ស៊ីនជាំង៖ តើលោកស្រីស្នងការសិទ្ធិមនុស្ស នឹងទៅឃើញ « ម៉ាស៊ីនកៀបសង្កត់ » ឬក៏ឃើញត្រឹមតែឆាកល្ខោនដែលចិនរៀបចំ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:៣៣
លោកស្រី មីឈែល បាឆឡេ ឧត្តមស្នងការសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ បានធ្វើដំណើរទៅដល់ តំបន់ស៊ីនជាំងប្រទេសចិន ដើម្បីពិនិត្យស្ថានការណ៍ ទាក់ទិននឹងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ ដែលគេបានចោទ ថារដ្ឋាភិបាលចិនបានធ្វើទៅលើប្រជាជនអ៊ុយហ្កួរ។ ទន្ទឹមគ្នានឹងការធ្វើដំណើរទៅស៊ីនជាំង របស់លោកស្រី មីឈែល បាឆឡេ នេះ បណ្តាញសារព័ត៌មានអន្តរជាតិធំៗ បានចុះផ្សាយព្រោងព្រាត កាលពីថ្ងៃអង្គារម្សិលមិញ នូវឯកសារសំងាត់ជាច្រើន ដែលប្រភពមិនបញ្ចេញឈ្មោះ បានទំលាយមកឲ្យ។ ជាឯកសារផ្ទៃក្នុងរបស់សមត្ថកិច្ចសន្តិសុខចិន ដែលបញ្ជាក់អំពីការអនុវត្តប្រព័ន្ធកៀបសង្កត់ដ៏តឹងតែងបំផុត ដើម្បីលាងខួរក្បាល « កសាង » និងកំទេចរាល់ចលនាបះបោររបស់ប្រជាជនអ៊ុយហ្កួរ។
អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ដែលឧត្តមស្នងការសិទ្ធិមនុស្ស នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ បានទាមទារបញ្ជូនក្រុមការងារ ចុះទៅពិនិត្យដោយផ្ទាល់ នូវស្ថានការណ៍ក្នុងខេត្តស៊ីនជាំងរបស់ចិន។ បន្ទាប់ពីប្រកែក និងរារែក ច្រើនលើកច្រើនសារ ទីបំផុតរដ្ឋាភិបាលចិន បានសុខចិត្តអនុញ្ញាតឲ្យលោកស្រីមីឈែល បាឆឡេ ឧត្តមស្នងការសិទ្ធិមនុស្ស ដឹកនាំគណប្រតិភូ ធ្វើដំណើរទៅខេត្តស៊ីនជាំង ពីថ្ងៃទី២៤ ដល់ថ្ងៃទី ២៥ឧសភា។
គួរបញ្ជាក់ថា ខេត្តស៊ីនជាំង ដែលមានប្រជាជនរស់នៅប្រមាណ២៦លាននាក់ ក្នុងនោះពាក់កណ្តាលគឺជាជនជាតិអ៊ុយហ្កួរនោះ ជាទីដែលអង្គការសិទ្ធិមនុស្សជាច្រើន បានអះអាង អមជាមួយសក្ខីកម្មភស្តុតាងដ៏សន្ធឹកសន្ធាប់ផងនោះ ថាចិនបានប្រើគោលនយោបាយកៀបសង្កត់ រំលោភសិទ្ធិមនុស្សដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ ទៅលើប្រជាជនអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម ជាពិសេសគឺជនជាតិអ៊ុយហ្កួរ។
យោងតាមការអះអាងរបស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សជាច្រើន យ៉ាងហោចណាស់ មានប្រជាជនអ៊ុយហ្កួរចំនួន១លាននាក់ ដែលត្រូវបានគេចាប់បង្ឃាំងទុកនៅតាមមន្ទីរឃុំឃាងជាច្រើនទីតាំង ក្នុងខេត្តស៊ីនជាំង។ ក្រៅពីរងទារុណកម្ម អ្នកជាប់ឃុំត្រូវគេប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រលាងខួរក្បាល ឲ្យដើរតាមមាគ៌ាដឹកនាំនៃបក្សកុម្មុយនីស្តចិនប៉េកាំង។ ចំណែកស្ត្រីអ៊ុយហ្កួរវិញ ត្រូវគេចាប់ផ្តាច់ប្រព័ន្ធបង្កកំណើត ដើម្បីកុំឲ្យមានផ្ទៃពោះបានជារៀងរហូត។ រដ្ឋាភិបាលប្រទេសខ្លះ ដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិក កាណាដាជាដើម បានលើកឡើងថា រដ្ឋចិនបាននិងកំពុងតែធ្វើអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ ទៅលើប្រជាជនអ៊ុយហ្កួរ។
ស្របពេលដែលលោកស្រី មីឈែល បាឆឡេ កំពុងតែធ្វើដំណើរទៅខេត្តស៊ីនជាំង ក្រោមក្រសែរភ្នែកតាមដានរបស់សមត្ថកិច្ចចិន បណ្តាញសារព័ត៌មានធំៗនៅបរទេសឯនោះវិញ បានចុះផ្សាយព្រោងព្រាត នូវឯកសារសម្ងាត់ ប្រមាណ១សែនឯកសារ ដែលជាឯកសារផ្ទៃក្នុងរបស់នគរបាលចិន នៅខេត្តស៊ីនជាំង។ ឯកសារសំងាត់ទាំងនេះ ត្រូវបានសកម្មជនដោយសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ ចូលទៅលួចចម្លងចេញពីថាសស្តុកទិន្នន័យ របស់ប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានវិទ្យានគរបាលចិន ហើយបន្ទាប់មកទៀត បានបញ្ជូនទៅឲ្យអ្នកជំនាញនរវិទ្យាដ៏ល្បីម្នាក់នៅអាល្លឺម៉ង់ ឈ្មោះ Adrien Zenz។
យោងតាមអ្នកជំនាញនរវិទ្យារូបនេះ ឯកសារទាំងនេះ មានកាលបរិច្ឆេទចន្លោះពីឆ្នាំ២០០០ ដល់ឆ្នាំ២០១៨ មានជាអាទិ៍បញ្ជីឈ្មោះចំនួន៤៥២បញ្ជី ដែលគេកត់ត្រាឈ្មោះជនជាតិអ៊ុយហ្កួរ ដែលត្រូវគេចាប់ដាក់ឃុំ ចំនួន២ម៉ឺនឈ្មោះ។ ក្រៅពីនេះ នៅមានឯកសារបទបញ្ជា កំណត់ត្រាផ្ទៃក្នុងរបស់អាជ្ញាធរសន្តិសុខខេត្តស៊ីនជាំង ដែលទទួលបានការបញ្ជាពីថ្នាក់លើ ឲ្យត្រូវអនុវត្ត ចាត់វិធានការយ៉ាងណា ដើម្បីបង្រ្កាប កៀបសង្កត់ លាងខួរក្បាល កុំឲ្យប្រជាជនអ៊ុយហ្កួររើបម្រាស់បាន។ ក្រៅពីឯកសារទាំងនេះ នៅមានរូបថតមុខអ្នកជាប់ឃុំជនជាតិអ៊ុយហ្កួរ ចំនួនប្រមាណ៥០០០នាក់ទៀត មានគ្រប់អាយុពី៣ឆ្នាំ ដល់ជាង៩០ឆ្នាំ។ ជនជាតិអ៊ុយហ្កួរទាំងនោះ ត្រូវគេថតរូបទុកជាឯកសារ នៅស្នងការនគរបាលចិន បន្ទាប់ពីត្រូវបានគេចាប់ខ្លួនភ្លាមៗ ឬនៅពេលបញ្ជូនទៅដល់តាមមន្ទីរឃុំឃាំង។
លោក Adrien Zenz បានអះអាងថា ឆ្លងកាត់ការពិនិត្យយ៉ាងល្អិតល្អន់ ឯកសារសំងាត់ទាំងនេះ គឺជាភស្តុតាងដោយឥតប្រកែកបាន បញ្ជាក់អំពី « ម៉ាស៊ីនកៀបសង្កត់ » ដ៏សាហាវព្រៃផ្សៃ ដែលអាជ្ញាធរកុម្មុយនីស្តចិន បានធ្វើទៅលើប្រជាជនអ៊ុយហ្កួរ។ វាជាគោលនយោបាយកៀបសង្កត់ ជាលក្ខណៈប្រព័ន្ធ បញ្ជាចេញពីថ្នាក់លើ ដើម្បីកំទេចអត្តសញ្ញាណ ប្រពៃណីវប្បធម៌ របស់ប្រជាជនអ៊ុយហ្កួរ ដែលកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម និងជាពិសេសនោះគឺកំទេចរាល់គំនិតរើបម្រាស់ ប្រឆាំងនឹងជនជាតិហាន ដែលបច្ចុប្បន្នកំពុងតែក្លាយជាជនជាតិភាគច្រើន នៅក្នុងខេត្តស៊ីនជាំង។ « មណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ » ដែលចិនបានអះអាងនោះ ធាតុពិត វាគឺជាមន្ទីរឃុំឃាំង សួរចម្លើយ ធ្វើទារុណកម្ម និងលាងខួរក្បាល។
សួរថា តើដំណើរទៅដល់ស៊ីនជាំង របស់លោកស្រីឧត្តមស្នងការសិទ្ធិមនុស្ស នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ អាចនឹងមានលទ្ធផល ឈានទៅដល់ការបើកការស៊ើបអង្កេតជាលក្ខណៈអន្តរជាតិ ដែរឬទេ? លោក Jevlan Shirememet ជនជាតិអ៊ុយហ្កួរអាយុ៣១ឆ្នាំ បច្ចុប្បន្នភៀសខ្លួនទៅនៅតួកគី បានប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានបារាំង AFPថា លោកសង្ឃឹមថាលោកមីឈែល បាឆឡេ នឹងសួរទៅភាគីចិន ថាមានដំណឹងអ្វីពីម្តាយរបស់លោកទេ ព្រោះគាត់បាត់ដំណឹង៤ឆ្នាំមកហើយ។
ស្ត្រីអ៊ុយហ្កួរម្នាក់ឈ្មោះ Nursimangul Abdureshid ដែលបានភៀសខ្លួនទៅរស់នៅតួកគីដែរ បានលើកឡើងថា គាត់គ្មានសង្ឃឹមទេ ថាក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី មីឈែល បាឆឡេ ក្រោមការឃ្លាំមើលរបស់អាជ្ញាធរចិននេះ នឹងមានលទ្ធផលនោះ! ស្ត្រីអ៊ុយហ្កួររូបនេះ បានអំពាវនាវឲ្យលោកស្រីមីឈែល បាឆឡេ ត្រូវតែធ្វើដំណើរទៅជួបជនរងគ្រោះ ទើបអាចដឹងការពិត។ បើត្រឹមតែទៅមើល តាមការរៀបចំឆាកល្ខោន ល្អឥតខ្ចោះរបស់អាជ្ញាធរកុម្មុយនីស្តចិននោះ គឺវាគ្មានប្រយោជន៍ទេ។ អង្គការសហប្រជាជាតិ នឹងចាញ់បោក ការឆ្ពិនភ្នែករបស់ចិនហើយ។
ដោយឡែក យោងតាមប្រភពពីមន្ត្រីការទូត នៅក្នុងពេលប្រជុំជាមួយអង្គទូតបរទេសកាលពីថ្ងៃចន្ទ លោកស្រីមីឈែល បាឆឡេ បានអះអាងថា លោកស្រីនឹងធ្វើដំណើរទៅមន្ទីរឃុំឃាំងនៅស៊ីនជាំង ព្រមទាំងជួបនិយាយជាមួយសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស ថែមទៀតផង។
នៅក្នុងពេលជួបជាមួយលោកស្រី មីឈែល បាឆឡេ នៅកខេត្តគ័រតុង កាលពីថ្ងៃចន្ទទី២៣ឧសភា លោកវ៉ាង យី ប្រមុខការទូតចិនបានថ្លែងថា ភាគីចិនសង្ឃឹមថាដំណើរទៅកាន់ខេត្តស៊ីនជាំង របស់លោកស្រី មីឈែល បាឆឡេ ពិតជាអាចលុបសំអាតរាល់ពាក្យចចាមអារ៉ាម កុហកបោកប្រាស់កន្លងមក ដែលគេបានចោទមកលើចិនទាំងអយុត្តិធម៌។
ក៏ប៉ុន្តែសួរថា តើមិនឲ្យគេសង្ស័យម្តេចនឹងបាន បើធ្វើដំណើរទៅខេត្តស៊ីនជាំងរបស់គណប្រតិភូស្នងការសិទ្ធិមនុស្ស នាពេលនេះ ត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងក្របខណ្ឌបិទជិតឈឹង។ ដោយយកលេសថា ដើម្បីបង្ការការឆ្លងរាលដាលកូវីដ១៩ អាជ្ញាធរចិនបានដាក់វិធានការការពារសន្តិសុខ យ៉ាងតឹងតែងបំផុត ជុំវិញគណប្រតិភូ មិនឲ្យនរណាចូលទៅក្បែរបានទេ។ គ្មានអ្នកកាសែតបរទេសណាម្នាក់ អាចចូលទៅជិតបានទេ ហើយកម្មវិធីនៃសកម្មភាពការងាររបស់គណប្រតិភូ ក៏ត្រូវបានអាជ្ញាធរចិនលាក់យ៉ាងជិត មិនឲ្យនរណាដឹងទាំងអស់។ ភាពលាក់លៀម បិទបាំង របស់អាជ្ញាធរចិននេះ រិតតែបង្កើតឲ្យមានមន្ទិលសង្ស័យ ពីមតិមហាជន៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ