ហេតុអ្វីអាមេរិកនិងចិនបារម្ភអំពីការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីនៅតៃវ៉ាន់?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៣:១៥
នៅថ្ងៃសៅរ៍ ១៤ មករានេះ ពលរដ្ឋតៃវ៉ាន់នឹងត្រូវបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតី សម្រាប់អាណត្តិថ្មី។ មេដឹកនាំអាមេរិក និងចិនកំពុងតែតាមដានមើលយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ ចំពោះដំណើរការបោះឆ្នោតនៅតៃវ៉ាន់ ព្រោះលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតនេះនឹងជះឥទ្ធិពលចំពោះទំនាក់ទំនងតៃវ៉ាន់-ចិន និងទំនាក់ទំនងអាមេរិក-ចិន។
នៅក្នុងការបោះឆ្នោតថ្ងៃសៅរ៍នេះ គេឃើញមានបេក្ខជនពីររូប ដែលកំពុងមានកម្លាំងប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ក្នុងការប្រជែងយកតំណែងប្រធានាធិបតីតៃវ៉ាន់។ មួយ គឺលោកម៉ា យីងជៀវ (Ma Ying Jeou) មកពីគណបក្សគួមីនតាង (Kuomintang) និងជាប្រធានាធិបតីផុតអាណត្តិ។ មួយទៀត គឺលោកស្រី ឆៃ អ៊ីងវិន (Tsai Ing Wen) មេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង។
សម្រាប់ពលរដ្ឋតៃវ៉ាន់ បញ្ហាសំខាន់ដែលនឹងកំណត់ជម្រើសរបស់ពួកគេ គឺបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច ការងារ និងអត្តសញ្ញាណជាតិ។ ក៏ប៉ុន្តែ សម្រាប់មេដឹកនាំអាមេរិក និងចិន អ្វីដែលសំខាន់ គឺនយោបាយរបស់ប្រធានាធិបតីថ្មីរបស់តៃវ៉ាន់ ចំពោះចិន។
ចាប់តាំងពីបានជាប់ឆ្នោតជាប្រធានាធិបតី កាលពីឆ្នាំ២០០៨ លោកម៉ា យីងជៀវ បានប្រកាន់យកនូវនយោបាយកណ្តាលមួយ ពោលគឺ តៃវ៉ាន់នឹងមិនបង្រួបបង្រួមជាមួយចិន ហើយក៏មិនប្រកាសឯករាជ្យជាផ្លូវការដែរ។ ដោយសារនយោបាយនេះ ទំនាក់ទំនងរវាងចិន និងតៃវ៉ាន់មានសភាពធូរស្រាល រហូតមានមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ចិនខ្លះបានទៅបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការនៅតៃវ៉ាន់ទៀតផង។
លោកស្រីឆៃ អ៊ីងវិនវិញ គឺជាមេដឹកនាំគណបក្ស ដែលតែងតែប្រកាន់យកនយោបាយតឹងរ៉ឹងចំពោះចិន ជាពិសេស គឺចង់ឲ្យតៃវ៉ាន់ប្រកាសឯករាជ្យជាផ្លូវការពីចិន។
នយោបាយ “ចិនមួយ” គឺជានយោបាយដ៏សំខាន់មួយរបស់រដ្ឋាភិបាលចិនបច្ចុប្បន្ន។ ចិនតែងតែចាត់ទុកថា តៃវ៉ាន់គ្រាន់តែជាកោះមួយប៉ុណ្ណោះរបស់ចិន។ ការទាញតៃវ៉ាន់បញ្ចូលមកក្នុងទឹកដីចិនតែមួយវិញ គឺជាបញ្ហាទាក់ទងនឹងមោទនភាពជាតិរបស់ចិន។ រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងតែងតែបានអះអាងថា ខ្លួនចង់ឲ្យការបង្រួបបង្រួមជាមួយកោះតៃវ៉ាន់អាចធ្វើទៅបានដោយសន្តិវិធី ក៏ប៉ុន្តែ ក៏បានគំរាមផងដែរថានឹងប្រើកម្លាំងទ័ព ប្រសិនបើតៃវ៉ាន់ប្រកាសឯករាជ្យ។
រហូតមកទល់ពេលនេះ ចិនរក្សាទុកមីស៊ីលរាប់រយដើមតម្រង់ទៅកោះតៃវ៉ាន់។ ជម្លោះរវាងចិន និងតៃវ៉ាន់ ប្រាកដជានឹងធ្វើឲ្យមានការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងចិន និងសហរដ្ឋអាមេរិក។
អាមេរិក និងតៃវ៉ាន់បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងការពារជាតិជាមួយគ្នា កាលពីឆ្នាំ១៩៥៤។ កាលពីឆ្នាំ១៩៧៩ សភាអាមេរិកក៏បានអនុម័តច្បាប់មួយ កំណត់ថា ការប្រើកម្លាំងទ័ពវាយប្រហារលើកោះតៃវ៉ាន់ គឺជាការគំរាមកំហែងដល់សន្តិភាព និងសន្តិសុខ។ រហូតមកទល់ពេលនេះ អាមេរិកនៅតែបន្តលក់គ្រឿងសព្វាវុធទៅឲ្យតៃវ៉ាន់ ដែលបង្កភាពតានតឹងជារឿយៗរវាងចិន និងអាមេរិក។
ដូច្នេះ ទាំងអាមេរិក ទាំងចិន សុទ្ធតែចង់ឃើញតៃវ៉ាន់បន្តនយោបាយចំពោះចិន ដូចពេលបច្ចុប្បន្ននេះតទៅមុខទៀត។
ការមានទំនាក់ទំនងល្អនឹងគ្នា នាពេលកន្លងទៅនេះ បានផ្តល់ផលប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើន ទាំងចំពោះចិន និងចំពោះតៃវ៉ាន់។ ការផ្តោះប្តូរពាណិជ្ជកម្មរវាងចិន និងតៃវ៉ាន់ កាលពីឆ្នាំ២០១១កន្លងទៅនេះ បានកើនឡើងរហូតដល់ទៅ ១៦០ពាន់លានដុល្លារ។ ការវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុនចិន នៅតៃវ៉ាន់ មាន ១៧៤លានដុល្លារ ចំណែក ការវិនិយោគរបស់តៃវ៉ាន់ នៅចិនវិញ មានរហូតដល់ទៅ ១២ពាន់លានដុល្លារ។
ចាប់តាំងពីតៃវ៉ាន់បើកច្រកព្រំដែនទទួលអ្នកទេសចរចិន កាលពីបីឆ្នាំកន្លះមុន រហូតមកទល់ពេលនេះ មានអ្នកទេសចរចិនជាង ៣លាននាក់ បានមកលេងកោះតៃវ៉ាន់ ហើយអ្នកទេសចរតៃវ៉ាន់ រហូតដល់ទៅ ៥លាននាក់ នាំគ្នាទៅលេងចិនដីគោក។
និយាយជារួម ទំនាក់ទំនងល្អរវាងចិន និងតៃវ៉ាន់ បានផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់គ្រប់ភាគី ទាំងចិន ទាំងអាមេរិក និងទាំងតៃវ៉ាន់ខ្លួនឯង។ ក៏ប៉ុន្តែ ការកើនឡើងនៃប្រជាប្រិយភាពរបស់បេក្ខនារីបក្សប្រឆាំង ដែលកំពុងមានកម្លាំងប្រដំប្រសងនឹងលោកម៉ា យីងជៀវ គឺជាបញ្ហាដែលធ្វើឲ្យគេព្រួយបារម្ភ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ