អ្វីទៅជាដើមចមពិតនៃការផ្ទុះបាតុកម្មហិង្សានៅក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ង់?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:១០
នៅក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ បាតុកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលដែលបានចាប់ផ្តើមកាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៨ ធ្នូបានបណ្តាលឲ្យមានមនុស្សស្លាប់ជាង ១០នាក់ ចាប់ខ្លួន និងរបួសជាច្រើននាក់។ ជាផ្លូវការ បាតុករបានសម្តែងកំហឹងប្រឆាំងនឹងទំនិញឡើងថ្លៃ និងអសមត្ថភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលនៅក្នុងកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ច។ តែក្រៅផ្លូវការ បាតុកម្មនេះត្រូវបានគេមើលឃើញថា ជាការលូកដៃពីបរទេស ពិសេសពីអាមេរិកក្នុងគោលដៅប្តូររបបដឹកនាំនៅអ៊ីរ៉ង់សព្វថ្ងៃ។ ប្រឈមនឹងក្បួនបាតុកម្មនេះ រដ្ឋអំណាចបានបញ្ចេញប្រតិកម្មដោយប្រយ័ត្នប្រយែងជាទីបំផុត។ តើអ្វីទៅជាដើមចមពិតនៃការផ្ទុះបាតុកម្មហិង្សាដែលកាន់តែរីករាលដាលកាន់តែធំនៅក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ពេលនេះ?។
គេត្រូវរង់ចាំដល់ទៅ ៤ថ្ងៃក្រោយបាតុកម្មទើបឃើញលោកប្រធានាធិបតីហាសាន រ៉ូហានីចេញមុខអន្តរាគមន៍។ តែខុសពីក្តីរំពឹងទុក អ្នកកណ្តាលនិយមរូបនេះហាក់បានប្រើធម៌ក្តៅផង និងធម៌ត្រជាក់ផងចំពោះពួកបាតុករ។ ធម៌ត្រជាក់ លោករ៉ូហានីបានយល់ពីកំហឹងរបស់ពួកគេដែលបាននាំគ្នាចុះផ្លូវធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងទំនិញឡើងថ្លៃ និងអំពើពុករលួយ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ លោករ៉ូហានីក៏មានបំណងចង់បង្កើតឲ្យមានឱកាស និងលក្ខខណ្ឌពេញលេញមួយដើម្បីអនុញ្ញាតឲ្យប្រជាជនមានសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ។ ចំណែកធម៌ក្តៅវិញ លោករ៉ូហានីបានព្រមានត្រង់ៗថា លោកមិនអត់ឱនឲ្យជាដាច់ខាតចំពោះរូបបាតុករណាដែលប្រើអំពើហិង្សា និងបំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈ។
សម្រាប់លោករ៉ូហានី រដ្ឋាភិបាលទទួលយកតែការរិះគន់ទិតៀនណាដែលមានលក្ខណៈស្ថាបនា និងអាចចូលរួមជួយលើកដំកើងស្ថានភាពប្រទេសជាតិ និងជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាជន។ គួរបញ្ជាក់ជូនថា បាតុកម្មបានចាប់ផ្តើមដំបូងនៅក្នុងទីក្រុងម៉ាហាដដែលជាទីក្រុងទី២ របស់អ៊ីរ៉ង់កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី២៨ ធ្នូ មុននឹងរីករាលដាលសឹងនៅទូទាំងប្រទេសនាពេលនេះ។ បាតុកម្មរយៈពេល ៤ថ្ងៃកន្លងទៅបានបណ្តាលឲ្យមានមនុស្សស្លាប់ ១២នាក់ ចាប់ខ្លួន និងរបួសជាច្រើននាក់ផ្សេងទៀត។ សូមរម្លឹកជូនថា នេះជាមហាបាតុកម្មលើកទី១ គិតតាំងពីមហាបាតុកម្មកាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០០៩ ក្នុងជំនាន់លោកប្រធានាធិបតីម៉ាមូដ អាម៉ាឌីនេហ្សាដ។
តែអ្វីដែលខុសគ្នា លោកអាម៉ាឌីនេហ្សាដមិនញញើតនឹងប្រើកម្លាំងដើម្បីបង្រ្កាបបាតុករ រីឯលោករ៉ូហានីវិញនៅពេលនេះ បានប្រើកម្លាំងដោយមានកម្រិត និងថ្លឹងថ្លែងយ៉ាងល្អិតល្អន់។ សំណួរដែលកំពុងចោទពេលនេះគឺថា តើអ្វីទៅជាដើមចមពិតប្រាកដនៃការផ្ទុះបាតុកម្មក្រោមទ្រង់ទ្រាយធំពេលនេះ?។ ហេតុផលសំខាន់ៗអាចមានពីរ ទី១ គឺវិបត្តិផ្ទៃក្នុងដែលកើតចេញពីនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចតាមវិធានការរឹតត្បិតរបស់រដ្ឋាភិបាលលោករ៉ូហានី និងហេតុផលទី២ លើកឡើងដោយរដ្ឋាភិបាល គឺការលូកដៃពីបរទេសជួយជ្រោមជ្រែងក្រុមអ្នកអភិរក្សនិយមអ៊ីរ់ង់ដែលជាគូប្រជែងនយោបាយរបស់លោករ៉ូហានីក្នុងគោលដៅប្តូររបបដឹកនាំនៅអ៊ីរ៉ង់សព្វថ្ងៃ។
កំហឹងរបស់បាតុករក្រោមហេតុផលសេដ្ឋកិច្ចមកពីពួកគេឆ្ងល់ថា ហេតុអ្វីបានជាមានកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរជាមួយសហគមន៍អន្តរជាតិដែលបានធ្វើឲ្យអ៊ីរ៉ង់រួចផុតពីទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចអន្តរជាតិហើយ បែរជាស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចហាក់នៅទ្រឹងមួយកន្លែងដោយគ្មានស្ទុះឡើងដូចក្តីរំពឹងទុកអ៊ីចឹង។ ចូរកុំភ្លេចថា អស់ជាច្រើនឆ្នាំដែលអ៊ីរ៉ង់ស្ថិតក្រោមទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចអន្តរជាតិក្នុងបញ្ហានុយក្លេអ៊ែរ និងតាំងពីលោករ៉ូហានីឡើងកាន់តំណែងក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ រួចជាប់ឆ្នោតជាថ្មីក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ ២០១៧ លោកតែងចាត់ទុកកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ចជាប្រធានបទអាទិភាព។ លោករ៉ូហានីបានបញ្ចុះអត្រាអតិផរណាពី ៤០% មកនៅត្រឹម ១០%។ តែអត្រាយុវជនអត់ការងារធ្វើនៅមានកម្រិតខ្ពស់ដល់ទៅ ២៨,៨%។ ទន្ទឹមគ្នានេះ លោករ៉ូហានីហាក់មិនទាន់អាចទាក់ទាញក្រុមអ្នកវិនិយោគបរទេសឲ្យចូលទៅបោះទុនរកស៊ីនៅអ៊ីរ៉ង់។
នៅក្នុងន័យនេះ លោករ៉ូហានីបានអំពាវនាវដល់ប្រជាជនឲ្យមានភាពអតធ្មត់ ហើយលើកឡើងញយដងថា គេត្រូវការពេលវេលាយូរដើម្បីស្តារសេដ្ឋកិច្ចឡើងវិញ និងថានៅចំពោះមុខ រដ្ឋាភិបាលគ្មានជម្រើសអ្វីក្រៅពីអនុវត្តលើវិធានការចំាបាច់មួយចំនួន ដូចជារឹតត្បិតថវិកា កាត់បន្ថយជំនួយសង្គម និងដំឡើងតម្លៃប្រេងសាំងជាដើម។ ដូច្នេះគេអាចនិយាយបានថា ក្បួនបាតុកម្មសព្វថ្ងៃជាផ្លៃផ្កានៃក្តីអស់សង្ឃឹម ខកចិត្តរបស់ប្រជាជន។ ចំណែកហេតុផលទី២ លើកឡើងដោយរដ្ឋាភិបាលអ៊ីរ៉ង់ គឺការលូកដៃពីបរទេស ពិសេសពីអាមេរិកក្នុងគោលដៅប្តូររបបដឹកនាំនៅអ៊ីរ៉ង់សព្វថ្ងៃ។ ការលើកឡើងដូចនេះរបស់អ៊ីរ៉ង់ក៏មិនសូវខុសដែរ ព្រោះតាំងពីថ្ងៃផ្ទុះបាតុកម្មមក លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិកដូណាល់ ត្រាំបានបញ្ចេញប្រតិកម្មវ៉ៃប្រហាររដ្ឋាភិបាលអ៊ីរ៉ង់ដល់ទៅ ៣ដង។
ពីដំបូង លោកត្រាំបានជំរុញរដ្ឋាភិបាលអ៊ីរ៉ង់ឲ្យគោរពសិទ្ធិបាតុករ បន្ទាប់មកប្រឈមមុខនឹងការវាយបង្រ្កាបលើហ្វូងបាតុករពីសំណាក់រដ្ឋអំណាចត្រូវបានលោកត្រាំព្រមានថា « របបគាបសង្កត់មិនអាចមានជារៀងរហូតទេ »។ បន្ទាប់មកទៀត លោកត្រាំបានដាក់ចំៗដោយគ្មានបញ្ឈិតបញ្ឈៀងថា
« មហាប្រជាជនអ៊ីរ៉ង់ត្រូវបានគេគាបសង្កត់ ជិះជាន់តាំងពីប៉ុន្មានឆ្នាំមកហើយ។ ពួកគេកំពុងស្រេកឃ្លានអាហារ និងសេរីភាព។ ធនធានរបស់អ៊ីរ៉ង់ត្រូវបានរឹបអូសដូចជាសិទ្ធិមនុស្សជាដើម។ ពេលវេលានៃការផ្លាស់ប្តូរបានឈានមកដល់ហើយនៅអ៊ីរ៉ង់ »។ សូមជម្រាបជូនថា ខុសពីលោកបារ៉ាក់ អូបាម៉ាដែលបានបោះដៃរកអ៊ីរ៉ង់ លោកដូណាល់ ត្រាំបែរជាបានចាត់ទុកអ៊ីរ៉ង់ជាសត្រូវរបស់អាមេរិក និងតែងបរិហារលើមហិច្ឆតារបស់អ៊ីរ៉ង់នៅក្នុងតំបន់។
សម្រាប់រដ្ឋាភិបាលក្រុងតេហេរ៉ង់ បើកំហឹងរបស់ប្រជាជនកើតចេញពីបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុកជារឿងមួយធម្មតា និងអាចមានលទ្ធភាពដោះស្រាយ។ គ្រាន់តែថា តើលោករ៉ូហានីហ៊ានទទួលស្គាល់ ឬមិនទទួលស្គាល់លើវិបត្តិផ្ទៃក្នុងមួយនេះឬអត់ ពិសេសហ៊ានទទួលពីភាពបរាជ័យនៅក្នុងកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនដែរឬទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ បើភាពពុះកញ្ជ្រោលមួយនេះកើតចេញពីការអុជអាល ឆ្កឹះឆ្គៀលពីខាងក្រៅក្នុងបំណងរំលំរបបដឹកនាំបច្ចុប្បន្ន នោះពិតជារឿងមួយពិបាកគ្រប់គ្រងបន្តិច។ នៅក្នុងន័យនេះ លោករ៉ូហានីបានអំពាវនាវដល់ប្រជាជនឲ្យសម្លឹងមើលស្ថានការណ៍របស់ប្រទេសមួយចំនួននៅក្នុងតំបន់ ដូចយ៉ាងស៊ីរី និងអ៊ីរ៉ាក់ដែលកំពុងបន្តស្គាល់សង្គ្រាម និងអស្ថិរភាពនយោបាយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ