បារាំងនិងអូស្ត្រាលីចាប់ដៃគ្នាប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការអនុវត្តទោសប្រហារជីវិត
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីអូស្ត្រាលី កំពុងបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសបារាំង នៅថ្ងៃចន្ទទី ២៧មេសានេះ។ នាឱកាសបំពេញជួបពិភាក្សាជាមួយប្រធានាធិបតីលោក ហ្វ្រង់ស័រហូឡង់ បារាំង និងអូស្ត្រាលី បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយរួមគ្នា ប្រកាសប្រឆាំងដាច់ខាតនឹងការកាត់ទោសប្រហារជីវិត គ្រប់ទម្រង់ ខណៈដែលពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន (អូស្ត្រាលី បារាំង ព្រមទាំងពលរដ្ឋបរទេស៨រូបផ្សេង) កំពុងត្រូវតុលាការឥណ្ឌូណេស៊ីត្រៀមប្រហារជីវិតពលរដ្ឋពីបទជួញដូរគ្រឿងញៀន។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
ស្តាប់ - ០៦:០៨
អ្វីដែលបារាំងបាននិងកំពុងខិតខំធ្វើ គឺក្នុងឆន្ទៈតែមួយ ប្រឆាំងនឹងការប្រហារជីវិត។ បារាំង និងអូស្ត្រាលី បានបញ្ជាក់អំពីជំហររួមគ្នា ក្នុងការប្រកាន់ខ្ជាប់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងថ្កោលទោស គ្រប់ការកាត់ទោសប្រហារជីវិត មិននៅថាទីណា ឬកាលៈទេសៈណាទេ !
ការប្រហារជីវិត ជាទោសដែលមានអនុវត្តនៅពាសពេញពិភពលោក តាំងពីសម័យដើម រហូតមកទល់នឹងសតវត្សរ៍ទី ១៨។ ទើបតែនៅសតវត្សរ៍ទី ១៩ប៉ុណ្ណោះ ដែលចរន្តប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការប្រហារជីវិត បានកកើតឡើង។
អូស្ត្រាលីវិញ ក៏ជាប្រទេសធ្លាប់មានច្បាប់ប្រហារជីវិតដែរ មុននឹងត្រូវបោះបង់ចោលបន្តិចម្តងៗ តាំងពីឆ្នាំ១៩២២ រដ្ឋខ្លះទៀតនៅឆ្នាំ១៩៨៥ និងលែងមានទាំងស្រុងនៅឆ្នាំ ២០១០ បន្ទាប់ពីសភាសហព័ន្ធបានបោះឆ្នោតហាមឃាត់លែងឱ្យមានការបញ្ចូលទោសប្រហារជីវិតនៅអូស្រ្តាលី។
បារាំងបានតស៊ូយ៉ាងស្វិតស្វាញ និងអស់ពីរសតវត្សរ៍ទម្រាំអាចលុបបំបាត់ទាំងស្រុងទោសប្រហារជីវិត ចេញពីច្បាប់បារាំង ពោលគឺនៅឆ្នាំ១៩៨១ ក្នុងសម័យបារាំងដឹកនាំដោយអ្នកសង្គមនិយម គឺលោក ហ្វ្រង់ស័រ មីតេរ៉ង់ ជាប្រធានាធិបតី។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាបារាំងពេលនេះ ខិតខំធ្វើគ្រប់យ៉ាង ការពារពលរដ្ឋនៃប្រទេសគ្មានទោសប្រហារជីវិត ឱ្យផុតពីការប្រហារជីវិត នៅបរទេស។
ការអនុវត្តទោសប្រហារជីវិតនៅលើពិភពលោក
មានប្រទេសភាគច្រើន និងកាន់ច្រើនឡើងៗ នៅលើពិភពលោក បានបោះបង់ចោល ឬ លែងប្រើដាក់ទោសប្រហារជីវិត។ ១០៥ប្រទេស បានលុបចោលគ្រប់ទម្រង់នៃទោសប្រហារជីវិត និង ៦ប្រទេសនៅរក្សាទោសប្រហារជីវិតសម្រាប់ឧក្រិដ្ឋកម្មយោធា។ បច្ចុប្បន្ននេះ (២០១៥) គេរាប់ឃើញមានប្រទេសតែប្រមាណ ៣៨ប៉ុណ្ណោះ ដែលនៅប្រើច្បាប់ប្រហារជីវិត ក្នុងនោះគឺមានឥណ្ឌូណេស៊ីមួយដែរ។
នៅឥណ្ឌូណេស៊ី ទោសព្រហ្មទណ្ឌបានអនុញ្ញាតឱ្យមានដាក់ទោសប្រហារជីវិតឧក្រិដ្ឋជនសម្លាប់មនុស្សដោយចេតនា ញយដង និងឧក្រិដ្ឋជនប្រព្រឹត្តការជួញដូរគ្រឿងញៀន។ ទោសប្រហារជីវិត នឹងត្រូវធ្វើឡើងនៅវេលាម៉ោង ១២អាធ្រាត្រ ដោយការបាញ់សម្លាប់នឹងកាំភ្លើង ហើយអ្នកទោសអាចមានជម្រើសរវាងស្លាប់ដោយបិទមុខ ឬបើកមុខ ព្រមទាំងអាចទទួលដឹងអំពីថ្ងៃស្លាប់ចំនួនយ៉ាងហោច៧២ម៉ោងមុន។
តុលាការនិងអំពើពុករលួយ
ការប្រហារជីវិត ត្រូវបានគេមើលឃើញថាមិនមែនជាទណ្ឌកម្មមានប្រសិទ្ធិភាព ហើយប្រសិនបើមានកំហុសតុលាការដោយប្រការណាមួយនោះពិតជាមិនអាចស្តារអ្វីបានឡើយ ព្រោះមនុស្សស្លាប់បានទៅហើយ។ ហើយប្រសិនបើតុលាការមិនឯករាជ្យ នោះពិតជាគ្រោះថ្នាក់ធំ។ ទាំងបារាំង ទាំងអូស្រ្តាលី សុទ្ធតែមិនទុកចិត្តលើតុលាការឥណ្ឌូណេស៊ីទាំងអស់។
ជាក់ស្តែងនៅខណៈដែលអ្នកទោសខ្លះកំពុងរាប់ម៉ោងមើលឃើញថ្ងៃស្លាប់របស់ខ្លួន ស្រាប់តែ សារព័ត៌មានអូស្ត្រាលី Sydney Morning Herald នៅថ្ងៃចន្ទនេះ បានបង្ហើបថា មានអំពើពុករលួយស៊ីសំណូកក្នុងរង្វង់តុលាការឥណ្ឌូណេស៊ី។ បើតាមកាសែតអូស្ត្រាលី ចៅក្រមការសម្រេចដាក់ធ្ងន់បំផុតដល់ប្រហារជីវិតដោយទំនងនិយាយថ្លៃគ្នាមិនត្រូវ។ ជាបឋមឡើងតុលាការទំនងជាបានទទួលប្រាក់សំណូក ១៣០ ០០០ដុល្លារអូស្ត្រាលី ជាថ្នូរនឹងដាក់បន្ធូរទោសពលរដ្ឋអូស្ត្រាលីពីរនាក់មកត្រឹមក្រោម២០ឆ្នាំ ជាថ្នូរនឹងទោសប្រហារជីវិត។ ប៉ុន្តែបែរជាក្រលាស់ ទាមទារដំឡើងទឹកប្រាក់សំណូក នៅពេលចៅក្រមបានជួបថ្នាក់លើនិងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល។
សម្រាប់អូស្ត្រាលី នេះជាភស្តុតាងនៃភាពសង្ស័យមួយដែលបញ្ជាក់ថា មានការជ្រៀតជ្រែកក្នុងអំណាចតុលាការ។ ក្រុងហ្សាការតា បានទាមទារភស្តុតាងនៃការចោទប្រកាន់នេះ និងបានអះអាង ព័ត៌មាននេះនឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់កាលវិភាគនៃការប្រហារជីវិតជនជាប់ទោសឡើយ។
គំនាបការទូតរបស់ប្រទេសធំៗ និងសហគមន៍អន្តរជាតិ មានកាន់តែច្រើនថែមទៀត នៅថ្ងៃចន្ទនេះ អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ បាន គីមូន ក៏បានធ្វើការអំពាវនាវដូចគ្នាឱ្យឥណ្ឌូណេស៊ី បោះបង់ចោលការអនុវត្តទោសប្រហារជីវិត។ អាជ្ញាធរគ្រប់ប្រទេសនាំគ្នាធ្វើផ្សងព្រេងធ្វើអន្តរាគមន៍ជាលើកចុងក្រោយ ក្រែងអាចសង្គ្រោះជីវិតពលរដ្ឋខ្លួនបាន៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ