ទីភ្នាក់ងារណាសាបានឲ្យដឹង កាលពីថ្ងៃអង្គារថា យាន InSight ដែលចំណាយពេលប្រមាណជិត ៤ឆ្នាំ លើដីភពអង្គារ នឹងបញ្ចប់បេសកកម្មរបស់ខ្លួន នៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែខាងមុខនេះហើយ ក្រោយពីអស់ថាមពល។ តើបេសកកម្មជិត ៤ឆ្នាំ របស់ InSight នៅលើភពអង្គារនេះ បានបន្សល់ទុកនូវរបកគំហើញអ្វីខ្លះ?
InSight គឺជាយានប្រភេទរ៉ូវ័រមួយគ្រឿង ក្នុងចំណោមយានទាំង៤គ្រឿង ដែលកំពុងមានដំណើរការនៅលើដីភពអង្គារបច្ចុប្បន្ន រួមជាមួយនឹងយាន “ជូរ៉ុង” របស់ចិន និងយានពីរទៀតរបស់ណាសា គឺ Perserverance និង Curiosity។
InSight ត្រូវបានបាញ់បង្ហោះ កាលពីខែឧសភាឆ្នាំ២០១៨ ហើយធ្វើដំណើរទៅដល់ និងចុះចតលើដីភពអង្គារ ៦ខែក្រោយមកទៀត គឺ នៅខែវិច្ឆិកាឆ្នាំដដែល ដោយនៅលើនោះ មានភ្ជាប់ទៅជាមួយនូវឧបករណ៍វិទ្យាសាស្រ្តដ៏ទំនើប ដែលជំនាញខាងវាស់ចលនារញ្ជួយដី ដើម្បីសិក្សាលម្អិត អំពីសណ្ឋានដីខាងក្នុងភពអង្គារ។
គិតជាសរុប នៅក្នុងអំឡុងបេសកកម្មជិត ៤ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ InSight បានវាស់ចលនារញ្ជួយដីលើភពអង្គារបានរហូតដល់ទៅជាង ១ពាន់៣រយលើក ដោយថ្មីៗចុងក្រោយបង្អស់ គឺកាលពីថ្ងៃទី៤ខែឧសភាកន្លងទៅថ្មីៗនេះ InSight បានវាស់ចលនារញ្ជួយដីរហូតដល់កម្រិត ៥រ៉ិចទ័រ ដែលជាកម្រិតមួយខ្ពស់បំផុតមិនធ្លាប់វាស់ឃើញ នៅលើដីភពអង្គារ។
ក៏ប៉ុន្តែ យោងតាមទីភ្នាក់ងារណាសា ឧបករណ៍វិទ្យាសាស្រ្តនៅលើយាន InSight នេះ នឹងត្រូវបិទលែងដំណើរការ ចាប់ពីក្នុងអំឡុងខែកក្កដាខាងមុខនេះ។ មូលហេតុ គឺដោយសារតែផ្ទាំងសូឡាធំៗទាំងពីរ ដែលនៅជាប់នឹងតួយាន ត្រូវគ្របដណ្តប់កាន់តែក្រាស់ ដោយធូលីដីភពអង្គារ លែងអាចទទួលពន្លឺព្រះអាទិត្យបានគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីផលិតថាមពលអគ្គិសនីមកប្រើប្រាស់។
កាលពីប្រមាណជា១ឆ្នាំមុន ណាសាក៏បានព្យាយាមសម្អាតធូលីចេញពីផ្ទាំងសូឡារបស់ InSight នេះដែរ ហើយអាចពន្យារបេសកកម្មបានរហូតមកទល់នឹងពេលបច្ចុប្បន្ន។ ក៏ប៉ុន្តែ ប្រតិបត្តិការសម្អាតធូលីចេញពីផ្ទាំងសូឡានេះ គឺត្រូវធ្វើឡើងដោយប្រើឧបករណ៍ ដែលនៅជាប់នឹងតួយាន InSight ដោយផ្ទាល់ ហើយក៏ត្រូវការប្រើថាមពលផលិតចេញពីផ្ទាំងសូឡានេះដូចគ្នា។
ដល់ពេលមួយ នៅពេលដែលធូលីមានកាន់តែក្រាស់ ថាមពលផលិតពីផ្ទាំងសូឡានេះក៏មានកាន់តែតិចទៅៗ ហើយការបន្តបង្វែរថាមពលយកទៅប្រើ ក្នុងប្រតិបត្តិការសម្អាតធូលីពីផ្ទាំងសូឡា វាធ្វើឲ្យថាមពលដែលនៅសេសសល់សម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ដំណើរការឧបករណ៍វិទ្យាសាស្រ្តរបស់យានត្រូវមានកាន់តែតិចតួចទៅៗ ទើបធ្វើឲ្យណាសាសម្រេចបិទបញ្ចប់បេសកកម្មរបស់ InSight តែម្តង នៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានខែខាងមុខនេះ។
បេសកកម្មរបស់ InSight នឹងត្រូវបិទបញ្ចប់ជាស្ថាពរទៅមែន ក៏ប៉ុន្តែ ទិន្នន័យ ដែល InSight ប្រមូលបាន នៅក្នុងរយៈពេលជិត ៤ឆ្នាំកន្លងទៅនេះ បានជួយឲ្យអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តអាចយល់បានកាន់តែលម្អិត អំពីសណ្ឋានដីផ្នែកខាងក្នុងរបស់ភពអង្គារ ដែលធ្លាប់តែជាអាថ៌កំបាំងដ៏ធំមួយ កាលពីពេលកន្លងទៅ។
គេធ្លាប់ដឹងថា ភពអង្គារ ក៏ដូចជាភពផែនដី និងភពសិលាដទៃទៀតដែរ សណ្ឋានដីផ្នែកខាងក្នុង ត្រូវចែកចេញជា ៣ផ្នែក គឺសម្បកដែលស្រោបផ្នែកខាងក្រៅ, បន្ទាប់មក គឺម៉ង់តូ មុននឹងទៅដល់ស្នូល ដែលនៅកណ្តាល។ តាមរយៈទិន្នន័យប្រមូលបានដោយ InSight អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តអាចកំណត់បានយ៉ាងលម្អិត អំពីដង់ស៊ីតេ និងកម្រាស់នៃសម្បកដែលស្រោបនៅប៉ែកខាងក្រៅបង្អស់។ អំពី ម៉ង់តូ ដែលជាស្រទាប់ទីពីរ ក៏ដូចជា អំពីទម្រង់ និងទំហំ នៃស្នូលរបស់ភពអង្គារ ដោយក្នុងនោះ គេអាចកត់សម្គាល់ឃើញថា ភពអង្គារ ថ្វីដ្បិតតែមានទំហំតូច ក៏ប៉ុន្តែ មានស្នូលធំ និងដង់ស៊ីតេទាប។
ការយល់ដឹងអំពីសណ្ឋានដីផ្នែកខាងក្នុងរបស់ភពអង្គារនេះ បូករួមជាមួយនឹងអ្វី ដែលគេធ្លាប់ដឹងស្រាប់ អំពីភពផែនដី គឺជាគន្លឹះសំខាន់មួយ សម្រាប់ឲ្យអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តយល់កាន់តែច្បាស់ អំពីភព ដែលជាប្រភេទភពសិលា៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ