តើអាមេរិកអាចបិទពន្ធនាគារយោធា Guantanamo ឆាប់ៗនេះដែរឬទេ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
កាលពីសប្តាហ៍មុន អាមេរិកបានដោះលែងអ្នកទោស ៥ នាក់ចេញពីពន្ធនាគារ Guantanamo ទៅកាន់ប្រទេសអូម៉ង់ និងអេស្តូនី។ អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ដែលអាមេរិកព្យាយាមពន្លឿនការដោះលែងអ្នកទោសទៅកាន់ប្រទេសទីបី ប៉ុន្តែ ការប៉ុនប៉ងនេះត្រូវបានរាំងស្ទះដោយសារការជំទាស់ពីសភា។ លោកប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា បានចាត់ទុកការបិទពន្ធនាគារយោធា Guantanamo នេះជាអាទិភាពក្នុងនយោបាយរបស់លោក។ បច្ចុប្បន្ន ការបិទពន្ធនាគារដ៏ចម្រូងចម្រាសមួយនេះកំពុងក្លាយជាប្រធានបទដ៏ក្តៅគគុក រវាងរដ្ឋបាលលោកអូបាម៉ា និងគណបក្សជំទាស់។ តើអាមេរិកអាចបិទពន្ធនាគារយោធានេះមុនផុតអាណត្តិរបស់លោកអូបាម៉ាដែរឬទេ?
ការសន្យារបស់លោក អូបាម៉ាគិតមកដល់ពេលនេះ ចូលដល់ឆ្នាំទី១៤ហើយ ដែលអាមេរិកឃុំឃាំងអ្នកទោសសង្ស័យពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើរភេរវនិយមនៅពន្ធនាគារ Guantanamo ក្នុងប្រទេសគុយបា។ ភាគច្រើននៃអ្នកទោសបរទេសទាំងនោះត្រូវបានឃុំខ្លួនដោយពុំបានកាត់ទោសឡើយ។ ពន្ធនាគារនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងកាលពីជំនាន់លោកប្រធានាធិបតី George W.Bush ក្រោយព្រិត្តិការណ៍វាយប្រហារថ្ងៃទី១១ កញ្ញា ២០០១។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០២មក មានជនសង្ស័យជាភេរជនចំនួន ៧៨០ នាក់ត្រូវបានចាប់បញ្ជូនមកដាក់ឃុំខ្លួនក្នុងគុកសំងាត់មួយនេះ។ វិធីសាស្រ្តសួរចម្លើយ និងការធ្វើទារុណកម្មជាហូរហែរត្រូវបានអង្គការសិទ្ធិមនុស្សមួយចំនួនស្តីបន្ទោសអោយសហរដ្ឋអាមេរិក។ នៅក្នុងយុទ្ធនាការបោះឆ្នោតកាលពីឆ្នាំ ២០០៨ លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ធ្លាប់បានសន្យាថានឹងបិទពន្ធនាគារយោធា Guantanamo មួយឆ្នាំក្រោយលោកចូលកាន់កាប់តំណែង។ ប៉ុន្តែ រហូតមកដល់ពេលនេះ នៅមានអ្នកទោសចំនួន ១២២ នាក់ទៀតកំពុងឃុំខ្លួន។
ការជំទាស់ពីសភា និងគណបក្សសាធារណរដ្ឋ
បញ្ហាចំបងដែលលោកអូបាម៉ាជួបប្រទះនោះគឺ រាល់ករណីអ្នកទោសនិមួយៗ ត្រូវឆ្លងកាត់ការសំរេចពីសភា។ កាលពីថ្ងៃអង្គារសប្តាហ៍មុន សមាជិកព្រឹទ្ធសភាមកពីគណបក្សសាធារណរដ្ឋ ក្នុងនោះមានអតីតៈបេក្ខជនប្រធានាធិបតីលោក John McCain បានដាក់សំណើរច្បាប់មួយស្នើសុំអោយផ្អាកការដោះលែងអ្នកទោសពន្ធនាគារ Guantanamo ចំនួន ២ ឆ្នាំ។ បើតាមលោកស្រី Kelly Ayotte សមាជិកព្រឹទ្ធសភាដែលបានតាក់តែងសំណើច្បាប់នេះបានបញ្ជាក់ថា វិធានការនេះសំដៅលើអ្នកទោសដែលមានគ្រោះថ្នាក់កំរិតមធ្យម និងខ្ពស់អាចបង្កគ្រោះភ័យដល់អាមេរិក។ ក្នុងចំណោមអ្នកទោសសរុបទាំង ១២២ នាក់ មានអ្នកទោសចំនួន៥៤នាក់ត្រូវបានចាត់ទុកថា មិនមានគ្រោះថ្នាក់អាចដោះលែងបាន។ ចំណែក អ្នកទោសនៅសេសសល់ប៉ុន្មាននាក់ទៀតត្រូវបានចាត់ទុកថា មានគ្រោះថ្នាក់ខ្ពស់ដល់សន្តិសុខអាមេរិកមិនអាចដោះលែងបាន។
តើអ្វីទៅជាឧបសគ្គក្នុងការដោះលែងអ្នកទោសទាំងនោះ?
ដើម្បីគោរពពាក្យសន្យារបស់ខ្លួន រដ្ឋបាលលោកអូបាម៉ាបានចាត់តាំងលោក Paul Lewis ប្រេសិតពិសេសរបស់ក្រសួងការពារជាតិអោយទទួលបន្ទុករៀបចំដំណើរឈានទៅបិទពន្ធនាគារ Guantanamo។ យុទ្ធសាស្រ្តត្រូវបានបែងចែកជាបីដំណាក់កាល៖
ដំណាក់កាលទីមួយគឺ ធ្វើយ៉ាងណាស្វែងរកប្រទេសទីបី ដើម្បីទទួលអ្នកទោសទាំង ៥៤ នាក់នោះ។ ស្ថានភាពមានលក្ខណៈស្មុគស្មាញដោយសារតែភាគច្រើននៃអ្នកទោសទាំងនោះជាជនជាតិយ៉េមែន (៨៣ នាក់)។ សភាអាមេរិកបានដាក់កំហិតដាច់ខាតមិនអោយបញ្ជូនអ្នកទោសទាំងនោះទៅប្រទេសយ៉េមែនវិញឡើយ។ មូលហេតុគឺដោយសារតែប្រទេសយ៉េមែនកំពុងជួបអស្ថេរភាពនយោបាយ និងសន្តិសុខ។ ដូច្នេះ បច្ចុប្បន្ននេះ មន្ត្រីក្រសួងការបរទេស និងក្រសួងការពារជាតិអាមេរិកកំពុងព្យាយាមដើរគោះទ្វារតាមស្ថានទូតនានាបញ្ចុះបញ្ចូលអោយប្រទេសជាដៃគូទទួលយកអ្នកទោសទាំងនោះ។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០២មក ជាសរុប មានប្រទេសចំនួន២១ ដែលបានទទួលយកអ្នកទោស។ បើតាមមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ម្នាក់សុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះបានបង្ហើបអោយដឹងថា បច្ចុប្បន្ន អាមេរិកកំពុងចរចារជាមួយប្រទេសមួយចំនួន មានជាអាទិដូចជានៅតំបន់អាមេរិកខាងត្បូង តំបន់ដើមបូព៌ា និងតំបន់អឺរុប។
ដំណាក់កាលទីពីរគឺ អាមេរិកត្រូវធ្វើយ៉ាងណាបញ្ជូនអ្នកទោសដែលមានគ្រោះថ្នាក់ចំនួន ១០ នាក់ទៅកាត់ទោសនៅតុលាការយោធាពិសេសមួយ។ ក្នុងនោះមានអ្នកទោសឈ្មោះ Khaled Cheikh Mohammed និងដៃគូចំនួន ៤ នាក់ទៀត ដែលជាមេគំនិតនៅពីក្រោយការវាយប្រហារថ្ងៃទី១១ កញ្ញា។ មកដល់ពេលនេះ ការកាត់ក្តីមិនទាន់ធ្វើនៅឡើយទេ ដែលនេះជាឧបសគ្គចំបងដល់ការបិទពន្ធនាគារ។
ដំណាក់កាលទីបីគឺ ត្រូវពន្លឿនការពិនិត្យឡើងវិញលើស្ថានភាពអ្នកទោសចំនួន ៥៨ នាក់ផ្សេងទៀត ដែលគេគិតថាមិនអាចដោះលែងបាន ព្រោះភាគច្រើននៃអ្នកទាំងនោះជាយុទ្ធជនជីហាតអស់រយៈពេលរាប់សិបឆ្នាំមកហើយ។ តើអាមេរិកត្រូវបន្តទុកអ្នកទោសទាំងនោះនៅពន្ធនាគារ Guantanamo ឬបញ្ជូនទៅពន្ធនាគារសហព័ន្ធលើទឹកដីអាមេរិក? ឧបសគ្គគឺសភាអាមេរិកហាមដាច់ខាតមិនអោយបញ្ជូនអ្នកទោសទាំងនោះមកដាក់ឃុំ ឬកាត់ទោសលើទឹកដីរបស់ខ្លួនជាដាច់ខាត។ ដូចនេះ វាជាការលំបាកសំរាប់លោកអូបាម៉ាក្នុងការនិយាយបញ្ចុះបញ្ចូលអោយសភាអោយបន្ធូរបន្ថយលក្ខខ័ណ្ឌទាំងនេះ ព្រោះបច្ចុប្បន្ននេះ សភា និងព្រិទ្ធសភា កំពុងស្ថិតនៅក្នុងដៃគណបក្សសាធារណរដ្ឋ។
សូមបញ្ជាក់ថា សព្វថ្ងៃនេះអាមេរិកចំណាយប្រាក់បីលានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំសំរាប់អ្នកទោសម្នាក់នៅពន្ធនាគារ Guantanamo។ ផ្ទុយទៅវិញ អាមេរិកចំណាយប្រាក់តែ ៧៥ ០០០ ដុល្លារប៉ុណ្ណោះក្នុងមួយឆ្នាំសំរាប់អ្នកទោសឧក្រិដ្ឋធ្ងន់ធ្ងរម្នាក់នៅពន្ធនាគារសហ័ពន្ធលើទឹកដីរបស់ខ្លួន។ ហើយក្នុងមួយឆ្នាំ រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកចំណាយប្រាក់ប្រមាណ ៤៤៣ លានដុល្លារ សំរាប់ដំណើរការពន្ធនាគារ Guantanamo ក្នុងប្រទេសគុយបា៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ