លោក កឹម សុខា៖ ជីវិតនយោបាយជួបតែការគំរាមកំហែង ចោទប្រកាន់ និងការចាប់ដាក់គុក
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:១៣
បើគ្មានការប្រែប្រួលទេ នៅថ្ងៃពុធ ទី១៥ ខែមករាខាងមុខនេះ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ នឹងបើកសវនាការជំនុំជម្រះក្ដីលើសំណុំរឿងលោក កឹម សុខា។ លោក កឹម សុខា ប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលត្រូវតុលាការចោទប្រកាន់ពីបទសន្ទិដ្ឋិភាពជាមួយបរទេស តាមមាត្រា៤៤៣នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌកម្ពុជា។ អ៊ឹម រចនា សូមឆ្លៀតឱកាសនេះ នាំលោកអ្នកនាងទៅតាមដានដំណើរជីវិតរបស់លោក កឹម សុខា ចាប់តាំងពីលោកចូលប្រឡូកនៅក្នុងឆាកនយោបាយកម្ពុជា។ តើនៅក្នុងជីវិតនយោបាយរយៈពេលជិត៣ទសវត្សកន្លងមកនេះ លោក កឹម សុខា បានជួបប្រទះរឿងរ៉ាវអ្វីខ្លះ?
លោក កឹម សុខា ចាប់ផ្ដើមមានឈ្មោះបោះសំឡេង នៅពេលលោកបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា នៅឆ្នាំ២០០២។ ប៉ុន្តែមែនទែនទៅ ដំណើរជីវិតលើឆាកនយោបាយរបស់លោក ចាប់ផ្ដើមតាំងពីមួយទសវត្សមុនមកម្ល៉េះ ពោលគឺនៅក្នុងទសវត្សឆ្នាំ១៩៩២ គឺនៅពេលលោកចូលរួមជាមួយគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ សេរីនិយម ព្រះពុទ្ធសាសនា របស់លោក សឺន សាន និងបានក្លាយទៅជាសមាជិកសភាធម្មនុញ្ញ នៅឆ្នាំ១៩៩៣។
លោក កឹម សុខា បានរៀបរាប់នៅក្នុងសៀវភៅ ការស្វែងរកយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា អំពីមូលហេតុដែលលោកសម្រេចចិត្តចូលធ្វើនយោបាយថា គឺដោយសារលោកចង់មានអំណាចដោះស្រាយបញ្ហាប្រទេសជាតិ៖ បញ្ហាប្រទេសជាតិកម្ពុជានាសម័យនោះ នៅក្នុងក្រសែភ្នែកលោក កឹម សុខា គឺសិទ្ធិមនុស្ស។ លោក កឹម សុខា ចង់លើកស្ទួយសិទ្ធិមនុស្ស ព្រោះសម្រាប់លោក សិទ្ធិមនុស្សគឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃការអភិវឌ្ឍ។
ស្ថិតក្នុងតំណែងជាសមាជិកសភាធម្មនុញ្ញមកពីគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ សេរីនិយម ព្រះពុទ្ធសាសនា លោក កឹម សុខា បានរៀបចំវេទិកាសាធារណៈជាច្រើននៅតាមបណ្ដាខេត្តនានាទូទាំងប្រទេស ក្នុងគោលដៅទី១៖ អប់រំផ្សព្វផ្សាយពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋ និងគោលដៅទី២៖ ជួយដោះស្រាយបញ្ហារបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋាន។ បញ្ហាចម្បងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋនៅតាមមូលដ្ឋានកាលណោះ ភាគច្រើនលើសលុបគឺជម្លោះដីធ្លីជាមួយអ្នកមានអំណាច។
នៅពេលគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ សេរីនិយម ព្រះពុទ្ធសាសនា របស់លោក សឺន សាន ចាញ់ឆ្នោតនៅឆ្នាំ១៩៩៨ អភ័យឯកសិទ្ធិសមាជិកសភាធម្មនុញ្ញរបស់លោក កឹម សុខា ក៏ត្រូវបញ្ចប់នៅពេលនោះដែរ។ លោក កឹម សុខា បានសម្រេចចិត្តចូលរួមជាមួយគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ីនប៉ិច នៅឆ្នាំ១៩៩៩ ប៉ុន្តែក្រោយមកបានចែកផ្លូវពីគណបក្សនេះទៅវិញ នៅឆ្នាំ២០០២។
គឺឆ្នាំ២០០២នោះហើយ ដែលជាចំណុចចាប់ផ្ដើមនៃកេរ្តិ៍ឈ្មោះល្បីរន្ទឺរបស់លោក កឹម សុខា ក្នុងនាមជាស្ថាបនិក និងជាប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា។ មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា នាពេលនោះ បានចុះរៀបចំវេទិកាសាធារណៈនៅតាមបណ្ដាខេត្ត ដោយមានការចូលរួមពីប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើនរយនាក់។ ហើយតាមរយៈក្បាលមេក្រូនៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជានេះ គេមានឱកាសបានស្ដាប់ទុក្ខកង្វល់របស់ប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រនៅតាមទីជនបទដាច់ស្រយ៉ាល។
នៅចុងឆ្នាំ ២០០៥ លោក កឹម សុខា ក្នុងនាមជាប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ត្រូវបានអាជ្ញាធរចាប់យកទៅឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារព្រៃស ដោយចោទពីបទបរិហារកេរ្ដិ៍ និងជេរប្រមាថប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល។ ការចោទប្រកាន់នេះធ្វើឡើងដោយសារតែបដាមួយ លើកនៅពីក្រោយលោក កឹម សុខា ក្នុងពិធីជួបប្រជុំរបស់មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ដែលបដានោះបានចោទប្រកាន់លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន ថាបានលក់ទឹកដីឲ្យវៀតណាម។ លោក កឹម សុខា ត្រូវបានដោះលែងពីពន្ធនាគារព្រៃស នៅថ្ងៃទី១៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០០៦។
មួយឆ្នាំបន្ទាប់ពីនោះ លោក កឹម សុខា លាលែងពីតំណែងប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ហើយត្រឡប់មកហក់លោតលើឆាកនយោបាយឡើងវិញ តាមរយៈការបង្កើតគណបក្សសិទ្ធិមនុស្ស។ គណបក្សនេះ ឈ្នះបានអាសនៈ៣ នៅក្នុងការបោះឆ្នោតជាតិ ឆ្នាំ២០០៨ ហើយដើម្បីប្រជាប្រិយភាពកាន់តែខ្លាំងក្លា លោក កឹម សុខា សម្រេចចិត្តយកគណបក្សសិទ្ធិមនុស្សរបស់ខ្លួនទៅច្របាច់បញ្ចូលជាមួយគណបក្សសមរង្ស៊ី នៅឆ្នាំ២០១២ ដើម្បីបង្កើតគណបក្សមួយថ្មី។ គណបក្សនោះមានឈ្មោះថា សង្គ្រោះជាតិ ហើយបានទទួលការគាំទ្រយ៉ាងច្រើនលើសលុប រហូតឈ្នះបានអាសនៈចំនួន៥៥នៅក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣។
ចាប់តាំងពីបង្កើតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ជីវិតរបស់លោក កឹម សុខា ជួបតែរឿងមិនចេះចប់។ កាលពីអំឡុងឆ្នាំ ២០១៣ បាតុកម្មជាច្រើនផ្ទុះឡើងប្រឆាំងនឹងលោក កឹម សុខា បន្ទាប់ពីមានការបែកធ្លាយខ្សែអាត់សំឡេងដែលគេចោទថាជាសំឡេងរបស់លោក កឹម សុខា និយាយថា គុកទួលស្លែងជាគុកសិប្បនិម្មិត។ ជនរងគ្រោះរួចផុតជីវិតពីគុកទួលស្លែង និងពលរដ្ឋកម្ពុជាដែលរងគ្រោះក្នុងរបបខ្មែរក្រហម ជាច្រើន បានទាមទាឲ្យលោក កឹម សុខា សុំទោសជនរងគ្រោះ ក្នុងរបបខ្មែរក្រហម។ ប៉ុន្ដែលោក កឹម សុខា មិនបានសុំទោសឡើយ ដោយលោក ថា លោកមិនបាននិយាយដូចការចោទនោះទេ។
លុះមកដល់ឆ្នាំ២០១៦ លោក កឹម សុខា ត្រូវបង្ខំចិត្តបង្ខាំងខ្លួនឯងនៅទីស្នាក់ការគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អស់ជាច្រើនខែ ដោយសារតែសំណុំរឿងស្នេហាលួចលាក់ជាមួយកញ្ញា ខុម ចាន់តារាទី ហៅស្រីមុំ។ តុលាការកោះហៅលោកទៅបំភ្លឺជាច្រើនលើកនៅក្នុងសំណុំរឿងនេះ ប៉ុន្តែលោកបដិសេធមិនព្រមទៅបំភ្លឺតាមការកោះហៅនោះទេ។ នៅខែឧសភាឆ្នាំ២០១៦ លោក កឹម សុខា ត្រូវបានប៉ូលិសប៉ុនប៉ងចាប់ខ្លួននៅស្នាក់ការគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប៉ុន្ដែបំណងនេះមិនបានសម្រេចទេ ដោយសារសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំងរាប់រយនាក់នាំគ្នាទៅដេកយាមនៅក្នុងស្នាក់ការនោះ ទាំងថ្ងៃទាំងយប់។
ការចាប់ខ្លួនលោក កឹម សុខា បានសម្រេចនៅយប់ថ្ងៃទី០២ ឈានចូលថ្ងៃទី០៣ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ នៅគេហដ្ឋានរបស់លោក ក្នុងខណ្ឌទួលគោក រាជធានីភ្នំពេញ ក្រោមបទចោទសន្ទិដ្ឋិភាព។ លោកត្រូវអាជ្ញាធរបញ្ជួនទៅឃុំខ្លួនភ្លាមៗនៅពន្ធនាគារត្រពាំងផ្លុងមួយឆ្នាំ បន្ទាប់មកចៅក្រមបានប្តូរពីការឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារដោយឲ្យមករស់នៅតែក្នុងផ្ទះរយៈពេលជាងមួយឆ្នាំទៀត។ នៅថ្ងៃទី១០ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ២០១៩ លក្ខខណ្ឌរបស់តុលាការចំពោះលោក កឹម សុខា ត្រូវបានបន្ថូរបន្ថយ ហើយលោកត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យធ្វើដំណើរទូទាំងប្រទេស តែហាមដាច់ខាតមិនឲ្យធ្វើសកម្មភាពនយោបាយឡើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ