ការទូតថាមពលនិងថាមពលការទូតរបស់ចិនទៅលើអាមេរិកឡាទីន
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:០៦
ថ្ងៃនេះ ហ្សង់-ហ្វ្រង់ស័រ តាន់សូមបន្តនិយាយពីភូមិសាស្រ្តនយោបាយនៃប្រទេសចិនតទៅទៀត ដោយសូមលើកឡើងពីទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសចិននិងអាមេរិកឡាទីន។ ទស្សនកិច្ចកាន់តែញឹកញាប់របស់ថ្នាក់ដឹកនាំចិននៅក្នុងទ្វីបនេះនារយៈ ពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះបាននិងកំពុងបន្តហុចប្រយោជន៍ សេដ្ឋកិច្ចនិងនយោបាយមិនតិចទេដល់ប្រទេសមហាយក្សអាស៊ី។
រហូតមកដល់ឆ្នាំ២០០៣ ប្រទេសចិន មិនសូវបានយកចិត្តទុកដាក់ឡើយទៅលើ អាមេរិកឡាទីនទោះបីជាចិនមានទំនាក់ទំនងទូតជាមួយបណ្តាប្រទេសភាគច្រើននៃទ្វីបនេះ តាំងពីទសវត្សរ៍ទី៧០ និងទី៨០មកក្តី។ នេះគឺមកពីថ្នាក់ដឹកនាំចិន មិនចង់មានទំនាស់ជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ដ្បិតតាំងពីសតវត្សរ៍ទី១៩មក ពោលគឺតាំងពីសម័យលោកប្រធានាធិបតីអាមេរិកាំងJames Monroeមក សហរដ្ឋអាមេរិកចាត់ទុកអាមេរិកឡាទីនថា ជាដែនអំណាចផ្តាច់មុខរបស់ខ្លួន។
នៅឆ្នាំ២០០៣ សង្គ្រាមរបស់អាមេរិកនៅអ៊ីរ៉ាក់ បានធ្វើឲ្យទីក្រុងប៉េកាំងបារម្ភខ្លាចខ្វះប្រេងកាត ពីព្រោះសង្គ្រាមប្រព្រឹត្តទៅនៅក្នុងភូមិភាគមួយសម្បូណ៌ទៅដោយប្រេងកាត។ អ៊ីចឹងហើយបានជាពីឆ្នាំ២០០៣រហូតមកទល់សព្វថ្ងៃ ថ្នាក់ដឹកនាំចិនអនុវត្តអ្វីដែលគេហៅថា ការ ទូតថាមពល បានន័យថាចិនដើរស្វែងរកប្រេងកាតនិងឧស្ម័នធម្មជាតិនៅគ្រប់ទីកន្លែងក្នុងពិភពលោក ក្នុងនោះរួមមានជាអាទិ៍បណ្តាប្រទេសផលិតប្រេងកាតនៃទ្វីបអាមេរិកឡាទីនដូចយ៉ាងBrésil Argentine Vénézuela និងBolivie។
តែប៉ុន្មានឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ ឥទ្ធិពលរបស់ប្រទេសចិនទៅលើបណ្តាប្រទេសអាមេរិកឡាទីនបានរីកធំនិងកើនឡើងខ្លាំង។ ចិនក្លាយជាប្រទេសលំដាប់ទី២នៅក្នុងពិភពលោកដែលទិញប្រេងកាតច្រើនជាងគេពីទ្វីបអាមេរិកឡាទីន ដោយដេញប្រកិតពីក្រោយសហរដ្ឋអាមេរិក។ ចិនជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មទី២របស់អាមេរិកឡាទីន។ នៅឆ្នាំ២០០៨ ចិនបានដាក់ទុន២ម៉ឺន៥ពាន់លានដុល្លារ ដើម្បីរកស៊ីនៅក្នុងទ្វីបនេះ ពោលគឺ៥០%នៃទឹកប្រាក់វិនិយោគបរទេសទាំងស្រុងរបស់ចិន នៅក្នុងឆ្នាំនោះ។ ទន្ទឹមនេះ ផលិតផលដែលចិននាំចេញទៅកាន់ទ្វីបអាមេរិកឡាទីន គិតជាប្រាក់ បានកើនទៅដល់ជិត១សែន២ម៉ឺនលានដុល្លារនៅឆ្នាំ២០០៨។
និយាយរួម អាមេរិកឡាទីនបានក្លាយជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចមួយចាំបាច់ជាទីបំផុតសម្រាប់ប្រទេសចិន។ គឺនៅក្នុងន័យនេះហើយ ដែលថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលៗរបស់ប្រទេសចិនទៅបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការកាន់តែញឹកញាប់នៅក្នុងទ្វីបនេះ។ ជាក់ស្តែង តាំងពីឆ្នាំ២០០៤មកលោកប្រធានាធិបតីហ៊ូ ជីនតៅបានទៅជាន់ដីអាមេរិកឡាទីនបីលើករួចមកហើយ បានឆ្លងកាត់ប្រទេសArgentine Chili Brésil Cuba Costa-Rica Pérou Chili និង Vénézuela។
ក្រៅពីប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្ម វត្តមានរបស់ចិននៅអាមេរិកឡាទីនមានគោលដៅនយោបាយមួយច្បាស់ នោះគឺកាត់បន្ថយចំនួនបណ្តាប្រទេសនៅក្នុងលោកដែលនៅបន្តទទួលស្គាល់កោះតៃវ៉ាន់។ ចូរកុំភ្លេចថាក្នុងចំណោមប្រទេសទាំង២៣នៅក្នុងពិភពលោក ដែលនៅបន្តមានទំនាក់ទំនងទូតជាមួយតៃវ៉ាន់ ជិតពាក់កណ្តាលសុទ្ធសឹងជាប្រទេសអាមេរិកឡាទីន។
នៅឆ្នាំ២០០៧ ថ្នាក់ដឹកនាំចិនបានទទួលជោគជ័យក្នុងការបញ្ចុះបញ្ចូលប្រទេសCosta Rica ឲ្យផ្តាច់ទំនាក់ទំនងទូតជាមួយតៃវ៉ាន់។ ចិនដែលសម្បូណ៌លុយនិងមានឥទ្ធិពលនយោបាយជាងតៃវ៉ាន់សន្យាថា នឹងបង្កើនសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចជាមួយប្រទេសណាដែលយល់ព្រមបោះបង់ចោលតៃវ៉ាន់ ហើយងាកមកទទួលស្គាល់គោលការណ៍ប្រទេសចិនតែមួយ។
នៅក្នុងបរិបទនៃវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុនិងសេដ្ឋកិច្ចសព្វថ្ងៃ ប្រទេសអាមេរិកឡាទីនដទៃ ដូចជាHonduras Nicaragua Panama Paraguay Salvador។ល។និង។ល។ អាចនឹងបែកចិត្តពីតៃវ៉ាន់ មកទទួលស្គាល់ចិនកុម្មុយនិស្តដូចCosta Ricaដែរ នៅទីបំផុត។
ទំនាក់ទំនងល្អនិងដែលត្រូវបានពង្រឹងយ៉ាងលឿនរហ័សរវាងចិននិងអាមេរិកឡាទីន មិនមែនជារឿងចៃដន្យទេ។ ចិននិងបណ្តាប្រទេសធំៗនៅទ្វីបអាមេរិកខាងត្បូង ដូចយ៉ាងBrésil Mexique Venezuela Bolivie និងChili មានគំនិតនិងគោលដៅដូចគ្នា។ ពួកគេចង់ផ្លាស់ប្តូរប្រព័ន្ធអន្តរជាតិបច្ចុប្បន្នដែលឋិតនៅក្រោមឥទ្ធិពលខ្លាំងជ្រុលរបស់អាមេរិកនិងអឺរ៉ុប។ ពួកគេប្រឆាំងនឹងអនុត្តរភាពរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។ ទាំងនេះហើយ ដែលធ្វើឲ្យទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនមិនសប្បាយចិត្តនឹងវត្តមានរបស់ចិននៅអាមេរិកឡាទីន។ លើសពីនេះ ទៅទៀត ចិនមានទំនាក់ទំនងកាន់តែល្អជាមួយរបបកុម្មុយនិស្តCubaដែលជាសត្រូវសួពូជរបស់អាមេរិក។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រទេសអាមេរិកឡាទីនមួយចំនួនចាប់ផ្តើមរអ៊ូរទាំ ដ្បិតជាទូទៅចិនទិញយកតែវត្ថុធាតុដើមពីដៃគូរបស់ខ្លួន រួចហើយលក់មកវិញសុទ្ធតែផលិតផលចម្រាញ់។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ឆន្ទៈនយោបាយរបស់ទីក្រុងប៉េកាំងក្នុងការបញ្ចុះតម្លៃប្រាក់យ័នធ្វើឲ្យផលិតផលចិនមានតម្លៃថោក ជាហេតុបណ្តាលឲ្យការនាំចេញរបស់ប្រទេសអាមេរិកឡាទីនថយចុះ រីឯផលិតផលចិនវិញចេះតែបន្តហូរគគុកគគាក់ចូលមកក្នុងប្រទេសទាំងនេះ។
ម្ល៉ោះហើយ តទៅថ្ងៃមុខ សំណួរដែលនឹងចោទឡើងគឺ តើបណ្តាប្រទេសអាមេរិកឡាទីន ជាពិសេសប្រទេសតូចតាចនិងក្រីក្រ អាចទប់ទល់បានដែរឬទេនឹងឥទ្ធិពលខ្លាំងលឿនរហ័សពេកបែបនេះរបស់ចិនមកលើតំបន់របស់ពួកគេ?
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ