អ៊ីរ៉ាក់៖មូលហេតុដែលបានបញ្ឆេះកំហឹងប្រជាជនឲ្យចុះផ្លូវធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:១៧
នៅក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់ និងទោះជាមានការប្រកាសដាក់បម្រាមគោចរណ៍ក៏ក្បួនបាតុកម្មមហាជនប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលកំពុងបន្តមានយ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេងនៅតាមទីក្រុងធំៗមួយចំនួន ពិសេសទីក្រុងបាកដាដ។ បាតុកម្មមហាជនប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលបានចាប់ផ្តើមកាលពីថ្ងៃអង្គារ ទី១ តុលា។ គ្រាន់តែក្នុងរយៈពេល ២៤ម៉ោងចុងក្រោយនេះ មានមនុស្សស្លាប់យ៉ាងតិច ២៤នាក់នៅក្នុងអំពើហិង្សារវាងបាតុករ និងកម្លាំងប៉ូលិស។ កម្លាំងប៉ូលិសដែលមិនញញើតនឹងបាញ់គ្រាប់ពិតដើម្បីបង្រ្កាបលើបាតុករដែលហិង្សាខ្លាំង។ អ្វីជាការកត់សម្គាល់ ការផ្ទុះបាតុកម្មមហាជនពេលនេះត្រូវបានគេមើលឃើញថា ជាការធ្វើតេស្តលើរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកអាឌែល អាប់ឌែល ម៉ាឌីដែលកាន់តំណែងបាន១ឆ្នាំនៅដំណាច់ខែតុលានេះ។
កំហឹងរបស់ប្រជាជនអ៊ីរ៉ាក់ពេលនេះបានផ្តើមចេញដំបូងពីការដែលលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីអាប់ឌែល ម៉ាឌីបានដកតំណែងមេទ័ពប្រឆាំងភេរវនិយមលោកអាប់ឌែលវ៉ាហា អាល់សាឌី។ លោកអាល់សាឌីដែលប្រជាជនអ៊ីរ៉ាក់ទូទៅទទួលស្គាល់ជាវីរៈបុរសដែលបានដឹកនាំកម្លាំងកំចាត់ពួកជីហាតអង្គការរដ្ឋអ៊ីស្លាមចេញពីទឹកដីអ៊ីរ៉ាក់នាខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៧។ តែនេះគ្រាន់តែជាហេតុផលមួយតូចតាចប៉ុណ្ណោះ ព្រោះគោលដៅពិតនៃភាពក្តៅក្រហាយរបស់ប្រជាជនអ៊ីរ៉ាក់ប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលពេលនេះ គឺប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយ ប្រឆាំងនឹងភាពអសកម្ម និងភាពគ្មានប្រសិទ្ធិភាពរបស់រដ្ឋាភិបាល និងប្រឆាំងនឹងភាពគ្មានការងារធ្វើ។
គេអាចនិយាយដោយសាមញ្ញថា ប្រជាជនចង់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលជួយគិតគូរពីលក្ខខណ្ឌជីវិត និងជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកគេឲ្យបានច្រើនជាងនេះ។ បាតុករសឹងតែទាំងអស់មានចំណាប់អារម្មណ៍ និងក្តីបារម្ភដូចៗគ្នា គឺអនាគតស្រពិចស្រពិល និងមិនច្បាស់លាស់ ពិសេសក្រុមយុវជនដែលរៀនចប់មានសញ្ញាប័ត្រក្នុងដៃ តែបែរជាដើរទាល់ខ្យល់ទៅវិញ។ « យើងទាំងអស់គ្នាជាយុវជនគ្មានការងារធ្វើ » នេះជាសម្រែករបស់បាតុករយុវជនម្នាក់។ « អាទិភាពទី១ របស់យើង គឺអំពើពុករលួយ អំពើពុករលួយដែលបានសម្លាប់យើង » នេះជាសម្រែករបស់បាតុករម្នាក់ទៀត។ បច្ចុប្បន្ននេះ យុវជនអត់ការងារធ្វើមានដល់ទៅ ២៥% ពោលមានយុវជនម្នាក់ក្នុងចំណោម ៤នាក់។
មានតែពាក្យសន្យានៅលើក្រដាស
ប្រទេសដែលមានប្រភពធនធានធម្មជាតិក្រោមដី ឬលើដីមិនច្បាស់ជាប្រទេសរុងរឿងដែលគ្មានវិបត្តិសង្គមនោះទេ។ អ្វីៗវាអាស្រ័យលើកត្តាជាច្រើនដោយចាប់ផ្តើមពីការមានអភិបាលកិច្ចល្អ ការគ្រប់គ្រងលើធនធានធម្មជាតិប្រកបដោយតម្លាភាព និងពិសេសទៅទៀត គឺការប្រើប្រាស់ និងការចែកចាយប្រយោជន៍ដែលទទួលបានពីការធ្វើអាជីវកម្មលើធនធានធម្មជាតិឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។ ប្រជាជនដែលជាម្ចាស់ធនធានធម្មជាតិត្រូវតែទទួលបានផ្លែផ្កាមុនគេ។ តែគេបានសង្កេតឃើញថា តាំងពីក្រោយការបិទបញ្ចប់សង្រ្គាមមក អ្នកដែលបានទទួលប្រយោជន៍ខ្លាំងមិនមែនប្រជាជនទេ តែគឺថ្នាក់ដឹកនាំដែលនាំគ្នាបូម និងគិតតែរឿងប្រយោជន៍ក្រុម បក្សពួក និងផ្ទាល់ខ្លួន។
កុំថាឡើយតែប្រជាជននៅបន្តក្ររហាម សូម្បីតែភ្លើងអគ្គិសនី និងទឹកស្អាតក៏ពួកគេគ្មានគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ប្រើប្រាស់ដែរ។ ពីរដ្ឋាភិបាលមួយទៅរដ្ឋាភិបាលមួយតាំងពីក្រោយការទម្លាក់លោកសាដាម ហ៊ូសេនក្នុងឆ្នាំ ២០០៣ ប្រជាជនអ៊ីរ៉ាក់ស្គាល់តែពាក្យសន្យា និងការភូតកុហកដោយមានការអនុវត្តន៍ជាក់ស្តែងតិចតួច។ ចលនាបាតុកម្មមហាជនប្រឆាំងអំពើពុករលួយនៅអ៊ីរ៉ាក់ធ្លាប់បានផ្ទុះឡើងពីឆ្នាំ ២០១៥ ដល់ឆ្នាំ ២០១៦ និងនៅរដូវក្តៅឆ្នាំ ២០១៨ កន្លងទៅថ្មីៗនេះ។ តែអ្វីជាការកត់សម្គាល់ ការផ្ទុះបាតុកម្មជាថ្មីពេលនេះបានធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីនាយករដ្ឋមន្រ្តីលោកអាប់ឌែល ម៉ាឌីទើបចូលកាន់តំណែងបាន ១ឆ្នាំនៅដំណាច់ខែតុលានេះ។
បាតុកម្មកើតចេញពីកំហឹងប្រជាជនសុទ្ធសាធ
គេនៅមិនទាន់ដឹងថា តើចលនាបាតុកម្មមហាជនពេលនេះនឹងមានសន្ទុះដល់ណា និងអាចធ្វើឲ្យនាយករដ្ឋមន្រ្តីលោកអាប់ឌែល ម៉ាឌីប្រឈមនឹងការធ្លាក់ពីអំណាចឬទេ។ អ្វីដែលគេអាចនិយាយបាន ចលនាបាតុកម្មពេលនេះមិនមានបង្កប់ដោយនយោបាយ ឬសាសនាទេ មានន័យថា ជាបាតុកម្មដែលកើតចេញពីកំហឹងផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រជាជនសុទ្ធសាធដោយគ្មានការអុជអាល ឆ្កឹះឆ្កៀល ឬអំពាវនាវពីអ្នកនយោបាយ ឬអ្នកសាសនាណាទេ។ ជាបាតុកម្មតាមរយៈការអំពាវនាវរវាងបាតុករគ្នាឯងនៅលើបណ្តាញសង្គមពីតំបន់មួយទៅតំបន់មួយទៀត។ គឺជាបាតុកម្មមួយដែលគ្មានមេដឹកនាំ គ្មានមេកើយ ហើយពួកបាតុករក៏បានអះអាងថា ពួកគេមិនត្រូវការអ្នកនយោបាយ គណបក្សនយោបាយ ឬអ្នកសាសានរូបណាឲ្យចូលរួមនៅក្នុងក្បួនបាតុកម្មជាមួយពួកគេដែរ។
នេះពិតជាព្រឹត្តិការណ៍លើកទីមួយដែលគេមិនធ្លាប់បានឃើញ។ គួរបញ្ជាក់ថាកន្លងមក គឺមេចលនានិកាយឈីអ៊ីតលោកម៉ុកតាដា សាដបានដឹកនាំ និងអំពាវនាវឲ្យសកម្មជនរបស់ខ្លួនចុះផ្លូវធ្វើបាតុកម្មដូចករណីមហាបាតុកម្មមហាជនក្នុងឆ្នាំ ២០១៦។ គឺទើបនៅយប់ថ្ងៃពុធ ទី២ តុលាដែលលោកម៉ុកតាដា សាដបានចេញមុខអំពាវនាវ តែការអំពាវនាវលើកនេះមានការប្រយ័ត្នប្រយែងដោយលោកមិនចង់ឲ្យបាតុកម្មមហាជនពេលនេះក្លាយជាបាតុកម្មសកម្មជនរបស់លោកដូចក្នុងឆ្នាំ ២០១៦។ ដូច្នេះសម្រាប់នាយករដ្ឋមន្រ្តីលោកអាប់ឌែល ម៉ាឌី នេះពិតជាវិញ្ញាសារថ្មីមួយដែលលោកកំពុងប្រឈម៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ