ហេតុអ្វីបានជាបារាំងត្រូវការអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតឲ្យជួយស្រោចស្រង់វិបត្តិលីបង់?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:២៤
ប្រធានាធិបតីបារាំងលោកអេម៉ានុយអែល ម៉ាក្រុងទើបបិទបញ្ចប់ទស្សនកិច្ចមួយជុំតំបន់ឈូងសមុទ្រពែក្សរយៈពេល ២ថ្ងៃ នៅក្នុងប្រទេសអារ៉ាប់ចំនួន ៣ គឺអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងកាតា។ នាឱកាសទស្សនកិច្ច ប្រទេសអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួមបានកម្ម៉ង់ទិញយន្តហោះចម្បាំងបារាំងចំនួន ៨០គ្រឿងក្នុងទឹកប្រាក់ចំនួន ១៤ ០០០លានអឺរ៉ូ។ នៅក្នុងប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត លោកម៉ាក្រុង និងរាជទាយាទបេន សាលម៉ានបានលើកឡើងពីវិបត្តិក្នុងប្រទេសលីបង់ដោយបានសន្យាស្តារឡើងវិញនូវទំនាក់ទំនងរវាងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងប្រទេសលីបង់។ ហេតុអ្វីបានជាបារាំងត្រូវការអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតឲ្យជួយស្រោចស្រង់វិបត្តិលីបង់?។
គឺនៅក្នុងប្រទេសអារ៉ាប់ប៊ីសាអូឌីត និងនៅក្នុងជំនួបជាមួយរាជទាយាទបេន សាលម៉ានដែលប្រធានាធិបតីបារាំងលោកអេម៉ានុយអែល ម៉ាក្រុងបានបិទបញ្ចប់ទស្សនកិច្ចមួយជុំតំបន់ឈូងសមុទ្រពែក្ស។ ខុសពីជំនួបជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំនៃប្រទេសអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម និងប្រទេសកាតា ជំនួបរវាងលោកម៉ាក្រុង និងរាជទាយាទអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបេន សាលម៉ានជាជំនួបមួយដែលមានអ្នកខ្លះបានរង់ចាំ និងអ្នកខ្លះទៀតបានរិះគន់ ទិតៀនចាស់ដៃ។ អ្នកខ្លះបានរង់ចាំព្រោះគេចង់ឃើញលោកម៉ាក្រុងនិយាយជាមួយព្រះអង្គម្ចាស់បេន សាលម៉ានពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ពិសេសទាក់ទងនឹងឃាតកម្មសម្លាប់អ្នកកាសែតអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតលោកខាស្ហូហ្ស៊ីនៅក្នុងស្ថានកុងស៊ុលអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតក្នុងទីក្រុងអ៊ីស្តង់ប៊ុល ប្រទេសតួកគីកាលពីខែតុលា ឆ្នាំ ២០១៨។
រឿងរ៉ាវមួយនេះបានធ្វើឲ្យព្រះអង្គម្ចាស់បេន សាលម៉ានខូចឈ្មោះខ្លាំងណាស់នៅលើឆាកអន្តរជាតិ។ តាមក្រសួងស៊ើបការណ៍អាមេរិក CIA រាជទាយាទបេន សាលម៉ានជាអ្នកនៅពីក្រោយឃាតកម្មសម្លាប់លោកខាស្ហូហ្ស៊ី។ ចំណែកអ្នកខ្លះទៀតបានរិះគន់ ចាស់ដៃ ព្រោះគេមិនចង់ឃើញលោកម៉ាក្រុងជ្រលក់មាត់រកព្រះអង្គម្ចាស់បេន សាលម៉ាន។ គួរបញ្ជាក់ថា ជាង ៣ឆ្នាំក្រោយឃាតកម្មសម្លាប់លោកខាស្ហូហ្ស៊ី លោកម៉ាក្រុងជាប្រមុខរដ្ឋបស្ចិមលោកទី១ ដែលបានធ្វើដំណើរទៅ ចាប់ដៃ និងបានជួបនិយាយផ្ទាល់ជាមួយបុរសខ្លាំងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបេន សាលម៉ាន។ « យើងបាននិយាយគ្នាត្រង់ទៅ ត្រង់មកដោយផ្ទាល់នៅគ្រប់រឿងទាំងអស់ដោយគ្មានទាត់ចោលរឿងណាមួយទេ ក្នុងនោះក៏មានរឿងសិទ្ធិមនុស្សមួយដែរ »នេះជាការធានារបស់លោកម៉ាក្រុង។
សម្រាប់ប្រមុខរដ្ឋបារាំងរូបនេះដដែរ វាជារឿងចាំបាច់ដែលគេត្រូវនិយាយជាមួយអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។ ជារឿងចាំបាច់ ព្រោះអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតជាប្រទេសធំជាងគេនៅក្នុងតំបន់ឈូងសមុទ្រពែក្ស។ តែលោកម៉ាក្រុងមិនភ្លេចបញ្ជាក់ទេថា ការនិយាយជាមួយអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតពេលនេះមិនមែនមានន័យថា បារាំងបានកាន់ជើង ឬស៊ុមគ្រលំជាមួយអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតនៅក្នុងរឿងរ៉ាវអ្វីមួយឡើយ។ « យើងតែងតែមានជំហរច្បាស់លាស់ក្នុងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស ឬរឿងឃាតកម្មសម្លាប់លោកខាស្ហូហ្ស៊ី » នេះជាការបន្ថែមរបស់លោកម៉ាក្រុង។ មែនទែនទៅ ប្រមុខរដ្ឋបារាំងត្រូវការអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតដើម្បីស្ថិរភាពនៅក្នុងតំបន់ និយាយជារួម និងដើម្បីស្រោចស្រង់វិបត្តិនៅក្នុងប្រទេសលីបង់ និយាយដោយឡែក។
នេះក៏ដោយសារតែតាំងពីខែតុលាកន្លងទៅ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងប្រទេសអារ៉ាប់ចំនួន ៣ ក្នុងតំបន់ឈូងសមុទ្រពែក្ស មានបារ៉ែន អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម និងកូវ៉ែតបានផ្តាច់ទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយលីបង់ រួមទាំងចាត់វិធានការសេដ្ឋកិច្ចមួយចំនួន ដូចជាការបិទការនាំចូលទំនិញពីលីបង់។ មូលហេតុ គឺមកពីអារ៉ាប៊សាអូឌីតក្តៅក្រហាយនឹងការរិះគន់របស់រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងព័ត៌មានលីបង់លោក George Kordahi ទៅលើអន្តរាគមន៍យោធារបស់សម្ព័ន្ធអារ៉ាប់ដែលដឹកនាំដោយអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតនៅក្នុងប្រទេសយេម៉ែនក្នុងឆ្នាំ ២០១៥។ តែនៅមួយថ្ងៃមុនការទៅដល់អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតរបស់លោកម៉ាក្រុងក្នុងថ្ងៃសៅរ៍ ទី៤ ធ្នូ លោក George Kordahi បានសម្រេចលាចុះពីតំណែង។
នេះជាការបើកផ្លូវអនុញ្ញាតឲ្យលោកម៉ាក្រុង និងព្រះអង្គម្ចាស់បេន សាលម៉ានសន្យាពេញទំហឹងក្នុងការស្តារទំនាក់ទំនងការទូតរវាងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងលីបង់ឡើងវិញ។ នៅក្នុងន័យនេះ លោកម៉ាក្រុង និងព្រះអង្គម្ចាស់បេន សាលម៉ានចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាលលីបង់មានដំណើរការធម្មតាឆាប់បំផុត និងផ្តើមធ្វើកំណែទម្រង់ចាំបាច់។ តាមលោកម៉ាក្រុង បារីស និងរីយ៉ាដនឹងធ្វើការ និងគាំទ្ររួមគ្នាដើម្បីឲ្យលីបង់ងើបផុតពីវិបត្តិ និងរក្សាអធិបតេយ្យភាពពេញលេញរបស់ខ្លួន។ គួរបញ្ជាក់ថា តាំងពីក្រោយការផ្ទុះនៅកំពង់ផែក្រុងបេរូតក្នុងឆ្នាំ ២០២០ មក ប្រមុខរដ្ឋបារាំងបានខ្នះខ្នែងខ្លាំងណាស់ដើម្បីជួយលីបង់ឲ្យងើបផុតពីវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមដែលប្រទេសអារ៉ាប់មួយនេះហាក់កំពុងផុងខ្លួនកាន់តែជ្រៅហៅមិនឮនាពេលបច្ចុប្បន្ន។
ចុះតើគំនិតផ្តួចផ្តើមបារាំង អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតពេលនេះអាចជួយដោះស្រាយវិបត្តិលីបង់បានកម្រិតណាដែរ?។ ប្រហែលពិបាកបន្តិច ព្រោះអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតដែលជាប្រទេសនិកាយស៊ុយនីតបានរម្លឹកច្រើនដងតាំងពីជាងមួយឆ្នាំថា ខ្លួនលែងចង់ជួយលីបង់តាមផ្លូវនយោបាយ និងហិរញ្ញវត្ថុដែលជាប្រទេសមួយគ្របដណ្តប់ដោយឥទ្ធិពលរបស់ចលនាហេស្បូឡានិកាយឈីអ៊ីតដែលគាំទ្រដោយប្រទេសអ៊ីរ៉ង់។ ជាក់ស្តែងក្នុងខែមិថុនាកន្លងទៅ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតមិនបានទៅចូលរួមនៅក្នុងសន្និសីទអន្តរជាតិស្តីពីលីបង់ដែលរៀបចំដោយបារាំងទេ។ សរុបមកវិញ គំនិតផ្តួចផ្តើមបារាំង អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតដើម្បីបុព្វហេតុលីបង់ប្រហែលមាននៅត្រឹមលើការសន្យាប៉ុណ្ណោះ។
តែសម្រាប់លោកម៉ាក្រុង ការលើកឡើងរឿងនេះគ្រាន់បើជាងការមិនលើកឡើង ព្រោះយ៉ាងហោចណាស់ ក៏បានជួយបន្ថយការរិះគន់ ទិតៀនលើលោកដែលបានចាប់ដៃនិយាយជាមួយរាជទាយាទអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបេន សាលម៉ានដែរ ព្រោះមែនទែនទៅ ប្រហែលជាគ្មាននរណាអាចដោះស្រាយជម្រៅនៃបញ្ហារបស់លីបង់ក្រៅពីភាគីជម្លោះផ្ទៃក្នុងលីបង់ខ្លួនឯងបានទេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ