ជនពិការ មិនមែនជាបន្ទុករបស់សង្គម តែគួរទទួលបាននូវការយកចិត្តទុកដាក់
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:១០
នៅថ្ងៃទី៣ ខែធ្នូ ប្រទេសកម្ពុជាបានប្រារព្ធទិវាជនពិការកម្ពុជាលើកទី១៧ និងទិវាជនពិការអន្តរជាតិលើកទី៣៣។ ជាច្រើនឆ្នាំមកនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានដាក់ចេញនូវគោលការណ៍ច្បាប់ និងអនុក្រឹត្យជាច្រើន សំដៅលើកកម្ពស់សិទ្ធិជនពិការ ជាពិសេសគឺការធ្វើសមាហរណកម្មរបស់ជនពិការទៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា។ ក៏ប៉ុន្តែ ៦ឆ្នាំក្រោយពីការដាក់ចេញច្បាប់ ស្តីពី កិច្ចការពារនិងលើកកម្ពស់ជនពិការ និង៣ឆ្នាំក្រោយនៃការចេញអនុក្រឹត្យ ស្តីពី ការកំណត់ជនពិការឲ្យចូលបំរើការងារក្នុងវិស័យរដ្ឋនិងឯកជននោះមក ជនពិការកម្ពុជា នៅតែទទួលរងនូវការរើសអើងនៅឡើយ។ ជនពិការ មិនគួរត្រូវបានផាត់ចេញពីសង្គម ដោយសារតែពិការភាពរបស់ខ្លួននោះទេ។
សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ការប្រារព្ធទិវាជនពិការកម្ពុជាខួបលើកទី១៧ និងទិវាជនពិការអន្តរជាតិលើកទី៣៣ ថ្ងៃទី៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៥នេះ មិនមែនគ្រាន់តែជាថ្ងៃអបអរសាទរនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ ក៏ជាថ្ងៃដែលជនពិការនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មានឱកាសលើកឡើងពីបញ្ហាប្រឈមនានារបស់ពួកគេ និងក៏ជាឱកាសក្នុងការត្រៀមទទួលយកនូវបញ្ហាទាំងអស់នោះរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាផងដែរ។
ជាក់ស្តែងជនពិការប្រមាណជា៣០០នាក់ មកពីតាមបណ្តាខេត្តនានាទូទាំងប្រទេស ទើបតែបានជួបជុំគ្នាកាលពីថ្ងៃទី៣ធ្នូ ដើម្បីរៀបរាប់ពីទុក្ខលំបាក និងបញ្ហាប្រឈមរបស់ពួកគេផ្សេងៗគ្នា។ ប៉ុន្តែក្នុងចំណោមបញ្ហាប្រឈមប្រមាណជា៣០ មានបញ្ហាធំពីរដែលជនពិការកំពុងតែប្រឈម នោះគឺការរើសអើងពីសង្គម និងការធ្វើសមាហរណកម្មរបស់ជនពិការទៅក្នុងសង្គម។
យោងតាមច្បាប់ ស្តីពី កិច្ចការពារនិងលើកកម្ពស់សិទ្ធិជនពិការកាលពីឆ្នាំ២០០៩ បានឲ្យនិយមន័យថា ជនពិការ គឺសំដៅទៅលើជនទាំងឡាយណា ដែលបាត់បង់កាយសម្បទាណាមួយដែលរំខានដល់ការរស់នៅរបស់គាត់ ប៉ុន្តែបើយោងតាមអនុសញ្ញាស្តីពី សិទ្ធិជនពិការ គឺសំដៅទៅលើឧបសគ្គទាំងឡាយណាដែលរារាំងការចូលរួមរបស់សាធារណៈជន រឺជនណាមួយចូលរួមនៅក្នុងសង្គមមិនស្មើភាពគ្នា។
ជាច្រើនឆ្នាំមកនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានដាក់ចេញរួចមកហើយនូវគោលការណ៍ច្បាប់ និងអនុក្រឹត្យជាច្រើន សំដៅលើកកម្ពស់សិទ្ធិជនពិការ ជាពិសេស គឺការធ្វើសមាហរណកម្មរបស់ជនពិការទៅក្នុងសង្គម តាមរយៈការទទួលបានការងារធ្វើដោយមិនមានការរើសអើង និងការទទួលបានសិទ្ធិអាទិភាពនានា។ ក៏ប៉ុន្តែ ៦ឆ្នាំក្រោយពីការចេញច្បាប់ស្តីពីកិច្ចការពារនិងលើកកម្ពស់ជនពិការនៅខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៩ និង៣ឆ្នាំក្រោយនៃអនុក្រឹត្យ ស្តីពី ការកំណត់ជនពិការឲ្យចូលបំរើការងារក្នុងវិស័យរដ្ឋនិងឯកជនកាលពីឆ្នាំ២០១៣នោះមក ជនពិការកម្ពុជា នៅតែទទួលរងនូវការរើសអើងនៅឡើយ។
ជាក់ស្តែងជនពិការមួយចំនួន ត្រូវខិតខំត្រដររស់ដោយខ្លួនឯង តាមរយៈសកម្មភាពការងារផ្សេងៗ ដូចដែលគេបានឃើញរួចមកហើយ ពីការបង្កើតក្រុមតន្រ្តីច្រៀងនៅតាមទីផ្សារ រឺទីប្រជុំជននានា ដើម្បីទទួលបានឱកាសរស់ដូចមនុស្សទូទៅ។
បើគិតត្រឹមឆ្នាំ២០១៤កន្លងទៅ មានជនពិការតែ២៣២០នាក់ ឬ ១,១៧ភាគរយប៉ុណ្ណោះ ដែលបានទទួលការងារធ្វើនៅក្នុងស្ថាប័នរបស់រដ្ឋ ខណៈជនពិការជាច្រើនទៀតត្រូវបានទទួលរងការរើសអើង ពិសេសនៅក្នុងវិស័យឯកជនតែម្តង ដែលរហូតមកទល់នឹងពេលនេះ នៅមិនទាន់មានរបាយការណ៍ណាមួយបញ្ជាក់ថា មានជនពិការប៉ុន្មានភាគរយបានទទួលការងារធ្វើនៅតាមក្រុមហ៊ុនឯកជននោះទេ។ ការណ៍នេះ គឺផ្ទុយទៅនឹងអនុក្រឹត្យរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា កាលពីឆ្នាំ២០១៣ ដែលបានកំណត់ឲ្យវិស័យឯកជនទទួលយកជនពិការធ្វើការងារប្រមាណជា១% ខណៈស្ថាប័នរដ្ឋទទួលយកជនពិការឲ្យបាន២%។ តាមពិត វាមានមូលហេតុជាច្រើន ដែលធ្វើឲ្យវិស័យឯកជន រារែកក្នុងការទទួលយកជនពិការធ្វើការងារ ក៏ប៉ុន្តែ ជនពិការមិនគួរត្រូវបានរើសអើងនៅក្នុងសង្គមទៀតនោះទេ។
យោងតាមតួលេខមិនផ្លូវការមួយចំនួនបានបង្ហាញថា នៅត្រឹមឆ្នាំ២០១៥នេះ ជនពិការកម្ពុជាមានចំនួនជាង ៩.៦% ឬ ១លាន៣សែននាក់នៃចំនួនប្រជាជនសរុប ខណៈដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានប្រើប្រាស់តួលេខត្រឹមតែ២.៦%។
នៅក្នុងឱកាសនៃការប្រារព្ធខួបលើកទី១៧ ទិវាជនពិការកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃទី៣ធ្នូ ម្សិលមិញ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន ក៏បានជំរុញឲ្យគ្រប់ស្ថាប័នរដ្ឋនិងឯកជនបន្តលើកកម្ពស់សិទ្ធិរបស់ជនពិការ និងផ្តល់ភាពងាយស្រួលកាន់តែច្រើនថែមទៀតទៅដល់ជនពិការ។
ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ជនពិការមិនគួរត្រូវបានគេផាត់ចេញពីសង្គម ដោយសារតែពិការភាពរបស់ខ្លួននោះទេ ពិសេសសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលជនពិការភាគច្រើន គឺជាអតីតយុទ្ធជន។ វារិតតែសំខាន់ទៅទៀតសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងការការពារ និងលើកកម្ពស់សិទ្ធិរបស់ជនពិការនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ សម្រាប់ជនពិការកម្ពុជា ក្រៅពីពិការភាពដោយសារគ្រាប់មីននៅក្នុងសម័យសង្គ្រាម និងពិការភាពពីកំណើតមកនោះ កម្ពុជាបច្ចុប្បន្នក៏មានជនពិការកាន់តែច្រើនថែមទៀត ដោយសារតែគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ និងចុងក្រោយនេះ គឺពិការដោយសារតែជម្ងឺ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ