អេស្តូនី៖ សង្គមបច្ចេកវិទ្យា (E-Nation) ដំបូងគេរបស់ពិភពលោក
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៣១
នៅពេលដែលគេនិយាយដល់ការផ្តល់អំណាចដល់ប្រជាពលរដ្ឋ តាមរយៈបច្ចេកវិទ្យាក្នុងវិស័យសាធារណៈ អេស្តូនីត្រូវគេស្គាល់ថាជាប្រជាតិមួយដ៏ល្បីល្បាញ ឈានមុខគេលើពិភពលោក។ ប្រទេសអឺរ៉ុបបែកខាងជើងដ៏តូចមួយនេះ បានអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យារបស់ខ្លួនបានយ៉ាងល្អប្រសើរ និងមានប្រសិទ្ធភាព ចាប់តាំងពីទទួលបានឯករាជ្យពេញលេញពីអតីតសហភាពសូវៀត នៅកំឡុងដើមឆ្នាំ១៩៩០។ តើមានមូលហេតុអ្វីខ្លះដែលធ្វើឱ្យប្រទេសមួយនេះឈានមុខគេជាសង្គមបច្ចេកវិទ្យា?
អេស្តូនីត្រូវគេស្គាល់ថាជា ប្រជាជាតិមួយ ដែលមានបច្ចេកវិទ្យាឈានមុខគេបំផុត ទូទាំងពិភពលោក ចាប់តាំងពីខ្លួន បានទទួលឯករាជ្យពេញបរិបូរពី អតីតសហភាពសាធារណរដ្ឋសង្គមនិយមសូវៀត កាលពី២៨ឆ្នាំមុន។ បច្ចេកវិទ្យាដែលបានរួមចំណែកយ៉ាងចម្បងក្នុងវឌ្ឍនភាពសេដ្ឋកិច្ច និងអំណាចទន់នៃប្រជាជាតិមួយនេះ។
ការពិតទៅ អេស្តូនីជាប្រទេសតូចមួយ ដែលជាសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុប និងក៏ជារដ្ឋសមាជិកមួយដែលចាយប្រាក់អឺរ៉ូផងដែរ។ ប្រទេសនេះមានទីតាំងនៅក្បែររបង ប្រទេសឡេតូនី ប្រទេសរុស្សី និងមានព្រំប្រទល់ ប្រហែល ៨០គីឡូម៉្រែត ពីទីក្រុងហែលស៊ិនគី ប្រទេសហ្វាំងឡង់ តាមបណ្តោយសមុទ្របាល់តិក។ អេស្ដូនីបានវិវឌ្ឍន៍ខ្លួនក្លាយជា ប្រជាជាតិបច្ចេកវិទ្យា ឬជាភាសាអង់គ្លេស “E-nation”។ ក្នុងប្រទេសនេះ ការទទួលបានអ៊ីនធឺណិតជាផ្នែកមួយនៃសិទ្ធិមនុស្ស ហើយវាត្រូវចុះហត្ថលេខាទទួលស្គាល់ នៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ផងដែរ។
មានត្រឹមប្រជាជនប្រមាណ ១,៣លាននាក់ប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែអេស្ដូនីមានតំបន់បច្ចេកវិទ្យា “unicorn” ចំនួនបួនកន្លែង ដោយគិតជាទឹកប្រាក់ មានលើសពី១ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។ អេស្ដូនីក៏ត្រូវគេស្គាល់ផងដែរថាជាទីកំណើតនៃបណ្ដាញសង្គមដ៏ល្បីល្បាញ Skype រួមជាមួយ ក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាផ្សេងទៀតដូចជា Playtech Taxify និង TranferWise។
ក្រៅពី ទីក្រុងធំៗ ដូចជា ឡុងដ៍ ប៉ារីស បែរឡាំង និង Silicon Valley ទីក្រុងមួយរបស់អេស្ដូនី គឺក្រុងតាលិន ត្រូវមើលឃើញថាជា ដែនដីថ្មីនៃឱកាស សម្រាប់សហគ្រិន និងការវិនិយោគ ដែលមានក្រុមហ៊ុនយ៉ាងច្រើនបានចាប់ផ្តើមដំណើរការអាជីវកម្មរបស់ខ្លួននៅទីនោះ។
នៅក្នុងវិស័យសាធារណៈ អេស្ដូនីបានប្រកាសឱ្យអនុវត្ត “E-Governmane” នៅឆ្នាំ១៩៩៧ ដោយសេវាកម្មសាធារណៈប្រហែល ៩៩ភាគរយដំណើរការដោយប្រព័ន្ធអនឡាញ។ នៅឆ្នាំ២០០២ គម្រោង “Digital ID” ត្រូវដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ ដោយរដ្ឋាភិបាល សម្រេចចេញប័ណ្ណសម្គាល់អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណជាចាំបាច់ ដែលវាអនុញ្ញាតឱ្យប្រើប្រាស់ គ្រប់សេវាកម្មអេឡិចត្រូនិច ប្រកបសុវត្ថិភាព។
នៅឆ្នាំ២០០៥ អេស្ដូនីបានក្លាយជាប្រទេសដំបូងគេនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្ដមនុស្សជាតិ ដែលបានប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត ក្នុងការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិ តាមរយៈគម្រោង “I-Voting”។ នៅឆ្នាំ២០០៨ ក្រោមគម្រោង “E-Health” ទិន្នន័យសុខភាពរបស់អ្នកជម្ងឺ ត្រូវរក្សាទុកតាមប្រព័ន្ធអនឡាយ ដោយជាង៩៥ភាគរយនៃទិន្នន័យ ត្រូវធ្វើឡើងដោយ វេជ្ជបណ្ឌិត និងមន្ទីរពេទ្យ។ រហូតដល់ឆ្នាំ២០១៤ គម្រោង “E-Residency” ត្រូវដាក់ឱ្យដំណើរការ ដោយប្រជាជនអាចបង្កើត និងគ្រប់គ្រងពាណិជ្ជកម្មក្នុងសហភាពអឺរ៉ុប
តើកត្តាអ្វីខ្លះដែលរុញច្រានឱ្យអេស្ដូនីសម្រេចបានជោគជ័យលើវិស័យបច្ចេកវិទ្យា ជាពិសេសនៅក្នុងវិស័យសាធារណៈ?
អាចមានកត្តាចម្បងច្រើន តែបើតាមអ្នកជំនាញនៅក្នុងប្រទេសអេស្ដូនីផ្ទាល់ “ទំនុកចិត្ត” ជាហេតុផលស្នូល។
ការពិតទៅ ប្រទេសអេស្ដូនីជាប្រទេសតូច មានធនធានធម្មជាតិតិចតួច និងមានប្រជាជនមិនច្រើន ប៉ុន្តែប្រទេសមួយនេះមានរបស់មួយគឺ “ត្រចៀករបស់មនុស្ស” ដែលអាចនិយាយយល់ និងស្ដាប់គ្នាបាន។ ប្រទេសនេះបានធ្វើការយ៉ាងសកម្ម ដើម្បីក្លាយខ្លួនជាប្រទេស ដែលមានគំនិតច្នៃប្រឌិតខ្ពស់ និងការព្យាយាមធ្វើយ៉ាងណា ទាក់ទាញមនុស្សពូកែៗមានជំនាញបច្ចេកទេសខ្ពស់ ធនធាន មូលធន ពីគ្រប់ទិសទីពាសពេញពិភពលោក និងការអភិវឌ្ឍអំណាចទន់របស់ខ្លួន។
សង្គមបច្ចេកវិទ្យា មិនអាចដំណើរការទៅបានទេ បើគ្មានទំនុកចិត្តរវាង ប្រជាជន សហគ្រាស និងអាជ្ញាធរសាធារណៈ។ ជាក់ស្ដែង ការសាងទំនុកចិត្តអាចធ្វើទៅបានតិចតួចណាស់ជាមួយបច្ចេកវិទ្យា តែវាត្រូវធ្វើឡើងជាមួយនឹង ផ្នត់គំនិត និងវប្បធម៌របស់ប្រជាជាតិមួយតែម្ដង។ ហើយការផ្លាស់ប្ដូរផ្នត់គំនិតវាត្រូវការពេលវេលា និងការប្រឈមបញ្ហាលំបាក ជាងការបង្កើតបច្ចេកវិទ្យាថ្មីទៅទៀត។
នៅក្នុងយុគសម័យមួយដែល ពត៌មានក្លែងក្លាយ និងភាពមិនច្បាស់លាស់នៃនយោបាយអន្តរជាតិសាកលកាន់តែកើនឡើង អេស្ដូនីដែលបានបង្កើតទំនុកចិត្តយ៉ាងល្អរវាងប្រជាជន សហគ្រាស និងរដ្ឋាភិបាល អាចជាគំរូរដ្ឋមួយយ៉ាងល្អ ដែលបានធ្វើឱ្យបច្ចេកវិទ្យាក្នុងវិស័យសាធារណៈ មានដំណើរល្អ និងមានប្រសិទ្ធភាព៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ