បារាំងប្រារព្ធខួប៧៥ឆ្នាំនៃការរំដោះចេញពីណាហ្ស៊ី ក្នុងផ្ទៃនៃការខ្វែងគំនិតជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តអាមេរិក
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
៦មិថុនា ១៩៤៤ - ៦ មិថុនា ២០១៩ ថ្ងៃនេះជាគម្រប់ខួប៧៥ឆ្នាំគត់ ដែលកងកម្លាំងសម្ព័ន្ធមិត្ត ដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាមេរិក មានទ័ពជើងគោក ជើងទឹក និងជើងអាកាស បានចូលមកដល់ឆ្នេរណរម៉ង់ឌី ដើម្បីបើកប្រតិបត្តិការរំដោះបារាំង ពីការឈ្លានពានរបស់ពួកអាល្លឺម៉ង់ណាហ្ស៊ី។ ថ្ងៃទី៦ មិថុនា បានក្លាយជានិម្មិត្តរូបនៃសម្ព័ន្ធភាពអន្តរអាត្លង់ទិកដ៏រឹងមាំ។ បារាំងអង់គ្លេសអាមេរិកតែងប្រារព្ធខួបនេះ រួមគ្នា ដើម្បីរំលឹកបញ្ជាក់អំពីចំណងមិត្តភាពជាប្រវត្តិសាស្ត្រនឹងគ្នា ប៉ុន្តែ ឆ្នាំនេះ ការប្រារព្ធខួប ប្រព្រឹត្តទៅក្នុងបរិបទនៃការខ្វែងគំនិតគ្នាកាន់តែខ្លាំងជាមួយអាមេរិក។ ជំនួប បានការចូលរួមពីសំណាក់ប្រមុខរដ្ឋ-រដ្ឋាភិបាលចំនួន១៦ប្រទេស តែគឺជំនួបមួយទល់នឹងមួយរវាងលោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក ដូណាល់ ត្រាំ និងលោកប្រធានាធិបតីបារាំង ម៉ាក្រុង ដែលគេរង់ចាំមើលជាងគេ។
ខុសកាលពី៥ឆ្នាំមុន ដែលកន្លែងដដែល ឆ្នេរដដែលនេះ ជាឆាកសម្តែងសកម្មភាពការទូតយ៉ាងល្អូកល្អើន ក្រោមវត្តមាននៃប្រមុខរដ្ឋ-រដ្ឋាភិបាលប្រទេសឈ្នះសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ និងប្រទេសជាសម្ព័ន្ធមិត្ត មានជាអាទិ៍ព្រះមហាក្សត្រីយានីអង់គ្លេស លោកអូបាម៉ា លោក ពូទីន ព្រមទាំងលោកស្រីប្រមុខរដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់ មែរកិល កម្មវិធីឆ្នាំនេះមានលក្ខណៈមិនអធឹកអធមខ្លាំងឡើយ។
ជាសរុបមានភ្ញៀវជាងបីម៉ឺននាក់ បានមកចូលរួមក្នុងកម្មវិធី ក្នុងទីតាំង៧កន្លែងនៅតាមឆ្នេរបារាំង ក្នុងនោះ ៥០០នាក់ ជាទាហានដែលធ្លាប់កាន់អាវុធចូលសមរភូមិផ្ទាល់កាលពី៧៥ឆ្នាំមុន និងដែលពេលនេះខ្លះមានអាយុជាងមួយឆ្នាំទៅហើយ។
សូមបញ្ជាក់ថា នៅថ្ងៃទី ៦មិថុនា ១៩៤៤ កងកម្លាំងសម្ព័ន្ធមិត្ត អង់គ្លេស កាណាដា បារាំងដឹកនាំអាមេរិក បានបញ្ជូននាវា៦៩៣៩គ្រឿង ផ្ទុកកម្លាំងទាហានជាង១៣ម៉ឺន២៧០០នាក់ បានមកដល់ឆ្នេរណរម៉ង់ឌី បើកប្រតិបត្តិការវាយលុកទៅពួកអាល្លឺម៉ង់ណាហ្ស៊ីដែលបានចូលមកឈ្លានពានកាន់កាប់ទឹកដីបារាំងកាលពីបួនឆ្នាំមុន។ ប្រតិបត្តិការយោធានេះ គឺជាដំណាក់កាលដ៏សំខាន់មួយនៃសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ និងបានធ្វើឱ្យស្លាប់មនុស្សប្រមាណ១១ម៉ឺននាក់ក្នុងនោះជាង២ម៉ឺននាក់ជាជនស៊ីវិល មុននឹងឈានទៅរំដោះក្រុងប៉ារីសនៅថ្ងៃទី ២៥សីហា ១៩៤៤ និងបញ្ចប់សង្គ្រាមលោកលើកទីពីរនៅថ្ងៃទី ៨ឧសភា ១៩៤៥។
ថ្វីបើកម្មវិធីបានចាប់ផ្តើម ដោយប្រធានាធិបតីបារាំងអញ្ជើញទៅបញ្ចុះសីមាសង់ស្តូបឧទ្ទិសដល់យុទ្ធជនពលីអង់គ្លេស ជាមួយលោកស្រីតេរ៉េហ្សា មេ ក្នុងនាមជានាយករដ្ឋមន្ត្រីមុនចុះចេញពីតំណែងនៅថ្ងៃស្អែកមែន ប៉ុន្តែលោក ម៉ាក្រុងបានផ្តល់អាទិភាពពិសេស នៃពិធីនេះ ដល់លោក ត្រាំ។ ក្នុងនាមជាម្ចាស់កម្មវិធី លោកម៉ាក្រុង និងលោក ត្រាំ ទាំងពីររូប បានអញ្ជើញទៅគោរពវិញ្ញាណក្ខន្ធយុទ្ធពលីអាមេរិក ជាង៩ពាន់៣៨៧នាក់ នៅទីលានកប់ខ្មោចទាហានអាមេរិក Colleville sur Mer អមដោយក្បួនព្យុះហយាត្រាខ្លែងទៀត។
អាមេរិកនិងបារាំង កំពុងខ្វែងទស្សនៈគ្នា
សម្រាប់បារាំង ខួប៧៥ឆ្នាំនេះ ជាឱកាសរំលឹកឱ្យឃើញអំពីចំណងមិត្តភាពដែលចងរឹតប្រទេសទាំងពីរ បារាំង-អាមេរិក។ បារាំងតែងតែចងចាំនិងផ្សាភ្ជាប់រឿងអតីតនិងបច្ចុប្បន្ន។
អនុស្សាវរីយ៍នាពេលអតីតកាល (ក្នុងសម័យសង្គ្រាមលោក) និងចំណងមិត្តភាព តាំងពី២៥០ឆ្នាំមក ត្រូវបានរំលេចតាមរយៈវត្តមានរបស់លោកត្រាំ ក្នុងពិធីនេះ។ នេះជាប្រសាសន៍របស់លោកប្រធានាធិបតីបារាំង ដែលអះអាងទៀតថា ការលះបង់ពលីជីវិត តស៊ូជាចំណែកមួយរបស់បារាំង ហើយទោះបីក្នុងបរិបទតានតឹងការទូតក្តី ក៏បារាំងនិងអាមេរិកនៅតែជាមិត្តដ៏រឹងមាំដដែល។ ចំពោះលោកម៉ាក្រុង ថ្ងៃទី ៦ មិថុនា ១៩៤៤ គឺជាព្រឹត្តិការណ៍មួយដែលគ្រឹះស្ថាបនា ពិភពលោកបែបពហុជាតិនិយមទំនើប ប៉ុន្តែអនុស្សាវរីយ៍ ប្រកបដោយវីរភាពនៃការចូលរំដោះសម្ព័ន្ធមិត្តរហូតបានជោគជ័យ ទំនងជាមានឥទ្ធិពលតិចតួចណាស់ លើលោកត្រាំ។
លោកដូណាល់ ត្រាំ ទំនងជាមិនបានគិតវែងឆ្ងាយដូច្នេះឡើយ ! លោកអញ្ជើញមកអឺរ៉ុបបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវរដ្ឋបីថ្ងៃនៅអង់គ្លេស និងអៀរឡង់ តែឆៀងចូលតែមួយភ្លែតមកបារាំង ដើម្បីចូលរួមក្នុងកម្មវិធីរំលឹកខួបនេះ តែប៉ុន្មានម៉ោងប៉ុណ្ណោះ។ អ្នកនយោបាយនិងអ្នកវិភាគបារាំងខ្លះ យល់ថា លោកត្រាំ មាននយោបាយខុសពីប្រធានាធិបតីអាមេរិកមុនៗ មិនចាប់អារម្មណ៍នឹងប្រវត្តិសាស្ត្រ នឹងមិត្តភាព មើលមិនឃើញអំពីប្រយោជន៍នៃការចងសម្ព័ន្ធភាពជាមួយភាគីណា ព្រោះចំណងបែបនេះអស់ថ្លៃណាស់។ ទំនាក់ទំនងអាមេរិកជាមួយបារាំង មិនមែនជាអ្វីដែលលោកត្រាំ ចាប់អារម្មណ៍ទេ។
ចប់ហើយ ការទះស្មាកៀកកគ្នាយ៉ាងល្អូនល្អើន ចាប់ដៃយ៉ាងរលាក់ ស្និទ្ធស្នាល ញញឹមពព្រាយ ដែលគេធ្លាប់ឃើញកាលពីដើមអាណត្តិ នៅពេលលោកម៉ាក្រុងអញ្ជើញទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅវ៉ាស៊ីនតោននោះ។ ពេលនេះ លោក ត្រាំ និងលោក ម៉ាក្រុង ម្នាក់ៗប្រកាន់ជំហររបស់ខ្លួនរៀងខ្លួនៗ។
បន្ទាប់ពីទទួលទានអាហារថ្ងៃត្រង់រួមគ្នារួច ប្រមុខទាំងពីរនឹងមានជំនួបមួយទល់នឹងមួយ យ៉ាងខ្លី។ បើតាមវិមានប្រធានាធិបតីបារាំង មេដឹកនាំទាំងពីរ នឹងត្រូវជជែកគ្នាអំពីបញ្ហាសន្តិសុខ ភេរវកម្ម វិបត្តិនៅដើមបូព៌ា អ៊ីរ៉ង់ និងពាណិជ្ជកម្ម។ ដោយមានទស្សនៈផ្ទុយគ្នាស្ទើរគ្រប់មុខ លោកប្រធានាធិបតីបារាំង នឹងក្លាយជាគូបដិបក្ខរបស់លោកត្រាំ លើប្រធានបទមួយចំនួន ដូចជា ៖ លោកម៉ាក្រុងការពារនយោបាយពាហុជាតិនិយម ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ឬបំពាក់អាវុធបង្កើតស្ថាប័នការពារជាតិឱ្យអឺរ៉ុប ឯលោកដូណាល់ ត្រាំ ប្រឆាំងដោយមិនចង់ឃើញអឺរ៉ុបអាចការពារខ្លួនបានដោយពឹងពាក់អូតង់ឡើយ។ ក្នុងសំណុំរឿងអ៊ីរ៉ង់ បារាំងមិនចង់ឱ្យមានការប្រឈមដោយចំៗទេ។ ប៉ុន្តែ គេមិនដឹងថាតើលោកនឹងមានឥរិយាបថនិងទស្សនៈយ៉ាងណាទេលើកនេះ។ មិនដឹងថាលោកត្រាំនឹងវាយប្រហារប្រធានាធិបតីបារាំងទៀត ដូចក្រោយជំនួប កាលពីថ្ងៃទី ១១វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨ ឬយ៉ាងណាឡើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ