នៅសប្តាហ៍នេះ សេង ឌីណា សូមលើកឡើង អំពីបណ្តុំផ្កាយមួយទៀត ដែលគេស្គាល់ច្រើនដូចផ្កាយកូនមាន់ និងផ្កាយយាមនង្គ័លដែរ គឺផ្កាយក្រពើ។
ផ្កាយដែលយើងតែងតែហៅថា « ផ្កាយក្រពើ » តាមការពិត គឺជាបណ្តុំផ្កាយដែលគេស្គាល់ជាលក្ខណៈអន្តរជាតិថា « ផ្កាយខ្លាឃ្មុំធំ » ឬ Ursa Major តាមភាសាអង់គ្លេស ហើយដែលជាបណ្តុំផ្កាយធំជាងគេបង្អស់លំដាប់ទី៣ នៅក្នុងចំណោមបណ្តុំផ្កាយទាំង ៨៨ ទទួលស្គាល់ដោយសហភាពតារាសាស្ត្រអន្តរជាតិ (International Astronomical Union)។
លក្ខណៈពិសេសនៃផ្កាយក្រពើ គឺវាជាប្រភេទផ្កាយ « បរិប៉ូល » ឬជាភាសាអង់គ្លេស Circumpolar ដែលមានន័យថាជាផ្កាយដែលមិនចេះលិច សម្រាប់អ្នកដែលស្ថិតនៅអឌ្ឍគោលខាងជើង ចាប់ពីខ្សែស្របទី៤០ ទៅដល់ប៉ូលខាងជើង។ អ្នកដែលនៅប៉ែកខាងជើងនេះ ដូចជានៅប្រទេសបារាំង ជាដើម អាចមើលឃើញផ្កាយក្រពើពេញមួយយប់ ចាប់ពីថ្ងៃលិច រហូតដល់ថ្ងៃរះ ហើយអាចមើលឃើញជារៀងរាល់ថ្ងៃក្នុងរយៈពេលពេញមួយឆ្នាំ។
ជាទូទៅ យើងអាចរកមើលផ្កាយក្រពើបានដោយងាយ តាមរយៈផ្កាយចំនួន ៧ដួង នៅប៉ែកខាងកន្ទុយរបស់ក្រពើ ហើយដែលជាផ្កាយមានពន្លឺភ្លឺខ្លាំងជាងគេក្នុងផ្កាយក្រពើនេះ។ តាមការពិតទៅ តាំងពីសម័យបុរាណមក រហូតមកទល់នឹងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ គេស្គាល់ផ្កាយទាំង ៧ដួងនេះជាងស្គាល់ផ្កាយក្រពើទាំងមូល ហើយផ្កាយទាំង ៧នេះ វាបង្កើតចេញទៅជាបណ្តុំផ្កាយមួយទៀត ដែលទម្រង់របស់វាត្រូវបានគេបកស្រាយខុសៗគ្នាអាស្រ័យទៅតាមវប្បធម៌ខុសៗគ្នា។ នៅអាមេរិក គេមើលឃើញរាងជាវែក ហើយគេដាក់ឈ្មោះផ្កាយនេះថា « Big Dipper »។ នៅបារាំង គេថាជាឆ្នាំង (Grande casserole)។ នៅអង់គ្លេស គេមើលឃើញរាងជានង្គ័ល (Plough)។ នៅអាល្លឺម៉ង់ គេថាជារទេះ (Great Wagon)។ ចំណែកនៅក្នុងតារាស្ត្រឥណ្ឌាវិញ គេហៅផ្កាយទាំង ៧ដួងនេះថាជា « ឥសីទាំង៧ » ហើយមានដំណើររឿងនិទានជាប់ជាមួយនឹងផ្កាយទាំង ៧ នៅក្នុងផ្កាយកូនមាន់ ដែលមានផ្កាយ ៧ដួងដូចគ្នាផង ហើយមានទម្រង់ក៏ស្រដៀងគ្នា។
លក្ខណៈពិសេសមួយទៀតរបស់ផ្កាយក្រពើ គឺផ្កាយដ៏ភ្លឺទាំង ៧ដួង ដែលមានទម្រង់ជាវែក ឬជាឆ្នាំងនេះ ត្រូវបានគេប្រើជាទូទៅ ជាចំណុចគោល ដើម្បីរកផ្កាយផ្សេងទៀត។
ផ្កាយនៅខាងចុងកន្ទុយ (ឬដងវែក) នាំទៅរកផ្កាយឈ្មោះ Acturus ដែលជាផ្កាយភ្លឺជាងគេលំដាប់ទី៤។ ចំណែកផ្កាយពីរនៅខាងមុខ វែក ឬឆ្នាំងវិញ គឺផ្កាយ Merak និង Dubhe ត្រូវបានគេហៅថាជា « Pointer Stars » ពីព្រោះថា បើសិនជាគូសបន្ទាត់ពី Merak ទៅ Dubhe រួចហើយគូស បន្លាយតទៅមុខប្រវែងប្រហែលជា៥ដងទៀត វានឹងនាំទៅដល់ផ្កាយមួយឈ្មោះថា Polaris ដែលជាផ្កាយប៉ូល សម្រាប់អ្នកនៅអឌ្ឍគោលខាងជើង។
មើលវីដេអូផ្សេងទៀត ស្តីពីវិទ្យាសាស្ត្រ និងចក្រវាល នៅលើយូធូបផ្លូវការរបស់យើង។
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ