុអែល ម៉ាក្រុង និងប្រធានាធិបតីអ៊ីតាលី លោក សែកហ្ស៊ីយ៉ូ ម៉ាតារ៉េឡា។ បុរសរដ្ឋទាំងពីរ អបអរចំណងមិត្តភាពបារាំង-អ៊ីតាលី និងចំណងវប្បធម៌អឺរ៉ុប ដោយទុកជម្លោះការទូត និងភាពតានតឹងនយោបាយនឹងគ្នាមួយអន្លើ។
នៅថ្ងៃនេះ លោកប្រធានាធិបតីបារាំង អេម៉ាណុយអែល ម៉ាក្រុង (Emmanuel Macron) បានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះទទួលស្វាគមន៍លោកប្រធានាធិបតីអ៊ីតាលីសែកហ្ស៊ីយ៉ូ ម៉ាតារ៉េឡា (Sergio Mattarela) ដើម្បីប្រារព្វខួប៥០០ឆ្នាំនៃមរណភាពរបស់វិចិត្រករ ឡេអូណា ដឺ វ៉ាំងស៊ី ដែលជាពិធីអបអរចំណងមិត្តភាពវប្បធម៌អឺរ៉ុបផង និងចំណងមិត្តភាពទ្វេភាគី បារាំងអ៊ីតាលីផង ព្រមទាំងជាជំនួបជាមួយយុវវ័យបារាំង-អ៊ីតាលី ចំនួន៥០០នាក់ ដែលមានមរតកវប្បធម៌ “នៃការរស់ឡើងវិញ La Renaissance” រួមគ្នា។
កម្មវិធីបានចាប់ផ្តើមដោយទស្សនកិច្ចរបស់ប្រមុខរដ្ឋទាំងពីរ នៅរាជវាំង Amboise និង វិមានClos –Lucé d’Amboise ភាគខាងត្បូងក្រុងប៉ារីស ចម្ងាយប្រមាណពីររយគីឡូម៉ែត្រ។ បន្ទាប់មកប្រធានាធិបតីទាំងពីរ បានទទួលទានអាហារថ្ងៃត្រង់ នៅវាំងChambord។
ពិធីការប្រព្រឹត្តទៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌវប្បធម៌មែន ប៉ុន្តែដោយជាក់ស្តែង និងដោយចៀសមិនរួច នេះជានាឱកាស សម្រាប់ប្រទេសទាំងពីរ ក្នុងស្តារទំនាក់ទំនងឡើងវិញផង និងភ្លេចអស់មួយរយៈនូវរាល់ជម្លោះការទូតកន្លងមក។ វិមានប្រធានាធិបតីបារាំង រំពឹងលើរូបលោកប្រធានាធិបតីអ៊ីតាលីនេះហើយ។ ថ្វីបើនៅអ៊ីតាលី ប្រធានាធិបតីមានតួនាទីជាកិត្តយស គ្មានអំណាចដឹកនាំប្រទេសក៏ដោយ ក៏លោក សែកហ្ស៊ីយូ ម៉ាតារ៉េឡា បានដើរតួនាទីដ៏សំខាន់ និងជាស្ពានចងភ្ជាប់ឱ្យរដ្ឋាភិបាលបារាំងនិងរដ្ឋាភិបាលអ៊ីតាលីចរចាគ្នាឡើងវិញ។ តាំងពីអ៊ីតាលីមានរដ្ឋាភិបាលថ្មីជាអ្នកស្តាំជាតិជ្រុលនិយមមក ប៉ារីស និងរ៉ូម កំពុងឆ្លងកាត់វិបត្តិការទូតនឹងគ្នាយ៉ាងតានតឹង។
លោក ឡេអូណា ដឺ វ៉ាំងស៊ី ជានរណា ?
លោក ឡេអូណាដូ ឌី សឺ ព្យេដូ (Leonardo di ser Piedo) ហៅ ឡេអូណា ដឺ វ៉ាំងស៊ី (Leonard de Vinci) កើតនៅ១៥ មេសា ឆ្នាំ១៤៥២ នៅភូមិ វ៉ាំងស៊ី ក្បែរក្រុង Florence ប្រទេសអ៊ីតាលី។ លោក បានទទួលការសិក្សា ផ្នែកសិល្បៈគំនូរ និង ផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ គណិតវិទ្យា វិស្វករទៀត។
នៅអាយុ២៦ឆ្នាំ លោកបានក្លាយជាវិចិត្រករ ជំនាញគំនូរ ភ្លឺក្នុងទីងងឹត ដ៏ល្បីឈ្មោះ មានស្នាដៃដ៏អស្ចារ្យរួចស្រេចទៅហើយ។
នៅឆ្នាំ១៤៨១ នៅក្រុងមីឡង់ ប្រទេសអ៊ីតាលី លោកបានប្រកបអាជីព ជាវិចិត្រករគំនូរ ស្នូនរូប ជាអ្នកដឹកនាំសម្តែង ជាវិស្វករ។ លោកក៏បានធ្វើការសិក្សាលើគម្រោងបច្ចេកទេសជាច្រើន រាប់តាំងពីបង្កើតកីតម្បាញ ដល់នាឡិកា និងចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងលើវិជ្ជាគណិតវិទ្យា ដោយសិក្សាអំពីប្រព័ន្ធប្រឡាយទឹក ទន្លេ សង់ទីក្រុង ... ឬហៅថាវិស្វករផ្នែកនគរូបនីយកម្ម បើនិយាយភាសាបែបសម័យបច្ចុប្បន្ន។
នៅពេលបារាំងចូលលុកលុយក្រុងFlorence លោក ឡេអូណាដឺវ៉ាំងស៊ី បានរត់ភៀសខ្លួនទៅក្រុងវឺនីស និងសហការជាមួយរដ្ឋាភិបាល ក្នុងនាមជាវិស្វករ ការពារក្រុងពីការឈ្លានពានបរទេស ដោយបានផលិតមួកការពារក្រោមទឹក ប៉ុន្តែស្នាដៃនេះ ពុំដែលត្រូវបានគេយកមកធ្វើតេស្តសាកល្បងប្រើប្រាស់ទេ។
នៅឆ្នាំ១៥០០ លោកបន្តសិក្សារហូតក្នុងវិស័យវិទ្យាសាស្ត្រ គណិតវិទ្យា កាយវិទ្យាមនុស្សសត្វ និងការហោះហើររបស់សត្វស្លាប។
លោកបញ្ចប់ជីវិតការងារចុងក្រោយនៅក្រុងរ៉ូម ជាមួយមេដឹកនាំអ៊ីតាលី ការពារប្រទេសនិងសិល្បៈ ប៉ុន្តែដោយការប្រកួតប្រជែងមានកាន់តែខ្លាំងវិចិត្រករ វិស្វករ ថ្មីរះដុះកាន់តែច្រើន។ នៅឆ្នាំ១៥១៥ ពេលបារាំងចូលគ្រប់គ្រងក្រុងMilan លោក ឡេអូណា ដឺ វ៉ាំងស៊ី ក៏ព្រមទទួលយកការអញ្ជើញរបស់ស្តេចបារាំងFrançois 1er មកស្នាក់នៅក្នុងប្រទេសបារាំង ក្នុងវិមាន Clos Lucé d’Amboise ក្បែរវាំង Amboise។ ដោយពេញចិត្តស្នាដៃគំនូររបស់ឡេអូណាដូដឺវ៉ាំងស៊ីខ្លាំង ស្តេចFrançois 1er ក៏បានសុំទិញគំនូរ រូបស្ត្រី ម៉ូណាលីហ្សា និងប្រគល់សេរីភាពពេញលេញឱ្យលោក ឡេអូណាដឺវ៉ាំងស៊ី។ បីឆ្នាំក្រោយ ពោលគឺនៅថ្ងៃទី ២ឧសភា ឆ្នាំ១៥១៩ លោក ឡេអូណា ដឺ វ៉ាំងស៊ី បានទទួលមរណភាពដោយរោគាពាធ នៅវិមានClos-Lucé ក្នុងទឹកដីបារាំង។
មរតកវិទ្យាសាស្ត្រ
លោក ឡេអូណាដូ ដឺ វ៉ាំងស៊ី គឺជាវិចិត្រករ ជាអ្នកច្នៃប្រឌិតគំនិតស្មារតីនិងវត្ថុថ្មី ជាវិស្វករ ជាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ ជាទស្សនវិទូ។ មួយចំនួនធំ បានចាត់ទុកលោកជាមនុស្សដែលមានស្មារតីសកល ជាអ្នកប្រាជ្ញ ជាអ្នកដែលមានទេពកោសល្យខ្ពស់មិនថាក្នុងវិស័យសិល្បៈ ឬវិទ្យាសាស្ត្រ ដែល៥០០ឆ្នាំក្រោយមនុស្សជាតិនៅតែស្ងើចសរសើរ។
ប៉ុន្តែគឺគំនូរ ដែលជាជំនក់ចិត្តខ្លាំងបំផុតរបស់លោក។ គំនូរដែលល្បីល្បាញរហូតមកទល់សព្វថ្ងៃនេះ ដែលពិភពអ្នកសិល្បៈគំនូរមិនអាចមិនមកមើលបានពេលមកទស្សនាក្រុងប៉ារីស គឺរូបស្ត្រីមួយកំណាត់ខ្លួនឈ្មោះ Monna Lisa ឬហៅជាភាសាបារាំង ថា La Jocondeដែលលោកបានគូរ នៅឆ្នាំ ១៥០៣។ រូបនេះមានតាំងនៅក្នុងសារមន្ទីរ Louvres ក្រុងប៉ារីស។ រូបគំនូរដ៏ល្បីមួយទៀត គឺមនុស្សឈរស្រាត ដែលលោកចង់បង្ហាញពីសិក្សាអំពីសមមាត្រនៃរាងកាយមនុស្ស។
ក្រៅអំពីគំនូរល្បីៗ លោកបានបន្សល់ទុកនូវមរតកវិទ្យាសាស្ត្រជាច្រើន ដូចជា ឧទ្ធម្ភាចក្រមិនហោះ ឆ័ត្រយោងដ៏ធ្ងន់ រថពាសដែកមិនទៅមុន កាណុងបាញ់ចំហាយ កីតម្បាញ ម៉ាស៊ីនប៉ូមទឹក មួកចុះទឹក នាវាមុជទឹក ម៉ាស៊ីនជាច្រើន មានជាអាទិ៍ម៉ាស៊ីនខាត់កញ្ចក់ កង់ក៏ប្រហែលជាគំនិតរបស់លោកដែរ... ថ្វីបើវត្ថុប្រើមិនកើត មិនដើរ មែន ប៉ុន្តែ ជារបកគំឃើញថ្មី ក្នុងសម័យនោះ និងដែលអ្នកស្រាវជ្រាវសម័យថ្មី មិនមើលរំលងឡើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ