ទោសប្រហារជីវិត លើបទល្មើសគ្រឿងញៀននៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ គ្មានប្រសិទ្ធភាពទប់ស្កាត់ការជួញដូរ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:០៤
ប្រទេសនៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ គឺជាប្រទេសដែលមានការផ្តន្ទាទោស យ៉ាងធ្ងន់បំផុតទៅលើបទល្មើស ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងគ្រឿងញៀន ពោលគឺភាគច្រើនជាទោសប្រហារជីវិត។ ក៏ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងនេះ ចរាចរណ៍ និងការជួញដូរគ្រឿងញៀន នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ មិនបានចុះថយទេ គឺផ្ទុយទៅវិញ វាកាន់តែមានកំណើនជាប់ជាលំដាប់។ ជានិច្ចជាកាល គឺអ្នកដឹកជញ្ជូន ឬចែកចាយគ្រឿងញៀន ដែលជាកូនចៅគេតូចតាច ដែលត្រូវរងទោសប្រហារជីវិត ខណៈដែលមេក្លោងជួញដូរធំៗ នៅតែបន្តធ្វើជំនួញនេះ ដោយគ្មានខ្លាចរអា។ តើទោសប្រហារជីវិត លើបទល្មើសគ្រឿងញៀននៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ មានប្រសិទ្ធភាព ឬគ្មានប្រសិទ្ធ ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងការជួញដូរគ្រឿងញៀន?
ថ្មីៗនេះ រឿងរ៉ាវរបស់បុរសជនជាតិម៉ាឡេស៊ី ឈ្មោះ Nagaenthran ដែលមានបញ្ហាផ្លូវចិត្ត ហើយដែលត្រូវបានតុលាការសិង្ហបុរី បម្រុងនឹងធ្វើការប្រហារជីវិត ពីបទកាន់កាប់គ្រឿងញៀន បានធ្វើឲ្យមតិសាធារណៈនិងអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស មានការតវ៉ាជាខ្លាំង។ ទោសប្រហារជីវិត គឺជាអាវុធដែលប្រទេសតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ភាគច្រើន បានប្រើប្រាស់ ដោយលើកឡើងថា ដើម្បីបំភ័យសំឡុតជនល្មើស។
គ្រឿងញៀនទំងន់៤៣ក្រាម ធ្វើឲ្យបុរសឈ្មោះ Nagaenthran អាចត្រូវតុលាការសិង្ហបុរីប្រហារជីវិត។ ហើយកាលពីឆ្នាំ២០២០ តុលាការសិង្ហបុរី ក៏បានបើកសវនាតាមប្រព័ន្ធវីដេអូខុសហ្វឺរិនស៍ សម្រេចផ្តន្ទាទោសប្រហារជីវិត លើបុរសជនជាតិម៉ាឡេស៊ីមួយរូបទៀតដែរ ដោយគ្រាន់តែរកឃើញថា ជននោះមានកាន់កាប់គ្រឿងញៀន ចំនួន២៨ក្រាមតែប៉ុណ្ណោះ។ ចំណែកនៅឥណ្ឌូណេស៊ីវិញ កាលពីខែមេសា តុលាការបានសម្រេចទោសប្រហារជីវិត លើមនុស្ស១៣នាក់ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងបទល្មើសគ្រឿងញៀន។ ហើយនៅខែតុលាមុននេះ តុលាការម៉ាឡេស៊ី បានប្រកាសទោសប្រហារជីវិត លើស្ត្រីមេម៉ាយកូន៩នាក់ម្នាក់ ពីបទកាន់កាប់គ្រឿងញៀន មេតំហ្វេតាមីន ចំនួន១១៤ក្រាម។
ការជួញដូរ កើនឡើងជាលំដាប់
ក្នុងចំណោមប្រទេសអាស៊ានទាំង១០ មាន៨ប្រទេស ដែលមានច្បាប់កំណត់ទោសប្រហារជីវិត លើបទល្មើសគ្រឿងញៀន មិនថាដោយគ្រាន់តែកាន់កាប់ ក្នុងទំហំតិចតួច ឬក៏ជាបណ្តាញជួញដូរធំនោះទេ។ ចំណែកនៅហ្វីលីពីន ថ្វីបើគ្មានទោសប្រហារជីវិតមែន តែប្រតិបត្តិការប្រឆាំងគ្រឿងញៀន បញ្ជាដោយលោកប្រធានាធិបតី ឌុយទែរតឺ បានសម្លាប់មនុស្សក្រៅប្រព័ន្ធច្បាប់ ចំនួន៦០០០នាក់ បើយោងតាមតួលេខផ្លូវការ។ តែបើផ្អែកតាមតួលេខផ្សេងទៀត មនុស្សយ៉ាងតិច២ម៉ឺននាក់ ដែលត្រូវបានគេសម្លាប់ ក្នុងប្រតិបត្តិការបង្រ្កាបគ្រឿងញៀន នៅហ្វីលីពីន។
២ឆ្នាំមកនេះ ខណៈដែលសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក បានត្រូវរាំងស្ទះដោយសារតែវិបត្តិកូវីដ តែចរាចរណ៍គ្រឿងញៀននៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ មិនបានចុះថយទេ។ យោងតាមរបាយការណ៍ឆ្នាំ២០២០ នៃអង្គការសហប្រជាជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន បានឲ្យដឹងថា ការចាប់ឃាត់គ្រឿងញៀន ប្រភេទម៉េតំហ្វេមីន នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ បានកើនឡើងជាលំដាប់ ក្នុងរវាង១០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ ពោលគឺវាខុសពីតំបន់ផ្សេងៗទៀត ក្នុងពិភពលោក។ ក្នុងអំឡុងពេលមានវិបត្តិកូវីដ១៩ ថ្វីបើតម្លៃគ្រឿងញៀនបានចុះថោក តែទំហំបរិមាណគ្រឿងញៀនវិញ មិនបានចុះថយទេ នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។
ដោយសង្កេតឃើញបញ្ហានេះ អ្នកជំនាញជាច្រើន បានចោទសួរ ថាតើ ការផ្តន្ទាទោសដ៏ធ្ងន់ តាមរយៈការប្រហារជីវិត វាពិតជាមានប្រយោជន៍ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការជួញដូរគ្រឿងញៀន ដែរឬទេ? ទោសកាន់តែធ្ងន់ តែចរាចរណ៍ជួញដូរវិញ កាន់តែរីកធំទៅៗ។
គោលនយោបាយប្រជាភិថុត
លោកស្រី Gloria Lai អគ្គនាយកប្រចាំតំបន់អាស៊ី នៃអង្គការ International Drug Policy Consortium បានលើកឡើងថា តាមពិត ការផ្តន្ទាទោសធ្ងន់បំផុត ទៅលើបទល្មើសគ្រឿងញៀន វាគឺជាយុទ្ធសាស្ត្រប្រជាភិថុត បោកប្រាស់បំភ័ន្តភ្នែកប្រជាជន ពីសំណាក់ថ្នាក់ដឹកនាំនយោបាយ នៅតាមប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ជាក់ស្តែង នៅហ្វីលីពីន លោកប្រធានាធិបតីឌុយទែរតឺ បានប្រើយុទ្ធសាស្ត្រនេះ ដើម្បីបានឈ្នះឆ្នោត ដោយសន្យាថានឹងបោសសំអាតគ្រឿងញៀន តែក្នុងរយៈពេល៦ខែ។ នៅថៃវិញ កាលពីឆ្នាំ២០០៣ លោក Thaksin Shinawatra ក៏បានបានសន្យាថាបោសសំអាតគ្រឿងញៀនដែរ។ ក្នុងរយៈពេលតែ៣ខែ នៅថៃមានមនុស្សប្រមាណ២៨០០នាក់ ត្រូវបានគេសម្លាប់ក្រៅប្រព័ន្ធច្បាប់ ទាំងដែលប្រមាណពាក់កណ្តាល មិនទាំងមានពាក់ព័ន្ធនឹងគ្រឿងញៀនផង។
នៅសិង្ហបុរីវិញ ទោសប្រហារជីវិតលើបទល្មើសគ្រឿងញៀន ត្រូវបានចូលជាធរមាននៅឆ្នាំ១៩៧៥ ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក លី ក្វាន់យូ។ លោកលី ក្វាន់យូ បិតាស្ថាបនិកជាតិសិង្ហបុរី តែក៏ជាអ្នកនយោបាយ ដែលមានទំនោរផ្តាច់ការ និងប្រជាភិថុត បានសរសេរក្នុងសៀវភៅកំណត់ហេតុរបស់លោកថា គោលនយោបាយដាក់ទោសប្រហារជីវិតនេះ គឺលោកចង់ធ្វើឲ្យដូចសម័យដែលជប៉ុនត្រួតត្រាដែនដីសិង្ហបុរី ហើយដែលជាសម័យមានច្បាប់តឹងតែងបំផុត។ យោងតាមការស្ទាបស្ទង់មតិនៅឆ្នាំ២០១៩ ៧០%នៃប្រជាជនសិង្ហបុរី យល់ឃើញថា ទោសប្រហារជីវិតជាវិធានការល្អ ក្នុងការបំភ័យ បន្លាចពួកជួញដូរគ្រឿងញៀន។
ចាប់តែមនុស្សនៅបាតក្រោមនៃបណ្តាញជួញដូរ
តែយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកស្រី Gloria Lai បានលើកឡើងថា ប្រព័ន្ធច្បាប់នៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ទាក់ទិននឹងបទល្មើសគ្រឿងញៀននេះ មានចំណុចខ្សោយ និងខ្វះចន្លោះច្រើនណាស់។ ជាទូទៅ ការបង្ក្រាបគ្រឿងញៀន ដោយអនុវត្តតាមច្បាប់ដ៏តឹងតែងទាំងនេះ គឺភាគច្រើនធ្វើទៅលើ តែករណីបទល្មើសកាន់កាប់គ្រឿងញៀន។ អ្នកដែលមានគ្រឿងញៀនជាប់នឹងខ្លួន ក្នុងឡាន ឬក្នុងផ្ទះជាដើម ទោះក្នុងបរិមាណតិចតួចយ៉ាងណាក៏ដោយ គឺត្រូវជាប់ចោទពីបទជួញដូរគ្រឿងញៀនទាំងអស់។
នេះគឺជាបញ្ហាចោទមួយ ព្រោះភាគច្រើនមនុស្សដែលគេចាប់បាន ក្នុងករណីទាំងនេះ សុទ្ធតែជាកូនចៅគេ ស្ថិតនៅបាតក្រោមបង្អស់ នៃបណ្តាញជួញដូរ ឬក៏ជួនកាលគឺជាអ្នកប្រើប្រាស់ថ្នាំញៀនធម្មតាប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះមិនខ្វះទេ មនុស្សថ្មីៗផ្សេងទៀត ដែលមានជីវភាពក្រីក្រ គ្មានសង្ឃឹម គ្មានមុខរបរ ដែលនឹងមកបន្តធ្វើការងារខុសច្បាប់នេះ។ ផ្ទុយទៅវិញ មេក្លោងធំៗ ដែលស្ថិតនៅលើដំបូលកំពូល នៃការបណ្តាញជួញដូរ កម្រត្រូវបានគេចាប់ខ្លួនណាស់។ អំពើពុករលួយ ការឃុបឃិតជាមួយអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ក៏ជាកត្តាមួយដែរ ដែលធ្វើឲ្យការជួញដូរគ្រឿងញៀន កាន់តែរីកធំ ទោះបីមានទោសប្រហារជីវិតក៏ដោយ។ មានតែអ្នកក្រ អ្នកធ្វើកូនចៅគេតូចតាច តែប៉ុណ្ណោះ ដែលប្រឈមនឹងទោសប្រហារជីវិត។
គ្មានគោលនយោបាយសង្គមកិច្ច និងសុខភាពសាធារណៈ
ការអនុវត្តច្បាប់ដ៏តឹងតែង ចាប់តែមនុស្សតូចតាច ក៏បានស្តែងឲ្យឃើញផងដែរ ពីការគ្មានគោលនយោបាយដោះស្រាយ ជាលក្ខណៈយូរអង្វែង ក្នុងវិបត្តិគ្រឿងញៀននេះ។ រដ្ឋាភិបាលប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍សឹងទាំងអស់ មិនមានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសុខាភិបាលត្រឹមត្រូវ ដើម្បីជួយរំដោះមនុស្ស ឲ្យចាកចេញពីការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនទេ។ វាគឺជាគោលនយោបាយរដ្ឋបាលសង្គមកិច្ច និងសុខភាពសាធារណៈ ដែលមានលក្ខណៈស្មុគស្មាញ និងយូរអង្វែង ហើយដែលរដ្ឋាភិបាលតាមប្រទេសទាំងនេះ មិនយកចិត្តទុកដាក់ ឬក៏មិនចង់ធ្វើ។ អ្នកនយោបាយដឹកនាំប្រទេស សុខចិត្តជ្រកពួននៅពីក្រោយ ច្បាប់ផ្តន្ទាទោសដ៏តឹងតែងវិញ ព្រោះវាងាយស្រួលជាង ទាំងដែលការពិតជាក់ស្តែង ចរាចរណ៍គ្រឿងញៀនមិនបានចុះថយសោះ។
បើយើងក្រឡេកតាមដាន ចាប់ពីទសវត្សឆ្នាំ១៩៧០មក ប្រទេសមួយចំនួនធំនៅអឺរ៉ុប នៅអាេមរិក បានចាប់ផ្តើមលុបចោលទោសប្រហារជីវិត។ តែនៅតាមប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដូចជាសិង្ហបុរី ថៃ វៀតណាម ម៉ាឡេស៊ី ឥណ្ឌូណេស៊ី គេបែរជាចាប់ផ្តើមប្រើប្រាស់ទោសប្រហារជីវិត លើបទល្មើសគ្រឿងញៀន។ ក៏ប៉ុន្តែក្នុងរវាង ៤០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ការជួញដូរគ្រឿងញៀនក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ បានកើនឡើងជាលំដាប់។ ថ្នាំគ្រាប់មេតំហ្វេតាមីន ដែលមានតម្លៃថោក និងងាយស្រួលផលិត បានមកជំនួសថ្នាំញៀនប្រភេទហេរ៉ូអ៊ីន ហើយត្រូវបានគេចែកចាយលក់ព្រោងព្រាត។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ការយល់ឃើញអំពីប្រសិទ្ធភាពនៃទោសប្រហារជីវិត ទៅលើបទល្មើសគ្រឿងញៀន ក៏បានចាប់ផ្តើមប្រែប្រួលខ្លះដែរ។ នៅសិង្ហបុរី ចាប់ពីឆ្នាំ២០១២មក ប្រព័ន្ធច្បាប់ប្រទេសនេះ បានសម្រេចបោះបង់ចោលគំនិត ប្រើប្រាស់ទោសប្រហារជីវិតតែមួយមុខ ឲ្យតែក្នុងករណីពាក់ព័ន្ធនឹងគ្រឿងញៀន។ ម៉ាឡេស៊ីវិញ ក៏បានសម្រេចដូច្នេះដែរ នៅឆ្នាំ២០១៩។ ក្រុមសកម្មជនប្រឆាំងទោសប្រហារជីវិត នឹងនៅតែបន្តធ្វើយុទ្ធនាការទាមទារ ឲ្យប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ បោះបង់ចោលទោសនេះតែម្តង ព្រោះទោសប្រហារជីវិត មិនមែនជាដំណោះស្រាយ ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀននោះទេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ