តើលោកដូណាល់ត្រាំអាចជាឱកាសឲ្យចិនក្លាយជាមហាអំណាចពិភពលោក?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៥៥
ចាប់តាំងពីលោកដូណាល់ត្រាំជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតីអាមេរិក ទំនាក់ទំនងអាមេរិក-ចិនបានឆ្លងកាត់នូវភាពតានតឹងជាច្រើន។ ក្រៅពីបញ្ហាចម្រូងចម្រាសដែលមានស្រាប់ទាក់ទងនឹងវិស័យពាណិជ្ជកម្ម និងបញ្ហាជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង លោកដូណាល់ត្រាំបានធ្វើឲ្យចិនកាន់តែឈឺក្បាលថែមទៀត ជាមួយនឹងបញ្ហាតៃវ៉ាន់ មុននឹងផ្លាស់ប្តូរជំហរមកគាំទ្រនយោបាយ “ចិនមួយ” វិញ កាលពីប៉ុន្មានថ្ងៃមុននេះ។ ការណ៍ដែលលោកដូណាល់ត្រាំយកចិនជាគូប្រជែងដ៏ធំបែបនេះ គឺជាបញ្ហាប្រឈមដ៏ធំមួយ សម្រាប់រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង។ ក៏ប៉ុន្តែ ក្នុងពេលជាមួយគ្នា មានទស្សនៈជាច្រើនយល់ឃើញថា លោកដូណាល់ត្រាំអាចជាឱកាសល្អមួយទៅវិញសម្រាប់ចិន ក្នុងការក្លាយជាមហាអំណាចដឹកនាំពិភពលោក។
ចាប់តាំងពីក្រោយសង្រ្គាមលោកលើកទី២មកទល់នឹងពេលបច្ចុប្បន្ន អាមេរិកតែងតែត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាមហាអំណាចកំពូលលើពិភពលោក ហើយក្រោយការដួលរលំនៃសហភាពសូវៀតក្រោយសង្រ្គាត្រជាក់ ពិភពលោកទាំងមូលត្រូវដឹកនាំដោយប៉ូលតែមួយគត់ គឺសហរដ្ឋអាមេរិក។
នៅក្រោយការជាប់ឆ្នោតរបស់លោកដូណាល់ត្រាំ អ្នកវិភាគជាច្រើនយល់ឃើញថា រចនាសម្ព័ន្ធនៃទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិកំពុងដើរដល់ចំណុចរបត់ដ៏សំខាន់មួយ ដែលអាចនាំទៅរកការធ្លាក់ចុះទន់ខ្សោយនៃឥទ្ធិពលលោកខាងលិច ហើយតុល្យភាពអំណាចអាចនឹងត្រូវផ្អៀងទៅទិសខាងកើតវិញ។
ជាការពិត គេអាចធ្វើការកត់សម្គាល់ឃើញពីការធ្លាក់ចុះទន់ខ្សោយនៃសហភាពអឺរ៉ុបក្រោយពីមានវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក វិបត្តិបំណុលក្នុងតំបន់ចាយលុយអឺរ៉ូ វិបត្តិជនអន្តោប្រវេសន៍ ការរីកដុះដាលនៃចលនាជាតិនិយម បូករួមជាមួយនឹងការចាកចេញរបស់អង់គ្លេសដែលជាមហាអំណាចមួយ ហើយក៏កំពុងតែដើរក្នុងគន្លងនយោបាយជាតិនិយមមួយផងដែរ។
បន្ថែមពីលើនេះទៅទៀត ហើយកាន់តែសំខាន់ទៅទៀត សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលជាមហាអំណាចពិភពលោកក៏កំពុងតែងាកទៅរកនយោបាយជាតិនិយម និងឯកោនិយមផងដែរ ក្រោយការជាប់ឆ្នោតរបស់លោកដូណាល់ត្រាំ។
អ្នកវិភាគជាច្រើនបាននាំគ្នាប្រៀបប្រដូចនយោបាយឯកោនិយមរបស់លោកដូណាល់ត្រាំ ទៅនឹងនយោបាយអាមេរិកមុនសង្រ្គាមលោក គឺនយោបាយគិតតែពីរឿងក្នុងស្រុក ដោយមិនខ្វល់ពីបញ្ហាពិភពលោកមិនខ្វល់ពីប្រទេសផ្សេង, បញ្ហារបស់ប្រទេសណាទុកឲ្យអ្នកនោះជាអ្នកដោះស្រាយដោយខ្លួនឯង បើទោះបីជាបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស បញ្ហាប្រជាធិបតេយ្យ ការសម្លាប់រង្គាល ឬអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ក៏ដោយ ឲ្យតែមិនប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍អាមេរិក គឺអាមេរិកមិនត្រូវខ្វល់អ្វីទាំងអស់។
នយោបាយឯកោនិយមត្រូវបានលោកដូណាល់ត្រាំបង្ហាញឲ្យឃើញនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាច្រើន តាំងពីក្នុងអំឡុងពេលឃោសនាបោះឆ្នោត រហូតដល់សុន្ទរកថាថ្ងៃស្បថឡើងកាន់តំណែង និងនៅក្រោយពេលឡើងកាន់តំណែង។
លោកដូណាល់ត្រាំបានរិះគន់សម្ព័ន្ធភាពអាមេរិក-ជប៉ុន, បង្ហាញពីការមិនសប្បាយចិត្តនឹងរឿងអាមេរិកត្រូវរ៉ាប់រងបន្ទុកក្នុងការជួយការពារជប៉ុន និងកូរ៉េខាងត្បូង ហើយរហូតពន្លយពាក្យថា អាមេរិកគួរទុកឲ្យប្រទេសទាំងពីរនេះផលិតអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ ដើម្បីទុកការពារខ្លួនឯង ហើយឈប់ពឹងអាមេរិក។ ដូចគ្នាដែរចំពោះប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្តនៅអឺរ៉ុប ដោយលោកដូណាល់ត្រាំបានរិះគន់ខ្លាំងៗលើសហភាពអឺរ៉ុប និងបក្សសម្ព័ន្ធអូតង់ និងជាពិសេស បានបង្កការភ្ញាក់ផ្អើល ដោយបានលើកឡើងថា អាមេរិកអាចនឹងមិនចូលខ្លួនអន្តរាគមន៍ការពារប្រទេសសមាជិកអូតង់ ស្របទៅតាមកាតព្វកិច្ចដែលមានចែងក្នុងមាត្រា ៥ នៃសន្ធិសញ្ញាបង្កើតបក្សសម្ព័ន្ធនេះ។
ទាំងអស់នេះអាចនឹងធ្វើឲ្យប្រទេសសម្ព័ន្ធមិត្ត ក៏ដូចជាបណ្តាប្រទេសផ្សេងទៀតដែលសំឡឹងឃើញអាមេរិកជាខ្នងបង្អែក ត្រូវបាត់បង់ជំនឿចិត្តលើអាមេរិក លែងទុកចិត្តលើភាពជាអ្នកដឹកនាំអាមេរិក ហើយនៅពេលដែលភាពជាអ្នកដឹកនាំរបស់អាមេរិកត្រូវថយចុះនេះហើយ ដែលអាចជាឱកាសដ៏ល្អមួយឲ្យចិនឈានជើងចូលមកជំនួស។
ក៏ប៉ុន្តែ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ វាហាក់ដូចជាលឿនពេកដែលនិយាយថា ចិននឹងអាចជំនួសសហរដ្ឋអាមេរិកជាមហាអំណាចពិភពលោក។ គិតមកទល់នឹងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ចិនជាប្រទេសមហាអំណាចតំបន់មួយតែប៉ុណ្ណោះ ហើយនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌអន្តរជាតិ អំណាចរបស់ចិនក៏ផ្តោតសំខាន់តែទៅលើវិស័យមួយដែរ គឺវិស័យពាណិជ្ជកម្ម។ ដើម្បីក្លាយជាមហាអំណាចពិភពលោក និងបង្ហាញភាពជាអ្នកដឹកនាំជំនួសអាមេរិកបាន ចិនត្រូវការបង្កើនការចំណាយយ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ ដើម្បីពង្រឹងសមត្ថភាពទាំងខាងផ្នែកការទូត និងជាពិសេស ខាងផ្នែកកងទ័ព ដើម្បីអាចធ្វើអន្តរាគមន៍នៅគ្រប់កន្លែងនៅទូទាំងពិភពលោក។
ជាការពិតណាស់ថាចិនជាប្រទេសសម្បូរលុយ ក៏ប៉ុន្តែ សំណួរដែលចោទ គឺនៅត្រង់ឆន្ទៈនយោបាយ។ ចិនថ្វីដ្បិតតែមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ជារៀងរាល់ឆ្នាំ និងជាប្រទេសមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកបើគិតទៅតាមផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប ក៏ប៉ុន្តែ ផលិតផលក្នុងស្រុករបស់ប្រជាជននីមួយៗវិញ នៅមានកម្រិតទាបនៅឡើយ។ ដូច្នេះ សំណួរសួរថា តើមេដឹកនាំចិនពិតជាអាចនឹងបង្វែរធនធានដែលបានពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនេះ ពីការបង្កើនជីវភាពរបស់ប្រជាជន ទៅពង្រឹងសមត្ថភាពក្នុងការធ្វើអន្តរាគមន៍នៅក្រៅប្រទេសវិញពិតមែនឬក៏យ៉ាងណា ? នេះនៅមិនទាន់និយាយដល់ស្ថានភាពនយោបាយ ប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សក្នុងស្រុក បូករួមជាមួយនឹងគោលការណ៍មិនជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងប្រទេសដទៃដែលចិនតែងតែប្រកាន់យ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួនតាំងពីដើមមក ហើយដែលពិបាកនឹងឲ្យចិនធ្វើអន្តរាគមន៍នៅក្រៅប្រទេសបានប្រកបដោយប្រសិទ្ធិភាព។
លើសពីនេះទៅទៀត បើទោះបីជាចិនពិតជាមានឆន្ទៈនយោបាយ ក៏គេក៏មិនត្រូវភ្លេចដែរថា មិនមែនមានតែចិនមួយទេ ដែលចង់ធ្វើជាមហាអំណាចពិភពលោក។ ចិនប្រាកដជានឹងត្រូវប្រឈមមុខនឹងការប្រកួតប្រជែងយ៉ាងស្រួចស្រាវជាមួយប្រទេសផ្សេងទៀត មានជាអាទិ៍ រុស្ស៊ី ជប៉ុន ឥណ្ឌា ជាដើម។
តាមការពិត បើគេមើលទៅលើស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន នយោបាយអន្តរជាតិកំពុងវិវឌ្ឍពីពិភពលោកដែលមានប៉ូលតែមួយ គឺប៉ូលអាមេរិក ទៅជាពិភពលោកពហុប៉ូល ដែលក្នុងនោះ ចិនអាចជាប៉ូលមួយ ក្នុងចំណោមប៉ូលជាច្រើនផ្សេងទៀត៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ