នៅក្នុងនាទីប្រវត្តិសាស្រ្តពិភពលោករបស់យើង នៅសប្តាហ៍នេះ សេង ឌីណា សូមបន្តរៀបរាប់ជូនលោកអ្នកស្តាប់ អំពីប្រវត្តិរបស់អ្នកប្រាជ្ញខាងរូបវិទ្យាអង់គ្លេស គឺលោកស្ទីវិន ហកឃីង ដោយសូមលើកឡើងពីស្នាដៃសំខាន់ៗរបស់លោក។
លោកស្ទីវិន ហកឃីង ត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាអ្នកប្រាជ្ញខាងរូបវិទ្យាដ៏ឆ្លាតវៃមួយរូប នៅក្នុងសតវត្សរ៍ទី២០ បន្ទាប់ពីអាល់ប៊ែរ អាញ់ស្តាញ់។ ក៏ប៉ុន្តែ ស្នាដៃរបស់លោកមិនសូវជាត្រូវបានគេស្គាល់ជាទូទៅនោះទេ។ ម្យ៉ាង គឺដោយសារតែជាទូទៅគេនាំគ្នាផ្តោតច្រើនតែទៅលើភាពអស្ចារ្យនៃជីវិតរបស់លោក គឺជីវិតដែលតស៊ូជម្នះនឹងសេចក្តីស្លាប់ ជម្នះនឹងពិការភាព ហើយក្លាយខ្លួនជាអ្នកប្រាជ្ញដ៏ល្បីល្បាញជាអន្តរជាតិ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត គឺដោយសារតែការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់លោកផ្តោតទៅលើទ្រឹស្តីពីរ ដែលគេចាត់ទុកថាជាទ្រឹស្តីដែលមានភាពស្មុគស្មាញខ្លាំងពិបាកយល់ គឺទ្រឹស្តី General Relativity និងទ្រឹស្តីនៃរូបវិទ្យាកង់ទិច។
យោងតាមទ្រឹស្តី General Relativity របស់អាញ់ស្តាញ់ អ្វីដែលយើងតែងតែហៅថាជា “កម្លាំងទំនាញ” តាំងពីសម័យកាលអ៊ីសាក់ ញូតុនមកនោះ តាមការពិតទៅ មិនមែនជា “កម្លាំង” នោះទេ តែជាភាពកោងនៃលំហពេល (Spacetime) ហើយវត្ថុដែលមានម៉ាស់កាន់តែច្រើន វានឹងធ្វើឲ្យភាពកោងនៃលំហពេលនៅជុំវិញនោះមានកាន់តែខ្លាំង។ ប្រសិនបើម៉ាស់មានច្រើន ដល់កម្រិតមួយវានឹងធ្វើឲ្យភាពកោងនៃលំហពេល ឬកម្លាំងទំនាញ នៅជុំវិញនោះ មានកាន់តែខ្លាំង ដែលអាចស្រូបយកអ្វីៗទាំងអស់ដែលនៅជុំវិញនោះ ដោយសូម្បីតែពន្លឺក៏មិនអាចគេចចេញរួចផង ហើយបង្កើតបានទៅជា “ប្រហោងខ្មៅ” ឬហៅតាមភាសាអង់គ្លេសថា “Black Hole”។
ទ្រឹស្តីទាក់ទងនឹងវត្តមាននៃប្រហោងខ្មៅនៅក្នុងចក្រវាលយើងនេះ មិនមែនជាទ្រឹស្តីដែលរកឃើញដោយលោកស្ទីវិន ហកឃីងនោះទេ។ វាត្រូវបានគេរកឃើញតាំងមុនរួចទៅហើយ។ អ្វីដែលលោកស្ទីវិន បានសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងរកឃើញ គឺទ្រឹស្តីទាក់ទងនឹងស្ថានភាព និងដំណើរវិវឌ្ឍនៃម៉ាស់នៅក្នុងប្រហោងខ្មៅ។
តាមពិត ប្រហោងខ្មៅមិនមែនជាប្រហោងទទេ ដែលគ្មានអ្វីសោះនោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញវាមានពេញទៅដោយសារធាតុដែលម៉ាស់ ប្រៀបដូចជាផ្កាយផ្សេងទៀតដែរ គ្រាន់តែវាជាប្រភេទផ្កាយដែលមិនបញ្ចេញពន្លឺ ដោយសារតែវាមានកម្លាំងទំនាញខ្លាំង ដែលស្រូបយកពន្លឺមិនឲ្យបញ្ចេញមកខាងក្រៅបាន។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តខ្លះ នៅសម័យកាលមុន បានហៅប្រហោងខ្មៅថា “ផ្កាយខ្មៅ” ឬ “ផ្កាយងងឹត”។
សម្រាប់អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តជាទូទៅ ក្នុងនោះ ក៏មានទាំងលោកស្ទីវិន ហកឃីងផងដែរ សំណួរដ៏សំខាន់មួយ នៅក្នុងចំណោមសំណួរចាក់ស្រែះ ទាក់ទងនឹងប្រហោងខ្មៅ គឺនៅត្រង់ថា តើសារធាតុដែលនៅក្នុងប្រហោងខ្មៅមានការវិវឌ្ឍយ៉ាងដូចម្តេច? គេដឹងថា កម្លាំងទំនាញដ៏ខ្លាំងមហិមាធ្វើឲ្យសារធាតុទាំងអស់នៅក្នុងប្រហោងខ្មៅត្រូវរួមតូច ហើយប្រមូលផ្តុំគ្នាយ៉ាងហាប់ណែននៅត្រង់ចំណុចកណ្តាលនៃប្រហោងខ្មៅ ពោលគឺ ប្រៀបដូចជាត្រូវគេច្របាច់ ឬសង្កត់ឲ្យហាប់។ ក៏ប៉ុន្តែ សំណួរសួរថា តើសារធាតុអស់ទាំងនេះនឹងត្រូវប្រមូលផ្តុំគ្នារហូតហាប់ដល់កម្រិតណាទើបឈប់? តើមានអ្វីដែលអាចបញ្ឈប់កម្លាំងទំនាញបាន?
យោងតាមទ្រឹស្តី General Relativity នៅក្នុងប្រហោងខ្មៅ ឬ Black Hole គ្មានអ្វីអាចយកឈ្នះលើកម្លាំងទំនាញបាននោះទេ ដែលនេះមានន័យថា កម្លាំងទំនាញនឹងធ្វើឲ្យគ្រប់សារធាតុទាំងអស់នៅក្នុងប្រហោងខ្មៅត្រូវប្រមូលផ្តុំចូលគ្នាយ៉ាងហាប់ណែន ជាចំណុចដ៏តូចបំផុតគ្មានទីបញ្ចប់ ដែលគេឲ្យឈ្មោះថា “Singularity”។ ក៏ប៉ុន្តែ មនុស្សម្នាជាទូទៅ ក្នុងនោះរួមទាំងអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តផង ពិបាកនឹងជឿលើចំណុចនេះ។ ពិបាកនឹងជឿថា សារធាតុដែលមានម៉ាស់ច្រើនជាងព្រះអាទិត្យរហូតដល់ទៅ ១០ដង ឬ២០ដង អាចប្រមូលផ្តុំគ្នាយ៉ាងហាប់ណែន ហើយរួមតូចជាចំណុចមួយ ដែលមានទំហំដ៏តូចជាងអាតូមទៅទៀតបែបនេះ។ បើគេគិតទៅតាមក្រឹត្យក្រមធម្មជាតិ នេះគឺជារឿងដែលមិនអាចរួច។
នៅក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០ លោកស្ទីវិន ហកឃីង បានផ្តោតការសិក្សារបស់លោកជុំវិញចំណោទនេះ ដោយទាញមូលដ្ឋានចេញពីទ្រឹស្តី General Relativity របស់លោកអាល់ប៊ែរ អាញ់ស្តាញ់ និងការសិក្សារបស់អ្នកប្រាជ្ញខាងគណិតវិទ្យានិងរូបវិទ្យានៅអង់គ្លេសម្នាក់ទៀត គឺលោករ៉ជ័រ ផេនរ៉ូស (Roger Penrose) ហើយបានឈានទៅបង្កើតឡើងនូវទ្រឹស្តីបទដ៏សំខាន់មួយ ដែលគេឲ្យឈ្មោះថា “Hawking Singularity”។
យោងតាមលោកស្ទីវិន ហកឃីង កម្លាំងទំនាញគឺពិតជាអាចធ្វើឲ្យគ្រប់សារធាតុទាំងអស់នៅក្នុងប្រហោងខ្មៅ ត្រូវប្រមូលផ្តុំគ្នាទៅជាចំណុចដ៏តូចល្អិតបំផុតមួយបានមែន ហើយនៅក្នុងចំណុច Singularity នេះ គឺលែងមានលំហពេល ហើយរាល់ទ្រឹស្តីរូបវិទ្យាដែលយើងធ្លាប់ស្គាល់ ក៏លែងអនុវត្តបានទៀតដែរ។
តាមការពិត បើតាម លោកស្ទីវិន ហកឃីង កុំថាឡើយត្រឹមតែសារធាតិនិងម៉ាស់នៅក្នុងប្រហោងខ្មៅមួយ សូម្បីតែសារធាតុនិងម៉ាស់ទាំងអស់ ដែលមាននៅក្នុងចក្រវាលយើងទាំងមូល ក៏អាចប្រមូលផ្តុំគ្នាទៅជាចំណុច Singularity បានដែរ ហើយចំណុច Singularity នេះហើយ ដែលជាចំណុចចាប់ផ្តើមដំបូងនៃចក្រវាលរបស់យើង។ ទ្រឹស្តីទាក់ទងនឹងការចាប់កំណើតនៃចក្រវាលនេះ ក៏ជាស្នាដៃដ៏សំខាន់មួយដែររបស់លោកស្ទីវិន ហកឃីង។
គិតត្រឹមដើមសតវត្សរ៍ទី២០ ក្នុងចំណោមអ្នកវិទ្យាសាស្រ្ត គេឃើញមានចរន្តគំនិតពីរ ទាក់ទងនឹងដំណើរវិវឌ្ឍនៃចក្រវាល។ ទី១ អ្នកជឿលើទ្រឹស្តីចក្រវាលស្តាទិក (Static Universe) ពោលគឺ ចក្រវាលមានលំនឹងថេរជាប់ជានិច្ច តាំងពីពេលមុន នៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន និងទៅថ្ងៃអនាគត ដោយគ្មានពេលចាប់ផ្តើម ហើយក៏គ្មានពេលបញ្ចប់។ ទី២ អ្នកជឿថា ចក្រវាលរបស់យើងមានការរីកមាឌកាន់តែធំពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ (Expanding Universe)។
កាលពីដំបូងឡើយ ចរន្តគំនិតចក្រវាលស្តាទិកគឺជាមតិភាគច្រើន។ សូម្បីតែលោកអាល់ប៊ែរ អាញ់ស្តាញ់ ក៏ជឿលើទ្រឹស្តីនេះដែរ ហើយបានដាក់បញ្ចូលកុងស្តង់មួយ ដែលគេហៅថា កុងស្តង់កូស្មូលូហ្ស៊ិក ដើម្បីឲ្យសមីកា General Relativity របស់លោកមានលំនឹងទៅតាមទ្រឹស្តីចក្រវាលស្តាទិក។ រហូតទាល់តែមានភស្តុតាងបញ្ជាក់ច្បាស់ នៅឆ្នាំ១៩២៩ថា ចក្រវាលរីកមាឌកាន់តែធំ ទើបលោកអាល់ប៊ែរ អាញ់ស្តាញ់ ប្តូរជំហរ ហើយលុបកុងស្តង់កូស្មូឡូហ្ស៊ិកចេញពីសមីការបស់លោកវិញ។
លោកស្ទីវិន ហកឃីង ស្ថិតក្នុងចំណោមអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តដែលមានចរន្តគំនិតជឿលើទ្រឹស្តីចក្រវាលរីកមាឌ ហើយលើសពីនេះទៅទៀត លោកជឿថា បើសិនជាក្នុងពេលបច្ចុបនប្ននេះ គេអាចសង្កេតឃើញថាចក្រវាលរីកមាឌកាន់តែធំឡើង មានន័យថា កាលពីមុនចក្រវាលមានទំហំតូចជាងពេលបច្ចុប្បន្ន ហើយបើគេអាចទាញពេលឲ្យដើរថយក្រោយ គេនឹងអាចសង្កេតឃើញថា ទៅក្រោយកាន់តែឆ្ងាយ ចក្រវាលរួមកាន់តែតូចទៅៗ រហូតដល់ចំណុច Singularity ពោលគឺ រាល់សារធាតុនិងម៉ាស់ទាំងអស់ ដែលមាននៅក្នុងចក្រវាលយើងទាំងមូលប្រមូលផ្តុំគ្នាទៅជាចំណុចដ៏តូចបំផុតមិនអាចគណនាបាន គឺប្រៀបដូចនឹងករណី Singularity នៅក្នុងប្រហោងខ្មៅដូច្នោះដែរ។ Singularity នេះហើយ ដែលជាទីចាប់កំណើតដំបូង មុននឹងមានហេតុការណ៍ Big Bang បង្កើតទៅជាចក្រវាលរបស់យើង កាលពី១៣,៧ពាន់លានឆ្នាំមុន។
លោកស្ទីវិន ហកឃីង ក្រៅតែពីមានឈ្មោះថាជាអ្នកប្រាជ្ញដ៏សំខាន់មួយរូបនៅក្នុងសម័យកាលបច្ចុប្បន្ននេះ ក៏ត្រូវបានគេស្គាល់ផងដែរថាជាអ្នកប្រាជ្ញដែលមានការយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងទៅលើការចែករំលែកចំណេះដឹងរបស់លោក ជាពិសេស ទៅដល់សាធារណជនជាទូទៅ ដែលមិនមែនជាអ្នកវិទ្យាសាស្រ្ត។ នៅឆ្នាំ១៩៨៨ លោកបានចេញផ្សាយសៀវភៅមួយក្បាល ដែលធ្វើការពន្យល់ អំពីទម្រង់ រចនាសម្ព័ន្ធ ការចាប់កំណើត និងដំណើរវិវឌ្ឍនៃចក្រវាល។ សៀវភៅនេះមានចំណងជើងជាភាសាអង់គ្លេសថា “The Brief History of Time” ហើយលក្ខណៈពិសេសនៃសៀវភៅនេះ គឺការសរសេររៀបរាប់នៅក្នុងភាសាដ៏សែនសាមញ្ញបំផុត សម្រាប់អ្នកអានជាទូទៅ រាប់ទាំងអ្នកមិនធ្លាប់រៀនជំនាញខាងវិទ្យាសាស្រ្តផងដែរ។
ក្រោយពីបានបោះពុម្ពផ្សាយ ហើយចេញលក់នៅលើទីផ្សារ “The Brief History of Time” បានជាប់ឈ្មោះជាសៀវភៅដែលលក់ដាច់ច្រើនជាងគេប្រចាំឆ្នាំ នៅក្នុងរយៈពេលរហូតដល់ទៅជាង ៥ឆ្នាំ។ គិតជាសរុប សៀវភៅនេះត្រូវបានលក់ចេញរហូតដល់ទៅជាង ១០លានក្បាល ហើយគិតត្រឹមឆ្នាំ២០០១ ត្រូវបានគេយកទៅបកប្រែជា ៣៥ភាសា៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ