តើត្រូវលុបចោលបំណុល ដើម្បីសង្គ្រោះប្រទេសអាហ្វ្រិក ដែលជាប់បំណុលចិនវ័ណ្ឌក ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:៥៧
ប្រមាណជិត២០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ មានប្រទេសនៅអាហ្វ្រិកកាន់តែច្រើន ដែលបានខ្ចីបំណុលចិន ដើម្បីវិនិយោគ និងអភិវឌ្ឍន៍ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ។ ជាមួយលក្ខខណ្ឌស្រាល ទឹកប្រាក់កម្ចីចំនួនធំៗ ចិនបានក្លាយជាប្រទេសម្ចាស់បំណុលធំជាងគេនៅអាហ្វ្រិក។ ក៏ប៉ុន្តែជាមួយនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច បង្កឡើងដោយជំងឺឆ្លងកូវីដ១៩ ប្រទេសអាហ្វ្រិកដែលជាប់បំណុល កំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពមួយ គ្មានលទ្ធភាពបង់ការប្រាក់។ ក្រុមប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចនាំមុខ G20 បានផ្តួចផ្តើមការចរចាជជែកគ្នា ដើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូលឲ្យចិនពន្យា ឬព្យួរការយកការប្រាក់។ តែយ៉ាងណា យន្តការនេះនៅមិនគ្រាប់គ្រាន់ទេសម្រាប់ប្រទេសខ្លះ ដែលបានទាមទារ សុំឲ្យចិន លុបបំណុលចោលទាំងស្រុងតែម្តង។ តើរដ្ឋាភិបាលចិន អាចយល់ព្រមលុបបំណុលដែរឬទេ? តើវិធីនេះ ពិតជាអាចជួយប្រទេសអាហ្វ្រិក ដែលជាប់បំណុលចិនវ័ណ្ឌក បានពិតមែន?
យោងតាមតួលេខរបស់សកលវិទ្យាល័យ Johns Hopkins នៅរវាងឆ្នាំ ២០០០ ដល់ឆ្នាំ២០១៨ ប្រាក់ប្រមាណជា១៥២ពាន់លានដុល្លារ ត្រូវបានបញ្ជូនចេញពីចិន យកទៅតាមបណ្តាប្រទេសអាហ្វ្រិក ដើម្បីវិនិយោគ កសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ផ្លូវ ស្ពាន អាគាររដ្ឋ កំពង់ផែ ជាដើម ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងគម្រោង « ផ្លូវមួយខ្សែក្រវ៉ាត់មួយ » របស់ចិន។
អន្ទាក់បំណុល
ជីប៊ូទី សាធារណរដ្ឋកុងហ្គោ សាធារណរដ្ឋប្រធាធិបតេយ្យកុងហ្គោ អង់ហ្គោឡា នីហ្សេរីយ៉ា អេត្យូពី ឆាដ ហ្សំប៊ី គឺសុទ្ធតែជាប្រទេស ដែលជាប់បំណុលចិនច្រើនបំផុត។ ជាក់ស្តែងប្រទេសជីប៊ូទី ៨២%នៃបំណុលក្រៅប្រទេសរបស់ខ្លួន គឺជាបំណុលចិន។ នេះបើផ្អែកតាមតួលេខ របស់ Overseas Development Institute។
ប្រទេសអាហ្វ្រិកកាន់តែច្រើន បានងាកទៅខ្ចីប្រាក់ចិន ដែលភាគច្រើនបំផុត គឺជាកម្ចីផ្តល់ឲ្យដោយស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុឯកជនរបស់ចិន ដូចជា Eximbank និង China Development Bank ជាដើម។ កម្ចីផ្តល់ឲ្យដោយស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុចិន មានលក្ខខណ្ឌទាក់ទាញច្រើន ដូចជាមិនតម្រូវឲ្យគោរពលក្ខខណ្ឌសិទ្ធិមនុស្ស ច្បាប់ការងារ បរិស្ថាន ហើយជាពិសេសនោះ គឺអាចផ្តល់ឲ្យ ក្នុងចំនួនទឹកប្រាក់ច្រើនសន្ធឹក។ ពោលគឺវាខុសពីកម្ចី ដែលផ្តល់ឲ្យដោយស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ ដូចជាធនាគារពិភពលោក មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ ឬកម្ចីសាធារណៈផ្តល់ឲ្យដោយក្រុមប្រទេសក្លឹបប៉ារីស (Club de Paris)។
ក៏ប៉ុន្តែទន្ទឹមគ្នានេះ កម្ចីរបស់ចិនផ្តល់ទៅឲ្យប្រទេសអាហ្វ្រិក ភាគច្រើនលើសលុប គឺជាកម្ចីពាណិជ្ជកម្ម។ ដូច្នេះជាទូទៅ កម្ចីរបស់ចិន គឺជាកម្ចីដែលមានការប្រាក់ថ្លៃជាងកម្ចី ដែលផ្តល់ឲ្យដោយស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ ហើយថែមទាំងមានថេរវេលាត្រូវសងខ្លីជាង។ នេះបើផ្អែកតាមរបាយការណ៍មួយចុះផ្សាយ នៅឆ្នាំ២០២០ ក្រោមការឧបត្ថម្ភរបស់មូលនិធិ Bill-&-Melinda-Gates។ ដូចគ្នាដែរ យោងតាមមជ្ឈមណ្ឌលដើម្បីការអភិវឌ្ឍន៍សកល (CDG) បានលើកឡើងថា ជាមធ្យម កម្ចីរបស់ចិនមានការប្រាក់ ខ្ពស់ជាងកម្ចីផ្តល់ឲ្យដោយធនាគារពិភពលោក ដល់ទៅ២ដង។
ជាងនេះទៀត កម្ចីវិនិយោគបានពីចិន គឺមានបូកបន្ថែមនូវលក្ខខណ្ឌ ប្រើប្រាស់កម្លាំងពលកម្មមកពីចិនមួយផ្នែកធំផងដែរ។ កម្ចីចិនខ្លះ គឺតម្រូវឲ្យដាក់ធានា នូវទ្រព្យសាធារណៈ ឬហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ របស់ប្រទេសអ្នកខ្ចី។ ក្នុងករណីដែលសងមិនរួច ទ្រព្យ ឬហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនោះ នឹងត្រូវធ្លាក់ទៅក្នុងការគ្រប់គ្រងរបស់ភាគីចិន។ ប្រការទាំងអស់នេះ បានធ្វើឲ្យគេចោទថា ចិនបានយកកម្ចីហិរញ្ញវត្ថុជាអន្ទាក់ ទាក់កប្រទេសក្រីក្រនៅអាហ្វ្រិក។
វ័ណ្ឌក សងមិនរួច
កូវីដ១៩ បានមកអង្រួនសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក នៅដើមឆ្នាំ២០២០។ ចំណូលបានមកពីវិស័យទេសចរណ៍ និងការនាំចេញបន្តិចបន្តួចរបស់ប្រទេសអាហ្វ្រិក បានធ្លាក់ចុះជាខ្លាំង។ ទន្ទឹមនឹងនេះ រដ្ឋត្រូវបន្ថែមការចំណាយ ក្នុងវិស័យសុខាភិបាល ដើម្បីប្រឈមនឹងបញ្ហាកូវីដ១៩។ បំណុលរបស់ចិន បានក្លាយជាជំងឺមហារីក ធំឡើងៗសម្រាប់ប្រទេសខ្លះ។
លោក Danny Cassimon សាស្ត្រាចារ្យជំនាញផ្នែកបំណុល នៃសកលវិទ្យាល័យអង់វែស៍ ប្រទេសប៊ែលហ្ស៊ិក បានលើកឡើងថា តាមពិតទៅប្រទេសអាហ្វ្រិកខ្លះ បានបង្ហាញសញ្ញាមិនអាចទ្រាំទ្របាននឹងការសងការប្រាក់ ទៅឲ្យម្ចាស់បំណុលចិន តាំងតែពីមុនមានវិបត្តិកូវីដទៅទៀត។ លោកបញ្ជាក់ថា បើនិយាយពីទំហំបំណុលរបស់ប្រទេសអាហ្វ្រិក គឺវាតិចតួចទេ។ បច្ចុប្បន្ននេះ បំណុលរួមទាំងអស់របស់ប្រទេសអាហ្វ្រិក មានប្រមាណ១៤០០ពាន់លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះ ពោលគឺលើសត្រឹមតែ២ដងទេ នៃបំណុលសាធារណៈរបស់ប្រទេសមិកស៊ិកតែមួយ។ ក៏ប៉ុន្តែអ្វីដែលជាចំណោទធ្ងន់បំផុត គឺបន្ទុកនៃបំណុលទាំងនេះ សម្រាប់ប្រទេសអាហ្វ្រិកមួយចំនួនធំ ដែលមានចំណូលតិចតួចស្តួចស្តើងខ្លាំងណាស់។
ពន្យារការសងបំណុល មិនគ្រប់គ្រាន់
ដើម្បីរកវិធីជួយប្រទេសអាហ្វ្រិក ដែលជាប់បំណុលច្រើន នៅក្នុងស្ថានការណ៍លំបាកបង្កឡើងដោយកូវីដ១៩ កាលពីខែមេសាឆ្នាំ២០២០ ក្រុមប្រទេសសេដ្ឋកិច្ចនាំមុខ G20 បានរួមគ្នាសហការជាមួយធនាគារពិភពលោក និងមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិជាដើម ដើម្បីព្យួរការយកការប្រាក់ ពីប្រទេសអាហ្វ្រិកជាង១០ប្រទេស។ ក៏ប៉ុន្តែរហូតមកទល់ពេលនេះ វិធានការទាំងនេះ មិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ទេ។ ហេតុដូច្នេះហើយ បានជាក្រុមប្រទេស Club de Paris ដែលមានបារាំងជាអ្នកនាំមុខ បានព្យាយាមដឹកនាំការចរចាបន្ថែមទៀត កាលពីខែឧសភា កន្លងទៅនេះ។ ដើម្បីបង្ហាញគម្រូ លោកម៉ាក្រុង បានសម្រេចលុបចោលបំណុល ដែលប្រទេសស៊ូដង់ជំពាក់បារាំង ជាង៤ពាន់លានអឺរ៉ូ។
ក៏ប៉ុន្តែបញ្ហាចោទ យោងតាមអ្នកជំនាញ គឺគេមិនអាចធ្វើកិច្ចការនេះបានជោគជ័យទេ ដរាបណា រដ្ឋាភិបាលចិន ព្រមទាំងស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុឯកជនចិន មិនព្រមចូលរួមសហការ។ កាលពីដើមខែមិថុនានេះ នៅចំពោះអង្គសភាអាមេរិក លោកស្រី Janet Yellen រដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុអាមេរិក បានលើកឡើងថា សហរដ្ឋអាមេរិកបារម្ភថា ការសម្រួលផ្នែកការប្រាក់ ឬការផ្តល់ជំនួយថវិកាទាំងឡាយ ទៅឲ្យប្រទេសអាហ្វ្រិក ដែលជួបការលំបាកខ្លាំង គឺវានឹងហុចប្រយោជន៍ទៅឲ្យស្ថាប័នចិន ដែលជាម្ចាស់បំណុល។ ប្រាក់ដែលគេជួយប្រទេសអាហ្វ្រិក គឺអាចប្រទេសទាំងនេះមិនយកទៅចំណាយចាយវាយជួយជីវភាពប្រជាជនទេ តែបែរជាយកទៅសងបំណុលចិន។
គឺក្នុងន័យនេះហើយ ដែលការចូលរួមរបស់ចិន ជាការចាំបាច់បំផុត ក្នុងការជួយប្រទេសអាហ្វ្រិក។ ពន្យាមិនយកការប្រាក់ អាចជួយបានមួយគ្រា តែជំហានបន្ទាប់ គឺត្រូវតែលុបចោលបំណុលខ្លះ។ យោងតាមលោកស្រីរដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុអាមេរិក គឺភាគីចិនបានសន្យាថា នឹងចូលរួមក្នុងការចរចា ក្នុងក្របខណ្ឌ G20 ដោយនឹងអូសទាញស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុឯកជនរបស់ខ្លួន ឲ្យចូលរួមដែរ។
ចិនមិនចង់បង្កើតទំលាប់អាក្រក់
យ៉ាងណាក៏ដោយ មតិអ្នកវិភាគជាច្រើនលើកឡើងថា គេពិបាកសង្ឃឹមណាស់ ថាចិននឹងយល់ព្រមចុះកិច្ចព្រមព្រៀងរួម ជាលក្ខណៈអន្តរជាតិ ដើម្បីលុបចោលបំណុលខ្លះ ពីទ្វីបអាហ្វ្រិក។ បំណុលរបស់ប្រទេសអាហ្វ្រិក ចំពោះស្ថាប័នវិនិយោគចិន គឺជារឿងស្មុគស្មាញបំផុតសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលចិន។ ទាក់ទិននឹងរឿងជំនួញរកស៊ី ចិនមិនមានទំលាប់ជ្រើសយកផ្លូវពហុភាគីនិយម ជាលក្ខណៈអន្តរជាតិទេ ព្រោះដំណោះស្រាយរួមអន្តរជាតិ តម្រូវឲ្យចិនបង្ហាញតម្លាភាព។
មានន័យថា ទាក់ទិននឹងបញ្ហាបំណុលជាមួយប្រទេសអាហ្វ្រិកនេះ ចិនអាចនឹងបន្ត ធ្វើការចរចាជាលក្ខណៈទ្វេភាគី មួយករណីម្តងៗ ជាមួយប្រទេសនីមួយៗ និងក្រុមហ៊ុននីមួយៗ។ យ៉ាងណាមិញ កាលពីថ្ងៃទី២១មិថុនា រដ្ឋាភិបាលសាធារណរដ្ឋកុងហ្គោ បានអះអាងថា ប្រធានាធិបតីខ្លួន បានទទួលការយល់ព្រមពីលោកស៊ី ជីនពីង ថានឹងពិចារណាសើររើឡើងវិញ នូវចំនួនការប្រាក់ និងរយៈពេលសងបំណុល។ យោងតាមតួលេខផ្លូវការ សាធារណរដ្ឋកុងហ្គោជាប់បំណុលចិន ចំនួន២ពាន់លានអឺរ៉ូ ដែលស្មើនឹង១១០% នៃចំណូលដុលក្នុងស្រុករបស់ប្រទេសនេះ។
យោងតាមការប្រកាស របស់ថ្នាក់ដឹកនាំចិនកន្លងមក គឺរដ្ឋាភិបាលចិន នឹងមិនចេញមុខទទួលខុសត្រូវ ទាក់ទិននឹងបំណុលរបស់ប្រទេសអាហ្វ្រិកទេ។ ជាងនេះទៀត ភាគីចិន ធ្លាប់បានលើកឡើងថា ការលុបបំណុល គឺជាការបង្កើតទំលាប់អាក្រក់ ព្រោះប្រទេសអាហ្វ្រិកអាចនឹងមកខ្ចីកាន់តែច្រើនថែមទៀត ដោយអាងថាសងមិនរួច សុំគេលុបបំណុល។ លោកប្រធានាធិបតី ស៊ី ជីនពីង ធ្លាប់បានលើកឡើង កាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ថា ចិនអាចលុបបំណុលប្រទេសអាហ្វ្រិកណា ដែលត្រូវសងផ្តាច់នៅដាច់ឆ្នាំ២០២០ ហើយដែលមានការប្រាក់០%តែប៉ុណ្ណោះ។ ចំពោះករណីផ្សេងទៀត ចិនសង្ឃឹមថាប្រទេសអ្នកមាន និងស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ ប្រឹងប្រែងរកវិធីឲ្យបានល្អ និងសកម្មជាងនេះ ក្នុងការជួយប្រទេសអាហ្វ្រិក៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ