អាមេរិកនិងប៉ាគីស្ថាន៖ ទំនាក់ទំនងឈរលើភាពមិនទុកចិត្តគ្នា
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៣៧
ទំនាក់ទំនងអាមេរិកនិងប៉ាគីស្ថាន មានភាពតានតឹងខ្លាំង នារយៈពេលចុងក្រោយនេះ។ ភាគីអាមេរិក ប្រកាសផ្តាច់ជំនួយនៅប៉ាគីស្ថាន ដោយយល់ថា ប៉ាគីស្ថាន មានពុតត្បុត។ ចំណែកប៉ាគីស្ថាន ក៏បានហៅ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិកប្រចាំទីក្រុង Islamabad ទៅសួរនាំ។ ការកោះហៅទៅសួរនេះ ត្រូវអាមេរិកចាត់ទុកថា ជាការមិនអាចទទួលយកបាន។ ភាពល្អក់កករនៃទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរ គឺឈរលើភាពមិនទុកចិត្តគ្នា បានកើតមានតាំងជាយូរឆ្នាំណាស់មកហើយ។
ជំងឺមិនទុកចិត្តគ្នារវាងអាមេរិកនិងប៉ាគីស្ថាន គឺបានដចេញជាបូស ដែលប្រុងនឹងធ្លាយ ក៏ត្រូវលោក ដូណាល់ ត្រាំ ច្របាច់ឲ្យផ្ទុះតែម្តងនៅពេលនេះ។ ការមិនទុកចិត្តគ្នា គឺមានជុំវិញ បញ្ហាបង្ក្រាបភេរវជននៅក្នុងតំបន់ ពិសេសក្រុមភេវរជន ដែលហូរពីព្រំដែនអាហ្វហ្គានីស្ថាន ចូលទៅជ្រកកោននៅក្នុងទឹកដីប៉ាគីស្ថាន។ ចំពោះសហរដ្ឋអាមេរិក, អាមេរិកយល់ថា ប៉ាគីស្ថាន បានផ្តល់ទីជម្រកឲ្យពួកភេរវនិយមដែលអាមេរិកខំប្រឹងតាមកម្ទេច។ ការយល់នេះ គឺបានក្លាយជាការចោទប្រកាន់ស្ទើរតែរាល់លើកពីភាគីអាមេរិក តាំងពីសម័យរដ្ឋការរបស់លោក អូប៉ាម៉ា រហូតដល់សម័យកាន់កាប់របស់លោក ត្រាំ នេះទៀត។ ក៏ប៉ុន្តែ ប៉ាគីស្ថាន បានវាយបកទៅអាមេរិកវិញ ថាមិនដែលទុកចិត្តខ្លួនម្តងណាឡើយ។
តើការមិនទុកចិត្ត រវាងប្រទេសទាំងពីរនេះ កើតឡើងតាំងពីពេលណា?
ជាក់ស្តែងទៅ ប្រទេសទាំងពីរ បានមានចំណងទាក់ទងជាមួយគ្នា ដោយផ្អែកលើក យុទ្ធសាស្ត្រនៃភូមិសាស្ត្រនយោបាយ និងយោធា។ នៅក្នុងសម័យសង្គ្រាមត្រជាក់ គឺចាប់តាំងពីជាង៦០ឆ្នាំមុន អាមេរិក បានទាក់ទងជាមួយប៉ាគីស្ថាន ដើម្បីយកប្រទេសនេះ ខ្ទប់ឥទ្ធិពលកុម្មនីស្តរបស់សហភាពសូវៀត នៅតំបន់អាស៊ី។
បន្ទាប់មក នៅក្រោយអំពើភេវរកម្មខែកញ្ញាឆ្នាំ២០០១ នៅទីក្រុងញូវយ៉ក, អាមេរិក បានងាកមកចាប់ដៃពួតដៃជាមួយប៉ាគីស្ថានជាថ្មី ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងក្រុមភេរវនិយម នៅក្នុងទឹកដីអាហ្វហ្គានីស្ថាន។ អាមេរិក ត្រូវការប៉ាគីស្ថាន នៅលើសមរភូមិជាក់ស្តែង ពិសេសសម្រាប់ផ្តល់ព័ត៌មាន ទិន្នន័យ និងសម្រាប់កំណត់ទីតាំងរបស់ភេរវជន។ ជាការផ្លាស់ប្តូរ ប៉ាគីស្ថានបានទទួលជំនួយ ជាទឹកប្រាក់រាប់សិបលានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ បើគិតតែរយៈពេល១៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ អាមេរិកបានផ្តល់ជំនួយឲ្យប៉ាគីស្ថាន ជាង៣៣ពាន់លានដុល្លារ។
ក៏ប៉ុន្តែ នៅឆ្នាំ២០១១ កងទ័ពស៊ើបការសម្ងាត់របស់អាមេរិក ក្រោមរដ្ឋបាលរបស់លោក អូបាម៉ា បានវាយប្រហារបាញ់សម្លាប់ អូស្មា ប៊ិនឡាដិន នៅលើទឹកដីព្រំដែនប៉ាគីស្ថាន ទាំងដែលអាជ្ញាធរប៉ាគីស្ថានពុំបានដឹងផង។ ទង្វើនេះ ធ្វើឲ្យប៉ាគីស្ថានមិនសប្បាយចិត្ត និងថា អាមេរិកមិនទុកចិត្តខ្លួន ព្រោះមិនបានរាយការណ៍ប្រាប់ខ្លួនឲ្យដឹងជាមុន។ ចំពោះអាមេរិក នេះគឺជាផែនការសម្ងាត់ ហើយអាមេរិក ក៏សង្ស័យថា ប៉ាគីស្ថាន បានចូលដៃឃុបឃិតជាមួយក្រុមភេរវជនដែរ។ ដ្បិតថា មេក្រុមភេរវជន ធំប៉ុនណាណី រស់នៅក្នុងទឹកដីខ្លួន តែប៉ាគីស្ថានមិនបានផ្តល់ដំណឹងទៅឲ្យអាមេរិកសោះ។
កាលនោះ នៅក្នុងអាណត្តិការងាររបស់លោកប្រធានាធិបតី អូបាម៉ា, រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក បានស្នើសុំសភាព្យួរជំនួយចំពោះប្រទេសប៉ាគីស្ថាន ហើយអ្នករដ្ឋការអាមេរិក ពិសេសមន្ត្រីក្រសួងការបរទេស បានបង្ហាញភាពមិនទុកចិត្តប៉ាគីស្ថានតែរហូតមក។
អ្នកជំនាញខាងស្រាវជ្រាវពីប្រទេសប៉ាគីស្ថាន បានលើកឡើងថា ប៉ាគីស្ថាន គឺមានដៃពីរ។ នៅម្ខាងគឺទទួលជំនួយអាមេរិកដើម្បីប្រឆាំងនឹងភេរវនិយម ហើយដៃម្ខាងបិទភ្នែកឲ្យពួកភេរវជនជ្រកកោនក្នុងទឹកដីរបស់ខ្លួន។ ហេតុនេះ អ្នកជំនាញ យល់ថា ការកាត់ផ្តាច់ជំនួយ គឺជារឿងដែលជៀសមិនផុត នៅពេលកំណត់ណាមួយ។ ការគំរាមផ្តាច់ជំនួយរបស់អាមេរិកនេះ គឺគ្រាន់តែជាការព្រមានប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែក៏វាអាចឈានទៅដល់ការអនុវត្តតឹងរឹងមែនទែនដែរ ព្រោះថា សេចក្តីប្រកាសរបស់ប្រធានាធិបតី ត្រាំ គឺភ្លាមភ្លែតខ្លាំងណាស់។
ប៉ាគីស្ថាន ផ្អៀងទៅចិន ?
តែយ៉ាងណាក៏ដោយ មានអ្នកជំនាញខ្លះផ្សេងទៀត យល់ថា ប៉ាគីស្ថាន ហាក់ចង់រកអ្នកពឹងពាក់ថ្មី។ នោះគឺចិន។ នៅក្នុងគម្រោងអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវសូត្រថ្មី ចេញពីប្រទេសចិន ត្រូវកាត់ឆ្លងប្រទេសជាច្រើននៅអាស៊ី ឆ្ពោះទៅអឺរ៉ុប ក៏ត្រូវឆ្លងកាត់ប៉ាគីស្ថានដែរ។ ចិនបានសន្និដ្ឋានផ្តល់ជំនួយវិនិយោគ ចំនួន៤៧ពាន់លានអឺរ៉ូ ទៅឲ្យប៉ាគីស្ថាន។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ នៅក្នុងពេលដែលអាមេរិក របស់លោក ត្រាំ មានភាពរកាំរកូសជាមួយប៉ាគីស្ថាន និងបានចោទប៉ាគីស្ថាន ថាមានភាពមិនស្មោះត្រង់ក្នុងដំណើរប្រឆាំងនឹងពួកភេរជន, ប្រទេសចិនវិញ តាមរយៈអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន បានប្រកាសគាំទ្រប៉ាគីស្ថាន និងបានបញ្ជាក់អះអាងការពារថា ប៉ាគីស្ថានបានខំប្រឹងនិងលះបង់ច្រើនសម្បើមណាស់ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងក្រុមភេរវជន។
ម្យ៉ាងវិញទៀត សាធារណមតិនៅប៉ាគីស្ថាន ហាក់មិនសូវពេញចិត្តនឹងអាមេរិក ដែលបាញ់បោះ ទម្លាក់គ្រាប់បែកសម្លាប់ភេរវជននៅតាមព្រំដែន ហើយក៏បានបណ្តាលឲ្យប៉ះពាល់ស្លាប់ដល់ពលរដ្ឋស្លូតត្រង់មិនតិចទេ។ អាស្រ័យហេតុនេះ ការស្តារទំនុកចិត្តនៃទំនាក់ទំនាក់ អាមេរិក និងប៉ាគីស្ថាន ហាក់ពុំមែនជាការងាយស្រួលប៉ុន្មាននោះឡើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ