ហេតុអ្វីបានជាលីបង់មិនធ្លាក់ខ្លួនក្នុងសង្រ្គាម ដូចប្រទេសជិតខាង?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:១៧
ប្រជាជនលីបង់ ជិត៤លាននាក់ នៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី ៦ឧសភា បានទៅបោះឆ្នោតសភា ដែលទើបរៀបចំ ជាលើកទី១ ក្នុងរយៈពេល៩ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ សភាលីបង់ មាននាទីជ្រើសរើសប្រធានាធិបតី ជាអ្នកជ្រើសតាំងបន្ត នាយករដ្ឋមន្រ្តី ដែលតំណាងឲ្យសំឡេងពីរភាគបីនៅរដ្ឋសភា។ ក្រុមអេស្បូឡាលីបង់ សម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អ៊ីរ៉ង់ បានចូលរួមយ៉ាងសកម្ម នៅក្នុងការបោះឆ្នោត ចំណែកនាយករដ្ឋមន្រ្តី លីបង់ លោកសាអាដ ហារីរី ដែលគាំទ្រដោយអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត សត្រូវរបស់អ៊ីរ៉ង់ ក៏ខំប្រឹងប្រជែងណាស់ដែរ ដើម្បី ឈ្នះបានសំឡេងភាគច្រើននៅសភា។ ទាំងទីតាំងភូមិសាស្រ្ត និងជីវិតនយោបាយរបស់លីបង់ ស្ថិតនៅក្នុងជម្លោះប្រទាញប្រទង់ ឥទ្ធិពលគ្នារវាងប្រទេសធំពីរ គឺ អ៊ីរ៉ង់ និងអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត។
ប្រជាជនលីបង់ ជិត៤លាននាក់បានទៅបោះឆ្នោត ផ្លាស់ប្តូរមុខមាត់សមាជិកសភា ដែលកាន់អាសនៈ បីអាណត្តិជាប់គ្នា ដោយគ្មានឆ្លងការបោះឆ្នោត។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០០៩ រដ្ឋសភាលីបង់បានបន្តអាណត្តិរបស់ខ្លួន ដល់ទៅ៣ដងជាប់ៗគ្នា ដោយគ្មានសុំយោបល់ពីប្រជាជន ដែលជាម្ចាស់សន្លឹកឆ្នោត។ ដើមហេតុដំបូង គឺកើតចេញមកពីវិបត្តិរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលបានធ្វើឲ្យជីវិតនយោបាយរបស់លីបង់ ត្រូវ ជាប់គាំង អស់ជាងពីរឆ្នាំ នៅឆ្នាំ ២០១៤។ សភាលីបង់ដែលបានសម្រេចបន្តអាណត្តិរបស់ខ្លួន ក៏ព្រោះតែចង់រក្សាស្ថិរភាព និងជៀសវាងកុំឲ្យប្រទេសធ្លាក់ចូលជ្រៅ ទៅក្នុងវិបត្តិនយោបាយ។ មួយវិញទៀត ការសម្រេចរបស់សភា លីបង់ នៅពេលនោះ ធ្វើឡើង នៅក្រោយពេលដែលវិបត្តិនយោបាយនៅស៊ីរី បានរុញច្រានប្រទេសជិតខាង របស់លីបង់ ធ្លាក់ទៅក្នុងសង្រ្គាមស៊ីវិល ដ៏រ៉ាំរ៉ៃ រហូតដល់សព្វថ្ងៃ។
លើកនេះ លីបង់ដែលសម្រេចរៀបចំការបោះឆ្នោត ក៏ដោយសារហេតុផលសំខាន់ពីរ។ ទី១ គឺ លីបង់ទើបដោះស្រាយបានវិបត្តិរដ្ឋធម្មនុញ្ញា តាមរយៈការធ្វើ វិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោត។ ច្បាប់បោះឆ្នោតថ្មី បានសម្រេចកាត់បន្ថយចំនួនអ្នកតំណាងរាស្រ្ត និងអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកតំណាងសង្គមស៊ីវិល អាចចូលរួម ប្រកួតប្រជែង ជាមួយគណបក្សនយោបាយ នៅក្នុងការបោះឆ្នោត។ ហេតុផលទី២ ដែលធ្វើឲ្យលីបង់ត្រូវតែរៀបចំការបោះឆ្នោត លើកនេះ គឺ ការដាក់សម្ពាធ ហើយនិងការសន្យាផ្តល់ជំនួយ ប្រាក់កម្ចីពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។ នៅដើមខែមេសា នៅក្នុងសន្និសីទទីក្រុងប៉ារីសប្រទេសផ្តល់ជំនួយបានដាក់លក្ខខណ្ឌទាមទារឲ្យលីបង់ធ្វើកំណែទម្រង់ ក្នុងប្រទេស ជាថ្នូរនឹងការវិនិយោគ និងប្រាក់ជំនួយ ប្រមាណ ១១ពាន់លានដុល្លារ។
លីបង់ ត្រូវការចាំបាច់ ជំនួយហិរញ្ញវត្ថុពីបរទេស ដើម្បី ស្រោចស្រង់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងដោះស្រាយវិបត្តិជនភៀសខ្លួនស៊ីរី ដែលមានជាង១លាននាក់ នៅក្នុងទឹកដីលីបង់។ គេវាយតម្លៃថា ក្រៅតែពីបញ្ហាជនភៀសខ្លួន ស៊ីរី អស្ថិរភាពនយោបាយ និងអំពើពុករលួយ ជាហេតុផលសំខាន់ ដែលលីបង់ដែលត្រូវគេចាត់ទុកជាប្រទេសស្វ៊ីសនៅតំបន់ដើមបូព៌ា ដោយសារតែវត្តមានធនាគារ និងក្រុមហ៊ុនហិរញ្ញវត្ថុ នោះ ត្រូវធ្លាក់ខ្លួន ក្លាយជាប្រទេសមានបំណុលជាតិច្រើនជាងគេ ទី៣ ក្នុងលោក។
តើការបោះឆ្នោតសភាលើកនេះ នឹងជួយធ្វើលីបង់ផ្លាស់ប្តូរមុខមាត់ថ្មី ដែរឬទេ?
ប្រធានាធិបតីលីបង់ លោកMichel Aoun បាននិយាយទុកជាមុនរួចហើយថា ការបោះឆ្នោតសភាលើកនេះនឹងមិនទៅផ្លាស់ប្តូររបបនយោបាយ នៅលីបង់នោះទេ។ នៅលីបង់ ប្រព័ន្ធបែងចែកអំណាច មានលក្ខណៈពិសេសខុសប្លែកពី ប្រទេសដទៃ។ ទោះជាលីបង់ រៀបចំការបោះឆ្នោត ដែលមានការចូលរួមពី ប្រជាជនក្តី ប៉ុន្តែ ការបែងចែក អំណាច រវាងគណបក្សសំខាន់ៗ នៅលីបង់ ត្រូវបានគេគិតគូរ ទុករួចជាស្រេចទៅហើយ ពោលធ្វើយ៉ាងម៉េច ឲ្យមានការចូលរួមស្មើភាពគ្នា ពីគ្រប់និន្នាការសាសនា នៅលីបង់។
ជាក់ស្តែង តំណែងប្រធានរបស់សភាលីបង់ ត្រូវដែលបែងចែកទៅឲ្យគណបក្សដែលតំណាងឲ្យអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមនិកាយស៊្ហីអ៊ីត។ ចំណែកសភា ដែលជាអ្នកមានសិទ្ធិជ្រើសរើស ប្រធានាធិបតីលីបង់ បានជ្រើសរើស លោកMichel Aoun ដែលកាន់គ្រិស្តសាសនា។ បន្ទាប់មក លោកប្រធានាធិបតី បានចរចា ជាមួយ គណបក្សដែលមានសំឡេងភាគច្រើននៅរដ្ឋសភា ដើម្បី ជ្រើសតាំង នាយករដ្ឋមន្រ្តី ដែលដាច់ខាតត្រូវតំណាងឲ្យប្រជាជនអ៊ីស្លាម និកាយ ស៊ុននីត។ ប្រព័ន្ធបែងចែកអំណាចរវាងគ្នា នឹងអនុញ្ញាតឲ្យលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីបច្ចុប្បន្ន គឺលោកសាអាដ ហារីរី នៅបន្តធ្វើជានាយករដ្ឋមន្រ្តីរបស់លីបង់មួយអាណត្តិទៀត។ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីហារីរី តំណាងនិកាយស៊ុននីត គាំទ្រដោយប្រទេសអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត។ នាយករដ្ឋមន្រ្តីហារីរីមានគូប្រជែង ធំ គឺក្រុមអេស្បូឡា និកាយស៊្ហីអីត ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អ៊ីរ៉ង់ ដែលជាសត្រូវរបស់អារ៉ាប៊ី សាអូឌីត។ ការប្រឈមមុខដាក់គ្នា រវាងភាគីទាំងពីរសឹងតែធ្វើឲ្យលីបង់ វិះតែនឹងធ្លាក់ខ្លួនទៅក្នុងសង្រ្គាមប្រដាប់អាវុធម្តងៗរួចទៅហើយ។
សូួមអាន៖នាយករដ្ឋមន្ត្រីលីបង់ មកដល់ប៉ារីស តាមផែនការអន្តរាគមន៍របស់បារាំង
ប៉ុន្តែ ដោយសារតែ ការបែងចែកអំណាចរវាងគណបក្ស មកពីគ្រប់និកាយសាសនា មិនថា អ៊ីស្លាម ឬគ្រិស្តសាសនា អ្នកនយោបាយលីបង់នៅទីបំផុត បានយល់ព្រមព្រៀង ចរចា គ្នា ដោយសន្តិវិធី រហូតមក ដើម្បី បញ្ជៀស ប្រទេសកុំឲ្យធ្លាក់ចូលទៅក្នុងជម្លោះនយោបាយ រហូតដល់អាចផ្ទុះសង្រ្គាម រវាងគ្នា ដូចនៅប្រទេសដើមបូព៌ាដទៃទៀត ជាពិសេស គឺប្រទេសជិតខាងស៊ីរីតែម្តង។ មុខមាត់ថ្នាក់ដឹកនាំលីបង់នឹងអាចនៅដដែល ប៉ុន្តែ ត្រូវប្រឈមដោះស្រាយបញ្ហាជាច្រើន ដែលលីបង់កំពុងជួបប្រទះ មិនថា ផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច បញ្ហាជនភៀសខ្លួនស៊ីរី ឬបញ្ហាពុករលួយ ដែលជាដើមហេតុធ្វើឲ្យក្រុមហ៊ុនបរទេសបាត់បង់ជំនឿលើរដ្ឋាភិបាលលីបង់ រហូតមកនោះ។
ក្រុមអេស្បូឡា ចង់បង្កើនសំឡេងនៅរដ្ឋសភាលីបង់
ការបោះឆ្នោតសភាលើកនេះ ជាឱកាសដែលក្រុមអេស្បូឡា អាចបង្កើនសំឡេងរបស់ខ្លួន នៅក្នុង រដ្ឋសភា។ បើសិនក្រុមនេះ ដែលបានទទួលការគាំទ្ររួចហើយ ពីគណបក្សរបស់ប្រធានាធិបតី លោកMichel Aoun បានទទួលសំឡេងច្រើនមុន នៅរដ្ឋសភា នោះក្រុមអេស្បូឡា ដែលជាក្រុមតែមួយ មិនព្រមដាក់អាវុធ ចុះនៅក្រោយសង្រ្គាមស៊ីវិលនៅលីបង់ នឹងអាចមានទឹកមាត់ ប្រៃជាងមុន និងអាចជំរុញឲ្យលីបង់ ប្រកាន់ជំហរកាន់តែច្បាស់ជាងមុន មិនថា ជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តអ៊ីរ៉ង់ ឬ អ៊ីស្រាអែល និងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ដែលជាសត្រូវរបស់ខ្លួន។
ក្រុមអេស្បូឡា ត្រូវអាមេរិកចាត់ទុកជាក្រុមភេរវនិយម និងផ្ទាំងស៊ីបវាយប្រហាររបស់អ៊ីស្រាអែល ឬអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត ព្រោះក្រុមអេស្បូឡា បានរួមដៃជាមួយ កងទ័ពអ៊ីរ៉ង់ដែលអ៊ីស្រាអែល និងអារ៉ាប៊ី សាអូឌីតចោទប្រកាន់ថា កំពុងពង្រីក ពង្រាយយោធា នៅក្នុងប្រទេសស៊ីរី យេម៉ែន លីបង់៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ