នៅក្នុងប្រទេសយេម៉ែន វិបត្តិហែកហួរផ្ទែក្នុងកំពុងរីករាលដាលកាន់តែធំ
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៥០
តាំងពីឆ្នាំ ២០១១ មកម្ល៉េះដែលប្រទេសយេម៉ែនបានធ្លាក់ក្នុងសង្រ្គាមស៊ីវិល។ សង្រ្គាមស៊ីវិលរវាងក្រុមឧទ្ទាមហ៊ូទីដែលកំពុងកាន់អំណាចនៅក្នុងទីក្រុងសាណា និងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាលដែលកំពុងយកទីក្រុងអាដេនស្ថិតប៉ែកខាងត្បូងធ្វើជាទីស្នាក់ការកណ្តាលបណ្តោះអាសន្នរបស់ខ្លួន។ តែគេមិនត្រូវភ្លេចនិយាយទេថា ក្រៅពីប្រឈមមុខនឹងក្រុមឧទ្ទាមហ៊ូទី កម្លាំងរដ្ឋាភិបាលក៏ទើបចាប់ផ្តើមប្រឈមមុខនឹងក្រុមអ្នកទាមទារផ្តាច់ទឹកដីនិយមដ៏មានឥទ្ធិពលនៅក្នុងទីក្រុងអាដេន។ ការប្រឈមមុខផ្លូវអាវុធរវាងទ័ពរដ្ឋាភិបាល និងពួកអ្នកទាមទារផ្តាច់ទឹកដីនិយមនាចុងសប្តាហ៍កន្លងទៅបានផ្តាច់ជីវិតមនុស្សយ៉ាងតិច ១៥នាក់ និងរបួសជាង ១០០នាក់ផ្សេងទៀត។ ព្រឹត្តិការណ៍ចុងក្រោយនេះជាសក្ខីកម្មថ្មីមួយទៀតដែលបញ្ជាក់ពីការធ្លាក់ជ្រោះកាន់តែជ្រៅនៃវិបត្តិផ្ទៃក្នុងនៅយេម៉ែន។
ដើម្បីអាចនិយាយពីព្រឹត្តិការណ៍ចុងក្រោយនេះបាន គេគួរតែបកក្រោយបន្តិចដើម្បីរម្លឹកពីមូលហេតុដែលបានធ្វើឲ្យយេម៉ែនស្គាល់វិបត្តិនយោបាយផ្ទៃក្នុងមកដល់សព្វថ្ងៃ។ អ្វីៗបានចាប់ផ្តើមឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០១១ ដែលជាឆ្នាំនៃការផ្តើមភ្លួករសជាតិបដិវត្តន៍អារ៉ាប់ពីប្រទេសអារ៉ាប់មួយចំនួននៅក្នុងតំបន់។ តែអ្វីជាការកត់សម្គាល់ និងខុសពីបណ្តាប្រទេសអារ៉ាប់ខ្លះដែលមេដឹកនាំត្រូវបានធ្លាក់ពីអំណាចដោយកម្លាំងមហាជនបដិវត្តន៍ មេដឹកនាំនៅយេម៉ែនបានជ្រើសរើសផ្លូវចុះចេញដោយខ្លួនឯង។ កាលណោះ លោកសាឡេនិកាយឈីអ៊ីតបានយល់ព្រមចុះពីកៅអីប្រធានាធិបតី ហើយលោកហាឌីក៏បានក្លាយជាប្រធានាធិបតីស្របច្បាប់ក្នុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១២ តាមរយៈការបោះឆ្នោតរបស់ប្រជាជន។
តែបញ្ហានៅត្រង់ថា ចំហាយបដិវត្តន៍អារ៉ាប់ហាក់មិនទាន់រលាយសាបសូន្យដូចដែលគ្រប់គ្នាសង្ឃឹមទុកនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រទេសអារ៉ាប់មួយនេះបែរជាបានធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិហែកហួរផ្ទៃក្នុងកាន់តែជ្រៅពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃដោយមានការប្រឈមមុខដាក់គ្នាកាន់តែខ្លាំងរវាងក្រុមអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមនិកាយឈីអ៊ីត និងក្រុមអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមនិកាយស៊ុយនីត។ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ ក្រុមឧទ្ទាមហ៊ូទីនិកាយឈីអ៊ីតដែលគាំទ្រលោកប្រធានាធិបតីធ្លាក់ពីអំណាចសាឡេបានវាយចូលកាន់កាប់ទីក្រុងសាណា ហើយក៏បានបង្ខំលោកប្រធានាធិបតីថ្មីហាឌីឲ្យភៀសខ្លួនទៅជ្រកកោណក្នុងទឹកដីប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតក្នុងខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០១៥។
ចំណែករដ្ឋាភិបាលរបស់លោកហាឌីក៏បានរើទៅបោះទីតាំងបណ្តោះអាសន្ននៅប៉ែកខាងត្បូងក្នុងទីក្រុងអាដេន។ គួរបញ្ជាក់បន្តិចថាក្រៅពីជាទីក្រុងធំទី២ របស់យេម៉ែន អាដេនក៏ធ្លាប់ជារដ្ឋឯករាជ្យមួយនៅប៉ែកខាងត្បូងដែលទើបរួបរួមជាមួយប៉ែកខាងជើងក្នុងទសវត្សឆ្នាំ ៩០។ ទន្ទឹមគ្នានេះ ទីក្រុងអាដេនក៏ជាដែនដីដែលក្រុមអ្នកទាមទារផ្តាច់ទឹកដីនិយមកំពុងមានឥទ្ធិពលខ្លាំងដែរ។ ក្នុងថ្ងៃទី២៦ មីនា ឆ្នាំ ២០១៥ ពោល ១ខែក្រោយការភៀសខ្លួនរបស់លោកហាឌីទៅកាន់ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ទីក្រុងរីយ៉ាដក៏បានបង្កើតឲ្យមានកម្លាំងសម្ព័ន្ធអារ៉ាប់មួយដើម្បីវាយកម្ទេចពួកឧទ្ទាមហ៊ូទី។ សូមជម្រាបជូនថាសព្វថ្ងៃនេះនៅយេម៉ែន សហគមន៍អន្តរជាតិទទួលស្គាល់តែរដ្ឋអំណាចរបស់លោកប្រធានាធិបតីហាឌីតែមួយគត់។
រហូតមកដល់ពេលនេះ ពោលតាំងពីយេម៉ែនធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិហែកហួរផ្ទៃក្នុងមក ក្រុមអ្នកទាមទារផ្តាច់ទឹកដីនិយមនៅក្នុងទីក្រុងអាដេនបានគាំទ្រលោកប្រធានាធិបតីហាឌី និងរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីអាម៉េដ បិនដាហ្កឺ។ តែអ្វីៗបានផ្តើមកក្រើកឡើងវិញ បន្ទាប់ពីលោកហាឌីបានដកលោកអៃដារូ អាល់ ហ្ស៊ូបៃឌីចេញតំណែងអភិបាលក្រុងអាដេនក្នុងខែមេសា ឆ្នាំ ២០១៧។ ក្រោយពីបានធ្លាក់ពីតំណែងជាអភិបាលក្រុង លោកហ្ស៊ូបៃឌីបានទៅបង្កើតក្រុមប្រឹក្សាអន្តរកាលមួយដើម្បីបន្តដឹកនាំបណ្តាខេត្តប៉ែកខាងត្បូង។ តែភាពតានតឹងបានឡើងកាន់តែខ្លាំងថែមទៀតនៅពេលដែលក្រុមប្រឹក្សាអន្តរកាលរបស់លោកហ្ស៊ូបៃឌីបានទាមទារឲ្យលោកហាឌីធ្វើការដោះដូរសមាសភាពនៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលដែលលោកហ្ស៊ូបៃឌីបានមើលឃើញថា មានភាពពុករលួយខ្លាំង។
នៅក្នុងន័យនេះ លោកហ្ស៊ូបៃឌីបានទុកពេល ១សប្តាហ៍ឲ្យលោកហាឌីរហូតដល់ថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៨ មករា។ បើពុំនោះសោតទេ លោកនឹងរៀបចំឲ្យមានចលនាបះបោរមួយក្នុងទីក្រុងអាដេនក្នុងគោលដៅទម្លាក់រដ្ឋាភិបាល។ ទីបំផុត ឱសានវាទបានកន្លងមកផុតដោយលោកហាឌីមិនបានចាត់វិធានការអ្វីទាំងអស់។ លោកហ្ស៊ូបៃឌីក៏បានរៀបចំក្បួនបាតុកម្មក្នុងថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៨ មករាដូចដែលលោកបានព្រមាន តែត្រូវបានកម្លាំងរដ្ឋាភិបាលវាយបង្រ្កាបចាស់ដៃភ្លាមៗ។ នៅពេលនោះ ការប៉ះទង្គិចផ្លូវអាវុធក៏បានកើតឡើងរវាងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាល និងកម្លាំងអ្នកទាមទារផ្តាច់ទឹកដីនិយមដោយបណ្តាលឲ្យមានមនុស្សស្លាប់យ៉ាងតិច ១៥នាក់ និងរបួសជាង ១០០នាក់ ក្នុងនោះក៏មានជនស៊ីវិលដែរ។
ព្រឹត្តិការណ៍មួយនេះបានធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកបិនដាហ្កឺបង្ខំចិត្តសុំជំនួយពីកម្លាំងសម្ព័ន្ធអារ៉ាប់ដឹកនាំដោយប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។ តែទីក្រុងរីយ៉ាដនៅមិនទាន់សម្រេចចិត្តយ៉ាងណានៅឡើយទេ។ ឃើញថាចាប់ពីពេលនេះតទៅ រដ្ឋាភិបាលយេម៉ែនត្រូវប្រឈមមុខនឹងសត្រូវផ្ទៃក្នុងចំនួនពីរ ទី១ គឺចលនាឧទ្ទាមហ៊ូទីដែលកំពុងកាន់អំណាចនៅទីក្រុងសាណា និងសត្រូវទី២ គឺក្រុមអ្នកទាមទារផ្តាច់ទឹកដីនិយមក្នុងទីក្រុងអាដេនដែលលោកកំពុងឈរជើងតែម្តង។ ខណៈនេះ កម្លាំងរបស់លោកបិនដាហ្កឺកំពុងចាញ់ប្រៀបលើកម្លាំងអ្នកទាមទារផ្តាច់ទឹកដីនិយមដែលទើបដណ្តើមចូលកាន់កាប់ទីស្នាក់ការរដ្ឋាភិបាលក្នុងទីក្រុងអាដេន។
វាពិតជារឿងមួយធម្មតាដែលលោកបិនដាហ្កឺគ្មានជម្រើសអ្វីក្រៅពីសុំជំនួយពីកម្លាំងសម្ព័ន្ធអារ៉ាប់ដែលកំពុងវាយប្រហារលើចលនាឧទ្ទាមហ៊ូទីទេ នោះបើទោះបីជាទីក្រុងរីយ៉ាដនៅមិនទាន់សម្រេចចិត្តយ៉ាងណាក៏ដោយ។ តែអ្វីដែលកំពុងចោទខ្លាំងពេលនេះ គឺទាក់ទងនឹងអនាគតរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកបិនដាហ្កឺតែម្តង ព្រោះបើបាត់ទីក្រុងអាដេនមួយទៀត តើរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកបិនដាហ្កឺនឹងត្រូវរើទៅទីណាវិញ?។ ងាកទៅខាងជើងប៉ះពួកឧទ្ទាមហ៊ូទី ហើយបើបន្តស្ថិតនៅប៉ែកខាងត្បូងនឹងត្រូវបន្តត ទល់នឹងពួកអ្នកទាមទារផ្តាច់ទឹកដីនិយម ពោលមិនខុសអ្វីនឹងសុភាដែលថាចុះទឹកក្រពើ ឡើងលើខ្លានោះទេ។
ចង់មិនចង់ពេលនេះ វិបត្តិនយោបាយផ្ទៃក្នុងនៅយេម៉ែនបានចូលដល់ផ្លូវទាល់មួយដែលរូបភាពនៃការហែកហួរផ្ទៃក្នុងមានកាន់តែធំដោយមានតួអង្គដល់ទៅ ៣ បានចូលក្នុងឆាកដណ្តើមអំណាចគ្នា។ តែអ្វីដែលគ្រប់គ្នាកំពុងបារម្ភខ្លាំង គឺការពុះចែកដែនដីយេម៉ែនជាពីរចំណែកដោយខាងជើងបន្តកាន់កាប់ដោយពួកឧទ្ទាមហ៊ូទី និងខាងត្បូងត្រូវបានពួកអ្នកទាមទារផ្តាច់ទឹកដីនិយមយកត្រឡប់វិញ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ