ពិធីបុណ្យណូអែល

ព្រោះ​តាម​ពិត​ទៅ​ក្នុង​ទស្សនៈវិស័យ​ដើម​នៃ​បុណ្យ​ណូអែល​នេះ មាន​អត្ថន័យ​ទូលំទូលាយ​ជាង គោលការណ៍​នៃ​សាសានា​ជាក់លាក់​ណាមួយ។ ពោល​គឺ​ជា សុឆន្ទៈ​រវាង​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក « Bonne volonté entre les hommes » comme étant un état d’esprit qui n’est pas la propriété exclusive de la religion catholique. 

ម៉្យាងទៀត​អំឡុងពេល​នៅ​ជុំវិញ​ណូអែល​នេះ រាប់​បញ្ចូល​ទាំង​ថ្ងៃ​ចូល​ឆ្នាំ​សកល​ថ្ងៃ​ទី​១​មករា​ គេ​ឲ្យ​ឈ្មោះ​ថា​រដូវកាល​បុណ្យទាន ឬ​ឈប់​សំរាក « Temps des fêtes »។ Depuis le milieu du XX^e siècle, cette période perd son aspect religieux tout en maintenant vivante la tradition de la fête. ក្នុង​ន័យ​នេះ ហើយ​ទើប​ណូអែល ទទួល​បាន​នូវ​អត្ថន័យ « ប្រជាប្រិយ » និង​ដោយ​រក្សានូវ ការប្រមូលផ្តុំ​ជួបជំ​ុគ្រួសារ​ស្រស់ស្រូប​អាហារ​ជុំគ្នា និង​ផ្តោះប្តូរ​គ្នានូវ​ការដូរ (អំណោយ) នៅ​ជុំវិញ​ដើម​សាប៉ាំង​ដោយ​រីករាយ។

Pour dire ainsi, je fais appel essentiellement à l’explication du Professeur Raphaël Liogier, sociologue, philosophe et professeur à l'Institut d'Études Politiques d'Aix-en-Provence, en France. លោក​បានមានប្រសាសន៍​ថា  ក្នុងទស្សនៈវិស័យ​ខាងសាសនា​សុទ្ធសាធ Noël គឺជា បុណ្យ​នៃ​សាសនា គ្រិស្ត​ដែល​គេ​សន្មត់ថា ជា​ថ្ងៃកំណើត​នៃ​ព្រះយ៉េស៊ូ។ គេ​បាន​ឲ្យឈ្មោះ​ថា ជា​រយៈកាល នៃ កំណើត « Nativité » និង​ដែល​នាំឲ្យ​មាន ការបកស្រាយ​ផ្សេងៗគ្នា​យ៉ាងច្រើន ពិសេស នៅក្នុង​សាសនា​គ្រិស្ត ផ្ទាល់​តែម្តង។ Par exemple, certains mouvements protestants ne fêtent pas Noël parce qu'ils considèrent que c'est une fête païenne. Le 25 décembre est en effet le jour du solstice d'hiver, c'est à dire le moment où la lumière est la plus basse, et c'était à l'origine l'occasion de fêtes païennes.

ប៉ុន្តែ​ចាប់តាំងពី​ពាក់កណ្តាល​សតវត្សទី​២០​មក នៅ​បណ្តាប្រទេស​រីកចម្រើន​ខាង​ឧស្សាហកម្ម និង មាន​វប្បធម៌​បច្ចឹមប្រទេស ដូចជា អឺរ៉ុប អូស្រ្តាលី និងអាមេរិចខាងជើង​រួមមាន​សហរដ្ឋអាមេរិច និង កាណាដា ណូអែល​បានក្លាយជា​ទិវានៃ​ការជួបជំុ​គ្រួសារ​មិត្តភក្តិ​ស្រស់ស្រូប​អាហារ និងផ្តោះប្តូរ​កាដូរគ្នា បើទោះជា​គេ​ជាអ្នកកាន់​ឬ​ជឿ​សាសនាគ្រិស្ត ឬ​មិន​ក៏ដោយ។ Selon lui, Noël est même devenu un phénomène commercial majeur, l'objet d'une célébration marketing. Parce que tout le monde, croyants ou athés, achète et échange des cadeaux. Le symbole du père Noël a lui-même dépassé la symbolique originelle et de moins en moins de gens savent que le père Noël, avec sa barbe blanche, c’est Saint-Nicolas. គេមិនត្រឹមតែ​មិនសូវដឹង នោះទេ គឺ​ថែមទាំង​មិនចាប់​អារម្មណ៍​ឆ្ងល់​ទៅ ទៀត។ ព្រោះ Père Noël ដែល​គេស្គាល់​ច្បាស់ជាង​គេ គឺ ទីញម៉ូង ជារូបសំណាកជ័រ ឬ​ជាមនុស្ស​ដែល តុបតែង​ធ្វើ​ជា Père Noël នៅ​តាម​ហាងធំៗនានា​អមលំអរ​ដោយ​ភ្លើងពណ៌ និង​ដើមសាប៉ាំង​ដែល​មាន ភ្លើងពណ៌​យ៉ាងល្អ​ប្រណិត​នារដូវ​បុណ្យណូអែល​នោះ។  

Sur cet aspect, M. Damien Hallegatte, professeur de marketing au Département des sciences économiques et administratives de l’Université du Québec à Chicoutimi, au Canada, semble confirmir cette conception actuelle de Noël, parce que pour lui, Noël est une fête commerciale. Il estime que la fête de Noël représente la société de consommation poussée à son extrême.

ព្រោះថា​ណូអែល​គឺជា​មូលហេតុ​នៃ​ការចំណាយ​របស់​អ្នកប្រើប្រាស់ ដែល​ការចាយវាយ​នោះ​អាច​គ្មាន ដែន​កំណត់ជា​ការចាយវាយ​ដែល​ធ្វើតាមគ្នា​ដែល​លោក​ឲ្យ​ឈ្មោះ​ថា « un effet boule de neige » រហូត ដល់​អាចនំាឲ្យ​អ្នកប្រើប្រាស់​បាត់បង់​ភាពម្ចាស់ការ​លើ​ខ្លួនឯង ដោយសារ​ការចាយវាយ​នោះ ថែមទាំង​មាន ការជំរុញ​ពី​សង្គម​ផ្ទាល់។ Parce que, les gens ont envie d’acheter, de se faire plaisir, de faire plaisir aux autres. Et en même temps, la publicité intensive, promotions spéciales, assortiments de produits spécialement pour Noël : tous les moyens sont bons pour faire miroiter l’offre exceptionnelle et à ne pas manquer qui attend les consommateurs. Cette publicité suggère alors des modes de vie souhaitables et encourage indéfinément la consommation. តាមយោបល់​លោក គេ​គួរ​កាត់បន្ថយ ឬ​ប្រយ័ត្នប្រយែង​ចំពោះ​ការចំណាយ​ហួសហេតុ​ក្នុង​ឱកាស​នោះ​ព្រោះ​ការចំណាយ​តិច ក៏អាចឲ្យ​គេ​រីករាយ​ក្នុង​ថ្ងៃបុណ្យណូអែល​បាន​ដែរ។ Selon lui, la joie, le bonheur, le plaisir ne sont pas proportionnels à la dépense. Plus on est heureux, moins on a besoin d’acheter.

គោលគំនិត​របស់គាត់​គឺ​ចង់ឲ្យ​អ្នកប្រើប្រាស់​ទូទៅ​ដែល​ចូលរួម​រីករាយ​អបអរ​ពិធី​បុណ្យ​ណូអែល ឲ្យ​ផ្តោត អារម្មណ៍​ជាចំបង​លើ​សុឆន្ទៈ​រីករាយ​ជ្រះថ្លា​ដែល​មិន​ចំណាយ​ច្រើន​ហួស​ហេតុ ​ខុស​ពីគោលដៅ​នៃ​អត្ថន័យ ដើម​នៃ​ពិធីបុណ្យ​នេះ, sans pour autant contredire l’idée de se donner des cadeaux, car l’achat de cadeaux stimule un énorme élan d’ingéniosité dans la création de produits dédiés à un unique but : donner du plaisir aux hommes.

Alors, ce que l’on retient essentiellement de l’actuelle conception de Noël, c’est l’aspect charmant de Noël, c’est le fait qu’il exprime la bonne volonté de façon gaie, joyeuse, bienveillante, non-sacrificielle.

ហើយ​ដែល​សុឆន្ទៈ​នេះ​ស្តែង​តាមអាកប្បកិរិយា​ខាង​ក្រៅ​ដោយ​ការជួបជំុ ការជូន​អំណោយ​គ្នា ឬលិខិត ជូនពរគ្នា​ទៅវិញ​ទៅមក រវាង​ក្រុមគ្រួសារ​និង​មិត្តភក្តិ។ Et les décorations de rue installées par les grands magasins et autres institutions – les arbres de Noël, les guirlandes clignotantes, les couleurs chatoyantes – donnent à la ville un aspect spectaculaire, que seule l’« ambition commerciale » pouvait nous offrir. Il faudrait être terriblement déprimé pour résister à la gaieté merveilleuse de ce spectacle.

ដូចនេះ​នាពេលបច្ចុប្បន្ន​គេ​ទំនង​ជាលែង​អាច សន្មត់ថា​អ្នកដែលចូលរួម​ប្រារព្ធ​ពិធី​បុណ្យ​ណូអែល​ សុទ្ធតែ ជាអ្នកកាន់ ឬ​ជឿសាសនា​គ្រិស្ត​ទៀត​ហើយ។
Parce que, ce qui caractérise les gens, selon Liogier, ce n’est pas s’ils fêtent Noël ou non, c'est plutôt leur manière de le fêter, l’intensité avec laquelle ils le font. Dans les familles catholiques, on va à la messe de minuit, on mange un repas traditionnel qui comporte une dinde, on suit le principe du calendrier de l’avent.

ប៉ុន្តែ​ភាគច្រើន​នៃ​អ្នកដែល​ចូលរួម​ក្នុង​ពិធីបុណ្យ​នេះ ដែល​ក្នុង​នោះ​ជាទូទៅ​សុទ្ធសឹង​ជា​ អ្នក​ដែល​មិនកាន់ ឬជឿ សាសនាគ្រិស្ត​នោះទេ តែ​ចូលរួម​អបអររីករាយ​ពិធីបុណ្យ​នេះ​តាម​រូបភាព​ការផ្តោះផ្តូរ​កាដូរគ្នា​ទៅវិញ ទៅមក និង​បរិភោគអាហារ​ជុំគ្នា​ចំណោម​ក្រុមគ្រួសារ​និង​មិត្តភក្តិ​ស្និទស្នាល។

Noël est devenue donc une fête populaire, familiale par excellence, que l'on soit catholique​, bouddhiste, juif ou musulman...

នៅ​សហរដ្ឋអាមេរិច មានតែ​ក្រុមប្រូតេស្តង់​និយមជ្រុល​ប៉ណ្ណោះ​ដែល​អាច​ទំនងជា​មិនចូលរួម​ប្រារព្ធពិធី បុណ្យណូអែល​នេះ តែជាទូទៅ​គឺកំរថា​មិនមាន​អ្នកចូលរួម​ពិធីបុណ្យ​នេះណាស់។

Alors qu’en France, les extrémistes sont plutôt du côté des laïcistes durs, qui se refusent à pratiquer Noël parce que c'est une fête catholique, qui sont eux-aussi une extrême minorité, peut-être quelques centaines de personnes seulement, selon Professeur Liogier.  

ចំណែក​នៅ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ឯណោះ​វិញ​ដែល​ប្រជាជនភាគច្រើន​លើសលុប​កាន់​ព្រះពុទ្ធ​សាសនា​ ក៏គេ សង្កេត​ឃើញ​ក្នុងរយៈពេល​ប៉ុន្មានឆ្នាំ​ចុងក្រោយ​នេះ មានការចូលរួម​ពិធី​បុណ្យណូអែល​កាន់តែច្រើន​ពី សំណាក់​ប្រជាជាជន​មួយ​ចំនួន ដែល​មិនចាំបាច់​ទាល់តែ​កាន់​សាសនាគ្រិស្ត​នោះទេ
Vous y entendrez certainement les chansons consacrées à cette fête chantées par les vedettes cambodgiennes qui adoptent l’expression plutôt d’anglisisme en l’appelant « Christmas ».

ម៉្យាងទៀត នៅតាម​ទីផ្សា​ទំនើប​ធំៗ គេនឹងឃើញ​មានការតាំង Père Noël កញ្ចប់កាដូរ​ជាច្រើន និង​ដើម សាប៉ាំង​លំអរដោយ​ភ្លើងចំរុះពណ៌​យ៉ាងស្រស់ស្អាត​ទៀតផង។

Dans tous les cas, Noël est devenu, me semble-t-il, une fête populaire et familiale. Il ne me reste donc qu’à vous souhaîter, ceux et celles qui y participent, « Joyeux Noël et bonne année !!! ». រីករាយថ្ងៃបុណ្យណូអែល និងសូមជូនពរឆ្នាំថ្មី !!!